Przejdź do zawartości

Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP
Klasyfikacja systematyczna wyznania
Chrześcijaństwo
 └ Protestantyzm
   └ Ruch ewangelicznych chrześcijan
Ustrój kościelny

synodalny

Zwierzchnik
• tytuł zwierzchnika

Leon Dziadkowiec
Prezbiter Naczelny / Przewodniczący Rady Kościoła

Zasięg geograficzny

Rzeczpospolita Polska

Członkostwo

Alians Ewangeliczny w RP

Strona internetowa
W maju 2008 roku Kościół Ewangelicznych Chrześcijan obchodził 100-lecie obecności na ziemiach polskich (wideorelacja).

Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Rzeczypospolitej Polskiej – wolny Kościół protestancki nurtu ewangelikalnego, polski przedstawiciel tradycji ruchu ewangelicznych chrześcijan, założonego w Rosji przez Jana Prochanowa. Członek Międzynarodowej Federacji Wolnych Kościołów Ewangelicznych. Siedzibą władz jest miasto stołeczne Warszawa. Wpisany jest do rejestru Kościołów i związków wyznaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w dziale A, pod nr 27[2]. Wydaje własny organ prasowy – miesięcznik Głos Ewangeliczny. W 2022 roku Kościół zrzeszał 2391 wiernych w 49 zborach[1]. Prezbiterem Naczelnym (zwierzchnikiem) Kościoła jest pastor Leon Dziadkowiec[3].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]
Kościół Ewangelicznych Chrześcijan – kaplica zboru w Toruniu
Kaplica zboru w Żywcu

Kościół należy do rodziny tzw. wolnych kościołów protestanckich. Jego zasady wiary opierają się na nauczaniu Jezusa i apostołów, zapisanym w Nowym Testamencie, i odwołują się do ideałów pierwszych chrześcijan. Ewangeliczni chrześcijanie utożsamiają się również z ideami Reformacji, będącej „powrotem do źródła”, którym dla chrześcijan jest Pismo Święte. Określenie „ewangeliczny” pochodzi od Ewangelii, czyli Dobrej Nowiny o zbawieniu, dzięki której każdy człowiek może dostąpić pojednania z Bogiem i doświadczyć przemiany życia.

Ewangeliczni chrześcijanie wierzą, że naśladowanie Jezusa jest nie tylko religią, ale – przede wszystkim – sposobem życia zaspokajającym najgłębsze potrzeby człowieka; podkreślają też konieczność nawrócenia jako świadomej, osobistej decyzji, która nie może być dziedziczona po rodzicach lub zastąpiona religijnymi obrzędami.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Ruch ewangelicznych chrześcijan został zapoczątkowany w Rosji w 1884 roku przy kluczowym współudziale Jana Prochanowa, zwanego w tym środowisku „reformatorem Wschodu”. Pierwsze nabożeństwa ewangelicznych chrześcijan na ziemiach polskich zaczęto organizować w 1908, a w 1909 powstał pierwszy polski zbór. W oparciu o wspólnoty tego wyznania utworzono Związek Ewangelicznych Chrześcijan, który po połączeniu ze Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację[4]. Baptyści szybko jednak zrezygnowali z przynależności do tej denominacji i zdecydowali się na odrębną działalność.

Ewangeliczni chrześcijanie prowadzili ożywioną działalność ewangelizacyjną wśród młodzieży, służbę muzyczną, charytatywną i wydawniczą. Przed wybuchem wojny Związek liczył 131 zborów, 1 223 placówki i stacje misyjne, 18 500 członków (27 000 włączając dzieci), 112 chórów, 2 sierocińce i 1 szkołę biblijną. Czołowymi działaczami byli Ludwik Szenderowski sen., Ludwik Szenderowski jr., Franciszek Więckiewicz.

W czasie okupacji zbory należące do Związku były częścią denominacji zatwierdzonej przez władze Generalnego Gubernatorstwa pn. Związek Nieniemieckich Ewangelicko-Wolnokościelnych Zborów (baptyści)[5].

Po II wojnie światowej większość zborów znalazła się za wschodnimi granicami Polski. W 1946 władze polskie uznały ważność przedwojennej legalizacji Związku Ewangelicznych Chrześcijan, a w 1947 roku z inicjatywy Związku utworzono Zjednoczony Kościół Ewangeliczny (ZKE), do którego przyłączyły się cztery inne wspólnoty o charakterze ewangelicznym (dwie z nich w 1953), tworząc największy w Polsce ewangelikalny Kościół protestancki. W ZKE do grona czołowych przedstawicieli Ugrupowania Ewangelicznych Chrześcijan należeli Ludwik Szenderowski jr., Franciszek Więckiewicz, Kazimierz Muranty, Kazimierz Najmałowski, Antoni Pliński i Tadeusz Jarosz. W 1988 nastąpił rozpad ZKE i pośród powstałych na jego podstawie wspólnot, ukształtował się Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, będący kontynuatorem Związku Ewangelicznych Chrześcijan. Kościół w 1990 został wpisany do Rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych pod nr 27.

Zwierzchnicy Kościoła:

Doktryna

[edytuj | edytuj kod]

Nauka Kościoła jest zbieżna z szeroko rozumianą doktryną ewangelikalną. Akcentuje się w niej grzeszność człowieka, jego niezdolność do poprawy własnymi siłami oraz potrzebę przyjęcia zbawienia, które jest „dostępne za darmo” – przez wiarę w Jezusa Chrystusa. Świadome przyjęcie zbawienia i opowiedzenie się za Bogiem jest (w teologii Kościoła) określane jako nawrócenie. Kościół Ewangelicznych Chrześcijan bywa nazywany „kościołem wyboru”, co znaczy, że jego wierni stali się jego członkami w świadomy sposób (dzieci są pod opieką Zborów, ale nie są ich członkami). Zbory Kościoła praktykują dwa ustanowienia Chrystusa: chrzest przez zanurzenie w wodzie, udzielany na podstawie wyznania wiary oraz Wieczerzę Pańską, sprawowaną pod dwiema postaciami – chleba i wina. Szafarzem chrztu i Wieczerzy Pańskiej może być każdy wierzący za zgodą zboru.

Credo Kościoła:

Zbór w Łobzie

Wierzymy w:

  • Nieomylność całości Pisma Świętego, jako Słowa Bożego natchnionego przez Ducha Świętego (2 Tm 3:16).
  • Trójjedynego Boga – Ojca, Syna i Ducha Świętego (Łk 3:21–22, 2 Kor 13:13).
  • Synostwo Boże Jezusa Chrystusa, poczętego z Ducha Świętego (Mt 1:20–23).
  • Śmierć Jezusa Chrystusa za grzechy świata i jego zmartwychwstanie w ciele (Łk 24:36–49).
  • Wniebowstąpienie i powtórne przyjście Jezusa Chrystusa (Dz.Ap. 1:11, Obj 20:6).
  • Wieczne Życie jako dar Bożej Łaski (Ef 2:8–10) i wieczne potępienie jako wyraz Bożej sprawiedliwości w wypadku odrzucenia Bożej Łaski (Jan 3:18)

Z wyznawania zasad biblijnych wynikają następujące potrzeby:

  • Nawrócenia się (Dz.Ap. 3:19)
  • Odrodzenia przez Słowo Boże i Ducha Świętego (1 P 1:23, Tyt 3:5)
  • Przyjęcia chrztu wiary przez zanurzenie (Mar 16:16)

Organizacja, działalność i struktura

[edytuj | edytuj kod]

Organami Kościoła jako całości są: Synod Kościoła (organ stanowiący) i Rada Kościoła (organ wykonawczy). Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi Kościoła są autonomiczne zbory (w rozumieniu kościołów lokalnych). Na czele każdego zboru stoi rada zboru, do której – z urzędu – wchodzi pastor.

Kościół składa się z 52 zborów, placówek i stacji misyjnych, zrzeszających łącznie 2300 wiernych w ramach pięciu okręgów. Zbory Kościoła prowadzą działalność ewangelizacyjną, duszpasterską i charytatywno-społeczną. Przy wielu zborach działają służby pomocy ludziom uzależnionym od alkoholu i narkotyków, punkty pomocy społecznej oraz świetlice środowiskowe. Organizowany jest również wakacyjny wypoczynek dla dzieci z ubogich rodzin oraz z domów dziecka.

Statystyki

[edytuj | edytuj kod]

Dane według statystycznych ankiet wyznaniowych

[edytuj | edytuj kod]
Liczba wiernych, zborów i duchownych Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan według danych deklarowanych przez Kościół do Głównego Urzędu Statystycznego
Rok Liczba wiernych Liczba zborów Liczba kościołów/kaplic Liczba duchownych
1989[8] 2010 53 53 46
1995[9] 1835 42 35 41
1996[10] 2305 49 40 50
1998[11] 2500 51 59
1999[12] 2710 56 41[13] 59
2000[14] 2870 56 61
2001[15] 3000 55 66
2002[16] 2090 52 62
2003[17] 2223 54 69
2004[18] 2261 54 69
2005[19] 2256 54 38[13] 69
2006[20] 2295 55 79
2007[21] 2038 46 71
2008[22] 2076 46 70
2009[23] 1754 46 73
2010[24] 1838 46 38[13] 73
2011[25] 1886 46 73
2012[26] 1941 46 38[27] 73
2013[28] 1901 43 37[27] 71
2014[29] 1899 43 37[27] 75
2015[30] 1962 43 37[13] 75
2016[31] 2149 43 37[32] 71
2018[33] 2205 43 72
2019[13] 2313 44 37 73
2020[34] 2357 49 42[13] 73
2021[35] 2203 47 36[13] 83
2022[36] 2748 52 81
2023[1] 2391 49 75

Dane według wyników spisów powszechnych

[edytuj | edytuj kod]
Liczba deklaracji przynależności do Kościoła w Narodowych Spisach Powszechnych
Spis powszechny Liczba deklaracji
Narodowy Spis Powszechny 2011[37] 793
Narodowy Spis Powszechny 2021[38] 1171

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2024, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2024, s. 108, ISSN 1640-3630.
  2. ↑ Rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych MSW
  3. ↑ Rada Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce. kech.pl. [dostęp 2021-06-12]. (pol.).
  4. ↑ Henryk Ryszard Tomaszewski, Wspólnoty chrześcijańskie typu ewangeliczno-baptystycznego na terenie Polski w latach 1858–1939, Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego BaptystycznegoSeminarium Teologicznego, 2006, s. 104, ISBN 83-88497-11-1, OCLC 189662995.
  5. ↑ Henryk Ryszard Tomaszewski, Baptyści w Polsce w latach 1918–1958, Warszawa: Kompas II, 2008, s. 225, ISBN 978-83-925744-2-2, OCLC 836612126.
  6. ↑ Janusz Sobiech: Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988–2013. W: Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa prezbitera Konstantego Wiazowskiego. pod red. M. Wicharego. Warszawa: Wydawnictwo Uczelniane Wyższego Baptystycznego Seminarium Teologicznego w Warszawie Wydawnictwo Słowo Prawdy, 2015, s. 206–209. ISBN 978-83-88497-19-3.
  7. ↑ Sprawozdanie z XII Synodu Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w RP [online], kech.pl [dostęp 2016-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-09].
  8. ↑ Franciszek Kubiczek, Krzysztof Lutostański, Mały rocznik statystyczny 1990, Warszawa 1990, s. 48.
  9. ↑ Tadeusz Toczyński, Janina Pawlik, Rocznik statystyczny 1996, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 1996, s. 72, ISSN 0079-2780.
  10. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Rocznik statystyczny 1997, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 1997, s. 115, ISSN 0079-2780.
  11. ↑ Halina Dmochowska, Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 1999, Zakład Wydawnictw Statystycznych, 1999, s. 116, ISSN 0867-082X.
  12. ↑ Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny 2001, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2001, s. 132, ISSN 0867-082X.
  13. ↑ a b c d e f g Paweł Ciecieląg, Wyznania religijne w Polsce w latach 2019–2021, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2022, s. 156, ISBN 978-83-67087-17-9 [dostęp 2025-02-06].
  14. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny 2002, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2002, s. 132, ISSN 0867-082X.
  15. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2003, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2003, s. 136, ISSN 0867-082X.
  16. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2004, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2004, s. 129, ISSN 1640-3630.
  17. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2005, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2005, s. 130, ISSN 1640-3630.
  18. ↑ Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny 2006, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2006, s. 130.
  19. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2007, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2007, s. 133, ISSN 1640-3630.
  20. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2008, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2008, s. 133, ISSN 1640-3630.
  21. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2009, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2009, s. 131, ISSN 1640-3630.
  22. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2010, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2010, s. 131, ISSN 1640-3630.
  23. ↑ Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2011, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2011, s. 134, ISSN 1640-3630.
  24. ↑ Janusz Witkowski, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2012, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2012, s. 135, ISSN 1640-3630.
  25. ↑ Janusz Witkowski, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2013, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2013, s. 139, ISSN 1640-3630.
  26. ↑ Janusz Witkowski, Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2013, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2013, s. 135, ISSN 1640-3630.
  27. ↑ a b c Paweł Ciecieląg, Wyznania religijne w Polsce 2012-2014, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2016, s. 73, ISBN 978-83-7027-612-6 [dostęp 2025-02-06].
  28. ↑ Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2015, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2015, s. 114, ISSN 1640-3630.
  29. ↑ Halina Dmochowska, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2016, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2016, s. 116, ISSN 1640-3630.
  30. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2017, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2017, s. 115, ISSN 1640-3630.
  31. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2018, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2018, s. 114, ISSN 1640-3630.
  32. ↑ Paweł Ciecieląg, Wyznania religijne w Polsce w latach 2015–2018, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2019, s. 155, ISBN 978-83-66466-00-5 [dostęp 2025-02-06].
  33. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2020, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2020, s. 118, ISSN 1640-3630.
  34. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2021, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2021, s. 119, ISSN 1640-3630.
  35. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2022, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2022, s. 116, ISSN 1640-3630.
  36. ↑ Dominik Rozkrut, Mały Rocznik Statystyczny Polski 2023, Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2023, s. 117, ISSN 1640-3630.
  37. ↑ Grzegorz Gudaszewski, Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski - Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Waszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych, 2015, s. 226, ISBN 978-83-7027-597-6.
  38. ↑ Przynależność wyznaniowa - dane NSP 2021 dla kraju i jednostek podziału terytorialnego [online], stat.gov.pl.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Noemi Modnicka, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010
  • Janusz Sobiech, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce w latach 1988–2013, [w:] Bóg dotrzymuje Słowa. Księga jubileuszowa Konstantego Wiazowskiego, red. Mateusz Wichary, Warszawa 2015, ISBN 978-83-88497-19-3, s. 201–227
  • Ludwik Szenderowski jr, Ewangeliczni chrześcijanie. Ruch odrodzeniowo-reformatorski w historycznym Kościele chrześcijańskim. Rys historyczny (XIX–XX w.), The Slavic Gospel Association, Wheaton Ill. 1982.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Zbory Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w RP
Okręg centralny
Okręg zachodni
Okręg wschodni
Okręg południowy
Okręg północny
  • kursywą oznaczono placówki zboru
Alians Ewangeliczny w RP
Członkowie zwyczajni
(ewangeliczne kościoły
protestanckie)
Członkowie stowarzyszeni
Protestantyzm w Polsce
Historia
Według regionów
Największe wyznania
Ważniejsze zabytki
Przekłady Biblii
Organizacje
Oświata
Ważniejsze osoby
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Ewangelicznych_Chrześcijan_w_RP&oldid=75979118”