Archidiecezja warszawska: Różnice pomiędzy wersjami

{{{nazwa}}}
	; Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie
Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	warszawska
Katedra diecezjalna	Archikatedra w Warszawie
Biskup diecezjalny	Kazimierz Nycz; (metropolita warszawski)
Biskup pomocniczy	Piotr Jarecki; Rafał Markowski; Michał Janocha
Biskup senior	Marian Duś
	Dane statystyczne (2017)
Liczba wiernych	1.425.000
Liczba kapłanów; • w tym diecezjalnych; • w tym zakonnych	1.256; 841; 415
Liczba dekanatów	25
Liczba parafii	213
Powierzchnia	3350 km²
	52°14′55,8″N 21°00′48,9″E/52,248833 21,013583
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 11:37, 13 sie 2019

Archidiecezja warszawska (łac. Archidioecesis Varsaviensis^[2]) – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Kościele katolickim w Polsce ustanowiona diecezją wyłączoną z diecezji poznańskiej w 1797 (erygowana 19 października 1798 przez papieża Piusa VI bullą Ad universam agri Dominici curam), ustanowiona archidiecezją 12 marca 1818 przez papieża Piusa VII bullą Militantis Ecclesiae regimini, związana unią personalną in persona episcopi z archidiecezją gnieźnieńską (1946-1992).

25 marca 1992 r., bullą Totus Tuus Poloniae Populus, papież Jan Paweł II dokonał reorganizacji struktur administracyjnych Kościoła katolickiego w Polsce. Obszar kraju został podzielony na 39 archidiecezji i diecezji. Dotychczasowa archidiecezja warszawska została podzielona na 3 diecezje: archidiecezję warszawską, diecezję warszawsko-praską i diecezję łowicką, które wraz z diecezją płocką utworzyły metropolię warszawską. W 2004 diecezja łowicka została przyłączona do metropolii łódzkiej.

Na przestrzeni ponad dwustu lat istnienia samodzielnej archidiecezji warszawskiej posługiwało wielu biskupów m.in. Józef Miaskowski^[3], Jan Paweł Woronicz, św. Zygmunt Szczęsny Feliński, Aleksander Kakowski, sługa Boży August Hlond, sługa Boży Stefan Wyszyński, Józef Glemp.

Święci i błogosławieni związani z Warszawą i archidiecezją warszawską:

św. Andrzej Bobola – jezuita, misjonarz, zamordowany przez prawosławnych Kozaków, od 1938 roku jego relikwie znajdują się w Warszawie, patron archidiecezji.
św. Zygmunt Szczęsny Feliński – arcybiskup warszawski, założyciel Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, mąż stanu, represjonowany przez władze carskie, zesłany do Jarosławia nad Wołgą.
św. Klemens Maria Hofbauer – czeski redemptorysta, przez dwadzieścia jeden lat posługiwał w Warszawie, budowniczy kościoła św. Benona, kaznodzieja, opiekun ubogich, po rozbiorach wygnany z Księstwa Warszawskiego wraz ze współbraćmi.
bł. Władysław z Gielniowa – bernardyn, poeta, kaznodzieja, gwardian klasztoru w Warszawie, patron Warszawy.
bł. Jerzy Popiełuszko – kapłan diecezjalny, kapelan „Solidarności”, organizator Mszy za Ojczyznę, zamordowany przez komunistyczne służby, męczennik za wiarę.
bł. Edward Detkens – kapłan diecezjalny, gorliwy duszpasterz studentów, męczennik II wojny światowej.

W Warszawie przebywała też św. Faustyna Kowalska. Stolicę wielokrotnie nawiedzał św. Jan Paweł II, zarówno jako kapłan i biskup, jak i pełniąc posługę papieża.

Instytucje

Kuria Metropolitalna
Sąd biskupi
Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie
Archidiecezjalne Seminarium Misyjne „Redemptoris Mater”
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie
Kapituła katedralna
Caritas Archidiecezji Warszawskiej
Archiwum archidiecezjalne
Muzeum Archidiecezji Warszawskiej
Dom Księży Emerytów

Biskupi

Biskupi rezydenci

Tytuł biskupa rezydenta nie jest formalnie używany w archidiecezji warszawskiej. W praktyce jednak ze względu na specyfikę swoich obowiązków w jej granicach urzędują trzej biskupi, którym arcybiskup metropolita warszawski udzielił stałej zgody na sprawowanie czynności pontyfikalnych na podległym mu obszarze, w szczególności mogą oni być m.in. zapraszani do parafii w celu udzielenia bierzmowania^[5]. Są to:

ks. abp Salvatore Pennacchio – nuncjusz apostolski w Polsce
ks. bp Józef Guzdek – biskup polowy Wojska Polskiego
ks. bp Artur Miziński – sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski
ks. bp Tadeusz Pikus - emerytowany biskup diecezji drohiczyńskiej

Podział zadań biskupów

Po zmianie składu biskupów pomocniczych w grudniu 2013, kard. Kazimierz Nycz ogłosił stały podział kompetencji między ordynariuszem i wikariuszami generalnymi, mający usprawnić zarządzanie kurią i archidiecezją. Przedstawia się on następująco^[5]:

kard. Kazimierz Nycz:
- ogólne kierownictwo nad archidiecezją
- nadzór nad urzędami kanclerza oraz ekonoma archidiecezji
bp Rafał Markowski:
- sprawy personalne księży o stażu kapłańskim powyżej 15 lat, z wyjątkiem proboszczów
- nadzór nad kwestiami finansowymi, administracyjno-gospodarczymi, inwestycyjnymi (w tym budownictwem sakralnym) oraz Caritas

Wikariusze generalni i biskupi

Wikariuszami generalnymi archidiecezji są wszyscy jej biskupi pomocniczy (w latach 2012–2015 z wyjątkiem zawieszonego w posłudze diecezjalnej bp. Piotra Jareckiego^[4]). Ponadto arcybiskup metropolita warszawski ustanowił wikariuszy biskupich:

ks. Jarosław Kośla – wikariusz biskupi ds. sądowych
ks. Janusz Bodzon – wikariusz biskupi ds. sakramentalnych
ks. Krzysztof Pawlina – wikariusz biskupi ds. formacji duchowieństwa

Kapituły^[6]

Kapituła Metropolitarna Warszawska

Kapituła Kolegiacka Św Opatrzności Bożej

Kapituła Kolegiacka Kampinosko-Bielańska

Główna świątynia

Bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela w Warszawie (rocznica poświęcenia: 9 czerwca)

Bazyliki Mniejsze^[7]

Patroni

Zobacz też

Przypisy

↑ Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4
↑ Konferencja EpiskopatuK.E. Polski Konferencja EpiskopatuK.E., Archidiecezja Warszawska | Konferencja Episkopatu Polski [online], episkopat.pl [dostęp 2017-12-29] (ang.).
↑ Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem. Poznań 2000, s.217.
↑ ^a ^b Bp Piotr Jarecki obejmuje posługę wikariusza generalnego - ekai.pl [online], ekai.pl [dostęp 2015-12-28] .
↑ ^a ^b Kazimierz Nycz: List Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego do kapłanów Archidiecezji Warszawskiej. Archidiecezja warszawska, 2013. [dostęp 2013-12-26]. (pol.).
↑ Oficjalna strona Archidiecezji. [dostęp 2015-05-06]. (pol.).
↑ GCatholic.org. [dostęp 2015-05-06]. (ang.).

Bibliografia

Jan Władysław Woś, Le origini della diocesi di Varsavia, Firenze, Centro d’incontro della Certosa di Firenze, 1983.
Jan Władysław Woś, Pius VI i początki diecezji warszawskiej (Wokół wydarzeń roku 1798), “Saeculum Christianum”, rok 5 (1998), nr 2, s. 27-38.
Jan Władysław Woś, Dwóchsetlecie diecezji warszawskiej (1798-1998), Trydent, Centro di documentazione sulla storia dell’Europa Orientale, 1998.
Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4

Linki zewnętrzne

Strona internetowa archidiecezji warszawskiej

Szablon:Warszawskie dekanaty

[1] Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ISBN 978-83-7793-478-4

[2] Konferencja EpiskopatuK.E. Polski Konferencja EpiskopatuK.E., Archidiecezja Warszawska | Konferencja Episkopatu Polski [online], episkopat.pl [dostęp 2017-12-29] (ang.).

[3] Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem. Poznań 2000, s.217.

[:0-4] Bp Piotr Jarecki obejmuje posługę wikariusza generalnego - ekai.pl [online], ekai.pl [dostęp 2015-12-28] .

[List_Arcybiskupa-5] Kazimierz Nycz: List Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego do kapłanów Archidiecezji Warszawskiej. Archidiecezja warszawska, 2013. [dostęp 2013-12-26]. (pol.).

[6] Oficjalna strona Archidiecezji. [dostęp 2015-05-06]. (pol.).

[7] GCatholic.org. [dostęp 2015-05-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 46: / Linia 46: @@
 marca 1992 r., bullą ''Totus Tuus Poloniae Populus'', papież [[Jan Paweł II]] dokonał reorganizacji struktur administracyjnych Kościoła katolickiego w Polsce. Obszar kraju został podzielony na 39 archidiecezji i diecezji. Dotychczasowa archidiecezja warszawska została podzielona na 3 diecezje: archidiecezję warszawską, [[diecezja warszawsko-praska|diecezję warszawsko-praską]] i [[diecezja łowicka|diecezję łowicką]], które wraz z [[diecezja płocka|diecezją płocką]] utworzyły [[metropolia warszawska|metropolię warszawską]]. W 2004 [[diecezja łowicka]] została przyłączona do [[metropolia łódzka|metropolii łódzkiej]].
-Na przestrzeni ponad dwustu lat istnienia samodzielnej archidiecezji warszawskiej posługiwało wielu zasłużonych biskupów m.in. [[Jan Paweł Woronicz]], [[Zygmunt Szczęsny Feliński|św. Zygmunt Szczęsny Feliński]], [[Aleksander Kakowski]], [[sługa Boży]] [[August Hlond]], [[sługa Boży]] [[Stefan Wyszyński]], [[Józef Glemp]].
+Na przestrzeni ponad dwustu lat istnienia samodzielnej archidiecezji warszawskiej posługiwało wielu biskupów m.in. [[Józef Miaskowski (biskup)|Józef Miaskowski]]<ref>Marceli Kosman: ''Między ołtarzem a tronem''. Poznań 2000, s.217.</ref>, [[Jan Paweł Woronicz]], [[Zygmunt Szczęsny Feliński|św. Zygmunt Szczęsny Feliński]], [[Aleksander Kakowski]], [[sługa Boży]] [[August Hlond]], [[sługa Boży]] [[Stefan Wyszyński]], [[Józef Glemp]].
 '''Święci i błogosławieni związani z Warszawą i archidiecezją warszawską''':