Chodel: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
[[1529]] dziesięciny z pewnych ról należne opatowi świętokrzyskiemu wypłacane były na [[Kalendarium Bostowa#Uwagi|wyderkaf]] aż do supresji klasztoru to jest do roku [[1819]]. Plebanowi dziesięciny Chodla, Wronowa, Poniatowej, Chrzeńca, Chrzanowa, Świdna, Komaszyc, Godowa, Kłodnicy, ogółem 46 [[grzywna (jednostka miar)|grzywien]], 3 [[wiardunek|fertony]]{{r|LR}}. |
[[1529]] dziesięciny z pewnych ról należne opatowi świętokrzyskiemu wypłacane były na [[Kalendarium Bostowa#Uwagi|wyderkaf]] aż do supresji klasztoru to jest do roku [[1819]]. Plebanowi dziesięciny Chodla, Wronowa, Poniatowej, Chrzeńca, Chrzanowa, Świdna, Komaszyc, Godowa, Kłodnicy, ogółem 46 [[grzywna (jednostka miar)|grzywien]], 3 [[wiardunek|fertony]]{{r|LR}}. |
||
---- |
|||
W czasie I wojny światowej w okolicach miasta dwukrotnie toczyły się ciężkie walki. Z 5 na 6 września 1914 rozegrał się tu (między Borowem a Grądami) ciężki bój, w wyniku którego oddziały krakowskiej 12 Dywizji Piechoty austriackiej uniemożliwiły koncentrację sił rosyjskich. Akcją dowodził gen. [[Tadeusz Rozwadowski|Tadeusz Jordan Rozwadowski]] odznaczony za ten wyczyn [[Order Marii Teresy|Orderem Marii Teresy]]. Polegli żołnierze rosyjscy, austro-węgierscy oraz niemieccy spoczywają na [[Cmentarz wojenny w Chodlu|cmentarzu wojennym]] na wzgórzu na południe od miasta. |
W czasie I wojny światowej w okolicach miasta dwukrotnie toczyły się ciężkie walki. Z 5 na 6 września 1914 rozegrał się tu (między Borowem a Grądami) ciężki bój, w wyniku którego oddziały krakowskiej 12 Dywizji Piechoty austriackiej uniemożliwiły koncentrację sił rosyjskich. Akcją dowodził gen. [[Tadeusz Rozwadowski|Tadeusz Jordan Rozwadowski]] odznaczony za ten wyczyn [[Order Marii Teresy|Orderem Marii Teresy]]. Polegli żołnierze rosyjscy, austro-węgierscy oraz niemieccy spoczywają na [[Cmentarz wojenny w Chodlu|cmentarzu wojennym]] na wzgórzu na południe od miasta. |
||
== Zabytki == |
== Zabytki == |
||
[[Plik:Chodel, Loret ruiny kościoła jezuitów (2).jpg|thumb |
[[Plik:Chodel, Loret ruiny kościoła jezuitów (2).jpg|thumb|Ruiny kościoła Jezuitów]] |
||
* '''Kościół Świętej Trójcy''', w stylu późnogotycko-renesansowym ufundował w roku 1530 kasztelan lubelski [[Bernard Maciejowski]]. Jej budowa trwała do 1541 roku. Nr w rejestrze zabytków: A/5 z 11.08.1972 |
|||
* Kościół Trójcy Św., późnogotycko-renesansowy z [[XVI wiek|XVI]] w. |
|||
** chrzcielnica z 1613 r. z piaskowca w stylu gotyckim z pokrywą, na której znajduje się figura przedstawiająca chrzest Chrystusa |
|||
* Ruiny kościoła pojezuickiego Matki Boskiej Loretańskiej z [[1750]] r. |
|||
** konfesjonał z 1615 r. |
|||
** ambona z kościoła św. Michała w Lublinie rozebranego w 1842 r. |
|||
* '''Kościół Matki Boskiej Loretańskiej''' (w ruinie) wzniesiony dla zakonu jezuitów w latach 1736-1750 roku w stylu późnego baroku. Świątynia powstała z inicjatywy kanonika krakowskiego Denhoffa. Po kasacie zakonu jezuitów, kościół został opuszczony i pozostaje w ruinie od początku XIX wieku. Zachowały się dekoracje fasady oraz fragmenty polichromii. Ruina kościoła jest chroniona prawem i wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/130 z 15.12.1966. |
|||
* Cmentarz wojenny żołnierzy z I Wojny Światowej na południe od miasteczka |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 16:43, 5 sty 2015
| {{{rodzaj miejscowości}}} | |
 Rynek w Chodlu | |
| Państwo | lubelskie |
|---|---|
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
163 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2006) |
1500 osób |
| Strefa numeracyjna |
(+48) 81 |
| Kod pocztowy |
24-350 |
| Tablice rejestracyjne |
LOP |
| SIMC |
0379850 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} | |
Chodel – wieś w Polsce, położona w Kotlinie Chodelskiej, w województwie lubelskim, w powiecie opolskim, w gminie Chodel. Miejscowość jest siedzibą gminy.
Historycznie położony jest w Małopolsce, w ziemi lubelskiej.
Chodel posiadał prawa miejskie w latach 1517-1824 (do 16 listopada 1824[1][2]) i ponownie 1838[3]-1870[4].
Rys historyczny
Chodel w roku 1465 nazywane „Chodel”, zaś w 1517 „Nova Clodnycza”.
Nazwa Kłodnica nie przyjęła się lokalnie i od 1529 występuje wyłącznie nazwa Chodel, w XVI-XVIII w. miasto dziś wieś nad rzeką tej samej nazwy 12 km SW od Bełżyc. Powiat lubelski, parafia w roku 1541 przeniesiona z Kłodnicy do Chodla[5].
Własność szlachecka w roku 1465 graniczy z Kłodnicą Kościelną[6].
W roku 1517 Zygmunt I Stary w mieście lokowanym na prawie magdeburskim we wsi Kłodnica, należącym do braci Maciejowskich - Bernarda sędziego i Kaspra stolnika lubelskiego - ustanawia targi co środę oraz coroczne jarmarki 22 czerwca i 4 grudnia.
1529 dziesięciny z pewnych ról należne opatowi świętokrzyskiemu wypłacane były na wyderkaf aż do supresji klasztoru to jest do roku 1819. Plebanowi dziesięciny Chodla, Wronowa, Poniatowej, Chrzeńca, Chrzanowa, Świdna, Komaszyc, Godowa, Kłodnicy, ogółem 46 grzywien, 3 fertony[7].
W czasie I wojny światowej w okolicach miasta dwukrotnie toczyły się ciężkie walki. Z 5 na 6 września 1914 rozegrał się tu (między Borowem a Grądami) ciężki bój, w wyniku którego oddziały krakowskiej 12 Dywizji Piechoty austriackiej uniemożliwiły koncentrację sił rosyjskich. Akcją dowodził gen. Tadeusz Jordan Rozwadowski odznaczony za ten wyczyn Orderem Marii Teresy. Polegli żołnierze rosyjscy, austro-węgierscy oraz niemieccy spoczywają na cmentarzu wojennym na wzgórzu na południe od miasta.
Zabytki
.jpg)
- Kościół Świętej Trójcy, w stylu późnogotycko-renesansowym ufundował w roku 1530 kasztelan lubelski Bernard Maciejowski. Jej budowa trwała do 1541 roku. Nr w rejestrze zabytków: A/5 z 11.08.1972
- chrzcielnica z 1613 r. z piaskowca w stylu gotyckim z pokrywą, na której znajduje się figura przedstawiająca chrzest Chrystusa
- konfesjonał z 1615 r.
- ambona z kościoła św. Michała w Lublinie rozebranego w 1842 r.
- Kościół Matki Boskiej Loretańskiej (w ruinie) wzniesiony dla zakonu jezuitów w latach 1736-1750 roku w stylu późnego baroku. Świątynia powstała z inicjatywy kanonika krakowskiego Denhoffa. Po kasacie zakonu jezuitów, kościół został opuszczony i pozostaje w ruinie od początku XIX wieku. Zachowały się dekoracje fasady oraz fragmenty polichromii. Ruina kościoła jest chroniona prawem i wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/130 z 15.12.1966.
- Cmentarz wojenny żołnierzy z I Wojny Światowej na południe od miasteczka
Zobacz też
- Cmentarz żydowski w Chodlu
- Historia Żydów w Chodlu na portalu Wirtualny Sztetl
- ↑ Postanowienie Xsięcia Namiestnika Królewskiego Nr 23,641 z dn. 16 listopada 1824; wg Wykazu Miast w Królstwie Polskiem na wieyskie osady zamienionych od dn. 1 lutego 1820 r., to iest od daty ustanowienia Kommissyi dla Miast; w Aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych (KRSW) nr 201, k. 44 w Archiwum Głónych Akt Dawnych w Warszawie (AGAD)
- ↑ Rodecki, F.B., 1830. Obraz jeograficzno-statystyczny Królestwa Polskiego. Drukarnia Antoniego Gałęzowskiego i Kompanii. Warszawa
- ↑ Postanowienie z 23 kwietnia (4 maja) 1838, ogłoszone 17 (23) czerwca 1838 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 22, nr 74, str. 74-77)
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 465)
- ↑ Przemysław Szafran: Rozwój średniowiecznej sieci parafialnej w lubelskiem,. Wyd. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1958. Lublin 1958.. s. 146. ISSN 0860-3901.
- ↑ ZL. Acta terrestia Lublinensia, rps w Archiwum Państwowym w Lublinie.. . tom V. s. strona 428.
- ↑ LR. Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529 (tzw. Liber retaxationum), wyd. Z. Leszczyńska-Skrętowa, 1968.. „Liber retaxationum”. s. strony 351,431-2.
- Siedziba gminy: Chodel
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonia | |
| Integralne części wsi |
|
