Przejdź do zawartości

Antoni Sułkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Sułkowski
Herb
Sulima
Rodzina

Sułkowscy herbu Sulima

Data urodzenia

11 czerwca 1735

Data i miejsce śmierci

16 kwietnia 1796
Rydzyna

Ojciec

Aleksander Józef Sułkowski

Matka

Anna Maria Stein zu Jettingen

Żona

Marianna Działyńska
Karolina Bubna von Littitz

Dzieci

z Karoliną Bubną von Littitz:
Antoni Paweł Sułkowski

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Order św. Andrzeja (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Aleksandra Newskiego (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie)

Antoni Sułkowski książę herbu Sulima (ur. 11 czerwca 1735, zm. 16 kwietnia 1796 w Rydzynie) – kanclerz wielki koronny od 1793, wojewoda kaliski od 1786 i gnieźnieński od 1775, konsyliarz Rady Nieustającej w 1775 roku[1], generał lejtnant wojsk koronnych od 1762, podkomorzy (szambelan) dworu austriackiego od 1765 roku[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Najmłodszy syn księcia Aleksandra Józefa Sułkowskiego i Anny Marii Stein zu Jettingen.

Był starostą sokolnickim, jeziornickim, III ordynatem rydzyńskim. Książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego, uczestnik wojny siedmioletniej po stronie rosyjskiej, szambelan cesarski, konfederat barski.

Członek konfederacji Adama Ponińskiego w 1773 roku[3]. Na Sejmie Rozbiorowym 1773–1775 jako poseł łomżyński wszedł w skład delegacji wyłonionej pod naciskiem dyplomatów trzech państw rozbiorczych, mającej przeprowadzić rozbiór[4]. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski[5]. Jako dziedzic Witkowa bronił jego przynależności do Rzeczypospolitej – bezskutecznie[6]. Został członkiem Komisji Rozdawniczej Litewskiej, ustanowionej dla likwidacji majątku skasowanego w Rzeczypospolitej zakonu jezuitów[7]. Poseł na sejm 1768 roku z powiatu poznańskiego[8]. Na Sejmie Rozbiorowym 1773–1775 został członkiem Komisji Edukacji Narodowej[9]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku[10]. Członek Departamentu Sprawiedliwości Rady Nieustającej w 1779 roku[11]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[12]. Był konsyliarzem konfederacji targowickiej z województwa kaliskiego[13] i konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej[14]. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[15]. Na sejmie grodzieńskim w 1793 roku został mianowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego członkiem deputacji do traktowania z posłem rosyjskim Jakobem Sieversem[16]. Członek konfederacji grodzieńskiej w 1793 roku[17]. 22 lipca 1793 roku podpisał traktat cesji przez Rzeczpospolitą ziem zagarniętych przez Rosję a 25 września cesji ziem zagarniętych przez Prusy w II rozbiorze Polski[18]. Sejm grodzieński (1793) nominował go do Rady Nieustającej[19].

W 1776 odznaczony rosyjskim Orderem Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania, kawaler maltański[20]. W 1779 odznaczony Orderem Orła Białego. W 1777 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[21]. W 1760 roku odznaczony Orderem Świętego Aleksandra Newskiego[22]. W 1776 roku odznaczony Orderem Świętej Anny[23]. Był komandorem Orderu Opatrzności Bożej[24].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 86.
  2. Jerzy Sewer Dunin-Borkowski, Polacy, dygnitarzami Austrii, T. I, Podkomorzowie i paziowie (1750–1890), Lwów 1890, s. 12.
  3. Actum in Curia Regia Varsaviensi Feria Tertia post Dominicam Conductus Paschae videlicet, die vigesima Mensis Aprilis Anno Domini Millesimo Septingentesimo Septuagesimo Tertio. [Inc. tekst pol.:] My Posłowie na Seym blisko następuiący [...], b.n.s.
  4. Ryszard Chojecki, Patriotyczna opozycja na sejmie 1773 r., w: „Kwartalnik Historyczny”, LXXIX, nr 3, 1972, s. 545–562.
  5. Volumina Legum t. VIII, Petersburg 1860, s. 20–48.
  6. Przemysław Hauser (red.), Dzieje Witkowa, Poznań 2010.
  7. Stanisław Załęski, Historya zniesienia jezuitów w Polsce i ich zachowanie na Białej Rusi, t. II, Lwów, 1875, s. 1–68.
  8. „Wiadomości Warszawskie” 1768, nr 79, [b.n.s.]
  9. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 152.
  10. Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 527.
  11. Kalendarz polityczny dla Królestwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego na rok pański 1779. w Warszawie, Nakładem y drukiem Michała Groella Księgarza Nadwornego J.K.Mci., [b.n.s.]
  12. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok... 1792..., Warszawa 1791, s. 309.
  13. Leon Wegner, Konfederacja województw wielkopolskich z roku 1792, Poznań 1863, s. 152–153.
  14. Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
  15. Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 272.
  16. Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 11–23.
  17. Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 221.
  18. Volumina Legum t. X, Poznań 1952, s. 23, 36.
  19. Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 344.
  20. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 224.
  21. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006, s. 184.
  22. Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 143.
  23. Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 189.
  24. Zofia Libiszowska, Z archiwaliów amerykańskich. August Sułkowski i Order Opatrzności Bożej, w: Trudne stulecia, studia z dziejów XVII i XVIII wieku, Warszawa 1994, s. 76.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]