Jan Sebastian Szembek

Ten artykuł dotyczy dygnitarza I Rzeczypospolitej. Zobacz też: inne osoby o tym nazwisku.

portret Adama Manyokiego

Szembek

Rodzina

Szembekowie

Data urodzenia

ok. 1672

Data śmierci

8 kwietnia 1731

Ojciec

Franciszek Szembek

Matka

Zofia Pieniążek

Żona

Ewa Leszczyńska

Dzieci

Bihilda Szembek

Odznaczenia

Jan Sebastian Szembek herbu Szembek (zm. 8 kwietnia 1731^[1]) – kanclerz wielki koronny w 1712 roku, wielkorządca krakowski w 1709 roku, podkanclerzy koronny w 1702 roku, referendarz koronny w latach 1699-1702, starosta biecki w latach 1695-1706, starosta grudziądzki, łomżyński, lubaczowski, różański^[2].

Syn Franciszka, brat prymasów Stanisława i Krzysztofa, fundator Kolegium Jezuickiego w Łomży^[1].

W 1697 roku był elektorem Augusta II Mocnego z województwa krakowskiego^[3]. Przewyższał brata zdolnościami, ambicją i energią i stał się właściwym twórcą wielkości swego rodu. Oddawszy się bezwzględnie na służbę Augusta II, zajął niebawem w jego otoczeniu pierwsze miejsce, zostając referendarzem wielkim koronnym w 1699 roku, później podkanclerzym koronnym i faktycznym kierownikiem polityki królewskiej. Po abdykacji Augusta II okazał mu najstalszą wierność, w roku 1712 roku nagrodzony kanclerstwem koronnym. Pełnił też urząd marszałka sejmu zwyczajnego w Warszawie od 22 grudnia 1701 do 6 lutego 1702.

Był członkiem konfederacji sandomierskiej 1704 roku^[4].

Dzięki sprytowi i zapobiegliwości zdobył ogromny majątek, wpływami swymi ogarnął całą koronę, począł frondować przeciw dworowi i wysługiwać się Rosji. Jako płatne narzędzie cara Piotra I Romanowa odegrał w dziejach Polski rolę fatalną. Popierał ideę monarchii dziedzicznej w Polsce. Na sejmie 1718 roku wystąpił z projektami reform skarbowych i ekonomicznych. Katolik, fundator i dobroczyńca wielu kościołów i klasztorów. Zimny egoista, wpatrzony w karierę osobistą i wielkość swej rodziny, jedynie wobec zakonników okazywał wielką szczodrobliwość.^{[potrzebny przypis]}

Córka Bihilda Szembek wyszła za mąż za Jerzego Augusta Mniszcha. Pochowany został w katedrze warszawskiej.

Przypisy

↑ ^a ^b Malanowska Aniela [red.]: 380 lat Szkoły Średniej Ogólnokształcącej w Łomży 1614-1994. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji "Historia pro futuro", 1994, s. 51-52. ISBN 83-85408-32-0.
↑ Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Stanisław Cynarski i Alicja Falniowska-Gradowska. Kórnik 1990, s. 262.
↑ Suffragia województw i ziem koronnych i W.X. Litewskiego zgodnie na [...] Augusta II obranego króla polskiego [...] dnia 27 VI i przy poparciu wolnej elekcjej jego [...], s. 5.
↑ Actum In Castro Sandomiriensi Sabbatho Ante Festvm Sanctorum Viti et Modesti martyrum proximo, Anno Domini millesimo sptingentesimo quarto, [b.n.s.].

p • d • e

Marszałkowie Sejmu I Rzeczypospolitej

Przed unią lubelską

Jan Sierakowski • Mikołaj Sienicki • Rafał Leszczyński • Mikołaj Sienicki Rafał Leszczyński • Mikołaj Sienicki • Stanisław Sędziwój Czarnkowski

Po unii lubelskiej

XVI wiek	Stanisław Szafraniec • Mikołaj Grzybowski • Jan Firlej • Wacław Agryppa • Stanisław Szafraniec • Rafał Przyjemski • Mikołaj Sienicki • Andrzej Firlej • Stanisław Przyjemski • Lew Sapieha • Stanisław Pękosławski • Stanisław Uchański • Kasper Dębiński • Paweł Orzechowski • Jan Gajewski • Dymitr Chalecki • Hieronim Gostomski • Jan Izdbiński-Rusiecki • Jan Dominikowicz Pac • Mikołaj Daniłowicz • Stanisław Sasin Karśnicki • Piotr Myszkowski • Florian Gomoliński • Jan Szujski

XVII wiek	Jan Zbigniew Ossoliński • Feliks Kryski • Stanisław Białłozor • Stanisław Ryszkowski • Mikołaj Mieliński • Krzysztof Wiesiołowski • Jan Swoszowski • Maksymilian Przerębski • Aleksander Korwin Gosiewski • Jan Świętosławski • Jakub Szczawiński • Krzysztof Wiesiołowski • Jan Świętosławski • Jakub Szczawiński • Jan Drucki-Sokoliński • Jakub Sobieski • Jan Łowicki • Jan Drucki-Sokoliński • Jakub Sobieski • Marcin Żegocki • Aleksander Chalecki • Jakub Sobieski • Maciej Maniecki • Stefan Pac • Jerzy Ossoliński • Marcin Żegocki • Krzysztof Radziwiłł • Jakub Sobieski • Mikołaj Ostroróg • Gedeon Michał Tryzna • Jerzy Ossoliński • Mikołaj Łopacki • Kazimierz Lew Sapieha • Jan Stanisław Jabłonowski • Łukasz Opaliński • Władysław Kierdej • Jan Stanisław Jabłonowski • Bogusław Leszczyński • Krzysztof Kieżgajło Zawisza • Jerzy Sebastian Lubomirski • Hieronim Radziejowski • Jan Mikołaj Stankiewicz • Stanisław Sarbiewski • Bogusław Leszczyński • Filip Kazimierz Obuchowicz • Franciszek Dubrawski • Bogusław Leszczyński • Wincenty Korwin Gosiewski • Andrzej Maksymilian Fredro • Aleksander Sielski • Krzysztof Zygmunt Pac • Franciszek Dubrawski • Krzysztof Grzymułtowski • Jan Kazimierz Umiastowski • Władysław Lubowiecki • Jan Krzysztof Gniński • Michał Kazimierz Radziwiłł • Jan Wielopolski • Jan Krzysztof Gniński • Jan Antoni Chrapowicki • Jan Chryzostom Pieniążek • Marcin Oborski • Andrzej Kotowicz • Jan Karol Czartoryski • Stefan Sarnowski • Jan Antoni Chrapowicki • Feliks Kazimierz Potocki • Andrzej Krzycki • Jan Kazimierz Kierdej • Stanisław Herakliusz Lubomirski • Marcin Oborski • Michał Karol Sokoliński • Stefan Stanisław Czarniecki • Franciszek Bieliński • Benedykt Paweł Sapieha • Mikołaj Hieronim Sieniawski • Władysław Michał Skoraszewski • Franciszek Stefan Sapieha • Hieronim Augustyn Lubomirski • Rafał Leszczyński • Andrzej Kazimierz Giełgud • Stanisław Antoni Szczuka • Tomasz Działyński • Andrzej Kazimierz Kryszpin-Kirszensztein • Stefan Kazimierz Humiecki • Kazimierz Ludwik Bieliński • Krzysztof Stanisław Zawisza • Stanisław Antoni Szczuka

XVIII wiek	Jan Szembek • Michał Serwacy Wiśniowiecki • Stanisław Ernest Denhoff • Stanisław Ledóchowski • Krzysztof Stanisław Zawisza • Franciszek Maksymilian Ossoliński • Stefan Potocki • Teodor Lubomirski • Jerzy Marcin Ożarowski • Michał Józef Massalski • Franciszek Radzewski • Antoni Józef Poniński • Wacław Piotr Rzewuski • Kazimierz Rudziński • Kazimierz Karwowski • Tadeusz Ogiński • Antoni Benedykt Lubomirski • Wojciech Siemieński • Józef Adrian Massalski • Adam Małachowski • Adam Kazimierz Czartoryski • Józef Sylwester Sosnowski • Jacek Małachowski • Celestyn Czaplic • Karol Stanisław Radziwiłł • Adam Poniński • Michał Hieronim Radziwiłł • Andrzej Mokronowski • Andrzej Ignacy Ogiński • Ludwik Tyszkiewicz • Antoni Małachowski • Kazimierz Krasiński • Franciszek Ksawery Chomiński • Stanisław Kostka Gadomski • Stanisław Małachowski • Stanisław Kostka Bieliński

p • d • e Kanclerze wielcy koronni

Klemens • Jarost • Stanisław z Krakowa • Franciszek z Krakowa • Zbigniew z Szczyrzyca • Janusz Suchywilk • Zawisza Kurozwęcki • Jan Radlica • Zaklika z Miedzygorza • Mikołaj Kurowski • Wojciech Jastrzębiec • Jan Szafraniec • Jan Taszka Koniecpolski • Jan Gruszczyński • Jakub Dembiński • Uriel Górka • Stanisław Kurozwęcki • Krzesław Kurozwęcki • Jan Łaski • Maciej Drzewicki • Krzysztof Szydłowiecki • Jan Chojeński • Paweł Dunin-Wolski • Tomasz Sobocki • Samuel Maciejowski • Jan Ocieski • Walenty Dembiński • Piotr Dunin-Wolski • Jan Zamoyski • Maciej Pstrokoński • Wawrzyniec Gembicki • Feliks Kryski • Stanisław Żółkiewski • Andrzej Lipski • Wacław Leszczyński • Jakub Zadzik • Tomasz Zamoyski • Piotr Gembicki • Jerzy Ossoliński • Andrzej Leszczyński • Stefan Koryciński • Mikołaj Prażmowski • Jan Leszczyński • Jan Stefan Wydżga • Jan Wielopolski • Jerzy Albrecht Denhoff • Karol Tarło • Andrzej Chryzostom Załuski • Jan Stanisław Jabłonowski • Jan Szembek • Andrzej Stanisław Załuski • Jan Małachowski • Andrzej Hieronim Zamoyski • Andrzej Stanisław Młodziejowski • Jan Andrzej Borch • Antoni Onufry Okęcki • Jacek Małachowski • Antoni Sułkowski

p • d • e Podkanclerze koronni

Jan z Buska • Janko z Czarnkowa • Klemens Moskarzewski • Zawisza Kurozwęcki • Stanisław Kurozwęcki • Mikołaj Trąba • Dunin ze Skrzyńska • Jan Szafraniec • Stanisław Ciołek • Władysław Oporowski • Wincenty Kot • Grzegorz Lubrański • Tomasz Strzępiński • Jan Lutkowic z Brzezia • Andrzej Oporowski • Wojciech Żychliński • Zbigniew Oleśnicki • Wincenty Przerębski • Maciej Drzewicki • Piotr Tomicki • Krzysztof Szydłowiecki • Samuel Maciejowski • Jan Ocieski • Jan Przerębski • Filip Padniewski • Franciszek Krasiński • Piotr Myszkowski • Piotr Dunin-Wolski • Jan Zamoyski • Jan Borukowski • Jan Tarnowski • Wojciech Baranowski • Maciej Pstrokoński • Stanisław Miński • Wawrzyniec Gembicki • Feliks Kryski • Henryk Firlej • Andrzej Lipski • Stanisław Łubieński • Jakub Zadzik • Piotr Gembicki • Tomasz Zamoyski • Jerzy Ossoliński • Andrzej Leszczyński • Wacław Leszczyński • Piotr Tylicki • Hieronim Radziejowski • Stefan Koryciński • Andrzej Trzebicki • Bogusław Leszczyński • Mikołaj Prażmowski • Jan Krzysztof Gniński • Andrzej Olszowski • Jan Leszczyński • Jan Stefan Wydżga • Jan Wielopolski • Jan Małachowski • Michał Radziejowski • Karol Tarło • Jan Szembek • Jan Kazimierz de Alten Bokum • Jan Lipski • Jan Małachowski • Andrzej Stanisław Młodziejowski • Michał Wodzicki • Maciej Garnysz • Jan Andrzej Borch • Jacek Małachowski • Hugo Kołłątaj • Wojciech Skarszewski

Przypisy

Menu nawigacyjne

Narzędzia osobiste

Przestrzenie nazw

Warianty

Widok

Więcej

Szukaj

Nawigacja

Dla czytelników

Dla wikipedystów

Narzędzia

Drukuj lub eksportuj

W innych językach