Wacław Leszczyński (kanclerz wielki koronny)
 Wacław Leszczyński (kanclerz) | |
 Wieniawa | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka |
Anna Korzbokówna z Milcza |
| Żona |
Anna Rozdrażewska (ur. ok. 1586, zm. po 1619) |
| Dzieci |
1.Katarzyna Leszczyńska, żona Stanisława Grzymułtowskiego, starosty średzkiego, później Jana Piotra Opalińskiego (1600-1665), wojewody kaliskiego i podlaskiego |
Wacław Leszczyński herbu Wieniawa (ur. ok. 1576, zm. 17 maja 1628 w Poznaniu) – kasztelan kaliski od 1616, wojewoda kaliski od 1618, podkanclerzy koronny od 1620, kanclerz wielki koronny od 1625, starosta generalny Wielkopolski od 1628, starosta warecki w 1623 roku[1].
Był synem Rafała Leszczyńskiego starosty radziejowskiego, wojewody brzeskokujawskiego i jego drugiej żony Anny Korzbokówny (Witkowskiej) z Milicza. Jego ojciec był bratem czeskim[2].
Konwersja na katolicyzm i dalsza kariera[edytuj | edytuj kod]
Jako deputat na Trybunał Główny Koronny w Piotrkowie podpisał protestancko-prawosławną konfederację wileńską w 1599 roku[3].
Po śmierci ojca, osiadł w swoim majątku na Zamku w Gołuchowie, gdzie utrzymywał zbór braci czeskich, ale już wtedy podejrzewano go o chęć przejścia na katolicyzm, co istotnie nastąpiło w 1601 roku. Według legendy, przekonał się co do prawdziwości tego wyznania, gdy przejeżdżając koło katolickiego kościoła nie zdjął czapki, i ta sama podniosła się cudownie, a następnie opadła. Jednak jego konwersja miał raczej przyczyny koniunkturalistyczne, i była prawdopodobnie spowodowana chęcią ułatwienia sobie kariery u Zygmunta III Wazy. Jego żona pozostała całe życie kalwinistką.
Poseł na sejm 1611 roku z województwa kaliskiego i poznańskiego, deputat izby poselskiej do sprawy brandenburskiej, komisarz sejmowy do uspokojenia nawigacji na Warcie[4].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Z poślubioną około 1603 roku Anną z Rozdrażewskich (1586-po1619), kalwinistką, córką Jana Rozdrażewskiego miał ośmioro dzieci, z wyjątkiem Anny, wszystkich wychowano na katolików. Z nich większą karierę zrobił Andrzej Leszczyński, jako prymas Polski oraz Jan Leszczyński (zm.1657), jako biskup kijowski. Córki wydano za mąż za wielkopolskich ziemian, z wyjątkiem Anny, która wyszła za mąż za Jana Teodoryka Potockiego znanego działacza kalwińskiego w Małopolsce i na Litwie.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski [red.]: Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 418-419. ISBN 83-01-02722-3.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo wareckie, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 296.
- ↑ Jolanta Dworzaczkowa, Konwersje na katolicyzm szlachty ewangelickiej wyznania czeskiego w Wielkopolsce w XVI i XVII wieku., w: Odrodzenie i Reformacja w Polsce, T. 50, 2006, s. 90.
- ↑ Józef Łukaszewicz, O kościołach Braci Czeskich w dawnej Wielkiejpolsce, Poznań 1835, s. 186.
- ↑ Janusz Byliński, Sejm z 1611 roku. W nowym opracowaniu., Wrocław 2016, s. 213.
- Członkowie dworu Zygmunta III Wazy
- Deputaci świeccy Trybunału Głównego Koronnego
- Kanclerze wielcy koronni
- Kasztelanowie kaliscy (I Rzeczpospolita)
- Leszczyńscy herbu Wieniawa
- Podkanclerzowie koronni (duchowni)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo kaliskie)
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo poznańskie)
- Posłowie na sejm 1611
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Zygmunta III Wazy
- Starostowie generalni Wielkopolski
- Starostowie wareccy
- Sygnatariusze konfederacji wileńskiej 1599
- Szlachta czeskobracka w Polsce konwertowana na katolicyzm
- Wojewodowie kaliscy (I Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1628