Fosfomycyna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fosfomycyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C3H7O4P

Masa molowa

138,06 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

23155-02-4
26016-99-9 (sól disodowa)

PubChem

446987

DrugBank

DB00828

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

J01 XX01

Stosowanie w ciąży

kategoria B

Fosfomycyna (łac. Fosfomycinum) – fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy fosfonianów. Jest antybiotykiem. Występuje naturalnie, został wyizolowany z różnych szczepów Streptomyces[2], będący pochodną kwasu fosfonowego.

Mechanizm działania[edytuj | edytuj kod]

Fosfomycyna jest antybiotykiem o działaniu bakteriobójczym[3]. Mechanizm działania opiera się na hamowaniu pierwszego etapu syntezy peptydoglikanu ściany komórkowej bakterii, poprzez unieczynnienie enzymu transferazy fosfoenolopirogronianowej[3].

Spektrum działania[edytuj | edytuj kod]

Fosfomycyna obejmuje swym działaniem zarówno bakterie Gram-dodatnie, jak i Gram-ujemne, między innymi:

Na fosfomycynę oporne są drobnoustroje z rodzaju Bacteroides oraz pewne szczepy Pseudomonas i Proteus. Oporność może być typu chromosomalnego lub plazmidowego.

Wskazania[edytuj | edytuj kod]

Fosfomycynę stosuje się w niepowikłanych postaciach zapalenia pęcherza moczowego, w przypadku bezobjawowego bakteriomoczu, o ile są wskazania do jego leczenia, oraz w profilaktyce zakażeń układu moczowego.

Przeciwwskazania[edytuj | edytuj kod]

Działania niepożądane[edytuj | edytuj kod]

Fosfomycyna może wywołać nudności, zgagę, biegunkę, ból brzucha, ból i zawroty głowy.

Preparaty w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Preparaty fosfomycyny dostępne są w postaci granulatu do sporządzania roztworu doustnego (dostępne na receptę) lub proszku do sporządzania roztworu do infuzji (do stosowania w leczeniu zamkniętym): W lipcu 2020 w Polsce dostępne były Afastural, Infectofos, Monural, Symural i Uromaste[4][a].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W 2020 r. w Polsce i Unii Europejskiej z obrotu zostały wycofane przeznaczone dla dzieci preparaty Monural 2 g[5] i Uromaste 2 g[6] ze względu na negatywny stosunek korzyści do ryzyka wynikającego z ich stosowania[7][8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Fosfomycin, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB00828 (ang.).
  2. Ernst Mutschler: Farmakologia i toksykologia. Wrocław: MedPharm Polska, 2010, s. 854. ISBN 978-83-60466-81-0.
  3. a b Podlewski JK., Chwalibogowska-Podlewska A.: Leki współczesnej terapii. Warszawa: Medical Tribune Polska, 2009, s. 354. ISBN 978-83-60135-54-9.
  4. Preparaty zawierające: fosfomycyna (fosfomycin), Medycyna Praktyczna [dostęp 2020-07-22].
  5. Monural, 2 g, granulat do sporządzania roztworu doustnego, Główny Inspektor Farmaceutyczny [dostęp 2020-07-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-22].
  6. Uromaste, 2 g, granulat do sporządzania roztworu doustnego, Główny Inspektor Farmaceutyczny [dostęp 2020-07-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-22].
  7. Magda Ważna, GIF wycofuje z obrotu wszystkie serie leków Monural i Uromaste, medonet.pl, 19 czerwca 2020 [dostęp 2020-07-22].
  8. Główny Inspektor Farmaceutyczny, Decyzje z 17 czerwca 2020, Rejestr Decyzji Głównego Inspektora Farmaceutycznego [dostęp 2020-07-22].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Indeks leków Medycyny Praktycznej 2007. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2007, s. 279. ISBN 978-83-7430-110-7.