Hieronim Wierzbowski (1648–1712)

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	12 kwietnia 1682
Konsekrator	Opizio Pallavicini
Współkonsekratorzy	Stefan Wierzbowski; Stanisław Jan Witwicki

Hieronim Wierzbowski
	Biskup tytularny Fessei
Data i miejsce urodzenia	15 lipca 1648 ; Dalików
Data i miejsce śmierci	29 maja 1712 ; prawdopodobnie Poznań
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
	Biskup pomocniczy poznański
Okres sprawowania	1681–1712
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	22 września 1681
Sakra biskupia	12 kwietnia 1682

Ten artykuł od 2009-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Hieronim Wierzbowski herbu Jastrzębiec (ur. 15 lipca 1648 roku w Dalikowie, zm. 29 maja 1712 najprawdopodobniej w Poznaniu) – polski duchowny katolicki, kustosz warszawski, wikariusz generalny poznański, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1671–1712^[1], kustosz kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1667–1671^[2], kanonik kapituły katedralnej poznańskiej w 1667 roku^[3], opat lubiński i kanonik kapituły katedralnej poznańskiej w latach 1696–1699^[4], oficjał poznański, biskup pomocniczy i administrator diecezji poznańskiej, tytularny biskup Fessee, sekretarz Jego Królewskiej Mości w 1674 roku.

Życiorys

Był siódmym z kolei dzieckiem chorążego większego łęczyckiego i starosty szadeckiego Łukasza Wierzbowskiego z Dalikowa i Ewy Kossowskiej z Głogowej.

Osobny artykuł: Wierzbowscy herbu Jastrzębiec.

W wieku 14 lat został oddany przez ówczesnego referendarza koronnego i opata paradyskiego Stefana Wierzbowskiego, który zajmował się jego wychowaniem do dworu króla Jana Kazimierza Wazy na wychowanie.

W 1666 r. został przez ks. stryja odebrany od dworu i wstąpił w stan duchowny. Pierwsze święcenia otrzymał od nuncjusza apostolskiego w Polsce Opizzio Pallaviciniego. Pod koniec tego roku wyjechał wraz z krewnym Zygmuntem Wierzbowskim, synem Hieronima pod opieką wojewody kaliskiego Jana (młodszego) Opalińskiego do Rzymu. Gdy w 1669 r. wrócił z Rzymu, za sprawą stryja biskupa Stefana Wierzbowskiego otrzymał kustodię warszawską (zarezerwowaną od niego już od 1667 r.)

W 1670 r. otrzymał prowizję na probostwo katedralne poznańskie, a rok później odprawił w swojej rodzinnej miejscowości – Dalikowie mszę prymicyjną przy tamtejszym „cudownym obrazie”. W miarę wieku a także i sprawą stryja, biskupa Stefana Wierzbowskiego osiągał kolejne stopnie w hierarchii kościelnej – wikariusza generalnego i oficjała poznańskiego.

W 1674 roku był elektorem Jana III Sobieskiego z województwa łęczyckiego^[5]. Był deputatem duchownym kapituły katedralnej poznańskiej na Trybunał Główny Koronny w 1674 i 1675 roku^[6].

Delegat kapituły katedralnej poznańskiej na sejm 1676 i 1685 roku^[7].

Święcenia biskupie przyjął w 1682 r. za zgodą papieża z rąk biskupa Stefana Wierzbowskiego i Stanisława Jana Witwickiego. Pełnił odtąd funkcję biskupa sufragana, a po śmierci biskupa Witwickiego także administratora diecezji poznańskiej. Jego posługa biskupia w diecezji ograniczała się do funkcji czysto pomocniczych. Wspierał w czasie swego pontyfikatu O.O. Marianów, a także:

13 lipca 1687 dokonał konsekracji kościoła u o.o. karmelitów Bosych w Poznaniu
26-28 października 1689 r. był jednym z uczestników synodu poznańskiego
8 września 1698 r. dokonał konsekracji kościoła w Gostyniu
1700 – ufundował kościół w Mącznikach (obecnie w gm. Środa Wielkopolska, powiat średzki
1700 – ufundował kościół w Rogalinku

Pochowany w katedrze śś. Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu^[8].

Przypisy

↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 23.
↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 28.
↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 36.
↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 51.
↑ Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674, [b.n.s.]
↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 137.
↑ Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 127-128.
↑ Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 139.

[1] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 23.

[2] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 28.

[3] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 36.

[4] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 51.

[5] Suffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielkiego Xięstwá Litewskiego, zgodnie na Naiaśnieyszego Jana Trzeciego Obránego Krola Polskiego, Wielkiego Xiążęćiá Litewskiego, Ruskiego, Pruskiego, Mázowieckiego, Zmudzkiego, Inflantskiego, Smolenskiego, Kijowskiego, Wołhynskiego, Podolskiego, Podláskiego, y Czerniechowskiego Dáne między Wárszawą á Wolą / Dnia Dwudziestego pierwszego Máiá / Roku 1674, [b.n.s.]

[6] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 137.

[7] Mikołaj Pukianiec, Organizacja i funkcjonowanie poznańskiej kapituły katedralnej w XVII wieku, s. 127-128.

[8] Krzysztof Rafał Prokop, Nekropolie biskupie w nowożytnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Kraków-Warszawa 2020, s. 139.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Biskupi misyjni	Jordan (968–982/984) Unger (982/992–1000)
Biskupi diecezjalni	Unger (1000–1012) Roman (1012?–1030) Ederam (ok. 1030?–przed 1049) Franko (1075?–po 1085) Eckhard (1097/1102–1103?) Paweł I (ok. 1103?–po 1113) Goswin (?–?) Bogufał I (?–1146) Pean (1146–1152) Stefan (1152–1159) Bernard (1159–1164) Radwan (1164–1172) Cherubin (1172–1180) Arnold (ok. 1180–1186) Piotr Łabędź (1186–przed 1191) Benedykt (?–?) Mrokota (?–1196) Arnold (1196/1201–1211) Paweł II (1211–1242) Bogufał II (1242–1253) Piotr I (1253–1254) Bogufał III z Czerlina (1254–1264) Falenta (1265–1267) Mikołaj (1267–1278) Jan Wyszkowic (1278–1286) Jan Gerbicz (1286–1297) Andrzej Zaremba (1297–1317) Domarad Grzymała (1318–1324) Jan Doliwa (1325–1335) Jan Łodzia (1335–1346) Andrzej z Wiślicy (1347–1348) Wojciech Pałuka (1348–1355) Jan z Lutogniewa (1356–1374) Mikołaj z Kórnika (1375–1382) Jan Kropidło (1382–1384) Dobrogost z Nowego Dworu (1384–1394) Jan (1394–1395) Mikołaj Kurowski (1395–1399) Wojciech Jastrzębiec (1399–1412) Piotr Wysz (1412–1414) Andrzej Łaskarz (1414–1426) Mirosław Brudzewski (1426–1427) Stanisław Ciołek (1428–1437) Andrzej Bniński (1438–1479) Uriel Górka (1479–1498) Jan Lubrański (1498–1520) Piotr Tomicki (1520–1525) Jan Latalski (1525–1536) Jan z Książąt Litewskich (1536–1538) Stanisław Oleśnicki (1538–1539) Sebastian Branicki (1539–1544) Paweł Dunin Wolski (1544–1546) Benedykt Izdbieński (1546–1553) Andrzej Czarnkowski (1553–1562) Adam Konarski (1562–1574) Łukasz Kościelecki (1577–1597) Jan Tarnowski (1598–1600) Wawrzyniec Goślicki (1601–1607) Andrzej Opaliński (1607–1623) Jan Wężyk (1624–1627) Maciej Łubieński (1627–1631) Adam Nowodworski (1631–1634) Henryk Firlej (1635) Andrzej Szołdrski (1636–1650) Kazimierz Florian Czartoryski (1650–1655) Wojciech Tolibowski (1655–1663) Stefan Wierzbowski (1664–1687) Stanisław Jan Witwicki (1688–1698) Mikołaj Stanisław Święcicki (1699–1707) Michał Bartłomiej Tarło (1710–1715) Krzysztof Antoni Szembek (1716–1719) Piotr Franciszek Tarło (1721–1722) Jan Joachim Tarło (1722–1732) Stanisław Józef Hozjusz (1733–1738) Teodor Kazimierz Czartoryski (1739–1768) Andrzej Stanisław Młodziejowski (1768–1780) Antoni Onufry Okęcki (1780–1793) Ignacy Antoni Raczyński (1794–1806) Tymoteusz Gorzeński (1809–1825) Teofil Wolicki (1828–1829) Marcin Dunin (1831–1842) Leon Przyłuski (1845–1865) Mieczysław Ledóchowski (1866–1886) Julius Dinder (1886–1890) Florian Stablewski (1891–1906) Edward Likowski (1914–1915) Edmund Dalbor (1915–1926) August Hlond (1926–1946) Walenty Dymek (1946–1956) Antoni Baraniak (1957–1977) Jerzy Stroba (1978–1996) Juliusz Paetz (1996–2002) Stanisław Gądecki (od 2002)
Biskupi pomocniczy	Wit (1260–1263) Stefan ze Lwowa (1382–1384) Jan (1386–1404) Mikołaj (?–1397) Marek (1414–1424) Jan (1420–1439) Bernard (1449–1453) Mikołaj (1455–1463) Wincenty Wierzbięta (1469–1494) Wojciech z Bydgoszczy (1494–1506) Wojciech z Sochaczewa (1506–1529) Adrian Żakowski (1531–1539) Jakub Dziaduski (1540–1568) Stanisław Szedziński (1586–1604) Jan Węgorzewski (1573–1586) Jakub Brzeźnicki (1586–1604) Andrzej Rychlicki (1607–1616) Kasper Hap (1618–1619) Jan Trach Gniński (1619–1625) Jan Baykowski (1626–1650) Jan Branecki (1651–1655) Wojciech Grabowski (1656–1659) Maciej Marian Kurski (1661–1681) Kazimierz Jan z Bnina Opaliński (1680–1681 koadiutor) Hieronim Wierzbowski (1682–1712) Piotr Franciszek Tarło (1713–1717) Bernard Gozdzki (1722–1725) Karol Samuel Poniński (1725–1727) Baltazar Wilksycki (1728–1729) Franciszek Kaznowski (1729–1732) Adam Stanisław Grabowski (1733–1736) Józef Tadeusz Kierski (1736–1768) Józef Pawłowski (1748–1759) Władysław Klemens Walknowski (1768–1779) Ludwik Józef de Mathy (1779–1802) Franciszek Ksawery Rydzyński (1781–1795) Jan Chrzciciel Albertrandi (1796–1798) Stanisław Żarnowiecki (1805–1808) Józef Chełkowski (1833–1837) Jan Kanty Dąbrowski (1843–1853) Franciszek Stefanowicz (1855–1871) Jan Chryzostom Janiszewski (1871–1891) Edward Likowski (1887–1914) Paweł Jedzink (1915–1918) Stanisław Kostka Łukomski (1920–1926) Karol Radoński (1927–1929) Walenty Dymek (1929–1946) Franciszek Jedwabski (1947–1975) Tadeusz Etter (1959–1984) Marian Przykucki (1974–1981) Stanisław Napierała (1980–1992) Zdzisław Fortuniak (1982–2014) Marek Jędraszewski (1997–2012) Grzegorz Balcerek (od 1999) Damian Bryl (2013–2021) Szymon Stułkowski (2019–2022) Jan Glapiak (od 2021)