Konferencja teherańska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 5.172.234.211 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Misiek1997. Znacznik: Wycofanie zmian |
drobne merytoryczne, poprawa linków, drobne techniczne |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
|nazwa = Konferencja teherańska |
|nazwa = Konferencja teherańska |
||
|rozmowy pokojowe = |
|rozmowy pokojowe = |
||
|grafika = |
|grafika = Tehran Conference, 1943.jpg |
||
⚫ | |||
|opis = |
|||
|data = |
|data = 28 listopada – 1 grudnia 1943 |
||
|miejsce = [[Teheran]] |
|miejsce = [[Teheran]], [[Cesarstwo Iranu|Iran]] |
||
|wynik = zobowiązanie się zachodnich |
|wynik = zobowiązanie się zachodnich aliantów do utworzenia drugiego frontu w Europie |
||
|przyczyna = działania wojenne [[II wojna światowa|II wojny światowej]] |
|przyczyna = działania wojenne [[II wojna światowa|II wojny światowej]] |
||
|strona1 = {{państwo|GBR}}<br/>{{państwo|USA|48}} |
|||
⚫ | |||
| |
|strona2 = {{państwo|SUN|1924}} |
||
⚫ | |||
|strona2 = {{państwo|SUN}} |
|||
|przywódca1 = [[Winston Churchill]],<br/>[[Franklin Roosevelt]] |
|przywódca1 = [[Winston Churchill]],<br/>[[Franklin Roosevelt]] |
||
|przywódca2 = [[Józef Stalin]] |
|przywódca2 = [[Józef Stalin]] |
||
|commons = |
|commons = Category:Tehran Conference |
||
}} |
}} |
||
⚫ | '''Konferencja teherańska''' – spotkanie przywódców [[alianci (II wojna światowa)|koalicji antyhitlerowskiej]] (tzw. [[wielka trójka|wielkiej trójki]]): prezydenta [[Stany Zjednoczone|USA]] [[Franklin Delano Roosevelt|Franklina Delano Roosevelta]], premiera [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]] i przywódcy [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] [[Józef Stalin|Józefa Stalina]] [[Teheran]]ie w dniach 28 listopada – 1 grudnia 1943 roku. |
||
⚫ | |||
⚫ | '''Konferencja teherańska''' |
||
Była to pierwsza z trzech – poświęconych walce z [[III Rzesza|hitlerowską III Rzeszą]] – konferencji wielkiej trójki. Po niej odbyły się jeszcze dwie: [[konferencja jałtańska]] (luty 1945) oraz [[konferencja poczdamska]] (lipiec-sierpień 1945). |
Była to pierwsza z trzech – poświęconych walce z [[III Rzesza|hitlerowską III Rzeszą]] – konferencji wielkiej trójki. Po niej odbyły się jeszcze dwie: [[konferencja jałtańska]] (luty 1945) oraz [[konferencja poczdamska]] (lipiec-sierpień 1945). |
||
Linia 24: | Linia 23: | ||
* USA i Wielka Brytania zobowiązały się do: |
* USA i Wielka Brytania zobowiązały się do: |
||
** utworzenia drugiego frontu we [[Francja|Francji]], w maju 1944 roku. |
** utworzenia drugiego frontu we [[Francja|Francji]], w maju 1944 roku. |
||
** udzielenia pomocy oddziałom [[Josip Broz Tito|Tity]] w [[Jugosławia|Jugosławii]], przy jednoczesnym wycofaniu poparcia dla [[Czetnicy|czetników]] i rezygnacji z inwazji na [[Bałkany|Bałkanach]] (poza [[ |
** udzielenia pomocy oddziałom [[Josip Broz Tito|Tity]] w [[Jugosławia|Jugosławii]], przy jednoczesnym wycofaniu poparcia dla [[Czetnicy|czetników]] i rezygnacji z inwazji na [[Bałkany|Bałkanach]] (poza [[Królestwo Grecji (1935–1941)|Grecją]] przydzieloną do brytyjskiej strefy operacyjnej). |
||
* Ustalono nową granicę wschodnią Polski i ZSRR na tak zwanej [[linia Curzona|linii Curzona]]. |
* Ustalono nową granicę wschodnią Polski i ZSRR na tak zwanej [[linia Curzona|linii Curzona]]. |
||
* Rozmawiano także o utworzeniu [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]] oraz o Europejskiej Komisji Doradczej, która miała zadecydować o powojennych losach Niemiec; Stalin zażądał dodatkowo wydzielenia sowieckiej strefy wpływów w Europie wschodniej i krajach nadbałtyckich. |
* Rozmawiano także o utworzeniu [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Organizacji Narodów Zjednoczonych]] oraz o Europejskiej Komisji Doradczej, która miała zadecydować o powojennych losach Niemiec; Stalin zażądał dodatkowo wydzielenia sowieckiej strefy wpływów w Europie wschodniej i krajach nadbałtyckich. |
||
Linia 37: | Linia 36: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Commonscat|Tehran Conference}} |
|||
* [http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/FRUS/FRUS-idx?id=FRUS.FRUS1943CairoTehran ''Foreign Relation of the United States. Diplomatic papers. The Conferences at Cairo and Tehran, 1943'' U.S. Government Printing Office, Washington 1961] – oficjalny zbiór dokumentów wydany przez [[Departament Stanu USA]] |
* [http://digicoll.library.wisc.edu/cgi-bin/FRUS/FRUS-idx?id=FRUS.FRUS1943CairoTehran ''Foreign Relation of the United States. Diplomatic papers. The Conferences at Cairo and Tehran, 1943'' U.S. Government Printing Office, Washington 1961] – oficjalny zbiór dokumentów wydany przez [[Departament Stanu USA]] |
||
* {{cytuj książkę|autor=Władysław Anders |tytuł=Bez ostatniego rozdziału: Wspomnienia z lat 1939-1946 |miejsce=Londyn |wydawca=Gryf Publishers Ltd. |rok=1959}} |
* {{cytuj książkę|autor=Władysław Anders |tytuł=Bez ostatniego rozdziału: Wspomnienia z lat 1939-1946 |miejsce=Londyn |wydawca=Gryf Publishers Ltd. |rok=1959}} |
Wersja z 11:42, 31 gru 2020
Wielka trójka, od lewej: Stalin, Roosevelt, Churchill | |||||||||
Data |
28 listopada – 1 grudnia 1943 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejsce | |||||||||
Wynik |
zobowiązanie się zachodnich aliantów do utworzenia drugiego frontu w Europie | ||||||||
Przyczyna |
działania wojenne II wojny światowej | ||||||||
|
Konferencja teherańska – spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. wielkiej trójki): prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i przywódcy ZSRR Józefa Stalina Teheranie w dniach 28 listopada – 1 grudnia 1943 roku.
Była to pierwsza z trzech – poświęconych walce z hitlerowską III Rzeszą – konferencji wielkiej trójki. Po niej odbyły się jeszcze dwie: konferencja jałtańska (luty 1945) oraz konferencja poczdamska (lipiec-sierpień 1945).
Postanowienia
- USA i Wielka Brytania zobowiązały się do:
- Ustalono nową granicę wschodnią Polski i ZSRR na tak zwanej linii Curzona.
- Rozmawiano także o utworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz o Europejskiej Komisji Doradczej, która miała zadecydować o powojennych losach Niemiec; Stalin zażądał dodatkowo wydzielenia sowieckiej strefy wpływów w Europie wschodniej i krajach nadbałtyckich.
- Ustalono ponadto, że żadna ze stron nie zawrze separatystycznego pokoju z Niemcami, dążąc do bezwarunkowej kapitulacji i likwidacji III Rzeszy.
- Dokonano podziału krajów Europy na alianckie strefy operacyjne – na mocy międzyalianckich uzgodnień Polska znalazła się w strefie operacyjnej Armii Czerwonej.
- Ustalono, iż Niemcy zostaną podzielone na strefy okupacyjne, zaś radziecka strefa okupacyjna Niemiec przylegać będzie do Polski, przez którą przebiegały linie komunikacyjne do tej strefy, co de facto przesądzało losy Polski. Ze względu na odbywające się jesienią 1944 roku w USA wybory prezydenckie, na prośbę prezydenta Roosevelta liczącego na głosy Polonii amerykańskiej utajniono postanowienia wielkiej trójki w kwestii polskiej.
Konferencją analogiczną do spotkań wielkiej trójki, ale dotyczącą Dalekiego Wschodu była konferencja kairska w dniach 22-26 listopada 1943 roku.
Zobacz też
Bibliografia
- Foreign Relation of the United States. Diplomatic papers. The Conferences at Cairo and Tehran, 1943 U.S. Government Printing Office, Washington 1961 – oficjalny zbiór dokumentów wydany przez Departament Stanu USA
- Władysław Anders: Bez ostatniego rozdziału: Wspomnienia z lat 1939-1946. Londyn: Gryf Publishers Ltd., 1959.
- Jonathan Walker: Polska osamotniona: Dlaczego Wielka Brytania zdradziła swojego najwierniejszego sojusznika?. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2010. ISBN 978-83-240-1301-2.
- Konferencja teherańska
- Polityczne aspekty II wojny światowej