Sturmpanzer

SdKfz 166 Sturmpanzer IV Brummbär (nazywany również Sturmgeschütz IV mit 15cm StuH 43) – niemieckie działo pancerne z okresu II wojny światowej

Historia

Pod koniec 1942 roku wykorzystując doświadczenia z walk w Stalingradzie w Niemczech rozpoczęto pracę nad nowym działem pancernym, które można byłoby stosować w walkach w mieście.

Działo to opracowane w zakładach Alkett na podwoziu czołgu średniego PzKpfw IV Ausf. E i F a później także PzKpfw IV Ausf. G. Pierwsze z nich wyposażono w haubice 15cm StuH 43 a następnie specjalnie opracowane dla tego działa – haubice 15cm StuH 43/1 L/12.

Prototyp nowego działa został zbudowany w lutym 1943 roku i otrzymał on oznaczenie 15cm Sturmhaubitze 43 L/12, a już w maju 1943 roku rozpoczęto jego produkcję seryjną. Po rozpoczęciu produkcji seryjnej, otrzymało ono wtedy oznaczenie Sturmpanzer IV a w 1944 otrzymało one oficjalną nazwę Sturmpanzer IV „Brummbär”.

Produkcja seryjna działa trwała do marca 1945 roku i w tym okresie łącznie wyprodukowano 306 sztuk tych dział. Produkowano je w trzech zakładach: Deutsche Eisenwerke, Sauerwerke i Simmering-Gratz-Pauker w Wiedniu.

Opis konstrukcji

Działo pancerne Sturmpanzer IV Brummbär zostało zbudowane na podwoziu czołgu średniego PzKpfw IV . Górne opancerzenia i wieża czołgu zostały usunięte, a na ich miejsce stworzono nowy pancerz. W kadłubie umieszczono stanowiska dla wszystkich członków załogi.

Działo było uzbrojone w haubice StuH 43 L/12 kal. 150 mm, posiadało zapas 38 pocisków (amunicja burząca typu JGr 33 i JGr 38, a także przeciwpancerna JGr 39 Hl/A). Haubica była zamontowana lekko na prawo od centralnej części pojazdu, ponad stanowiskiem kierowcy. Oprócz tego Brummbär był wyposażony w karabin maszynowy MG 34, z którego można było strzelać przez otwartą klapę luku ładowniczego i taki sam karabin maszynowy zamontowany w przedniej ścianie działa (tylko wersje późniejsze). Ponadto po obu stronach przedziału bojowego znajdowały się otwory, przez które było możliwe prowadzenie ognia z MP 40 lub z broni krótkiej. Otwory te normalnie były zatkane od zewnątrz specjalnymi zatyczkami przymocowanymi do łańcuszków.

W tylnej części przedziału bojowego znajdował się luk stanowiący wejście dla załogi oraz miejsce, przez które prowadzony był załadunek pocisków. W tylnej części znajdowały się również wentylatory przedziału bojowgo, nad jednym z nich znajdowało się gniazdo anteny do radiostacji krótkofalowych FuG2 i FuG5. W lewej części pojazdu znajdowało się miejsce na narzędzia do naprawy oraz części zapasowe, natomiast z tyłu uchwyty do przewożenia zapasowych kół nośnych pojazdu. Aby wzmocnić odporność ścian bocznych na pociski przeciwpancerne dodatkowo zostało umożliwione zamontowanie ekranów przeciwpancernych (podobie jak w PzKpfw IV Ausf. H i J)

Napęd działa stanowił silnik typu Maybach HL120 TRM o mocy 300 KM przy 3000 obr./min. lub Maybach 120TRM 112 o mocy 272 KM przy 2800 obr./min. Były to silniki czterosuwowe, 12-cylindrowe, gaźnikowe, chłodzone cieczą o układzie V. Wyposażone je w skrzynie biegów typu Zahnradfabrik ZF SGG77 (6 biegów do przodu i 1 wstecznym).

Użycie

Po rozpoczęciu produkcji seryjnej w 1943 roku rozpoczęto formowanie oddziałów składających się z tych dział.

Pierwszy z nich 216 dywizjon dział szturmowych (niem. Sturmpanzer Abteilung 216. użyto w lipcu 1943 roku w bitwie pod Kurskiem. Dywizjon ten do połowy grudnia 1943 roku walczył na froncie wschodnim, po czym został przebazowany do Austrii, gdzie został uzupełniony. W lutym 1944 roku skierowano go do Włoch gdzie walczył w rejon przyczółka pod Anzio. We Włoszech dywizjon walczył do końca walk w II wojnie światowej.

Następne jednostki sformowano już w 1944 roku i były to:

• 217 dywizjon dział szturmowych – sformowany w kwietniu 1944 roku, który walczył w bitwie pod Falaise a następnie w Holandii, ostatecznie skapitulował w kwietniu 1945 roku w zagłębiu Ruhry
• 218 kompania dział szturmowych (Sturmpanzer-Kompanie 218.) – sformowana w sierpniu 1944 roku, wzięła udział w tłumieniu powstania warszawskiego, rozbita w styczniu 1945 roku na froncie wschodnim
• 2/218 kompania dział szturmowych – sformowana w sierpniu 1944 roku, w styczniu włączona w skład 218 dywizjony dział szturmowych w składzie 7 Dywizji Pancernej.
• 219 dywizjon dział szturmowych – sformowany we wrześniu 1944 roku, walczył na Węgrzech i w Czechach.

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia, rysunek

SdKfz 166 Brummbär (wersja późniejsza) w Muzeum w Munster