Edward Kisiel: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
napisanie hasła od nowa, kompletne uźródłowienie
Linia 8: Linia 8:
|herb =
|herb =
|dewiza = Evangelizare misit me
|dewiza = Evangelizare misit me
|dewiza - j. polski = Posłał mnie bym głosił Ewangelię
|dewiza - j. polski = Posłał mnie, abym głosił Ewangelię
|państwo = [[Polska]]
|państwo = [[Polska]]
|data urodzenia = [[24 lutego]] [[1918]]
|data urodzenia = [[24 lutego]] [[1918]]
|miejsce urodzenia = Jundziłłwo
|miejsce urodzenia = Jundziłłowo
|data śmierci = [[28 września]] [[1993]]
|data śmierci = [[28 września]] [[1993]]
|miejsce śmierci = [[Białystok]]
|miejsce śmierci = [[Białystok]]
|2. funkcja = Biskup diecezjalny białostocki
|1. funkcja = Biskup diecezjalny białostocki
|2. funkcja - okres = 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita)
|1. funkcja - okres = 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita)
|1. funkcja = Administrator wileński w Białymstoku
|2. funkcja = Administrator apostolski w Białymstoku
|1. funkcja - okres = 1976–1991
|2. funkcja - okres = 1976–1991
|wyznanie = [[katolicyzm]]
|wyznanie = [[katolicyzm]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
|kościół = [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]]
Linia 42: Linia 42:
|tytuł = biskup
|tytuł = biskup
|data konsekracji = 27 czerwca 1976
|data konsekracji = 27 czerwca 1976
|miejscowość konsekracji =
|miejscowość konsekracji = Białystok
|miejsce konsekracji = [[bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku|prokatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny]]
|miejsce konsekracji =
|konsekrator = [[Stefan Wyszyński]]
|konsekrator = [[Stefan Wyszyński]]
|współkonsekratorzy = [[Henryk Gulbinowicz]]<br />[[Bronisław Dąbrowski (biskup)|Bronisław Dąbrowski]]
|współkonsekratorzy = [[Henryk Gulbinowicz]]<br />[[Bronisław Dąbrowski (biskup)|Bronisław Dąbrowski]]
Linia 53: Linia 53:
{{Sukcesja apostolska infobox/wiersz|[[Jan Chrapek]]|6 czerwca 1992}}
{{Sukcesja apostolska infobox/wiersz|[[Jan Chrapek]]|6 czerwca 1992}}
}}
}}
'''Edward Kisiel''' (ur. [[24 lutego]] [[1918]] w Jundziłłowie, zm. [[28 września]] [[1993]] w [[Białystok|Białymstoku]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[biskupi wileńscy|administrator archidiecezji wileńskiej z siedzibą w Białymstoku]] w latach 1976–1991, [[biskupi białostoccy|biskup diecezjalny białostocki]] w latach 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita).
'''Edward Kisiel''' (ur. [[24 lutego]] [[1918]] w Jundziłłowie, zm. [[28 września]] [[1993]] w [[Białystok|Białymstoku]]) – polski [[duchowieństwo|duchowny]] [[Kościół łaciński|rzymskokatolicki]], [[doktor (stopień naukowy)|doktor]] [[teologia|teologii]], [[biskupi wileńscy|administrator apostolski w Białymstoku]] w latach 1976–1991, [[biskupi białostoccy|biskup diecezjalny białostocki]] w latach 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita).


== Życiorys ==
== Życiorys ==
Urodził się 24 lutego 1918 w Jundziłłowie niedaleko Brasławia. W latach 1932–1935 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Grzegorza Piramowicza w Dziśnie, następnie w latach 1935–1937 do Państwowego Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Pińsku, gdzie w 1937 złożył egzamin dojrzałości typu humanistycznego. W tym czasie należał do [[Sodalicja Mariańska|Sodalicji Mariańskiej]]. W latach 1937–1942 odbył studia filozoficzno-teologiczne na [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie|Wydziale Teologicznym]] [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytetu Stefana Batorego]], jednocześnie zdobywając formację kapłańską w Wyższym Seminarium Duchownym w Wilnie. [[sakrament święceń|Święcenia]] [[diakon]]atu przyjął w 1941 w [[bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie|archikatedrze wileńskiej]] przez posługę miejscowego arcybiskupa metropolity [[Romuald Jałbrzykowski|Romualda Jałbrzykowskiego]]. Aresztowany w marcu 1942 wraz z profesorami i innymi klerykami wileńskiego seminarium, został osadzony w [[więzienie na Łukiszkach|więzieniu na Łukiszkach]]. W maju 1942 wysłany transportem kolejowym na przymusowe roboty w głąb Rzeszy, zbiegł z niego podczas postoju w Warszawie. Ukrywał się u albertynów warszawskich i orionistów łaźniewskich. Na początku 1943 w kolegium jezuitów w Warszawie złożył końcowe egzaminy kursu seminaryjnego. Święceń [[prezbiter]]atu udzielił mu 14 lutego 1943 w kaplicy domu sióstr urszulanek w Warszawie biskup diecezjalny piński [[Kazimierz Bukraba]]{{r|Prokop}}. W latach 1950–1953 odbył dalsze studia na [[Wydział Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Teologicznym]] [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]{{r|Prokop}}, które ukończył z [[doktor (stopień naukowy)|doktoratem]] z [[teologia dogmatyczna|teologii dogmatycznej]]{{r|Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji}} na podstawie [[dysertacja|dysertacji]] ''Wartości społeczne Wcielenia według św. Hilarego z Poitiers''{{r|Prokop}}.
Aresztowany podczas okupacji, uciekł z transportu i ukrywał się w Warszawie, gdzie po ukończeniu konspiracyjnych studiów przyjął [[sakrament święceń|święcenia kapłańskie]] 14 lutego 1943 z rąk biskupa [[Kazimierz Bukraba|Kazimierza Bukraby]]. Był [[wikariusz]]em w Czarnej Wsi, Uhowie i Białymstoku, [[proboszcz]]em [[parafia św. Rocha w Białymstoku|parafii św. Rocha w Białymstoku]], kanclerzem kurii i kanonikiem kapituły metropolitalnej oraz wikariuszem kapitulnym archidiecezji w 1976.


W marcu 1943 przedostał się do Białegostoku, gdzie uzyskał skierowanie do pracy jako [[wikariusz]] w [[parafia Matki Bożej Anielskiej w Czarnej Wsi|parafii Matki Bożej Anielskiej w Czarnej Wsi]] (1943–1944). Następnie był wikariuszem ekonomicznym w [[parafia św. Wojciecha w Uhowie|parafii św. Wojciecha w Uhowie]] (1944–1945), po czym pracował jako [[prefekt (Kościół katolicki)|prefekt]] szkolny w [[parafia św. Rocha w Białymstoku|parafii św. Rocha w Białymstoku]], a także prefekt białostockich szkół: Gimnazjum Krawieckiego, Państwowej Szkoły Powszechnej dla Dorosłych, Państwowego Gimnazjum i Liceum Gospodarczego, Technikum Mechanicznego, Zasadniczej Szkoły Zawodowej, Technikum Mleczarskiego oraz Zasadniczej Szkoły Przemysłu Mięsnego. W latach 1969–1971 administrował parafią św. Rocha w Białymstoku w charakterze wikariusza ekonomicznego. W 1947 został dekanalnym sekretarzem Krucjaty Eucharystycznej, w 1957 wszedł w skład kolegium duszpasterzy akademickich, w 1958 został cenzorem ksiąg religijnych i wydawnictw kościelnych, a w 1960 archidiecezjalnym duszpasterzem młodzieży szkolnej{{r|Prokop}}. Od 1957 do 1976 piastował stanowisko archidiecezjalnego wizytatora religii{{r|Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji}}. Pełnił funkcję spowiednika alumnów wyższego seminarium duchownego i sióstr misjonarek św. Rodziny{{r|Prokop}}. W 1970 został ustanowiony referentem wydziału duszpasterskiego{{r|Prokop}}, w 1971 kanclerzem kurii arcybiskupiej{{r|Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji}}, a w 1975 członkiem diecezjalnej komisji ds. wychowania w seminarium duchownym. W 1974 został obdarzony godnością [[kanonik|kanonika gremialnego]] kapituły archikatedralnej w Białymstoku. 15 stycznia 1976 po przejściu [[Henryk Gulbinowicz|Henryka Gulbinowicza]] na urząd arcybiskupa wrocławskiego został wybrany na [[wikariusz|wikariusza kapitulnego]]{{r|Prokop}}.
3 maja 1976 został mianowany biskupem tytularnym Limaty i [[administrator apostolski|administratorem apostolskim]] polskiej części [[archidiecezja wileńska|archidiecezji wileńskiej]] z siedzibą w Białymstoku. [[sakra|Sakrę biskupią]] przyjął 27 czerwca 1976 z rąk kardynała [[Stefan Wyszyński|Stefana Wyszyńskiego]]. Erygował nowe parafie, studium teologiczno-katechetyczne, przeprowadził koronację obrazu Matki Boskiej w [[Różanystok|Różanymstoku]], zreorganizował sieć [[dekanat]]ów. 5 czerwca 1991 został mianowany biskupem nowo utworzonej [[archidiecezja białostocka|diecezji białostockiej]]. [[Ingres]] do [[bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku|katedry w Białymstoku]] odbył 27 czerwca 1991. 25 marca 1992 został mianowany [[biskupi białostoccy|arcybiskupem metropolitą białostockim]]. Przeszedł na emeryturę 15 maja 1993.


Od 1970 wykładał zagadnienia pastoralne w Diecezjalnym Ośrodku Kształcenia Soborowego{{r|Prokop}}.
Zmarł 28 września 1993 w Białymstoku. Został pochowany w krypcie [[bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku|archikatedry białostockiej]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://bialystok.tvp.pl/3190364/tajemnice-krypt-w-najstarszym-kosciele-w-miescie|tytuł=Tajemnice krypt w najstarszym kościele w mieście|opublikowany=bialystok.tvp.pl|data=2010-11-01|data dostępu=2017-03-26}}</ref>.


3 maja 1976 decyzją papieża [[Paweł VI|Pawła VI]] został [[prekonizacja|prekonizowany]]{{r|Prokop}} [[administrator apostolski|administratorem apostolskim]] polskiej części [[archidiecezja wileńska|archidiecezji wileńskiej]] z siedzibą w Białymstoku i [[biskup tytularny|biskupem tytularnym]] [[Limata|Limaty]]{{r|Nitecki}}. [[sakra|Święcenia biskupie]] otrzymał 27 czerwca 1976 w [[bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku|prokatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku]]. Konsekrował go kardynał [[Stefan Wyszyński]], prymas Polski, w asyście Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i [[Bronisław Dąbrowski (biskup)|Bronisława Dąbrowskiego]], biskupa pomocniczego warszawskiego{{r|Prokop}}. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „''Evangelizare misit me''” (''Posłał mnie, abym głosił Ewangelię''){{r|Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji}}. 5 czerwca 1991, podczas wizyty papieża [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] w Białymstoku, został mianowany [[biskup diecezjalny|biskupem diecezjalnym]] nowo powołanej [[archidiecezja białostocka|diecezji białostockiej]]. [[Ingres]] do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku odbył 27 czerwca 1991. 25 marca 1992, w związku z utworzeniem [[metropolia białostocka|metropolii białostockiej]], został ustanowiony arcybiskupem metropolitą białostockim. [[paliusz|Paliusz metropolitalny]] otrzymał 29 czerwca 1992 w [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|Bazylice św. Piotra w Rzymie]]{{r|Prokop}}. W 1978 założył Archidiecezjalne Studium Katechetyczne, w 1976 dokonał rozbudowy gmachu wyższego seminarium duchownego, utworzył 18 parafii{{r|Prokop}}, przeprowadził reorganizację struktur dekanalnych{{r|Nitecki}}, w 1988 rozpoczął przygotowania do rozpoczętego w 1993 synodu diecezjalnego{{r|Prokop}}. 15 maja 1993{{r|Nitecki}} Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu arcybiskupa metropolity białostockiego{{r|Prokop}}.
{{Przypisy}}

Był współkonsekratorem podczas [[sakra|sakry]] biskupa [[Edward Ozorowski|Edwarda Ozorowskiego]] (1979), arcybiskupa metropolity Mińska-Mohylewa [[Kazimierz Świątek|Kazimierza Świątka]] (1991), biskupa diecezjalnego Grodna [[Aleksander Kaszkiewicz|Aleksandra Kaszkiewicza]] (1991) i biskupa pomocniczego drohiczyńskiego [[Jan Chrapek|Jana Chrapka]] (1992){{r|catholic-hierarchy}}.

Zmarł 28 września 1993 w siedzibie biskupiej w Białymstoku. 1 października 1993 został pochowany w krypcie archikatedry białostockiej{{r|Prokop}}.

== Przypisy ==
{{Przypisy-lista|l. kolumn=2|
* <ref name="Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji">{{cytuj pismo|autor=A. Kraszewska|tytuł=Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji|czasopismo=Na drogach katechezy|wolumin=Nr 4(128)|issn=1232-5244|data=lipiec–sierpień 2006|url=http://ndk.archibial.pl/4-2006/art2.php|data dostępu=2017-05-03}}</ref>
* <ref name="catholic-hierarchy">{{cytuj stronę|url=http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bkisiel.html|tytuł=Edward Kisiel|opublikowany=catholic-hierarchy.org|data dostępu=2016-11-27|język=en}}</ref>
* <ref name="Nitecki">{{cytuj książkę|autor=[[Piotr Nitecki|P. Nitecki]]|tytuł=Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny|wydawca=Instytut Wydawniczy „Pax”|miejsce=Warszawa|data=2000|kolumny=202–203|isbn=83-211-1311-7}}</ref>
* <ref name="Prokop">{{cytuj książkę|autor=K.R. Prokop|tytuł=Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej|wydawca=Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”|miejsce=Kraków|data=1998|strony=67–69|isbn=83-7052-900-3}}</ref>
}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* {{catholic-hierarchy|biskup|bkisiel}} [dostęp 2011-10-30]
* {{catholic-hierarchy|biskup|bkisiel}} [dostęp 2011-10-30]


{{Biskupi wileńscy}}
{{Biskupi białostoccy}}
{{Biskupi białostoccy}}


Linia 72: Linia 85:


{{SORTUJ:Kisiel, Edward}}
{{SORTUJ:Kisiel, Edward}}
[[Kategoria:Wileńscy administratorzy apostolscy z siedzibą w Białymstoku]]
[[Kategoria:Biskupi białostoccy]]
[[Kategoria:Biskupi białostoccy]]
[[Kategoria:Pochowani w bazylice archikatedralnej w Białymstoku]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1918]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1918]]
[[Kategoria:Zmarli w 1993]]
[[Kategoria:Zmarli w 1993]]

Wersja z 22:36, 3 maj 2017

Edward Kisiel
Evangelizare misit me
Posłał mnie, abym głosił Ewangelię
Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1918
Jundziłłowo

Data i miejsce śmierci

28 września 1993
Białystok

Biskup diecezjalny białostocki
Okres sprawowania

1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita)

Administrator apostolski w Białymstoku
Okres sprawowania

1976–1991

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

14 lutego 1943

Nominacja biskupia

3 maja 1976

Sakra biskupia

27 czerwca 1976

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

27 czerwca 1976

Miejscowość

Białystok

Miejsce

prokatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Konsekrator

Stefan Wyszyński

Współkonsekratorzy

Henryk Gulbinowicz
Bronisław Dąbrowski

Edward Kisiel (ur. 24 lutego 1918 w Jundziłłowie, zm. 28 września 1993 w Białymstoku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, administrator apostolski w Białymstoku w latach 1976–1991, biskup diecezjalny białostocki w latach 1991–1993 (od 1992 arcybiskup metropolita).

Życiorys

Urodził się 24 lutego 1918 w Jundziłłowie niedaleko Brasławia. W latach 1932–1935 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Grzegorza Piramowicza w Dziśnie, następnie w latach 1935–1937 do Państwowego Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Pińsku, gdzie w 1937 złożył egzamin dojrzałości typu humanistycznego. W tym czasie należał do Sodalicji Mariańskiej. W latach 1937–1942 odbył studia filozoficzno-teologiczne na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Stefana Batorego, jednocześnie zdobywając formację kapłańską w Wyższym Seminarium Duchownym w Wilnie. Święcenia diakonatu przyjął w 1941 w archikatedrze wileńskiej przez posługę miejscowego arcybiskupa metropolity Romualda Jałbrzykowskiego. Aresztowany w marcu 1942 wraz z profesorami i innymi klerykami wileńskiego seminarium, został osadzony w więzieniu na Łukiszkach. W maju 1942 wysłany transportem kolejowym na przymusowe roboty w głąb Rzeszy, zbiegł z niego podczas postoju w Warszawie. Ukrywał się u albertynów warszawskich i orionistów łaźniewskich. Na początku 1943 w kolegium jezuitów w Warszawie złożył końcowe egzaminy kursu seminaryjnego. Święceń prezbiteratu udzielił mu 14 lutego 1943 w kaplicy domu sióstr urszulanek w Warszawie biskup diecezjalny piński Kazimierz Bukraba[1]. W latach 1950–1953 odbył dalsze studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego[1], które ukończył z doktoratem z teologii dogmatycznej[2] na podstawie dysertacji Wartości społeczne Wcielenia według św. Hilarego z Poitiers[1].

W marcu 1943 przedostał się do Białegostoku, gdzie uzyskał skierowanie do pracy jako wikariusz w parafii Matki Bożej Anielskiej w Czarnej Wsi (1943–1944). Następnie był wikariuszem ekonomicznym w parafii św. Wojciecha w Uhowie (1944–1945), po czym pracował jako prefekt szkolny w parafii św. Rocha w Białymstoku, a także prefekt białostockich szkół: Gimnazjum Krawieckiego, Państwowej Szkoły Powszechnej dla Dorosłych, Państwowego Gimnazjum i Liceum Gospodarczego, Technikum Mechanicznego, Zasadniczej Szkoły Zawodowej, Technikum Mleczarskiego oraz Zasadniczej Szkoły Przemysłu Mięsnego. W latach 1969–1971 administrował parafią św. Rocha w Białymstoku w charakterze wikariusza ekonomicznego. W 1947 został dekanalnym sekretarzem Krucjaty Eucharystycznej, w 1957 wszedł w skład kolegium duszpasterzy akademickich, w 1958 został cenzorem ksiąg religijnych i wydawnictw kościelnych, a w 1960 archidiecezjalnym duszpasterzem młodzieży szkolnej[1]. Od 1957 do 1976 piastował stanowisko archidiecezjalnego wizytatora religii[2]. Pełnił funkcję spowiednika alumnów wyższego seminarium duchownego i sióstr misjonarek św. Rodziny[1]. W 1970 został ustanowiony referentem wydziału duszpasterskiego[1], w 1971 kanclerzem kurii arcybiskupiej[2], a w 1975 członkiem diecezjalnej komisji ds. wychowania w seminarium duchownym. W 1974 został obdarzony godnością kanonika gremialnego kapituły archikatedralnej w Białymstoku. 15 stycznia 1976 po przejściu Henryka Gulbinowicza na urząd arcybiskupa wrocławskiego został wybrany na wikariusza kapitulnego[1].

Od 1970 wykładał zagadnienia pastoralne w Diecezjalnym Ośrodku Kształcenia Soborowego[1].

3 maja 1976 decyzją papieża Pawła VI został prekonizowany[1] administratorem apostolskim polskiej części archidiecezji wileńskiej z siedzibą w Białymstoku i biskupem tytularnym Limaty[3]. Święcenia biskupie otrzymał 27 czerwca 1976 w prokatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku. Konsekrował go kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski, w asyście Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i Bronisława Dąbrowskiego, biskupa pomocniczego warszawskiego[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Evangelizare misit me” (Posłał mnie, abym głosił Ewangelię)[2]. 5 czerwca 1991, podczas wizyty papieża Jana Pawła II w Białymstoku, został mianowany biskupem diecezjalnym nowo powołanej diecezji białostockiej. Ingres do katedry Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku odbył 27 czerwca 1991. 25 marca 1992, w związku z utworzeniem metropolii białostockiej, został ustanowiony arcybiskupem metropolitą białostockim. Paliusz metropolitalny otrzymał 29 czerwca 1992 w Bazylice św. Piotra w Rzymie[1]. W 1978 założył Archidiecezjalne Studium Katechetyczne, w 1976 dokonał rozbudowy gmachu wyższego seminarium duchownego, utworzył 18 parafii[1], przeprowadził reorganizację struktur dekanalnych[3], w 1988 rozpoczął przygotowania do rozpoczętego w 1993 synodu diecezjalnego[1]. 15 maja 1993[3] Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu arcybiskupa metropolity białostockiego[1].

Był współkonsekratorem podczas sakry biskupa Edwarda Ozorowskiego (1979), arcybiskupa metropolity Mińska-Mohylewa Kazimierza Świątka (1991), biskupa diecezjalnego Grodna Aleksandra Kaszkiewicza (1991) i biskupa pomocniczego drohiczyńskiego Jana Chrapka (1992)[4].

Zmarł 28 września 1993 w siedzibie biskupiej w Białymstoku. 1 października 1993 został pochowany w krypcie archikatedry białostockiej[1].

Przypisy

Szablon:Przypisy-lista

Linki zewnętrzne

  • {{{tytuł}}} [online], catholic-hierarchy.org (ang.). [dostęp 2011-10-30]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Prokop
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Biskup Edward Kisiel i dzieło katechizacji
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Nitecki
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie catholic-hierarchy
    BŁĄD PRZYPISÓW