Regiony historyczne Polski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
Ładniejsza Mapa |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Dopracować|należy zastosować używaną w literaturze definicję krainy historycznej, obecnie pomieszane są krainy historyczne (tj. region istniejący obecnie i nawiązujący do dawnych jednostek, np. Wielkopolska) z dawnymi jednostkami politycznymi lub administracyjnymi, które nie są traktowane jako istniejące współcześnie (np. Prusy)}} |
{{Dopracować|należy zastosować używaną w literaturze definicję krainy historycznej, obecnie pomieszane są krainy historyczne (tj. region istniejący obecnie i nawiązujący do dawnych jednostek, np. Wielkopolska) z dawnymi jednostkami politycznymi lub administracyjnymi, które nie są traktowane jako istniejące współcześnie (np. Prusy)}} |
||
[[Plik: |
[[Plik:RegionyHistPolski.png|thumb|500px|Regiony historyczne Polski na podstawie podziału administracyjnego w latach 1466 - 1657]] |
||
'''Krainy historyczne w Polsce''' – obszary powiązane wspólną [[historia|historią]] i [[kultura|kulturą]], niekiedy także więzami gospodarczymi na przestrzeni wieków. |
'''Krainy historyczne w Polsce''' – obszary powiązane wspólną [[historia|historią]] i [[kultura|kulturą]], niekiedy także więzami gospodarczymi na przestrzeni wieków. |
Wersja z 01:10, 22 lis 2020
Ten artykuł należy dopracować |
Krainy historyczne w Polsce – obszary powiązane wspólną historią i kulturą, niekiedy także więzami gospodarczymi na przestrzeni wieków.
Według Normana Daviesa we współczesnych granicach Polski znajdują się (niektóre tylko częściowo) następujące krainy historyczne[1]: Wielkopolska (łac. Polonia Maior), Małopolska (łac. Polonia Minor), Mazowsze (łac. Mazovia), Kujawy (łac. Cuiavia), Śląsk (łac. Silesia), Pomorze (łac. Pomerania, składające się z dwóch krain o odmiennej przeszłości historycznej – Pomorze Gdańskie i Pomorze Zachodnie), Prusy (łac. Prussia), Polesie (łac. Polesia), Ruś Czerwona (łac. Ruthenia Rubra) oraz Podlasie (łac. Podlachia, początkowo nieuwzględniane)[2]. W Polsce środkowej wymieniane są także ziemia sieradzka (łac. terra Siradiae) i ziemia łęczycka (łac. terra Lanciciensis)[3].
Na terenie dawnych Prus wyróżnia się historyczne Warmię, Barcję oraz Mazury[4], ponadto wrócił do użytku termin Górne Prusy (niem. Oberland). Pozostałe dawne pruskie krainy leżą w obrębie wyżej wymienionych. Również polska część Litwy Pruskiej pokrywa się z północną częścią Mazur. Dodatkowo za oddzielne krainy historyczne częściowo leżące w Polsce należy uznać Suwalszczyznę, Orawę[5], Spisz[6] oraz Łużyce[7], z których do Polski należą zarówno wschodnie krańce Łużyc Dolnych (Żary), jak i Górnych (Zgorzelec, Lubań). Do Polski należą również terytoria historycznych Czech (ziemia kłodzka) oraz Moraw (uzyskane w wyniku korekt granicznych obszary koło Osoblahy). [3].
Poza wschodnimi granicami Polski ustalonymi w 1945[8] pozostają krainy historyczne (lub ich części), które znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej do czasu rozbiorów (1772–1795) oraz na terytorium II Rzeczypospolitej do czasu zawarcia porozumień między mocarstwami wielkiej trójki (1943–1945)[9][10]. Od czasów Kazimierza Wielkiego w skład Korony Królestwa Polskiego wchodziły duża część Wołynia i Podola. Po unii lubelskiej (1569) do Korony Królestwa Polskiego w ramach Rzeczypospolitej Obojga Narodów wchodziły: Wołyń (łac. Volhynia), Podole (łac. Podolia), Ukraina (łac. Ucraina)[2] oraz Inflanty (łac. Livonia).
Przypisy
- ↑ Davies N., Boże igrzysko. Historia Polski, t. 1, Kraków 1994, s. 54-63.
- ↑ a b Dodatkowo według wydania z 2007 roku.
- ↑ a b Polska: regiony historyczne, histmag.org [zarchiwizowane] .
- ↑ Mapa - krainy historyczne w obrębie województwa warmińsko-mazurskiego
- ↑ Informacje o krainie w Orawskim Portalu Turystycznym
- ↑ Stowarzyszenie Rozwoju Spisza i Okolicy: Charakterystyka regionu
- ↑ Informacje o polskiej części Łużyc w portalu podroze.pl
- ↑ Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5).
- ↑ Krystyna Kersten: Jałta w polskiej perspektywie. London: Aneks Publishers, 1989, s. 101–110. ISBN 0-906601-58-4.
- ↑ Edmund Jan Osmańczyk: Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1982, s. 256, 258, 408. ISBN 83-214-0092-2.
Zobacz też
- kraina historyczna
- podział administracyjny I Rzeczypospolitej
- prowincja (w I Rzeczypospolitej)
- ziemia w dawnej Polsce
Atlas
Bardziej szczegółowa mapa krain historycznych: (1)