Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2009/06

Aktualnie na stronie głównej

Ławka patriotyczna – 16 ławek, które planowano ustawić w całej Polsce – po jednej w każdym województwie, ostatecznie ustawiono ich mniej. Zostały ufundowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz rząd Polski. Ławka miała wiatę w kształcie konturu Polski i była elementem kampanii społecznej „Inwestycje z polską flagą”, którą zorganizowała Kancelaria Premiera. Cena jednej ławki wyniosła 100 000 zł netto, dodatkowo wydano 5 milionów złotych na promocję projektu. O wyborze miejsc na postawienie ławek decydowały poszczególne urzędy wojewódzkie. Lokalizacja ławek w niektórych miejscowościach była krytykowana. Montaż ławek rozpoczęto pod koniec sierpnia 2022 roku, z planowanych szesnastu ostatecznie stanęło 12, a zdemontowano je 23 listopada 2022 roku. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

30 czerwca

Obrady Rady Północnoatlantyckiej w Strasburgu, 4 kwietnia 2009

1 kwietnia 2009 Albania i Chorwacja zostały członkami NATO. Dwa dni później, z okazji uczczenia 60. rocznicy powołania organizacji, został zwołany 21. Szczyt NATO odbywający się w Kehl w Niemczech oraz w Strasburgu we Francji. W szczycie po raz pierwszy uczestniczyła nowa administracja amerykańska prezydenta Baracka Obamy.

29 czerwca

14 grudnia 1979 zespół The Clash wydał swój trzeci studyjny album – London Calling. Łączył on w sobie takie gatunki muzyczne jak ska, pop, soul, rockabilly i reggae. W ciągu 20 lat sprzedano 2 miliony kopii. W 2004 roku ukazała się reedycja albumu nazwana "25th Anniversary Legacy Edition", zawierająca dodatkowo m.in. CD The Vanilla Tapes z wersjami demo piosenek z London Calling.

28 czerwca

Uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania o nazwie GNU zapoczątkowany został przez Richarda Stallmana i był pierwszym projektem Fundacji Wolnego Oprogramowania (ang. Free Software Foundation, FSF). Jego nazwa to rekurencyjny akronim od ang. słów GNU's Not Unix (GNU to Nie Unix).

27 czerwca

Największym sportowym sukcesem Jasona Lamy-Chappuis jest zdobycie drugiego miejsca w Pucharze Świata w sezonie 2006/2007. Reprezentant Francji w kombinacji norweskiej startuje w tej dyscyplinie od 1992 roku, zaś na arenie międzynarodowej zadebiutował w 2002 podczas konkursu Pucharu FIS w Klingenthal, zdobywając ósme miejsce, co było dużą niespodzianką, metodą Gundersena. Jego lepszą stroną w dwuboju są skoki.

26 czerwca

Na pożarze gmachu parlamentu Rzeszy w Berlinie skorzystali naziści. Jeszcze tej samej nocy uderzyli w opozycję polityczną, zmuszając prezydenta Paula von Hindenburga do podpisania tzw. Reichstagsbrandverordnung, rozporządzenia "O ochronie narodu i państwa", które znosiło podstawowe prawa obywatelskie zawarte w konstytucji Republiki Weimarskiej z 1919, sankcjonując prawnie prześladowanie opozycji politycznej NSDAP przez policję i jej oddziały pomocnicze SA.

25 czerwca

Noworodki urodzone z rzadką chorobą genetyczną znaną jako płód arlekin mają powierzchnię skóry pokrytą łuskami hiperkeratotycznego naskórka o kształcie rombów i wielokątów, porozdzielanymi czerwonymi rozpadlinami, o ułożeniu przywodzącym na myśl kostium arlekina – stąd nazwa choroby. Rokowanie zwykle jest bardzo złe, jeden z dłuższych opisanych okresów przeżycia to 22 miesiące.

24 czerwca

Po śmierci Ethelberta I w 616 królem Kentu został jego syn z pierwszego małżeństwa z Bertą – Eadbald. Porzucił on chrześcijaństwo i ożenił się z wdową po swoim ojcu. Nawrócony przez Wawrzyńca, pozwolił na powrót chrześcijańskich misjonarzy. Oddalił też pierwszą żonę, poślubiając Emmę, przypuszczalnie frankońskiego pochodzenia.

23 czerwca

Obrady Rady Północnoatlantyckiej w Strasburgu, 4 kwietnia 2009

1 kwietnia 2009 Albania i Chorwacja zostały członkami NATO. Dwa dni później, z okazji uczczenia 60. rocznicy powołania organizacji, został zwołany 21. Szczyt NATO odbywający się w Kehl w Niemczech oraz w Strasburgu we Francji. W szczycie po raz pierwszy uczestniczyła nowa administracja amerykańska prezydenta Baracka Obamy.

22 czerwca

14 grudnia 1979 zespół The Clash wydał swój trzeci studyjny album – London Calling. Łączył on w sobie takie gatunki muzyczne jak ska, pop, soul, rockabilly i reggae. W ciągu 20 lat sprzedano 2 miliony kopii. W 2004 roku ukazała się reedycja albumu nazwana "25th Anniversary Legacy Edition", zawierająca dodatkowo m.in. CD The Vanilla Tapes z wersjami demo piosenek z London Calling.

21 czerwca

Zwycięstwo cesarza bizantyjskiego Jana Tzimiskesa nad wojskami Światosława

30 stycznia 969 roku w trakcie najazdu księcia kijowskiego Światosława na Bułgarię zmarł car Piotr I. Jego następca Borys II nie zdołał powstrzymać najazdu i ostatecznie uznał zwierzchnictwo najeźdźcy. Działania wojenne najprawdopodobniej nie objęły zachodnich krańców państwa bułgarskiego, a przynajmniej brak o tym świadectw. Światosław, zajęty ekspansją w kierunku Konstantynopola, nie był zainteresowany wojną na zachodzie. Prawdopodobnie w tym czasie Mojżesz Komitopul i jego bracia przejęli administrację na zachodnich krańcach państwa.

20 czerwca

Sweet Track

Prehistoryczną drogę przeprawową przez mokradła Somerset Levels w Anglii, w hrabstwie Somerset nazwano Sweet Track na cześć jej odkrywcy Raya Sweeta. To najstarsza ze znanych, świadomie poprowadzonych dróg w Europie, której budowa sugeruje prowadzenie przemyślanych prac inżynierskich. Badania dendrochronologiczne budulca drewnianego umożliwiły dokładne podanie wieku drogi. Została wykonana w roku 3807 lub 3806 p.n.e. Uważa się, że jest to najstarsza zachowana droga na świecie. Prowadziła ona przez mokradła między ówczesną wyspą przy dzisiejszej wsi Westhay a wałem niedaleko Shapwick.

19 czerwca

Na pożarze gmachu parlamentu Rzeszy w Berlinie skorzystali naziści. Jeszcze tej samej nocy uderzyli w opozycję polityczną, zmuszając prezydenta Paula von Hindenburga do podpisania tzw. Reichstagsbrandverordnung, rozporządzenia "O ochronie narodu i państwa", które znosiło podstawowe prawa obywatelskie zawarte w konstytucji Republiki Weimarskiej z 1919, sankcjonując prawnie prześladowanie opozycji politycznej NSDAP przez policję i jej oddziały pomocnicze SA.

18 czerwca

Zwycięstwo bizantyńskie nad Bułgarami

Gdy ojciec Gabriela Radomira car Samuel Komitopul rozkazał zamordować na zamku w Razmetanicy swojego brata Aarona wraz z rodziną, Gabriel ocalił syna Aarona Iwana Władysława, wstawiając się za kuzynem u ojca lub też ukrywając go przed nim. W październiku 1015 roku podczas polowania Iwan zamordował swego wybawiciela i przejął po nim władzę. Broniąc niezależności szczątków carstwa bułgarskiego, nowy car próbował początkowo układów z cesarzem bizantyńskim Bazylim II, jednak plany te zakończyły się fiaskiem.

17 czerwca

Strzelcy 9 Batalionu na stoku Maczugi

Mont Ormel to masyw dwóch wzgórz o wysokości 262 m n.p.m. położony w okolicach normandzkich wsi Coudehard i Mont-Ormel. W wąwozie pomiędzy wzgórzami przebiega szosa z Chambois do Vimoutiers, która w sierpniu 1944 roku była jedną z głównych dróg odwrotu wojsk niemieckiej Grupy Armii B z kotła pod Falaise. Z racji swego strategicznego położenia północne wzgórze zostało 19 sierpnia 1944 roku zdobyte przez zgrupowanie bojowe ze składu polskiej 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Doszło do bitwy o Mont Ormel, która zakończyła się zwycięstwem Polaków.

16 czerwca

Nowa Synagoga w Lesznie

Jedną z największych i najlepiej zachowanych synagog w województwie wielkopolskim jest Nowa Synagoga w Lesznie. Uroczyste otwarcie nastąpiło w piątek 2 marca 1799 roku. Ze względu na fatalny stan finansowy gminy żydowskiej, 12 marca 1833 roku synagoga przeszła na własność Dawida Mankiewicza razem z innymi nieruchomościami gminy żydowskiej. Mankiewicz, jako bogaty członek tutejszej gminy, oddał kahałowi na korzystnych warunkach zakupione dobra, które w ten sposób nadal mogły służyć leszczyńskim Żydom. W 1867 roku miała miejsce renowacja synagogi, a w pierwszej dekadzie XX wieku jej przebudowa. Obecny stan synagoga zawdzięcza remontowi z pocz. XXI wieku.

15 czerwca

Występuje jako gatunek synantropijny na siedliskach przekształconych na przydrożach, nasypach kolejowych, np. od dziesiątek lat rośnie na terenach kolejowych Szczecina i Koszalina. Ze względu na masowe występowanie, trudność w eliminacji głęboko rosnących kłączy, z których pędy łatwo odrastają, ekspansywność na stanowiskach antropogenicznych skrzyp olbrzymi może być trudnym do zwalczenia chwastem. W Oregonie (USA), gdzie podgatunek braunii występuje naturalnie, skrzyp ten uznany jest urzędowo za chwast i jego rozprzestrzenianie podlega ograniczeniom.

14 czerwca

Zwycięstwo cesarza bizantyjskiego Jana Tzimiskesa nad wojskami Światosława

30 stycznia 969 roku w trakcie najazdu księcia kijowskiego Światosława na Bułgarię zmarł car Piotr I. Jego następca Borys II nie zdołał powstrzymać najazdu i ostatecznie uznał zwierzchnictwo najeźdźcy. Działania wojenne najprawdopodobniej nie objęły zachodnich krańców państwa bułgarskiego, a przynajmniej brak o tym świadectw. Światosław, zajęty ekspansją w kierunku Konstantynopola, nie był zainteresowany wojną na zachodzie. Prawdopodobnie w tym czasie Mojżesz Komitopul i jego bracia przejęli administrację na zachodnich krańcach państwa.

13 czerwca

Synem warszawskiego lekarza psychiatry Alberta Rosentala był Stefan Rosental. Mieszkał razem z rodzicami w budynku szpitala psychiatrycznego im. Jana Bożego. Podjął studia na wydziale matematycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po semestrze zmienił kierunek na medycynę, ale w 1905 roku zamknięto uczelnię i Rosental udał się na dalsze studia do Wrocławia. Potem studiował w Getyndze i Heidelbergu, stopień doktora medycyny otrzymał cum eximia laude w Berlinie w 1909 roku. Pracował m.in. w Laboratorium Anatomicznym Kliniki Psychiatrycznej w Monachium, gdzie uczył się u Aloisa Alzheimera.

12 czerwca

Nazwa Sum 41 zainspirowana jest faktem, że zespół powstał 41 dni po rozpoczęciu lata. Początkowo zespół grał covery utworów zespołu NOFX i nazywał się Kaspir, nazwa została zmieniona 28 września 1996, kiedy grupa grała support przed zespołem Supernova. W 1998 grupa nagrała demo na kasecie magnetofonowej, nagranie zostało rozesłane do lokalnych wytwórni muzycznych z nadzieją na podpisanie kontraktu. Nagrania są rzadkością i stanowią rarytas dla fanów grupy, ponadto stanowią jedyny ślad działalności gitarzysty Richarda Roya z Sum 41.

11 czerwca

Jednym ze świętych prawosławnych jest Stefan Pierwszy Koronowany. Jego ojciec Stefan Nemania w 1196 roku zrzekł się władzy i przekazał tron wielkożupański młodszemu synowi Stefanowi, którego związek poprzez żonę Eudoksję z dworem bizantyńskim, jak się zdawało, dawał większą gwarancję stabilności państwa. Najstarszemu Wukanowi przydzielił Raszkę i usunął się do klasztoru w Studenicy. Rozgoryczony pominięciem przez ojca jego praw do tronu Wukan rozpoczął zabiegi na Węgrzech i w Rzymie zmierzające do przejęcia władzy w państwie.

10 czerwca

Strzelcy 9 Batalionu na stoku Maczugi

Mont Ormel to masyw dwóch wzgórz o wysokości 262 m n.p.m. położony w okolicach normandzkich wsi Coudehard i Mont-Ormel. W wąwozie pomiędzy wzgórzami przebiega szosa z Chambois do Vimoutiers, która w sierpniu 1944 roku była jedną z głównych dróg odwrotu wojsk niemieckiej Grupy Armii B z kotła pod Falaise. Z racji swego strategicznego położenia północne wzgórze zostało 19 sierpnia 1944 roku zdobyte przez zgrupowanie bojowe ze składu polskiej 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Doszło do bitwy o Mont Ormel, która zakończyła się zwycięstwem Polaków.

9 czerwca

Lider deathmetalowej grupy muzycznej Vader Piotr Wiwczarek niegdyś znany był również jako Behemoth. Jest absolwentem Wydziału Biologii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie. Urodził się w Olsztynie, ukończył szkołę muzyczną I stopnia w klasie skrzypiec. Jako nastolatek zainteresował się grą na gitarze. Po ukończeniu studiów w 1989 roku pracował krótko jako nauczyciel biologii. Wkrótce potem zrezygnował z pracy w szkole i poświęcił się muzyce.

8 czerwca

W 1884 roku w Sukiennicach miała miejsce wystawa, na której zaprezentowano zbiory przekazane przez Konstantego Schmidta-Ciążyńskiego. Początkowo kolekcjoner planował obdarować Muzeum Narodowe Polskie w Raperswilu, ale w wyniku trudności w negocjacjach z Władysławem Platerem ostatecznie kolekcja dzięki Karolowi Estreicherowi trafiła do Krakowa. Obecnie zbiory przechowywane są w Dziale Rzemiosła Artystycznego i Kultury Materialnej Muzeum Narodowego w Krakowie.

7 czerwca

Ostatnim pancernikiem typu Iowa budowanym dla United States Navy był Kentucky (BB-66). Był jednym z dwóch nieukończonych okrętów tego typu, a zarazem jedynym, którego przebudowę na pancernik rakietowy poważnie rozważano. Jego stępkę kładziono dwukrotnie: w 1942 i 1944 roku. Został skreślony z rejestru okrętów 9 czerwca 1958, a jego nieukończony kadłub sprzedano na złom firmie Boston Metals Company z Bostonu.

6 czerwca

9 stycznia 1332 roku na prośbę króla Jana Luksemburskiego papież Jan XXII zezwolił, aby Elżbieta, córka nieżyjącego króla Wacława, wystąpiła z klasztoru cysterek w Pohledzie i wstąpiła do klasztoru benedyktynek św. Jerzego w Pradze. Udzielił jej także dyspensy od nieślubnego pochodzenia i zezwolił na objęcie wszelkich klasztornych urzędów, łącznie z funkcją opatki. Z treści dokumentu można się również dowiedzieć, że Elżbieta była chora (debilitas corporis), a urodziła się w momencie, gdy jej ojciec był jeszcze stanu wolnego.

5 czerwca

Nazwa Sum 41 zainspirowana jest faktem, że zespół powstał 41 dni po rozpoczęciu lata. Początkowo zespół grał covery utworów zespołu NOFX i nazywał się Kaspir, nazwa została zmieniona 28 września 1996, kiedy grupa grała support przed zespołem Supernova. W 1998 grupa nagrała demo na kasecie magnetofonowej, nagranie zostało rozesłane do lokalnych wytwórni muzycznych z nadzieją na podpisanie kontraktu. Nagrania są rzadkością i stanowią rarytas dla fanów grupy, ponadto stanowią jedyny ślad działalności gitarzysty Richarda Roya z Sum 41.

4 czerwca

Jednym ze świętych prawosławnych jest Stefan Pierwszy Koronowany. Jego ojciec Stefan Nemania w 1196 roku zrzekł się władzy i przekazał tron wielkożupański młodszemu synowi Stefanowi, którego związek poprzez żonę Eudoksję z dworem bizantyńskim, jak się zdawało, dawał większą gwarancję stabilności państwa. Najstarszemu Wukanowi przydzielił Raszkę i usunął się do klasztoru w Studenicy. Rozgoryczony pominięciem przez ojca jego praw do tronu Wukan rozpoczął zabiegi na Węgrzech i w Rzymie zmierzające do przejęcia władzy w państwie.

3 czerwca

Po wybuchu II wojny światowej Bolesław Bierut zbiegł na tereny okupowane przez Armię Czerwoną. Przebywał potem na terenie ZSRR i na polskich terenach okupowanych przez ZSRR. Zrzekł się obywatelstwa polskiego i przyjął sowieckie. Zmienił nazwisko Biernacki na Bierut od pierwszych sylab nazwisk, którymi posługiwał się, pełniąc swoje funkcje, w Kominternie: Bieńkowski i w GRU: Rutkowski.

2 czerwca

Jest to jedyny album Red Hot Chili Peppers nagrany przy współpracy gitarzysty Jane's Addiction, Dave'a Navarro, którego przyjście do zespołu gruntownie zmieniło brzmienie grupy. Teksty na One Hot Minute zawierają mniej podtekstów seksualnych niż poprzednie albumy. Skupiają się wokół tematów zażywania narkotyków, depresji, cierpienia i smutku. Navarro dodał do albumu dużo riffów heavymetalowych. Autorem tekstów był Anthony Kiedis, który w 1994 zaczął ponownie zażywać kokainę i heroinę (po pięcioletnim okresie rehabilitacji).

1 czerwca

W 1884 roku w Sukiennicach miała miejsce wystawa, na której zaprezentowano zbiory przekazane przez Konstantego Schmidta-Ciążyńskiego. Początkowo kolekcjoner planował obdarować Muzeum Narodowe Polskie w Raperswilu, ale w wyniku trudności w negocjacjach z Władysławem Platerem ostatecznie kolekcja dzięki Karolowi Estreicherowi trafiła do Krakowa. Obecnie zbiory przechowywane są w Dziale Rzemiosła Artystycznego i Kultury Materialnej Muzeum Narodowego w Krakowie.