Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2009/03
Aktualnie na stronie głównej
35 Hudson Yards – wielofunkcyjny wieżowiec położony w zachodniej części Manhattanu w Nowym Jorku. Składa się z apartamentowców oraz hotelu. Budynek został zaprojektowany przez Davida Childsa, pracownika przedsiębiorstwa architektonicznego Skidmore, Owings and Merrill. Wieżowiec położony jest w pobliżu dzielnic Hell's Kitchen i Chelsea oraz stacji kolejowej New York Pennsylvania Station. Jest częścią inwestycji Hudson Yards, wiążącej się z przebudową West Side Yards Metropolitan Transportation Authority. W listopadzie 2022 roku budynek 35 Hudson Yards stał się 28. najwyższym budynkiem w Stanach Zjednoczonych oraz 16. najwyższym budynkiem w Nowym Jorku. W lipcu 2023 roku serwis The Wall Street Journal podał, że 50% mieszkań w budynku 35 Hudson Yards pozostało nadal niesprzedanych. Czytaj więcej…
Archiwum ekspozycji dobrych artykułów
Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.
2008:
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2009:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2010:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2011:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2012:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2013:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2014:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2015:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2016:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2017:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2018:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2019:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2020:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2021:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2022:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
2023:
styczeń •
luty •
marzec •
kwiecień •
maj •
czerwiec •
lipiec •
sierpień •
wrzesień •
październik •
listopad •
grudzień
31 marca[edytuj kod]
Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej określony jest uchwaloną 2 kwietnia 1997 roku przez Zgromadzenie Narodowe Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z jej treścią Rzeczpospolita Polska jest republiką parlamentarną i realizuje zasady suwerenności narodu, niepodległości i suwerenności państwa, demokratycznego państwa prawnego, społeczeństwa obywatelskiego, trójpodziału władzy, pluralizmu, legalizmu, społecznej gospodarki rynkowej oraz przyrodzonej godności człowieka. Rzeczpospolita określona jest także jako państwo unitarne.
30 marca[edytuj kod]
W 1992 roku w Olsztynie z inicjatywy gitarzysty i wokalisty Maurycego Stefanowicza powstał zespół Dies Irae. Muzyk do współpracy zaprosił Jarosława Łabieńca pseudonim "China" (gitara), Piotra Bartczaka pseudonim "Czarny" (gitara basowa) oraz "Gilana" (perkusja). W 1994 roku zarejestrowano pierwsze demo pt. Fear of God wydane w dwa lata później nielegalnie przez Serenades Records. Działalność zespołu była jednak ograniczona udziałem poszczególnych muzyków w innych zespołach. W 1997 roku "Mauser" dołączył do Vader zastępując również muzyka Dies Irae gitarzystę "Chinę", tym samym działalność zespołu została zawieszona.
29 marca[edytuj kod]
Zwycięzcą szóstego turnieju rankingowego w snookerowym sezonie 2008/2009 został Allister Carter, który w finale pokonał Joe Swaila 9:5. Dla Cartera był to pierwszy triumf w imprezie rankingowej w karierze, a jednocześnie drugi występ w finale turnieju rankingowego (pierwszym były MŚ 2008). 29-letni Anglik zapewnił sobie zwycięstwo w Welsh Open 2009 dzięki znakomitej postawie w drugiej sesji meczu finałowego, w której wygrał wszystkie sześć frame'ów i od stanu 3:5 doprowadził do wyniku 9:5.
28 marca[edytuj kod]
Akcja rewindykacji cerkwi prawosławnych wpisywała się w ogólną politykę II Rzeczypospolitej wobec kościoła prawosławnego, dążącą do maksymalnego ograniczenia jego wpływów politycznych i społecznych oraz zerwania jego związków z mniejszościami narodowymi ukraińską, rosyjską i białoruską. Ważnym motywem była również silna wrogość wobec prawosławia, kojarzonego powszechnie z Rosją, jako religii siłą utrwalanej na ziemiach polskich przez władze zaborcze.
27 marca[edytuj kod]
Angielski zawodowy klub piłkarski Manchester City F.C. powstał w 1880 roku jako St. Marks (West Gorton), w 1887 został przemianowany na Ardwick A.F.C., a obecną nazwę nosi od 1894. Zdobył dwa tytuły Mistrza Anglii, cztery razy wygrał Puchar Anglii, dwa razy – Puchar Ligi Angielskiej, a raz – Puchar Zdobywców Pucharów. Największe sukcesy osiągnął w latach 60. i 70. XX wieku, pod kierunkiem trenerów Joe Mercera i Malcolma Allisona mających do dyspozycji między innymi takich piłkarzy jak Colin Bell i Francis Lee.
26 marca[edytuj kod]
Na ulice Brna tramwaje elektryczne wyjechały po raz pierwszy 21 czerwca 1900 r. na zelektryfikowane trasy tramwajów parowych (Pisárky – Královo Pole i ul. św. Wacława – Cmentarz Centralny). Stolica Moraw nie była prekursorem tego środka transportu na ziemiach czeskich – wcześniej elektryczne tramwaje jeździły już w Pradze, Libercu, Cieplicach, Pilźnie, Uściu nad Łabą i Ołomuńcu. Obecnie przedsiębiorstwo DPmB obsługuje komunikację tramwajową na 70,4 km torowisk, po których kursuje trzynaście linii (tylko dzienne) oznaczonych numerami od 1 do 13 o łącznej długości 139 km.
25 marca[edytuj kod]
Krążownik Azuma został zamówiony przez Japonię we francuskiej stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Saint-Nazaire, w ramach wielkiego drugiego programu rozbudowy floty z lat 1895/1896, zakładającego budowę m.in. sześciu krążowników pancernych. Cztery zbudowano w Wielkiej Brytanii, po jednym okręcie zamówiono we Francji i Niemczech w celu porównania metod budowy stosowanych przez państwa wiodące w dziedzinie konstrukcji okrętów.
24 marca[edytuj kod]
Izrael jest demokratyczną republiką parlamentarno-gabinetową. Władza wykonawcza spoczywa w rękach premiera, stojącego na czele rządu. Władza ustawodawcza jest podzielona pomiędzy rząd i parlament (Kneset). Pod względem nominalnej wartości PKB gospodarka państwa znajduje się na 44. miejscu wśród największych gospodarek świata. Zajmuje 24. miejsce w rankingu wskaźnika HDI, wolności prasy. Jerozolima jest stolicą państwa, siedzibą rządu i największym miastem, podczas gdy finansowym centrum Izraela jest Tel Awiw.
23 marca[edytuj kod]
W 997 roku zmarł w niewoli bizantyńskiej car Roman, ostatni przedstawiciel dynastii rządzącej od dwustu lat Bułgarią. Po jego śmierci na cara koronował się prawdopodobnie Samuel Komitopul. Sprawa nie jest oczywista, źródła bizantyńskie nazywają wprawdzie Samuela władcą, a nawet monarchą, ale nigdy carem. Dokumenty watykańskie podają informację o koronacji Samuela. O koronacji tegoż wspomina również Ibrahim ibn Jakub. Nie wiadomo kto i kiedy koronował Samuela. Z faktu zachowania tej informacji w archiwach watykańskich wnioskuje się, że koronacja mogła być dokonana w imieniu papieża.
22 marca[edytuj kod]
Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny (jedno z najstarszych lotnisk wojskowych na świecie) powstało w 1912. W pierwszej połowie lat 20. polskie władze wojskowe podjęły decyzję o jego rozbudowie, czego efektem było powstanie drugiego co do wielkości lotniska w Polsce. W 1938 uruchomiono linię międzynarodową Warszawa-Kraków-Budapeszt. Po II wojnie światowej lotnisko straciło swoje znaczenie. W 1963 zostało zlikwidowane, a rok później na jego terenie powstało Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. W 2006 roku wpisano zespół obiektów lotniska do rejestru zabytków pod numerem A-1106.
21 marca[edytuj kod]
Północna granica naturalnego zasięgu śnieżyczki przebiśniegu biegnie przez Francję, Niemcy, Polskę i Ukrainę. W Polsce gatunek występuje głównie na południu, w górach, na wyżynach i na Dolnym Śląsku. Mniej liczne stanowiska są w Wielkopolsce i na Polesiu. Dalej na północ spotykany jest tylko jako zdziczały z miejsc uprawy. Przebiśniegi mylone bywają ze śnieżycą wiosenną. Rośliny mają podobny pokrój, jednak u przebiśniegów listki okwiatu są nierówne (zewnętrzne są dłuższe od wewnętrznych), a u śnieżycy wszystkie listki okwiatu są równe, z zielonymi koniuszkami.
20 marca[edytuj kod]
W 985 władca bułgarski Samuel Komitopul zdobył grecką Larisę. Mieszkańców uprowadził i uczynił niewolnikami. Wśród jeńców znalazła się kilkuletnia Irena. Ponieważ w państwie Samuela nie istniała zasadniczo warstwa społeczna ludzi niewolnych, jeńcy byli najczęściej sprzedawani lub odkupywani od zwycięzcy przez ich rodziny. Mieszkańców Larisy car zakazał jednak odsprzedawać. Irena, przyszła caryca, dorastała więc na dworze w Prespie jako niewolnica. Później została żoną cara Gabriela Radomira, któremu urodziła siedmioro dzieci.
19 marca[edytuj kod]
_in_Boston_Harbor.jpg)
Szybki okręt o napędzie konwencjonalnym i bardzo wysokiej manewrowości USS Freedom (LCS-1) przeznaczony jest w pierwszym rzędzie do operacji na wodach płytkich i przybrzeżnych. Jako taki jest wyspecjalizowanym wariantem przyszłych okrętów US Navy typu CG(X). Jego planowanymi zadaniami są: przeciwdziałanie potencjalnym zagrożeniom asymetrycznym ze strony min morskich, cichych okrętów podwodnych o napędzie konwencjonalnym, a także zwalczanie przemytu niebezpiecznych materiałów oraz grup terrorystycznych i pirackich na szybkich, uzbrojonych łodziach motorowych.
18 marca[edytuj kod]
Debiutancki album zespołu Crazy Town wydany 9 listopada 1999 za pośrednictwem wytwórni Columbia Records, dystrybuowany przez Sony BMG nosi tytuł The Gift of Game. Album, przedstawiony publiczności sześć miesięcy po rozpoczęciu nagrań, zawiera największy hit zespołu – Butterfly, który uplasował się na pierwszym miejscu listy Billboard Hot 100 24 marca 2001. Utwór był na pierwszym miejscu na listach przebojów w 15 państwach. The Gift of Game łączy nurty nu metalowe z rapowanym tekstem. Strona instrumentalna nie jest rozbudowana, skupia się na ostrych, najczęściej prostych riffach gitarowych i wspólnym wokalu Epica Mazura i Setha Binzera.
17 marca[edytuj kod]
Izrael jest demokratyczną republiką parlamentarno-gabinetową. Władza wykonawcza spoczywa w rękach premiera, stojącego na czele rządu. Władza ustawodawcza jest podzielona pomiędzy rząd i parlament (Kneset). Pod względem nominalnej wartości PKB gospodarka państwa znajduje się na 44. miejscu wśród największych gospodarek świata. Zajmuje 24. miejsce w rankingu wskaźnika HDI, wolności prasy. Jerozolima jest stolicą państwa, siedzibą rządu i największym miastem, podczas gdy finansowym centrum Izraela jest Tel Awiw.
16 marca[edytuj kod]
W 997 roku zmarł w niewoli bizantyńskiej car Roman, ostatni przedstawiciel dynastii rządzącej od dwustu lat Bułgarią. Po jego śmierci na cara koronował się prawdopodobnie Samuel Komitopul. Sprawa nie jest oczywista, źródła bizantyńskie nazywają wprawdzie Samuela władcą, a nawet monarchą, ale nigdy carem. Dokumenty watykańskie podają informację o koronacji Samuela. O koronacji tegoż wspomina również Ibrahim ibn Jakub. Nie wiadomo kto i kiedy koronował Samuela. Z faktu zachowania tej informacji w archiwach watykańskich wnioskuje się, że koronacja mogła być dokonana w imieniu papieża.
15 marca[edytuj kod]
Najistotniejszymi cechami rakietowego pocisku balistycznego są lot po parabolicznej krzywej balistycznej oraz wyposażenie w układ naprowadzania. Na etapie wznoszenia lot odbywa się dzięki napędowi za pomocą jednego bądź więcej silników rakietowych, dalsze zaś etapy lotu odbywają się dzięki wykorzystaniu energii nadanej pociskowi w fazie silnikowej oraz sile grawitacji ziemskiej. Zastosowanie pocisków balistycznych opiera się na przenoszeniu do celu głowicy bojowej o charakterze konwencjonalnym bądź masowego rażenia.
14 marca[edytuj kod]
Została odkryta w 1916 przez amerykańskiego astronoma Edwarda Barnarda i nazwana na jego cześć, który obliczył także wartość jej ruchu własnego – 10,3 sekundy kątowej na rok. Jest to największa znana wartość tego parametru, co czyni Gwiazdę Barnarda najszybciej przesuwającą się po nieboskłonie. Gwiazda Barnarda jest najbliższą Ziemi gwiazdą z gwiazdozbioru Wężownika i czwartą po trzech gwiazdach systemu Alfa Centauri spośród wszystkich gwiazd nocnego nieba. Mimo niewielkiej odległości, nie jest widoczna gołym okiem.
13 marca[edytuj kod]
Stworzona i wydana w 1995 roku przez Square gra wideo typu RPG Chrono Trigger opowiada historię grupy młodych ludzi, którzy podróżują w czasie, aby zapobiec zniszczeniu ich świata. Square wydał port gry, stworzony przez TOSE dla konsoli Sony PlayStation w 1999 roku w Japonii, który później dołączany był wraz z portem Final Fantasy IV do kompilacji Final Fantasy Chronicles wydanej w 2001. Nowsza wersja z kosmetycznymi zmianami została wydana na konsolę Nintendo DS 25 października 2008, w Ameryce Północnej i Japonii, i wejdzie do sprzedaży w Europie na początku 2009 roku.
12 marca[edytuj kod]
Szybki okręt o napędzie konwencjonalnym i bardzo wysokiej manewrowości USS Freedom (LCS-1) przeznaczony jest w pierwszym rzędzie do operacji na wodach płytkich i przybrzeżnych. Jako taki jest wyspecjalizowanym wariantem przyszłych okrętów US Navy typu CG(X). Jego planowanymi zadaniami są: przeciwdziałanie potencjalnym zagrożeniom asymetrycznym ze strony min morskich, cichych okrętów podwodnych o napędzie konwencjonalnym, a także zwalczanie przemytu niebezpiecznych materiałów oraz grup terrorystycznych i pirackich na szybkich, uzbrojonych łodziach motorowych.
11 marca[edytuj kod]
Najbardziej widocznym i rozpoznawalnym elementem doktryny Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X jest sprawowanie liturgii w formie przyjętej na soborze trydenckim. Bractwo odrzuca zreformowany Mszał Rzymski, wprowadzony przez papieża Pawła VI w roku 1969, uznając go za ważny, ale niegodny. Twierdzi, że reforma liturgii sprotestantyzowała obrzędy mszy św. i usunęła z niej wiele istotnych elementów. Bractwo krytykuje usunięcie z nowego mszału modlitw wyrażających ofiarny charakter mszy. Krytykuje również wprowadzenie do liturgii języków narodowych i usunięcie z niej łaciny.
10 marca[edytuj kod]
W reprezentacji Włoch Antonio Cassano zadebiutował w 2003 roku. Wystąpił między innymi na Mistrzostwach Europy 2004 oraz Mistrzostwach Europy 2008. Piłkarską karierę rozpoczynał w klubie AS Bari, a następnie przez cztery i pół sezonu reprezentował barwy AS Roma. Od stycznia 2005 roku grał w Realu Madryt, z którym w 2007 roku wywalczył mistrzostwo Hiszpanii. Zdecydował się na powrót do Włoch i na zasadzie wypożyczenia przeszedł do Sampdorii Genua. Latem 2008 roku działacze tego klubu wykupili go z Realu na stałe.
9 marca[edytuj kod]
Krążownik Yakumo został zamówiony przez Japonię w niemieckiej stoczni Vulcan w Szczecinie, w ramach wielkiego drugiego programu rozbudowy floty z lat 1895/1896, zakładającego budowę m.in. sześciu krążowników pancernych. Cztery z nich zbudowane zostały w Wielkiej Brytanii, po jednym okręcie zamówiono w Niemczech i Francji („Azuma”) w celu porównania metod budowy stosowanych przez państwa wiodące w dziedzinie konstrukcji okrętów.
8 marca[edytuj kod]
Najistotniejszymi cechami rakietowego pocisku balistycznego są lot po parabolicznej krzywej balistycznej oraz wyposażenie w układ naprowadzania. Na etapie wznoszenia lot odbywa się dzięki napędowi za pomocą jednego bądź więcej silników rakietowych, dalsze zaś etapy lotu odbywają się dzięki wykorzystaniu energii nadanej pociskowi w fazie silnikowej oraz sile grawitacji ziemskiej. Zastosowanie pocisków balistycznych opiera się na przenoszeniu do celu głowicy bojowej o charakterze konwencjonalnym bądź masowego rażenia.
7 marca[edytuj kod]
Liczebniki główne potęg tysiąca o wykładniku naturalnym (takie jak tysiąc, milion, miliard i wyższe) są w różnych językach świata tworzone według różnych reguł. Dwa najbardziej rozpowszechnione systemy takich liczebników to długa skala (fr. échelle longue) i krótka skala (fr. échelle courte). Systemy te posługują się analogicznymi (różniącymi się jedynie ortografią) nazwami w odniesieniu do różnych liczb.
6 marca[edytuj kod]
Stworzona i wydana w 1995 roku przez Square gra wideo typu RPG Chrono Trigger opowiada historię grupy młodych ludzi, którzy podróżują w czasie, aby zapobiec zniszczeniu ich świata. Square wydał port gry, stworzony przez TOSE dla konsoli Sony PlayStation w 1999 roku w Japonii, który później dołączany był wraz z portem Final Fantasy IV do kompilacji Final Fantasy Chronicles wydanej w 2001. Nowsza wersja z kosmetycznymi zmianami została wydana na konsolę Nintendo DS 25 października 2008, w Ameryce Północnej i Japonii, i wejdzie do sprzedaży w Europie na początku 2009 roku.
5 marca[edytuj kod]
Szybki okręt o napędzie konwencjonalnym i bardzo wysokiej manewrowości USS Freedom (LCS-1) przeznaczony jest w pierwszym rzędzie do operacji na wodach płytkich i przybrzeżnych. Jako taki jest wyspecjalizowanym wariantem przyszłych okrętów US Navy typu CG(X). Jego planowanymi zadaniami są: przeciwdziałanie potencjalnym zagrożeniom asymetrycznym ze strony min morskich, cichych okrętów podwodnych o napędzie konwencjonalnym, a także zwalczanie przemytu niebezpiecznych materiałów oraz grup terrorystycznych i pirackich na szybkich, uzbrojonych łodziach motorowych.
4 marca[edytuj kod]
Najbardziej widocznym i rozpoznawalnym elementem doktryny Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X jest sprawowanie liturgii w formie przyjętej na soborze trydenckim. Bractwo odrzuca zreformowany Mszał Rzymski, wprowadzony przez papieża Pawła VI w roku 1969, uznając go za ważny, ale niegodny. Twierdzi, że reforma liturgii sprotestantyzowała obrzędy mszy św. i usunęła z niej wiele istotnych elementów. Bractwo krytykuje usunięcie z nowego mszału modlitw wyrażających ofiarny charakter mszy. Krytykuje również wprowadzenie do liturgii języków narodowych i usunięcie z niej łaciny.
3 marca[edytuj kod]
Autorem herbu i barw Radomiaka Radom jest jego pierwszy prezes (z 1945 roku), Włodzimierz Skibiński. Zieleń i biel odnosi się do kolorów radomskiej fabryki obuwia Bata, późniejszego Radoskóru. Herb klubu pochodzi od logo firmy, przedstawiającego dwa buty w kółku przypominające razem dwa liście koniczyny. Protoplasta Radomiaka, Radomskie Koło Sportowe, miało barwy biało-czerwone, w hołdzie ojczyźnie będącej wówczas pod zaborami. Jego herb zaś był kopią herbu województwa sandomierskiego, do którego należał Radom w chwili powstania RKS-u.
2 marca[edytuj kod]
Fala masowych pogromów, grabieży, podpaleń, rozstrzeliwań i gwałtów, jakie przetoczyły się przez warszawską dzielnicę Ochota w czasie powstania warszawskiego w dniach 4–25 sierpnia 1944 roku, nazwana została rzezią Ochoty. Największe zbrodnie popełniono w szpitalach Ochoty, w budynku Instytutu Radowego, Kolonii Staszica i obozie przejściowym na tzw. Zieleniaku (róg ul. Grójeckiej i Opaczewskiej). Ich sprawcą był głównie, tłumiący powstanie warszawskie w ramach sił niemieckich, pułk brygady SS RONA. Ogółem śmierć poniosło ok. 10 000 mieszkańców Ochoty.
1 marca[edytuj kod]
_in_Nizhny_Novgorod.jpg)
Najnowocześniejszym seryjnie produkowanym pojazdem w rosyjskiej Ust-Katawskiej Fabryce Wagonów jest KTM-19, czteroosiowy, wysokopodłogowy tramwaj zaprojektowany i produkowany seryjnie od roku 1999. Pomimo wykorzystania na etapie projektu i budowy rozwiązań konstrukcyjnych z modeli KTM-5 i KTM-8, jest to zupełnie nowa generacja wagonów tramwajowych. Tramwaj ten jeździ głównie w rosyjskich miastach, a także w kilku zagranicznych. Produkcja tego modelu uchroniła wiele linii, a nawet sieci tramwajowych przed likwidacją.