Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2018/07

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Aktualnie na stronie głównej Język Adamowy – w wierzeniach ruchu świętych w dniach ostatnich uniwersalny prajęzyk. Osadzony w mormońskich pismach świętych, wypowiedziach pierwszych przywódców Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich oraz z późniejszej tradycji. Określany jako czysty i niesplugawiony, wykorzystywany miał być do prowadzenia księgi pamięci. Stanowi obiekt spekulacji teologicznych. Język Adamowy był częścią obrzędów świątynnych, praktyk stanowiących kulminację życia religijnego świętych w dniach ostatnich. Wszelkie mające przynależeć doń sylaby zostały usunięte z obrzędu obdarowania na skutek reformy z 1990 roku. Mimo to, język jedt utrwalony w mormońskiej tradycji. W początkach mormońskiej historii niektóre słowa pochodzące z tej mowy mogły zostać objawione Josephowi Smithowi oraz Brighamowi Youngowi. Tradycja zalicza do nich chociażby nazwę Adam-ondi-Ahman, czy też imię Ahman. Czytaj więcej…


Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

2008: wrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2009: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2010: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2011: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2012: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2013: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2014: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2015: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2016: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2017: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2018: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2019: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2020: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2021: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2022: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień
2023: styczeńlutymarzeckwiecieńmajczerwieclipiecsierpieńwrzesieńpaździerniklistopadgrudzień


1 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

2 lipca[edytuj kod]

Adam Gorczyński – polski pisarz i poeta okresu romantyzmu, autor popularnych powieści w stylu gawęd szlacheckich i staropolskich sylw, artysta malarz okresu polskiego romantyzmu, pejzażysta polskich krajobrazów, współzałożyciel Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, zaangażowany politycznie w polskie sprawy w Galicji, działacz społeczny, właściciel dóbr ziemskich w Brzeźnicy oraz Marcyporębie. Zamieszczał teksty na aktualne tematy społeczne i polityczne w Dzienniku Mód Paryskich, piśmie wychodzącym we Lwowie w okresie 18401849, którego tytuł był „kamuflażem mylącym czujność austriackiej cenzury”. Używał pseudonimu literackiego „Jadam z Zatora”. Zaprzestał działalności literackiej w latach 60. XIX wieku. W drugiej dekadzie XXI wieku patron (nazywany „Romantykiem z Brzeźnicy”) inicjatyw kulturalnych w rodzinnej Brzeźnicy.

3 lipca[edytuj kod]

Tuła T-200radziecki skuter klasy 200 cm³, produkowany przez zakłady TMZ w Tule w latach 1957-1968. Jeden z pierwszych skuterów produkowanych w ZSRR. W latach 50. popularność w krajach zachodnich zaczęły zdobywać skutery, których nie produkowano do tej pory w centralnie planowanej gospodarce ZSRR. W czerwcu 1956 roku Rada Ministrów ZSRR zdecydowała o podjęciu w kraju produkcji własnych skuterów. Jako wzór do produkcji wybrano zachodnioniemiecki skuter Glas Goggo 200. W kwietniu 1957 roku uruchomiono produkcję seryjną. Do końca roku zbudowano tylko 992 egzemplarze, lecz w kolejnym powstało ich już 14 315. Nowością wśród radzieckich motocykli był elektryczny rozrusznik. W 1960 roku jednak wprowadzono także rozrusznik nożny, bardziej praktyczny w wiejskich oddalonych rejonach kraju, w razie rozładowania akumulatora. W 1962 roku powstała też seria skuterów T-200K z wózkiem bocznym, którego nadwozie było przejęte z wózka motocykla IŻ-56. Ogółem przez 12 lat powstało ponad 280 tysięcy T-200.

4 lipca[edytuj kod]

Solar IIfarma fotowoltaiczna w południowo-wschodniej części Białorusi, położona na zachód od wsi Sabali w rejonie brahińskim. Elektrownia posiada od 40,3 do 56 ha powierzchni, jej moc nominalna wynosi ponad 22 MW, realna – ponad 18 MW. Zbudowana została na terenach skażonych przez katastrofę w Czarnobylu, a jej właścicielem jest spółka Solar Invest należąca do firmy Velcom. Elektrownia została zbudowana w 2016 roku i do 2017 roku była największą tego typu instalacją na Białorusi. Koszt jej budowy wyniósł równowartość ponad 23 milionów euro. W informacjach medialnych farma podawana była za przykład inwestycji zwiększającej niezależność Białorusi od paliw węglowodorowych. Podkreślano, że każda godzina pracy farmy pozwoli zrezygnować z 7 tysięcy metrów sześciennych gazu ziemnego.

5 lipca[edytuj kod]

Kodeks Waszyngtoński – rękopis Nowego Testamentu, pisany majuskułą na pergaminie w języku greckim. Kodeks słynie z tzw. Logionu Freera w Mk 16,14, dodatku nie występującego w żadnym innym zachowanym rękopisie. Tekst rękopisu jest eklektyczny, w różnych swoich partiach reprezentuje wszystkie główne tradycje tekstualne. Tekst pisany jest jedną kolumną na stronę, w 30 linijkach na stronę, niewielką uncjałą. Słowa pisane są w sposób ciągły, bez przerw między wyrazami. Brak akcentów, z przydechów stosowany jest tylko spiritus asper, jednak rzadko. Imiona hebrajskie często są oddawane w zniekształconej formie. Tekst zawiera nieco korekt dokonanych przez oryginalnego skrybę, oraz przez kilku późniejszych korektorów. Kodeks zakupił zamożny amerykański przemysłowiec i kolekcjoner dzieł sztuki Charles Freer pod koniec 1906 roku w egipskiej Gizie od arabskiego handlarza o imieniu Ali za sumę 1 600 £. Ali oświadczył, iż pochodzą one z Klasztoru Białego w pobliżu Sauhadż, ale bardziej prawdopodobne wydaje się, że znaleziono je w ruinach innego klasztoru. Od 1923 roku przechowywany jest w Smithsonian Institution w Waszyngtonie.

6 lipca[edytuj kod]

KT-92polski kuter torpedowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewiętnastu pozyskanych przez Polskę radzieckich okrętów projektu 183. Jednostkę zbudowano w stoczni numer 5 w Leningradzie, a następnie została wydzierżawiona przez Polskę i 11 października 1958 roku przyjęto ją do służby Marynarki Wojennej. Okręt początkowo wchodził w skład Dywizjonu Kutrów Torpedowych stacjonując w Gdyni, przeformowanego w listopadzie 1958 roku w Brygadę Kutrów Torpedowych, także z bazą z Gdyni. Załoga okrętu składała się z 14 osób – 2 oficerów, 9 podoficerów oraz 3 marynarzy. Podczas długoletniej służby kuter był intensywnie eksploatowany, uczestnicząc w ćwiczeniach i manewrach, a na jego pokładzie wyszkoliło się wielu morskich specjalistów. Planowano wykorzystanie okrętu w ramach maskowania operacyjnego w 45. Dywizjonie Pomocniczych Jednostek Pływających w Gdyni, jednak z zamierzeń tych zrezygnowano i zezłomowano go w lipcu 1970 roku.

7 lipca[edytuj kod]

Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1956 – dwuosobowa kadra sportowców reprezentujących Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1956 roku w Melbourne. Wystąpili oni w jednej z 19 dyscyplin, tj. lekkoatletyce. Reprezentanci Borneo Północnego nie zdobyli żadnego medalu. Najwyższą pozycję zajął trójskoczek Gabuh bin Piging, który był 24. Był to pierwszy i jedyny start reprezentacji Borneo Północnego na letnich igrzyskach olimpijskich. Chorążym reprezentacji był bin Piging. Młodszym z dwójki zawodników reprezentujących Borneo Północne był Sium bin Diau (21 lat i 46 dni), starszy zaś był startujący razem z nim w konkursie trójskoku bin Piging (24 lata i 322 dni). Borneo Północne nie było wówczas niepodległym państwem; startowało na igrzyskach jako terytorium zależne Wielkiej Brytanii.

8 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

9 lipca[edytuj kod]

Alfred Hitchcockbrytyjski reżyser, scenarzysta i producent, uznawany za jednego z najbardziej wpływowych twórców filmowych w historii kina. Określany mianem „mistrza suspensu”. W trwającej ponad sześć dekad karierze wyreżyserował 53 filmy fabularne. Stał się rozpoznawalny dzięki licznym wywiadom i występom cameo w swoich produkcjach oraz serialowi kryminalnemu Alfred Hitchcock przedstawia. Podobne uznanie zyskiwali aktorzy grający w jego filmach. Styl reżyserski Hitchcocka obejmował płynny ruch kamery naśladującej spojrzenie granej postaci, stawiając tym samym widza w roli podglądacza, oraz kadrowanie ujęć w taki sposób, aby zmaksymalizować uczucie niepokoju oraz lęku. W 1979 roku został odznaczony Orderem Imperium Brytyjskiego. Sześć wyreżyserowanych przez Hitchcocka filmów zestawianych było w pierwszej dziesiątce podsumowań roku w amerykańskim box office. Czternaście produkcji uzyskało przynajmniej jedną nominację do Oscara w dowolnej kategorii, z czego pięć zdobyło co najmniej jedną statuetkę. Dziewiętnaście produkcji reżysera, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę stu milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym.

10 lipca[edytuj kod]

AIDS – choroba wywołana przez ludzki wirus niedoboru odporności, prowadząca do postępującego upośledzenia odporności osoby zakażonej i ostatecznie do rozwoju zespołu nabytego niedoboru odporności. Zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności następuje przez kontakt seksualny, ekspozycję na wydzieliny lub tkanki zawierające wirusa oraz na drodze okołoporodowej. U części chorych w ostrej fazie zakażenia pojawia się niecharakterystyczna choroba grypopodobna zwana ostrą chorobą retrowirusową, jednak u większości, pomimo replikacji wirusa, spadku limfocytów CD4+ i postępującego upośledzenia funkcji układu immunologicznego, AIDS przez różny okres przebiega bezobjawowo. Faza objawowa, której wyrazem są rozwijające się zakażenia oportunistyczne i nowotwory, jest następstwem znacznego obniżenia odporności. Ostatecznie dochodzi do rozwoju zakażeń oportunistycznych, nowotworów złośliwych i zespołów chorobowych spełniających kliniczne kryteria rozpoznania zespołu nabytego niedoboru odporności. Diagnostyka zakażenia HIV jest oparta o badania serologiczne wykrywające przeciwciała powstałe w odpowiedzi immunologicznej skierowanej przeciw HIV, które są wykrywane metodą immmunoenzymatyczną. W leczeniu zakażenia HIV stosuje się wielolekową terapię antyretrowirusową, która polega na jednoczesnym zastosowaniu kilku leków antyretrowirusowych.

11 lipca[edytuj kod]

Gatunek – w biologii podstawowa jednostka taksonomiczna, jedna z kategorii systematycznych oraz jednostka różnorodności biologicznej. Ustalenie wyczerpującej definicji gatunku okazało się trudne. Próby takie są nadal podejmowane, ponieważ jest to pojęcie kluczowe dla praktyki badawczej naukowców i działań ruchu na rzecz ochrony przyrody. Karol Linneusz przyjmował, że gatunki są czymś stałym, jednak obecnie wiadomo, że procesy ewolucyjne powodują ich przemiany i stopniowe przechodzenie jednych gatunków w inne. Często gatunek definiuje się jako największą grupę organizmów, spośród której dwa osobniki są w stanie rozmnożyć się, wydając płodne potomstwo. Od czasów Arystotelesa do XVIII wieku gatunek postrzegano jako coś stałego, o wyznaczonym miejscu w hierarchicznym wielkim łańcuchu bytu. W XIX wieku biolodzy zrozumieli, że w odpowiednio długim czasie gatunki mogą ewoluować. W O powstawaniu gatunków Charlesa Darwina wyjaśniono, jak nowe gatunki powstają na drodze doboru naturalnego. W praktyce wykorzystuje się różne definicje gatunku do mierzenia bioróżnorodności, jednak trafność tych pomiarów jest dyskusyjna.

12 lipca[edytuj kod]

Deklinacja w języku niemieckim – odmiana rzeczownika, zaimka, rodzajnika, przymiotnika i liczebnika przez przypadki, liczby oraz rodzaje w języku niemieckim. W języku niemieckim występują cztery przypadki: mianownik (Nominativ), dopełniacz (Genitiv), celownik (Dativ) oraz biernik (Akkusativ). Wyróżnia się rodzaj męski (Maskulinum), żeński (Femininum) i nijaki (Neutrum) oraz liczbę pojedynczą (Singular) i mnogą (Plural). W liczbie mnogiej nie ma podziału na rodzaje gramatyczne. Język niemiecki należy do języków fleksyjnych. Wyrazy podlegające odmianie składają się z tematu (zasadniczo niezmiennego) i odpowiedniej końcówki fleksyjnej. Czasami w wyniku odmiany następuje również pewna zmiana w temacie, np. przegłos - wymiana samogłosek na umlauty. Deklinacja pozwala na wskazanie funkcji wyrazu w zdaniu, dzięki czemu zadania tego nie musi przejmować ścisły szyk wyrazów czy odpowiednie przyimki. Części mowy mogą występować w różnej kolejności odbiegającej od standardowego, neutralnego szyku, aby położyć nacisk na inny element zdania.

13 lipca[edytuj kod]

KT-92polski kuter torpedowy z okresu zimnej wojny, jeden z dziewiętnastu pozyskanych przez Polskę radzieckich okrętów projektu 183. Jednostkę zbudowano w stoczni numer 5 w Leningradzie, a następnie została wydzierżawiona przez Polskę i 11 października 1958 roku przyjęto ją do służby Marynarki Wojennej. Okręt początkowo wchodził w skład Dywizjonu Kutrów Torpedowych stacjonując w Gdyni, przeformowanego w listopadzie 1958 roku w Brygadę Kutrów Torpedowych, także z bazą z Gdyni. Załoga okrętu składała się z 14 osób – 2 oficerów, 9 podoficerów oraz 3 marynarzy. Podczas długoletniej służby kuter był intensywnie eksploatowany, uczestnicząc w ćwiczeniach i manewrach, a na jego pokładzie wyszkoliło się wielu morskich specjalistów. Planowano wykorzystanie okrętu w ramach maskowania operacyjnego w 45. Dywizjonie Pomocniczych Jednostek Pływających w Gdyni, jednak z zamierzeń tych zrezygnowano i zezłomowano go w lipcu 1970 roku.

14 lipca[edytuj kod]

Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 1956 – dwuosobowa kadra sportowców reprezentujących Borneo Północne na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w 1956 roku w Melbourne. Wystąpili oni w jednej z 19 dyscyplin, tj. lekkoatletyce. Reprezentanci Borneo Północnego nie zdobyli żadnego medalu. Najwyższą pozycję zajął trójskoczek Gabuh bin Piging, który był 24. Był to pierwszy i jedyny start reprezentacji Borneo Północnego na letnich igrzyskach olimpijskich. Chorążym reprezentacji był bin Piging. Młodszym z dwójki zawodników reprezentujących Borneo Północne był Sium bin Diau (21 lat i 46 dni), starszy zaś był startujący razem z nim w konkursie trójskoku bin Piging (24 lata i 322 dni). Borneo Północne nie było wówczas niepodległym państwem; startowało na igrzyskach jako terytorium zależne Wielkiej Brytanii.

15 lipca[edytuj kod]

Stary kościół św. Katarzyny w Żejtunrzymskokatolicki kościół w Żejtun na Malcie. Kościół i związane z nim budynki towarzyszące znajdują się na obrzeżach miasta, górując ponad Marsascala Bay, St. Thomas’ Bay oraz portem Marsaxlokk. Kościół jest powszechnie znany jako Saint Gregory’s, a to w związku z tradycyjną procesją organizowaną w pierwszą środę po Wielkanocy. Jego dedykacja św. Katarzynie z Aleksandrii sięga wstecz do pierwszej kaplicy na tym miejscu, która była piątym z ośmiu kościołów macierzystych na Malcie. Kościół znajduje się w pobliżu trzech cmentarzy w Żejtun, dedykowanych św. Rochowi, św. Grzegorzowi oraz św. Katarzynie. Funkcja kościoła jako kościoła parafialnego w Żejtun została przejęta przez nowy kościół parafialny, również dedykowany św. Katarzynie, zaprojektowany przez Lorenzo Gafę. Stary kościół św. Katarzyny jest czynny, odbywają się tam modlitwy i codzienna msza święta. Budynek kościoła zaliczony jest do zabytków narodowych 1. klasy, jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands.

16 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

17 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku

18 lipca[edytuj kod]

Chiyoda – pierwszy krążownik pancerny zbudowany dla Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej; jedyny okręt swojego typu. Zbudowany przez stocznię J&G Thomson w Clydebank w Wielkiej Brytanii, służył podczas trzech wojen: chińsko-japońskiej, rosyjsko-japońskiej oraz I wojny światowej. Pierwotnie planowano uzbroić krążownik w dwie armaty Caneta kal. 320 mm, ale obawiając się przeciążenia po katastrofie Unebi, zainstalowano lżejsze szybkostrzelne działa 120 mm, produkcji zakładów Armstronga. Były to nowe działa strzelające amunicją z łuską. Działa, osłonięte tylko maskami, były rozmieszczone w burtowych sponsonach i miały szerokie pole ostrzału. Artylerię lekką stanowiło 14 armat szybkostrzelnych Hotchkissa kal. 47 mm; na marsach zainstalowano trzy kartaczownice Gatlinga. Okręt posiadał trzy wyrzutnie torpedowe: jedną na dziobie i po jednej na każdej burcie.

19 lipca[edytuj kod]

SMS Lützow – niemiecki krążownik liniowy z okresu I wojny światowej, druga jednostka typu Derfflinger. Zwodowany jeszcze przed wybuchem wojny, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine w marcu 1916 roku. Nazwę otrzymał na pamiątkę generała Adolfa von Lützowa, uczestnika wojen napoleońskich. Lützow brał udział w bombardowaniu Lowestoft i Yarmouth oraz bitwie jutlandzkiej, podczas której został poważnie uszkodzony przez pociski artyleryjskie okrętów Royal Navy, a następnie zatopiony przez jeden z niszczycieli własnej eskorty. W trakcie bitwy jutlandzkiej na Lützowie poległo 115 marynarzy, 50 dalszych odniosło rany. Był to jedyny nowoczesny okręt liniowy utracony przez Kaiserliche Marine w trakcie działań wojennych. Ocaleni członkowie załogi zostali w większości skierowani do przejęcia będącego w ostatnim stadium budowy pancernika SMS Baden.

20 lipca[edytuj kod]

ORP Kaszub – polski torpedowiec służący w latach 19211925, dawny niemiecki V 108 z czasów I wojny światowej, jeden z pierwszych okrętów polskiej marynarki wojennej. Okręt należał do serii czterech torpedowców, jakie Holandia zamówiła jeszcze przed I wojną światową w szczecińskiej stoczni Stettiner Maschinenbau AG Vulcan. W sierpniu 1914 roku nieukończony okręt został zarekwirowany i po ukończeniu budowy wcielony do cesarskiej marynarki niemieckiej. Po zakończeniu I wojny światowej zwycięskie mocarstwa podzieliły pomiędzy siebie okręty Kaiserliche Marine. Decyzją z grudnia 1919 roku Polsce przyznano sześć torpedowców, w tym V 108. We wrześniu 1921 roku na redzie portu Leith odbyło się uroczyste podniesienie bandery i poświęcenie okrętu, któremu nadano nazwę Kaszub. 20 lipca 1925 roku na jego pokładzie doszło do wybuchu w opalanym ropą dziobowym kotle, w wyniku czego okręt przełamał się na pół. W katastrofie zginęło trzech członków załogi.

21 lipca[edytuj kod]

Kalev – estoński podwodny stawiacz min typu Kalev. Zwodowany w lipcu 1936 roku, służył pod banderą Estonii, a po aneksji republiki przez Związek Radziecki został włączony do radzieckiej Floty Bałtyckiej. Wyróżniał się zaawansowanymi rozwiązaniami technicznymi na tle okrętów estońskich oraz radzieckich. W czasie wojny uczestniczył w ewakuacji Tallinna w sierpniu 1941 roku. Odbył też dwa patrole bojowe, podczas drugiego z nich zatonął w nieznanych okolicznościach na przełomie października i listopada 1941 roku. Prawdopodobnie okręt zatonął, w wyniku wejścia na minę, postawioną przez Niemców lub Finów w ramach zagrody minowej „Juminda”. Przez większą część służby towarzyszył mu bliźniaczy okręt podwodny Lembit.

22 lipca[edytuj kod]

Austro-węgierskie okręty podwodne typu U-3 – typ dwóch okrętów podwodnych zbudowanych dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej i zwodowanych w 1908 roku. Okręty podwodne typu U-3 zostały zbudowane przez niemiecką stocznię Friedrich Krupp Germaniawerft w Kilonii, w ramach oceny porównawczej trzech zagranicznych projektów okrętów tej klasy. Miały 42 metry długości, były napędzane dwoma dwusuwowymi silnikami naftowymi na powierzchni i dwoma silnikami elektrycznymi w zanurzeniu. Pierwotnie okręty typu U-3 miały problemy z zanurzaniem, ale zostały one przezwyciężone poprzez modyfikacje kiosku oraz sterów głębokości. Oba okręty służyły w czasie I wojny światowej. SM U-3, jednostka wiodąca typu, został zatopiony w sierpniu 1915 roku ogniem artyleryjskim. SM U-4 był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej i zatopił statki o łącznym tonażu prawie 15 000 BRT i okręty wojenne o łącznej wyporności ponad 7000 ton. Po wojnie U-4 został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany.

23 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

24 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku

25 lipca[edytuj kod]

Chiyoda – pierwszy krążownik pancerny zbudowany dla Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej; jedyny okręt swojego typu. Zbudowany przez stocznię J&G Thomson w Clydebank w Wielkiej Brytanii, służył podczas trzech wojen: chińsko-japońskiej, rosyjsko-japońskiej oraz I wojny światowej. Pierwotnie planowano uzbroić krążownik w dwie armaty Caneta kal. 320 mm, ale obawiając się przeciążenia po katastrofie Unebi, zainstalowano lżejsze szybkostrzelne działa 120 mm, produkcji zakładów Armstronga. Były to nowe działa strzelające amunicją z łuską. Działa, osłonięte tylko maskami, były rozmieszczone w burtowych sponsonach i miały szerokie pole ostrzału. Artylerię lekką stanowiło 14 armat szybkostrzelnych Hotchkissa kal. 47 mm; na marsach zainstalowano trzy kartaczownice Gatlinga. Okręt posiadał trzy wyrzutnie torpedowe: jedną na dziobie i po jednej na każdej burcie.

26 lipca[edytuj kod]

SMS Lützow – niemiecki krążownik liniowy z okresu I wojny światowej, druga jednostka typu Derfflinger. Zwodowany jeszcze przed wybuchem wojny, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine w marcu 1916 roku. Nazwę otrzymał na pamiątkę generała Adolfa von Lützowa, uczestnika wojen napoleońskich. Lützow brał udział w bombardowaniu Lowestoft i Yarmouth oraz bitwie jutlandzkiej, podczas której został poważnie uszkodzony przez pociski artyleryjskie okrętów Royal Navy, a następnie zatopiony przez jeden z niszczycieli własnej eskorty. W trakcie bitwy jutlandzkiej na Lützowie poległo 115 marynarzy, 50 dalszych odniosło rany. Był to jedyny nowoczesny okręt liniowy utracony przez Kaiserliche Marine w trakcie działań wojennych. Ocaleni członkowie załogi zostali w większości skierowani do przejęcia będącego w ostatnim stadium budowy pancernika SMS Baden.

27 lipca[edytuj kod]

ORP Kaszub – polski torpedowiec służący w latach 19211925, dawny niemiecki V 108 z czasów I wojny światowej, jeden z pierwszych okrętów polskiej marynarki wojennej. Okręt należał do serii czterech torpedowców, jakie Holandia zamówiła jeszcze przed I wojną światową w szczecińskiej stoczni Stettiner Maschinenbau AG Vulcan. W sierpniu 1914 roku nieukończony okręt został zarekwirowany i po ukończeniu budowy wcielony do cesarskiej marynarki niemieckiej. Po zakończeniu I wojny światowej zwycięskie mocarstwa podzieliły pomiędzy siebie okręty Kaiserliche Marine. Decyzją z grudnia 1919 roku Polsce przyznano sześć torpedowców, w tym V 108. We wrześniu 1921 roku na redzie portu Leith odbyło się uroczyste podniesienie bandery i poświęcenie okrętu, któremu nadano nazwę Kaszub. 20 lipca 1925 roku na jego pokładzie doszło do wybuchu w opalanym ropą dziobowym kotle, w wyniku czego okręt przełamał się na pół. W katastrofie zginęło trzech członków załogi.

28 lipca[edytuj kod]

Kalev – estoński podwodny stawiacz min typu Kalev. Zwodowany w lipcu 1936 roku, służył pod banderą Estonii, a po aneksji republiki przez Związek Radziecki został włączony do radzieckiej Floty Bałtyckiej. Wyróżniał się zaawansowanymi rozwiązaniami technicznymi na tle okrętów estońskich oraz radzieckich. W czasie wojny uczestniczył w ewakuacji Tallinna w sierpniu 1941 roku. Odbył też dwa patrole bojowe, podczas drugiego z nich zatonął w nieznanych okolicznościach na przełomie października i listopada 1941 roku. Prawdopodobnie okręt zatonął, w wyniku wejścia na minę, postawioną przez Niemców lub Finów w ramach zagrody minowej „Juminda”. Przez większą część służby towarzyszył mu bliźniaczy okręt podwodny Lembit.

29 lipca[edytuj kod]

Austro-węgierskie okręty podwodne typu U-3 – typ dwóch okrętów podwodnych zbudowanych dla Austro-Węgierskiej Marynarki Wojennej i zwodowanych w 1908 roku. Okręty podwodne typu U-3 zostały zbudowane przez niemiecką stocznię Friedrich Krupp Germaniawerft w Kilonii, w ramach oceny porównawczej trzech zagranicznych projektów okrętów tej klasy. Miały 42 metry długości, były napędzane dwoma dwusuwowymi silnikami naftowymi na powierzchni i dwoma silnikami elektrycznymi w zanurzeniu. Pierwotnie okręty typu U-3 miały problemy z zanurzaniem, ale zostały one przezwyciężone poprzez modyfikacje kiosku oraz sterów głębokości. Oba okręty służyły w czasie I wojny światowej. SM U-3, jednostka wiodąca typu, został zatopiony w sierpniu 1915 roku ogniem artyleryjskim. SM U-4 był najdłużej służącym okrętem podwodnym w Austro-Węgierskiej Marynarce Wojennej i zatopił statki o łącznym tonażu prawie 15 000 BRT i okręty wojenne o łącznej wyporności ponad 7000 ton. Po wojnie U-4 został przekazany Francji w ramach reparacji wojennych i złomowany.

30 lipca[edytuj kod]

Giuseppe Miraglia – włoski transportowiec wodnosamolotów z okresu międzywojennego oraz II wojny światowej. Adaptowany do tej roli poprzez przebudowę statku pasażersko-towarowego Città di Messina, został wcielony do floty 1 listopada 1927 roku. Od początku służby Giuseppe Miraglia służył do różnorakich prób wyposażenia lotniczego oraz opracowania wytycznych, dotyczących współpracy lotnictwa morskiego z flotą. Jego przydatność jako okrętu ściśle bojowego była ograniczona przez niewystarczającą stabilność poprzeczną kadłuba oraz fakt, że od lat 30. większość dużych jednostek nawodnych Regia Marina dysponowała własnymi wodnosamolotami pokładowymi i katapultami. Okręt nie brał aktywnego udziału w działaniach wojennych. Po zdemobilizowaniu, w 1950 roku został sprzedany na złom.

31 lipca[edytuj kod]

K-3 Leninskij Komsomołradziecki myśliwski okręt podwodny projektu 627, pierwsza radziecka jednostka tej klasy wyposażona w siłownię jądrową. K-3 wyposażony został w dwa wodnociśnieniowe reaktory jądrowe WM-A o mocy cieplnej 70 MW. Okręt o opływowym kształcie, długości 109,7 metra i wyporności nawodnej 3087 ton oraz 3986 ton w zanurzeniu, zdolny był do rozwinięcia pod wodą prędkości 30 węzłów. Był pierwszą radziecką jednostką podwodną, która osiągnęła biegun północny. K-3 nękany był jednak awariami, które – podobnie jak innym jednostkom projektu 627A – uniemożliwiły mu wzięcie udziału w działaniach radzieckiej floty podwodnej podczas kryzysu kubańskiego. W efekcie eksplozji w przedziale torpedowym okrętu w 1967 roku śmierć poniosło 39 osób. Okręt, który wszedł do służby w 1958 roku, pełnił ją przez 30 lat do 1988 roku