Bój w Głożynach
50°02′30″N 18°27′29″E/50,041667 18,458056| II wojna światowa, kampania wrześniowa | |||
| Czas |
1 września 1939 r. | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
agresja III Rzeszy na Polskę | ||
| Wynik |
zwycięstwo Niemców | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1939  | |||
| 50°02′30″N 18°27′29″E/50,041667 18,458056
| |||
Bój w Głożynach (Bój pod Głożynami, niem. Festung Glazin) – starcie niemieckiego wojska z oddziałem polskich żołnierzy 20 Pułku Piechoty Ziemi Krakowskiej 6 DP Armii Kraków[2] w Głożynach (obecnie Radlin) w czasie kampanii wrześniowej w dniu 1 września 1939 roku. Obok walk w Rybniku, Żorach i Bożej Górze jedna z potyczek w ramach tzw. "bitwy pszczyńskiej".
Przed starciem[edytuj | edytuj kod]
1 września 1939 roku, ok. godz. 6.00 saperzy 20 Pułku Piechoty, pod dowództwem plut. Stanisława Czubasiewicza doprowadzili do wysadzenia zaminowanego tunelu kolejowego w Rydułtowach, aby utrudnić przedostanie się do rejonu Rybnika niemieckiej opancerzonej drezyny. Po wysadzeniu obiektu, saperzy oraz żołnierze plutonów wartowniczych (por. Tadeusz Kupfer i plut. Jan Debesz) wyruszyli w stronę Rybnika i Pszczyny, do jednostki macierzystej.
Przebieg[edytuj | edytuj kod]
Wycofujący się żołnierze polscy wraz z ewakuującymi się kolejarzami i pocztowcami[1] napotkali w Niewiadomiu kolumnę niemieckich wozów opancerzonych. Zdecydowali się wtedy wycofać się przez Radlin w kierunku Wodzisławia lub Marklowic[1]. Dzięki pomocy pracowników kopalni "Ignacy" przedostali się do Głożyn, gdzie natrafili czołgi kolumny wojsk niemieckich wraz z grupami zwiadowczymi na motorach. Żołnierze polscy otworzyli ogień do zwiadowców Wehrmachtu. Po stronie polskiej, już w wyniku ostrzału niemieckimi karabinami maszynowymi, zginęło 6 żołnierzy zaś kilkunastu wzięto do niewoli. Ocalała część polskiego plutonu wycofała się w stronę kopalni "Ema". W pogoń za polskimi żołnierzami ruszyło kilka czołgów niemieckich, ostrzeliwując budynki w okolicy. W niemieckiej prasie walki opisano tytułami "Festung Glazin". Dokładnej liczby poległych po stronie niemieckiej nie podano. Piotr Hojka podaje, że wg dokumentów i relacji straty Niemców wynosiły od kilku rannych do jednego zabitego żołnierza[1]. Autorzy publikacji Radlin. Wypisy do dziejów, powołując się na anonimowych świadków pisali o poległych 10-12 Niemcach, pośpiesznie wywiezionych z miejsca starcia przez Wehrmacht[3]. Polegli polscy żołnierze zostali pochowani 3 września 1939 roku w zbiorowej mogile w Rydułtowach[3][4].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W 2009 roku, w 70. rocznicę wydarzeń w Głożynach, z inicjatywy miasta Radlin i członków Harcerskiego Kręgu Seniora "Skaut" odsłonięto pamiątkowy obelisk dla upamiętnienia walk Boju w Głożynach[5].
Obelisk znajduje się przed Szkołą Podstawową nr 3 w Radlinie[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Piotr Hojka: Wodzisław Śląski i ziemia wodzisławska w czasie II wojny światowej. Wodzisław Śląski: Templum, 2011, s. 31-32. ISBN 978-83-932793-0-2. OCLC 855889991.
- ↑ a b Eryk Holona (red.), Leksykon radliński : z tej i na tej ziemi. T. 1, wyd. I, Radlin: Radlińskie Towarzystwo Kulturalne, 2022, ISBN 978-83-964144-0-3, OCLC 1328131472 [dostęp 2022-09-01].
- ↑ a b Eryk Holona, Błażej Adamczyk: Radlin : wypisy do dziejów. Radlin: Przedsiębiorstwo Graficzne Drukmasz, 2012, s. 262-265. ISBN 978-83-934605-1-9. OCLC 804817109.
- ↑ Marian Małecki, Bitwa graniczna pod Pszczyną : z dziejów wojny obronnej Polski w 1939 r., Warszawa: Ponidzie Press, 2003, ISBN 83-911732-3-2, OCLC 70199543 [dostęp 2022-09-01].
- ↑ M. Gajda, "Biuletyn Radlin", 30 października 2009.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Piotr Hojka: Wodzisław Śląski i ziemia wodzisławska w czasie II wojny światowej, Wodzisław Śląski 2011.
- Eryk Holona, Błażej Adamczyk: Radlin : wypisy do dziejów, Radlin 2012.
- Marian Małecki: Bitwa graniczna pod Pszczyną : z dziejów wojny obronnej Polski w 1939 r., Warszawa 2003.