Mikołaj Dembowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Mikołaj Dembowski
biskup
Ilustracja
Herb Mikołaj Dembowski
Data urodzenia ok. 1680
Data śmierci 17 listopada 1757
biskup kamieniecki
Okres sprawowania 1742-1757
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Nominacja biskupia 9 lipca 1742
Sakra biskupia 7 października 1742
Odznaczenia
Order Orła Białego

Mikołaj Dembowski herbu Jelita (ur. ok. 1680, zm. 17 listopada 1757) – XVIII-wieczny biskup kamieniecki w latach 1742-1757, archidiakon warszawski w latach 1739-1741[1], w 1753 odznaczony Orderem Orła Białego[2].

Syn Floriana, sędziego Ziemi Płockiej, brat Antoniego Sebastiana (biskupa włocławskiego) i Jana (biskupa pomocniczego kujawsko-pomorskiego).

Był sekretarzem królewskim i pisarzem wielkim koronnym, posiadał liczne beneficja kościelne, m.in. kanonikaty warszawski, płocki i krakowski oraz probostwa w Sochaczewie i Bielsku. W życiu politycznym sprzyjał dynastii saskiej i współpracował z dworem Augusta III. Od lipca 1742 był biskupem kamienieckim; sakrę przyjął 7 października t.r., a ingres odbył 29 czerwca 1743. W 1757 król August III mianował go arcybiskupem lwowskim (po zgonie Mikołaja Wyżyckiego); nowej diecezji Dembowski nie zdążył objąć, zmarł w listopadzie 1757.

Zachęcony przychylnym stanowiskiem frankistów (heretyckiej, w stosunku do judaizmu, żydowskiej grupy religijnej) wobec katolicyzmu, Dembowski dostrzegł możliwość doprowadzenia do ich konwersji, co miało zapoczątkować chrystianizację żydów. Częściowo nie rozumiejąc zawiłości nauk Jakuba Franka i celów frankistów, a w części mając nadzieję na oddziaływanie „prawdziwego Słowa Bożego”, które mieli poznać frankiści dogłębnie przed przyjęciem chrztu, biskupi, w tym Dembowski, popierali frankistów przeciwko tradycjonalistycznej większości talmudystów. W celu powiększenia ilości zwolenników Franka biskup Dembowski zorganizował w 1757 roku dysputę między frankistami a talmudystami w Kamieńcu Podolskim. Dysputa zakończyła się spaleniem ksiąg talmudystów. Po śmierci biskupa Dembowskiego w tym samym roku, Jakub Frank z grupą zwolenników udał się na Wołoszczyznę w obawie przed zemstą talmudystów. Tam przyjęli oni islam.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ludwik Królik, Kapituła kolegiacka w Warszawie do końca XVIII wieku, Warszawa 1990, s. 187.
  2. ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 182.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Biskupi kamienieccy
Biskupi diecezjalni
Wilhelm (ok. 1375) • Rokozjusz (1378–1398) • Aleksander (1406–1411) • Andrzej z Bazylei (1411–1413) • Zbigniew z Łapanowa (1414–1428) • Paweł z Bojańczyc (1428–1453) • Mikołaj Łabuński (1453–1467) • Mikołaj Leśniowski (1468–1469) • Mikołaj Próchnicki (1469–1479) • Maciej ze Starej Łomży (1484–1490) • Piotr z Lesiowa (1492–ok.1500) • Jakub Buczacki (1510–1518) • Wawrzyniec Międzyleski (1521–1531) • Piotr Gamrat (1531–1535) • Sebastian Branicki (1535–1538) • Jan Wilamowski (1539–1540) • Mikołaj Dzierzgowski (1541–1542) • Jan Dziaduski (1542–1543) • Andrzej Zebrzydowski (1543–1545) • Jan Drohojowski (1545–1546) • Benedykt Izdbieński (1546) • Leonard Słończewski (1546–1562) • Piotr Arciechowski (1562) • Dionizy Secygniowski (1563–1576) • Marcin Białobrzeski (1577–1586) • Wawrzyniec Goślicki (1587–1590) • Stanisław Gomoliński (1590–1591) • Paweł Wołucki (1594–1607) • Jan Andrzej Próchnicki (1607–1614) • Adam Nowodworski (1615–1627) • Paweł Piasecki (1627–1641) • Andrzej Leszczyński (1641–1646) • Michał Erazm Działyński (1646–ok. 1657) • Jan Ludwik Stępkowski (ok. 1658–1660) • Zygmunt Czyżowski (1664–1666) • Wojciech Koryciński (1667–1670) • Wespazjan Lanckoroński (1670–1677) • Stanisław Wojeński (1680–1685) • Jerzy Albrecht Denhoff (1686–1689) • Jan Chryzostom Gniński (1700–1716) • Stefan Bogusław Rupniewski (1716–1721) • Stanisław Józef Hozjusz (1722–1733) • Augustyn Wessel (1733–1735) • Franciszek Antoni Kobielski (1736–1739) • Wacław Hieronim Sierakowski (1739–1742) • Mikołaj Dembowski (1742–1757) • Adam Stanisław Krasiński (1759–1795) • Jan Dembowski (1795–1809) • Franciszek Mackiewicz (1815–1842) • Mikołaj Górski (1853–1855) • Antoni Fijałkowski (1860–1872) • Kasper Borowski (1867–1883 adm. apost.) • Szymon Marcin Kozłowski (1883–1891 adm. apost.) • Cyryl Lubowidzki (1897–1898 adm. apost.) • Bolesław Hieronim Kłopotowski (1899–1901 adm. apost.) • Karol Antoni Niedziałkowski (1901–1911 adm. apost.) • Ignacy Dubowski (1916–1918 adm. apost.) • Piotr Mańkowski (1918–1926) • Jan Olszański (1991–2002) • Leon Dubrawski (od 2002)
Biskupi pomocniczy
Jan Ludwik Stępkowski (1641–ok. 1658 koadiutor) • Michał Delamars (1723–1724) • Adam Woyna Orański (1730–przed 1779) • Jan Ignacy Dłuski (1778–1795) • Ignacy Pawłowski (1828–1841) • Antoni Fijałkowski (1858–1860) • Stanisław Padewski (1995–1998) • Leon Dubrawski (1998–2002) • Jan Niemiec (od 2006) • Radosław Zmitrowicz (od 2013)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mikołaj_Dembowski&oldid=53319324”