Moduł:Kalendarium/11-20
Dokumentacja modułu
[]Moduł danych z listą wydarzeń, których rocznica przypada 20 listopada.
 | Ten artykuł zawiera treści wydzielone lub skopiowane z innego artykułu Wikipedii. Zawarta tu treść pochodzi w całości lub w części z artykułu Wikiprojekt:Rocznice/ekspozycje/11-20. Zobacz pełną listę autorów tego artykułu. Treści pochodzące z Wikipedii są oparte na licencji Creative Commons 3.0 – Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach. Kopiując je lub tłumacząc, należy podać ich autorów i udostępnić na tych samych warunkach. |
- 2024 (lata zakończone na 4 lub 9) – 13 wydarzeń, 5 grup plików, 2015 znaków
- 2025 (lata zakończone na 0 lub 5) – 11 wydarzeń, 3 grupy plików, 2730 znaków
- 2026 (lata zakończone na 1 lub 6) – 6 wydarzeń, 0 grup plików, 908 znaków → BRAK PLIKÓW
- 2027 (lata zakończone na 2 lub 7) – 7 wydarzeń, 3 grupy plików, 1464 znaki → wymagane minimum
- 2028 (lata zakończone na 3 lub 8) – 7 wydarzeń, 1 grupa plików, 1564 znaki → wymagane minimum
| Instrukcja dla modułu |
|---|
|
Każdy rekord zawiera następujące parametry:
((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt|nazwa pliku na commons)).
Pod jednym opisem można umieścić więcej plików podając kolejne pary: ((mały opis umieszczany w treści wydarzenia||opis alt X|nazwa pliku X na commons|opis alt Y|nazwa pliku Y na commons ...)). Przykład jest w Moduł:Kalendarium/03-04 w roku 1678, gdzie podlinkowane są 3 pliki dźwiękowe.
|
[edytuj]
2024
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.JPG)
- 1784 – urodziła się Marianne Jung, muza Goethego
- 1889 – urodził się amerykański astronom Edwin Hubble (na fotografii), który udowodnił, że mgławice spiralne to odległe galaktyki oraz odkrył zjawisko „ucieczki galaktyk” nazwane jego imieniem
- 1894 – zmarł rosyjski pianista i kompozytor Anton Rubinstein
- 1924 – urodził się francuski matematyk Benoît Mandelbrot, znany głównie z podania opisu zbioru nazwanego jego imieniem, twórca słowa „fraktal” (animacja zbioru Mandelbrota)
- 1944 – z powodu zbliżania się linii frontu Adolf Hitler opuścił Wilczy Szaniec pod Kętrzynem
- 1954 – urodził się polski polityk i przedsiębiorca Jacek Merkel
- 2004 – zmarł polski dziennikarz Marcin Pawłowski
2025
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1925 – zmarł polski pisarz i działacz społeczny Stefan Żeromski (na portrecie), autor nowel, powieści, dramatów, prozy poetyckiej i publicystyki (Syzyfowe prace, Ludzie bezdomni, Przedwiośnie, Popioły, Wiatr od morza)
- 1925 – urodzili się: amerykański prawnik i polityk Robert F. Kennedy, członek rodziny Kennedych, senator, prokurator generalny, młodszy brat JFK, oraz rosyjska tancerka i choreografka Maja Plisiecka, primabalerina Teatru Bolszoj
- 1945 – przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze rozpoczął się pierwszy z trzynastu proces 22 hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. Wydano w nim 12 wyroków śmierci przez powieszenie; ogłoszono te wyroki 30 września i 1 października 1946, a wykonano 16 października (na zdjęciu oskarżeni)
- 1975 – zmarł hiszpański generał i polityk Francisco Franco, długoletni dyktator Państwa Hiszpańskiego
- 1985 – zmarł polski polityk generał Jerzy Ziętek, uczestnik powstań śląskich, generał Wojska Polskiego
2026
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1651 – zmarł Mikołaj Potocki, hetman wielki koronny, hetman polny koronny, kasztelan krakowski
- 1886 – urodził się austriacki biolog Karl von Frisch, odkrywca sposobu porozumiewania się pszczół, laureat Nagrody Nobla
- 1911 – urodził się amerykański fotograf David Seymour, w czasie II wojny światowej pełnił funkcje tłumacza i fotografa na polach bitewnych Europy, po wojnie sportretował m.in. Sophię Loren, Marilyn Monroe i Pabla Picassa
- 1936 – na zawał serca zmarła Tillie Klimek, polska seryjna morderczyni wiązana z dwudziestoma morderstwami dokonanymi w Chicago, do dziś w Chicago jest niechlubną rekordzistką
- 1976 – zmarł radziecki biolog, agronom Trofim Łysenko
- 2006 – zmarł amerykański reżyser filmowy Robert Altman
2027
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1882 – zmarł amerykański uczony Henry Draper, pionier spektroskopii i astrofotografii
- 1912 – urodził się syn ostatniego (panującego od 1916) cesarza Austrii Karola I, arcyksiążę Otto von Habsburg – który zrzekł się pretensji do tronu, był przeciwnikiem nazizmu; jako polityk dążył do integracji europejskiej, czterokrotnie został posłem do Parlamentu Europejskiego
- 1917 – I wojna światowa: w bitwie pod Cambrai po raz pierwszy na wielką skalę użyto czołgów
- 1917 – Ukraińska Centralna Rada proklamowała Ukraińską Republikę Ludową
- 1942 – urodził się amerykański polityk demokratyczny Joe Biden (na fotografii z 2008 r. obok Baracka Obamy), od 1972 nieprzerwanie przez 6 sześcioletnich kadencji senator ze stanu Delaware, w latach 2009–2017 wiceprezydent USA, a od 2021 prezydent USA
- 1947 – księżniczka Elżbieta, następczyni tronu (a w latach 1952–2022 monarchini) Wielkiej Brytanii, poślubiła greckiego księcia Filipa (para królewska na fotografii z 2007)
- 1992 – premiera kultowego filmu Psy w reżyserii Władysława Pasikowskiego
2028
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1648 – na króla Polski wybrany został Jan II Kazimierz (na portrecie pędzla Daniela Schultza)
- 1858 – urodzili się: polski prawnik Tadeusz Wróblewski, założyciel Biblioteki Wróblewskich w Wilnie, oraz szwedzka pisarka Selma Lagerlöf, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, członek Akademii Szwedzkiej; tworzyła literaturę dla dorosłych jednak międzynarodową popularność przyniosła jej książka dla dzieci Cudowna podróż – najbardziej niezwykły podręcznik do geografii Szwecji, w którym niesforny Nils pomniejszony do rozmiarów krasnoludka przyłącza się do stada migrujących dzikich gęsi i wraz z nimi wyrusza w podróż przez cały kraj, od Skanii do Laponii, poznając – dosłownie z lotu ptaka – różnorodność i piękno wszystkich krain geograficznych Szwecji
- 1923 – urodził się Leon Łukaszewicz, jeden z pionierów polskiej informatyki, twórca Analizatora Równań Różniczkowych
- 1978 – zmarł włoski malarz Giorgio de Chirico
- 2008 – zmarł polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny Jan Machulski, odtwórca roli Henryka Kwinty w filmie Vabank, reżyserowanym przez jego syna, Juliusza Machulskiego
- 2013 – wydano dwunastą część serii powieści dla dzieci i młodzieży (Felix, Net i Nika): Felix, Net i Nika oraz Sekret Czerwonej Hańczy
2029
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1759 – urodził się Józef Feliks Łazowski, polskiego pochodzenia inżynier armii francuskiej w stopniu generała, uczestnik kampanii napoleońskich, odznaczony Legią Honorową; jego nazwisko znajduje się na Łuku Triumfalnym w Paryżu
- 1849 – oddano do użytku most Łańcuchowy w Budapeszcie – pierwsze stałe połączenie pomiędzy Budą i Pesztem leżącymi po przeciwnych stronach Dunaju (na fotografii)
- 1869 – urodził się polski działacz społeczny i polityczny Andrzej Maj, wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego
- 1889 – urodził się amerykański astronom Edwin Hubble (na fotografii), który udowodnił, że mgławice spiralne to odległe galaktyki oraz odkrył zjawisko „ucieczki galaktyk” nazwane jego imieniem
- 1939 – urodził się bokser Jan Szczepański, mistrz olimpijski i mistrz Europy w wadze lekkiej, wielokrotny mistrz Polski
- 1989 – Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Konwencję o prawach dziecka
2030
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1820 – brytyjski statek wielorybniczy Essex został staranowany przez kaszalota i zatonął w odległości 3700 km od najbliższych wybrzeży Ameryki Południowej, załoga przeniosła się na szalupy i przez ponad cztery miesiące dryfowała po Pacyfiku; cała historia zainspirowała Hermana Melville’a do napisania powieści Moby Dick
- 1900 – w kościele Mariackim w Krakowie odbył się ślub poety Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny; uroczystości weselne urządzono w dworku malarza Włodzimierza Tetmajera w Bronowicach pod Krakowem, świadkiem młodej pary był Stanisław Wyspiański, którego to wydarzenie zainspirowało do napisania dramatu Wesele
- 1910 – po ucieczce z Jasnej Polany od żony Lew Tołstoj (na fotografii) – rosyjski pisarz, autor powieści Wojna i pokój i Anna Karenina – zmarł na zapalenie płuc na stacji kolejowej Astapowo
- 1940 – Królestwo Węgier przystąpiło do paktu trzech
- 1945 – przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze rozpoczął się pierwszy z trzynastu proces 22 hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. Wydano w nim 12 wyroków śmierci przez powieszenie; ogłoszono te wyroki 30 września i 1 października 1946, a wykonano 16 października (na zdjęciu oskarżeni)
- 1975 – zmarł hiszpański generał i polityk Francisco Franco, długoletni dyktator Państwa Hiszpańskiego
- 2000 – zmarł Wiaczesław Kotionoczkin, twórca serii kreskówek Wilk i Zając
2031
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1651 – zmarł Mikołaj Potocki, hetman wielki koronny, hetman polny koronny, kasztelan krakowski
- 1886 – urodził się austriacki biolog Karl von Frisch, odkrywca sposobu porozumiewania się pszczół, laureat Nagrody Nobla
- 1911 – urodził się amerykański fotograf David Seymour, w czasie II wojny światowej pełnił funkcje tłumacza i fotografa na polach bitewnych Europy, po wojnie sportretował m.in. Sophię Loren, Marilyn Monroe i Pabla Picassa
- 1936 – na zawał serca zmarła Tillie Klimek, polska seryjna morderczyni wiązana z dwudziestoma morderstwami dokonanymi w Chicago, do dziś w Chicago jest niechlubną rekordzistką
- 1976 – zmarł radziecki biolog, agronom Trofim Łysenko
- 2006 – zmarł amerykański reżyser filmowy Robert Altman
2032
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1882 – zmarł amerykański uczony Henry Draper, pionier spektroskopii i astrofotografii
- 1912 – urodził się syn ostatniego (panującego od 1916) cesarza Austrii Karola I, arcyksiążę Otto von Habsburg (na fotografii z 1998 przed wiedeńskim Belwederem) – który zrzekł się pretensji do tronu, był przeciwnikiem nazizmu; jako polityk dążył do integracji europejskiej, czterokrotnie został posłem do Parlamentu Europejskiego
- 1917 – I wojna światowa: w bitwie pod Cambrai po raz pierwszy na wielką skalę użyto czołgów
- 1917 – Ukraińska Centralna Rada proklamowała Ukraińską Republikę Ludową
- 1942 – urodził się amerykański polityk demokratyczny Joe Biden (na fotografii z 2008 r. obok Baracka Obamy), od 1972 nieprzerwanie przez 6 sześcioletnich kadencji senator ze stanu Delaware, w latach 2009–2017 wiceprezydent USA, a od 2021 prezydent USA
- 1947 – księżniczka Elżbieta, następczyni tronu (a w latach 1952–2022 monarchini) Wielkiej Brytanii, poślubiła greckiego księcia Filipa
- 1992 – premiera kultowego filmu Psy w reżyserii Władysława Pasikowskiego
2033
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Oktawia, Rafał i Sędzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1648 – na króla Polski wybrany został Jan II Kazimierz (na portrecie pędzla Daniela Schultza)
- 1858 – urodzili się: szwedzka pisarka Selma Lagerlöf, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, członek Akademii Szwedzkiej; tworzyła literaturę dla dorosłych jednak międzynarodową popularność przyniosła jej książka dla dzieci Cudowna podróż – najbardziej niezwykły podręcznik do geografii Szwecji, w którym niesforny Nils pomniejszony do rozmiarów krasnoludka przyłącza się do stada migrujących dzikich gęsi i wraz z nimi wyrusza w podróż przez cały kraj, od Skanii do Laponii, poznając – dosłownie z lotu ptaka – różnorodność i piękno wszystkich krain geograficznych Szwecji, oraz polski prawnik Tadeusz Wróblewski, założyciel Biblioteki Wróblewskich w Wilnie
- 1923 – urodził się Leon Łukaszewicz, jeden z pionierów polskiej informatyki, twórca Analizatora Równań Różniczkowych
- 1978 – zmarł włoski malarz Giorgio de Chirico
- 2008 – zmarł polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny Jan Machulski, odtwórca roli Henryka Kwinty w filmie Vabank, reżyserowanym przez jego syna, Juliusza Machulskiego
- 2013 – wydano dwunastą część serii powieści dla dzieci i młodzieży (Felix, Net i Nika): Felix, Net i Nika oraz Sekret Czerwonej Hańczy
Wszystkie rocznice
20 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Agapiusz, Ampelia, Ampeliusz, Edmund, Eustachy, Feliks, Fortunata, Grzegorz, Lubomir, Maksencja, Maria, Narzes, Oktawia, Oktawiusz, Rafał, Sylwester, Sylwestra, Symplicjusz, Symplicy, Sędzimir, Tespezjusz i Tespezy
Wybrane rocznice:
.JPG){kind=link}
- 284 – obwołanie Dioklecjana cesarzem rozpoczęło okres reform, których rezultatem było zażegnanie stuletniego kryzysu w Imperium Rzymskim
- 1648 – na króla Polski wybrany został Jan II Kazimierz (na portrecie pędzla Daniela Schultza)
- 1651 – zmarł Mikołaj Potocki, hetman wielki koronny, hetman polny koronny, kasztelan krakowski
- 1759 – urodził się Józef Feliks Łazowski, polskiego pochodzenia inżynier armii francuskiej w stopniu generała, uczestnik kampanii napoleońskich, odznaczony Legią Honorową; jego nazwisko znajduje się na Łuku Triumfalnym w Paryżu
- 1784 – urodziła się Marianne Jung (na portrecie), muza Goethego
- 1820 – brytyjski statek wielorybniczy Essex został staranowany przez kaszalota i zatonął w odległości 3700 km od najbliższych wybrzeży Ameryki Południowej, załoga przeniosła się na szalupy i przez ponad cztery miesiące dryfowała po Pacyfiku; cała historia zainspirowała Hermana Melville’a do napisania powieści Moby Dick
- 1849 – oddano do użytku most Łańcuchowy w Budapeszcie – pierwsze stałe połączenie pomiędzy Budą i Pesztem leżącymi po przeciwnych stronach Dunaju (na fotografii)
- 1858 – urodzili się: polski prawnik Tadeusz Wróblewski, założyciel Biblioteki Wróblewskich w Wilnie, oraz szwedzka pisarka Selma Lagerlöf, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, członek Akademii Szwedzkiej; tworzyła literaturę dla dorosłych jednak międzynarodową popularność przyniosła jej książka dla dzieci Cudowna podróż – najbardziej niezwykły podręcznik do geografii Szwecji, w którym niesforny Nils pomniejszony do rozmiarów krasnoludka przyłącza się do stada migrujących dzikich gęsi i wraz z nimi wyrusza w podróż przez cały kraj, od Skanii do Laponii, poznając – dosłownie z lotu ptaka – różnorodność i piękno wszystkich krain geograficznych Szwecji
- 1869 – urodził się polski działacz społeczny i polityczny Andrzej Maj, wicemarszałek Sejmu Ustawodawczego
- 1882 – zmarł amerykański uczony Henry Draper, pionier spektroskopii i astrofotografii
- 1886 – urodził się austriacki biolog Karl von Frisch, odkrywca sposobu porozumiewania się pszczół, laureat Nagrody Nobla
- 1889 – urodził się amerykański astronom Edwin Hubble (na fotografii), który udowodnił, że mgławice spiralne to odległe galaktyki oraz odkrył zjawisko „ucieczki galaktyk” nazwane jego imieniem
- 1894 – zmarł rosyjski pianista i kompozytor Anton Rubinstein (na portrecie pędzla Ilji Riepina)
- 1900 – w kościele Mariackim w Krakowie odbył się ślub poety Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny; uroczystości weselne urządzono w dworku malarza Włodzimierza Tetmajera w Bronowicach pod Krakowem, świadkiem młodej pary był Stanisław Wyspiański, którego to wydarzenie zainspirowało do napisania dramatu Wesele
- 1910 – po ucieczce z Jasnej Polany od żony Lew Tołstoj (na fotografii) – rosyjski pisarz, autor powieści Wojna i pokój i Anna Karenina – zmarł na zapalenie płuc na stacji kolejowej Astapowo
- 1911 – urodził się amerykański fotograf David Seymour, w czasie II wojny światowej pełnił funkcje tłumacza i fotografa na polach bitewnych Europy, po wojnie sportretował m.in. Sophię Loren, Marilyn Monroe i Pabla Picassa
- 1912 – urodził się syn ostatniego (panującego od 1916) cesarza Austrii Karola I, arcyksiążę Otto von Habsburg (na fotografii z 1998 przed wiedeńskim Belwederem) – który zrzekł się pretensji do tronu, był przeciwnikiem nazizmu; jako polityk dążył do integracji europejskiej, czterokrotnie został posłem do Parlamentu Europejskiego
- 1917 – I wojna światowa: w bitwie pod Cambrai po raz pierwszy na wielką skalę użyto czołgów
- 1917 – Ukraińska Centralna Rada proklamowała Ukraińską Republikę Ludową
- 1923 – urodził się Leon Łukaszewicz, jeden z pionierów polskiej informatyki, twórca Analizatora Równań Różniczkowych
- 1924 – urodził się francuski matematyk Benoît Mandelbrot, znany głównie z podania opisu zbioru nazwanego jego imieniem, twórca słowa „fraktal” (animacja zbioru Mandelbrota)
- 1925 – zmarł polski pisarz i działacz społeczny Stefan Żeromski (na portrecie), autor nowel, powieści, dramatów, prozy poetyckiej i publicystyki (Syzyfowe prace, Ludzie bezdomni, Przedwiośnie, Popioły, Wiatr od morza)
- 1925 – urodzili się: amerykański prawnik i polityk Robert F. Kennedy, członek rodziny Kennedych, senator, prokurator generalny, młodszy brat JFK, oraz rosyjska tancerka i choreografka Maja Plisiecka, primabalerina Teatru Bolszoj
- 1936 – na zawał serca zmarła Tillie Klimek, polska seryjna morderczyni wiązana z dwudziestoma morderstwami dokonanymi w Chicago, do dziś w Chicago jest niechlubną rekordzistką
- 1939 – urodził się bokser Jan Szczepański, mistrz olimpijski i mistrz Europy w wadze lekkiej, wielokrotny mistrz Polski
- 1940 – Królestwo Węgier przystąpiło do paktu trzech
- 1942 – urodził się amerykański polityk demokratyczny Joe Biden (na fotografii z 2008 r. obok Baracka Obamy), od 1972 nieprzerwanie przez 6 sześcioletnich kadencji senator ze stanu Delaware, w latach 2009–2017 wiceprezydent USA, a od 2021 prezydent USA
- 1944 – z powodu zbliżania się linii frontu Adolf Hitler opuścił Wilczy Szaniec pod Kętrzynem
- 1945 – przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze rozpoczął się pierwszy z trzynastu proces 22 hitlerowskich zbrodniarzy wojennych. Wydano w nim 12 wyroków śmierci przez powieszenie; ogłoszono te wyroki 30 września i 1 października 1946, a wykonano 16 października (na zdjęciu oskarżeni)
- 1947 – księżniczka Elżbieta, następczyni tronu (a w latach 1952–2022 monarchini) Wielkiej Brytanii, poślubiła greckiego księcia Filipa (para królewska na fotografii z 2007)
- 1954 – urodził się polski polityk i przedsiębiorca Jacek Merkel
- 1975 – zmarł hiszpański generał i polityk Francisco Franco, długoletni dyktator Państwa Hiszpańskiego
- 1976 – zmarł radziecki biolog, agronom Trofim Łysenko
- 1978 – zmarł włoski malarz Giorgio de Chirico
- 1985 – zmarł polski polityk generał Jerzy Ziętek, uczestnik powstań śląskich, generał Wojska Polskiego
- 1989 – Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Konwencję o prawach dziecka
- 1992 – premiera kultowego filmu Psy w reżyserii Władysława Pasikowskiego
- 2000 – zmarł Wiaczesław Kotionoczkin, twórca serii kreskówek Wilk i Zając
- 2004 – zmarł polski dziennikarz Marcin Pawłowski
- 2006 – zmarł amerykański reżyser filmowy Robert Altman
- 2008 – zmarł polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny Jan Machulski, odtwórca roli Henryka Kwinty w filmie Vabank, reżyserowanym przez jego syna, Juliusza Machulskiego
- 2013 – wydano dwunastą część serii powieści dla dzieci i młodzieży (Felix, Net i Nika): Felix, Net i Nika oraz Sekret Czerwonej Hańczy
return {
{
rok = 284,
tekst = "obwołanie '''[[Dioklecjan]]a''' [[cesarze rzymscy|cesarzem]] rozpoczęło okres reform, których rezultatem było zażegnanie [[kryzys wieku III|stuletniego kryzysu]] w [[Cesarstwo Rzymskie|Imperium Rzymskim]]",
},
{
rok = 1648,
tekst = "na [[Król Polski|króla Polski]] wybrany został '''[[Jan II Kazimierz Waza|Jan II Kazimierz]]''' ((na portrecie pędzla [[Daniel Schultz|Daniela Schultza]]||Jan II Kazimierz|Jan Kazimierz by Daniel Schultz.jpg))",
},
{
rok = 1651,
tekst = "zmarł '''[[Mikołaj Potocki (hetman)|Mikołaj Potocki]]''', [[hetman wielki koronny]], [[hetman polny koronny]], [[Kasztelania krakowska|kasztelan krakowski]]",
},
{
rok = 1759,
tekst = "urodził się '''[[Józef Feliks Łazowski]]''', polskiego pochodzenia inżynier armii francuskiej w stopniu generała, uczestnik kampanii napoleońskich, odznaczony [[Legia Honorowa|Legią Honorową]]; jego nazwisko znajduje się na [[Łuk Triumfalny w Paryżu|Łuku Triumfalnym]] w Paryżu",
},
{
rok = 1784,
tekst = "urodziła się '''[[Marianne Jung]]''' ((na portrecie||Marianne Jung|Marianne von Willemer.jpg)), muza [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethego]]",
},
{
rok = 1820,
tekst = "brytyjski statek wielorybniczy '''''[[Essex (1799)|Essex]]''''' został staranowany przez [[kaszalot spermacetowy|kaszalota]] i zatonął w odległości 3700 km od najbliższych wybrzeży [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]], załoga przeniosła się na szalupy i przez ponad cztery miesiące dryfowała po [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]; cała historia zainspirowała [[Herman Melville|Hermana Melville’a]] do napisania powieści ''[[Moby Dick]]''",
},
{
rok = 1849,
tekst = "oddano do użytku '''[[most Łańcuchowy w Budapeszcie]]''' – pierwsze stałe połączenie pomiędzy [[Buda (Budapeszt)|Budą]] i [[Peszt]]em leżącymi po przeciwnych stronach [[Dunaj]]u ((70|na fotografii||Most Łańcuchowy w Budapeszcie|Sunset over the Danube - Budapest - joiseyshowaa.jpg))",
},
{
rok = 1858,
tekst = "urodziła się szwedzka pisarka '''[[Selma Lagerlöf]]''', laureatka [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrody Nobla w dziedzinie literatury]], [[Lista członków Akademii Szwedzkiej|członek Akademii Szwedzkiej]]; tworzyła literaturę dla dorosłych jednak międzynarodową popularność przyniosła jej książka dla dzieci ''[[Cudowna podróż (powieść)|Cudowna podróż]]'' – najbardziej niezwykły podręcznik do [[geografia Szwecji|geografii Szwecji]], w którym niesforny Nils pomniejszony do rozmiarów krasnoludka przyłącza się do stada [[Wędrówki ptaków|migrujących]] dzikich gęsi i wraz z nimi wyrusza w podróż przez cały kraj, od [[Skania|Skanii]] do [[Laponia|Laponii]], poznając – dosłownie z lotu ptaka – różnorodność i piękno wszystkich krain geograficznych Szwecji",
},
{
rok = 1858,
tekst = "urodził się polski prawnik '''[[Tadeusz Wróblewski]]''', założyciel [[Biblioteka Wróblewskich w Wilnie|Biblioteki Wróblewskich w Wilnie]]",
},
{
rok = 1869,
tekst = "urodził się polski działacz społeczny i polityczny '''[[Andrzej Maj (polityk)|Andrzej Maj]]''', [[Wicemarszałek Sejmu|wicemarszałek]] [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejmu Ustawodawczego]]",
},
{
rok = 1882,
tekst = "zmarł amerykański uczony '''[[Henry Draper]]''', pionier [[spektroskopia|spektroskopii]] i [[astrofotografia|astrofotografii]]",
},
{
rok = 1886,
tekst = "urodził się austriacki biolog '''[[Karl von Frisch]]''', odkrywca [[Tańce pszczół|sposobu porozumiewania się pszczół]], laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|Nagrody Nobla]]",
},
{
rok = 1889,
tekst = "urodził się amerykański astronom '''[[Edwin Hubble]]''' ((126|na fotografii||Edwin Hubble|Studio portrait photograph of Edwin Powell Hubble (cropped).JPG)), który udowodnił, że [[Mgławica spiralna|mgławice spiralne]] to odległe [[Galaktyka|galaktyki]] oraz odkrył zjawisko „[[Prawo Hubble’a-Lemaître’a|ucieczki galaktyk]]” nazwane jego imieniem",
priorytet = true,
},
{
rok = 1894,
tekst = "zmarł rosyjski pianista i kompozytor '''[[Anton Rubinstein]]''' ((na portrecie pędzla [[Ilja Riepin|Ilji Riepina]]||Anton Rubinstein|Rubinstein repin.jpg))",
},
{
rok = 1900,
tekst = "w [[Kościół archiprezbiterialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie|kościele Mariackim]] w Krakowie odbył się ślub poety '''[[Lucjan Rydel (poeta)|Lucjana Rydla]]''' i Jadwigi Mikołajczykówny; uroczystości weselne urządzono w [[Rydlówka|dworku]] malarza [[Włodzimierz Tetmajer|Włodzimierza Tetmajera]] w Bronowicach pod Krakowem, świadkiem młodej pary był [[Stanisław Wyspiański]], którego to wydarzenie zainspirowało do napisania dramatu '''''[[Wesele (dramat)|Wesele]]'''''",
},
{
rok = 1910,
tekst = "po ucieczce z [[Jasna Polana|Jasnej Polany]] od żony '''[[Lew Tołstoj]]''' ((na fotografii||Lew Tołstoj|Tolstoi l'homme de la vérité.jpg)) – rosyjski pisarz, autor powieści ''[[Wojna i pokój]]'' i ''[[Anna Karenina]]'' – zmarł na zapalenie płuc na stacji kolejowej [[Lew Tołstoj (stacja kolejowa)|Astapowo]]",
},
{
rok = 1911,
tekst = "urodził się amerykański fotograf '''[[David Seymour (fotoreporter)|David Seymour]]''', w czasie II wojny światowej pełnił funkcje tłumacza i fotografa na polach bitewnych Europy, po wojnie sportretował m.in. Sophię Loren, Marilyn Monroe i Pabla Picassa",
},
{
rok = 1912,
tekst = "urodził się syn ostatniego (panującego od 1916) cesarza Austrii [[Karol I Habsburg|Karola I]], arcyksiążę '''[[Otto von Habsburg]]''' ((na fotografii z 1998 przed [[Belweder w Wiedniu|wiedeńskim Belwederem]]||Otto von Habsburg|Otto von Habsburg Belvedere 1998 b.JPG)) – który zrzekł się pretensji do tronu, był przeciwnikiem [[narodowy socjalizm|nazizmu]]; jako polityk dążył do integracji europejskiej, czterokrotnie został posłem do [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]]",
},
{
rok = 1917,
tekst = "[[I wojna światowa]]: w '''[[bitwa pod Cambrai (1917)|bitwie pod Cambrai]]''' po raz pierwszy na wielką skalę użyto [[czołg]]ów",
oddzielny = true,
},
{
rok = 1917,
tekst = "[[Ukraińska Centralna Rada]] proklamowała '''[[Ukraińska Republika Ludowa|Ukraińską Republikę Ludową]]'''",
},
{
rok = 1923,
tekst = "urodził się '''[[Leon Łukaszewicz]]''', jeden z pionierów polskiej informatyki, twórca [[Analizator Równań Różniczkowych|Analizatora Równań Różniczkowych]]",
},
{
rok = 1924,
tekst = "urodził się francuski matematyk '''[[Benoît Mandelbrot]]''', znany głównie z podania opisu [[Zbiór Mandelbrota|zbioru]] nazwanego jego imieniem, twórca słowa „[[fraktal]]” ((75|animacja zbioru Mandelbrota||Zbiór Mandelbrota|Mandelbrot sequence small.gif))",
},
{
rok = 1925,
tekst = "urodził się amerykański prawnik i polityk '''[[Robert F. Kennedy]]''', członek [[Rodzina Kennedych|rodziny Kennedych]], [[Senat Stanów Zjednoczonych|senator]], [[Prokurator generalny Stanów Zjednoczonych|prokurator generalny]], młodszy brat [[John F. Kennedy|JFK]]",
},
{
rok = 1925,
tekst = "urodziła się rosyjska tancerka i choreografka '''[[Maja Plisiecka]]''', primabalerina [[Teatr Bolszoj|Teatru Bolszoj]]",
},
{
rok = 1925,
tekst = "zmarł polski pisarz i działacz społeczny '''[[Stefan Żeromski]]''' ((128|na portrecie||Stefan Żeromski|St. Żeromski.JPG)), autor nowel, powieści, dramatów, prozy poetyckiej i publicystyki (''[[Syzyfowe prace]]'', ''[[Ludzie bezdomni]]'', ''[[Przedwiośnie]]'', ''[[Popioły (powieść)|Popioły]]'', ''[[Wiatr od morza]]'')",
oddzielny = true,
},
{
rok = 1936,
tekst = "na zawał serca zmarła '''[[Tillie Klimek]]''', polska seryjna morderczyni wiązana z dwudziestoma morderstwami dokonanymi w [[Chicago]], do dziś w Chicago jest niechlubną rekordzistką",
},
{
rok = 1939,
tekst = "urodził się bokser '''[[Jan Szczepański (bokser)|Jan Szczepański]]''', mistrz olimpijski i mistrz Europy w wadze lekkiej, wielokrotny mistrz Polski",
},
{
rok = 1940,
tekst = "[[Królestwo Węgier (1920–1946)|Królestwo Węgier]] przystąpiło do '''[[Pakt trzech|paktu trzech]]'''",
},
{
rok = 1942,
tekst = "urodził się amerykański polityk [[Partia Demokratyczna (Stany Zjednoczone)|demokratyczny]] '''[[Joe Biden]]''' ((na fotografii z 2008 r. obok Baracka Obamy||Biden & Obama|Biden Obama.jpg)), od 1972 nieprzerwanie przez 6 sześcioletnich kadencji [[Senat Stanów Zjednoczonych|senator]] ze stanu [[Delaware]], w latach 2009–2017 [[Wiceprezydenci Stanów Zjednoczonych|wiceprezydent USA]], a od 2021 [[Prezydent Stanów Zjednoczonych|prezydent USA]]",
},
{
rok = 1944,
tekst = "z powodu zbliżania się linii frontu [[Adolf Hitler]] opuścił '''[[Wilczy Szaniec]]''' pod [[Kętrzyn]]em",
},
{
rok = 1945,
tekst = "przed [[Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze|Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym]] w [[Norymberga|Norymberdze]] rozpoczął się pierwszy z trzynastu '''[[Procesy norymberskie|proces 22 hitlerowskich zbrodniarzy wojennych]]'''. Wydano w nim 12 wyroków śmierci przez powieszenie; ogłoszono te wyroki 30 września i 1 października 1946, a wykonano 16 października ((77|na zdjęciu oskarżeni||Ława oskarżonych w procesie norymberskim|Defendants in the dock at the Nuremberg Trials.jpg))",
},
{
rok = 1947,
tekst = "księżniczka '''[[Elżbieta II|Elżbieta]]''', następczyni tronu (a w latach 1952–2022 monarchini) [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], poślubiła greckiego księcia '''[[Filip (książę Edynburga)|Filipa]]''' ((para królewska na fotografii z 2007||Elżbieta i Filip|Queen Elizabeth II and Prince Philip visiting NASA, May 8, 2007.jpg))",
},
{
rok = 1954,
tekst = "urodził się polski polityk i przedsiębiorca '''[[Jacek Merkel]]'''",
},
{
rok = 1975,
tekst = "zmarł hiszpański generał i polityk '''[[Francisco Franco]]''', długoletni dyktator [[Państwo Hiszpańskie|Państwa Hiszpańskiego]]",
},
{
rok = 1976,
tekst = "zmarł radziecki biolog, agronom '''[[Trofim Łysenko]]'''",
},
{
rok = 1978,
tekst = "zmarł włoski malarz '''[[Giorgio de Chirico]]'''",
},
{
rok = 1985,
tekst = "zmarł polski polityk generał '''[[Jerzy Ziętek]]''', uczestnik powstań śląskich, generał Wojska Polskiego",
},
{
rok = 1989,
tekst = "[[Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych|Zgromadzenie Ogólne ONZ]] uchwaliło '''''[[Konwencja o prawach dziecka|Konwencję o prawach dziecka]]'''''",
},
{
rok = 1992,
tekst = "premiera kultowego filmu '''''[[Psy (film)|Psy]]''''' w reżyserii [[Władysław Pasikowski|Władysława Pasikowskiego]]",
},
{
rok = 2000,
tekst = "zmarł '''[[Wiaczesław Kotionoczkin]]''', twórca serii kreskówek ''[[Wilk i Zając]]''",
},
{
rok = 2004,
tekst = "zmarł polski dziennikarz '''[[Marcin Pawłowski (dziennikarz)|Marcin Pawłowski]]'''",
},
{
rok = 2006,
tekst = "zmarł amerykański reżyser filmowy '''[[Robert Altman]]'''",
},
{
rok = 2008,
tekst = "zmarł polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny '''[[Jan Machulski]]''', odtwórca roli [[Henryk Kwinto|Henryka Kwinty]] w filmie [[Vabank]], reżyserowanym przez jego syna, [[Juliusz Machulski|Juliusza Machulskiego]]",
},
{
rok = 2013,
tekst = "wydano dwunastą część serii powieści dla dzieci i młodzieży ([[Felix, Net i Nika]]): [[Felix, Net i Nika oraz Sekret Czerwonej Hańczy]]"
},
}