Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/styczeń
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rocznice
1 stycznia 2017
1 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Eufrozyna, Mieszko i Odyseusz; Nowy Rok; dzień niepodległości Brunei i Haiti
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1467 – urodził się Zygmunt I, król Polski (na ilustracji)
- 1907 – urodził się polityk ZSRR Leonid Breżniew (na fotografii)
- 1922 – urodził się Andrzej Hiolski, polski śpiewak operowy, baryton
- 1962 – Samoa Zachodnie uzyskało niepodległość (od Nowej Zelandii)
- 1977 – czechosłowaccy intelektualiści opublikowali manifest Karta 77, w którym domagali się przestrzegania praw człowieka przez komunistyczne władze
- 2002 – wprowadzenie waluty euro w większości krajów Unii Europejskiej
- 2007 – rozszerzenie Unii Europejskiej: Bułgaria i Rumunia dołączyły do wspólnoty
3 stycznia 2017
3 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Danuta, Genowefa i Zdzisława
Wybrane rocznice:
- 1779 – urodził się jezuita Franciszek Dzierożyński, wykładowca Akademii Połockiej, następnie superior misji w USA, twórca amerykańskiego szkolnictwa jezuickiego
- 1875 – zmarł Pierre Larousse, francuski pisarz, gramatyk, leksykograf i wydawca (na portrecie)
- 1906 – urodził się polski pisarz, poeta, tłumacz i dramaturg żydowskiego pochodzenia Roman Brandstaetter, znawca Biblii, autor przekładów biblijnych na język polski
- 1923 – urodził się brytyjski producent muzyczny George Martin
- 1931 – zmarł francuski dowódca wojskowy Joseph Joffre (na fotografii), marszałek Francji, naczelny wódz armii francuskiej w czasie I wojny światowej
- 1945 – zmarł polski pisarz, dziennikarz i podróżnik-globtroter Ferdynand Ossendowski, najczęściej tłumaczonych na języki obce pisarzy polskich, niegdyś należący do czołówki najbardziej poczytnych pisarzy na świecie, w okresie PRL-u przez cenzurę skazany na zapomnienie
- 1965 – założono polski zespół muzyczny Czerwone Gitary
5 stycznia 2017
5 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Amelia, Edward i Szymon
Wybrane rocznice:
- 1856 – zmarł francuski rzeźbiarz i medalier David d'Angers, autor realistycznych popiersi, pomników, płaskorzeźb i medalionów (na ilustracji jego dzieło: Ranny Filopojmen)
- 1858 – zmarł Joseph Radetzky, austriacki feldmarszałek; służył pięciu cesarzom
- 1865 – urodził się niemiecki konserwator zabytków Bodo Ebhardt
- 1895 – zmarł polski malarz i ilustrator Władysław Podkowiński, prekursor polskiego impresjonizmu
- 1919 – w Monachium Anton Drexler założył Deutsche Arbeiterpartei, przemianowaną później na NSDAP
- 1956 – urodził się niemiecki polityk Frank-Walter Steinmeier, urzędujący minister spraw zagranicznych Niemiec
- 1970 – zmarł matematyk i fizyk niemiecko-żydowskiego pochodzenia Max Born (na fotografii), współtwórca mechaniki kwantowej, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
7 stycznia 2017
7 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Lucjan, Rajmund i Rajnold;
w Kościołach wschodnich Boże Narodzenie
Wybrane rocznice:
Wybrane rocznice:
- 1794 – król Stanisław August Poniatowski oraz Rada Nieustająca pod naciskiem carycy Katarzyny II unieważnili Order Virtuti Militari; zakazano noszenia medali i krzyży Virtuti Militari, nakazując ich zwrot w ciągu miesiąca pod groźbą najsurowszych kar kryminalnych
- 1917 – urodził się meksykański pisarz Juan Rulfo
- 1949 – w niewyjaśnionych okolicznościach, podczas śledztwa prowadzonego przez MBP, zginął Jan Rodowicz ps. „Anoda” (na ilustracji) – polski harcerz, żołnierz Szarych Szeregów, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski
- 1956 – urodził się amerykański aktor filmowy i telewizyjny David Caruso, najbardziej znany z roli Horatio Caine’a w serialu CSI: Kryminalne zagadki Miami
- 1957 – urodziła się filozofka, etyczka, feministka, publicystka Magdalena Środa
- 1985 – urodził się brytyjski kierowca wyścigowy Lewis Hamilton (na fotografii), mistrz świata Formuły 1 w sezonach 2008, 2014 i 2015
- 1995 – zmarł Murray Rothbard, amerykański ekonomista, historyk oraz teoretyk polityczny
9 stycznia 2017
9 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Adrian, Alicja i Marcjanna
Wybrane rocznice:
_3.jpg)
- 1875 – urodził się ukraiński historyk, publicysta i polityk Stepan Tomasziwskyj
- 1924 – urodził się radziecki reżyser filmowy ormiańskiego pochodzenia Siergiej Paradżanow
- 1925 – urodził się amerykański aktor Lee Van Cleef, karierę filmową rozpoczął od filmu W samo południe (na kadrze ze zwiastunu)
- 1945 – urodził się pierwszy prezydent niepodległej Armenii Lewon Ter-Petrosjan
- 1952 – urodził się polski ekonomista Marek Belka, wicepremier i minister finansów w rządach Włodzimierza Cimoszewicza (1997) oraz Leszka Millera (2001-2002, wtedy to wprowadził podatek od dochodów kapitałowych nazywany podatkiem Belki), premier w latach 2004-2005, od czerwca 2010 prezes Narodowego Banku Polskiego
- 1961 – zmarła amerykańska ekonomistka, działaczka społeczna i pacyfistka Emily Greene Balch (na zdjęciu), laureatka Pokojowej Nagrody Nobla
- 1987 – urodziła się ukraińska biathlonistka Ołena Pidhruszna, medalistka mistrzostw świata i Europy
11 stycznia 2017
11 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Honorata, Hortensja i Krzesimir
Wybrane rocznice:
- 1494 – zmarł włoski malarz epoki quattrocenta Domenico Ghirlandaio, przedstawiciel szkoły florenckiej (na ilustracji portret Giovanny Tornabuoni jego pędzla)
- 1638 – urodził się duński polihistor Nicolaus Steno, lekarz, anatom, geolog, biskup katolicki, uważany jest za ojca geologii i stratygrafii
- 1801 – urodził się niemiecki fizyk i meteorolog Ludwig Friedrich Kämtz, uznawany za jednego z twórców nowoczesnej meteorologii, autor podręczników
- 1882 – zmarł pruski naturalista, fizjolog i histolog Theodor Schwann, wraz M.J. Schleidenem twórca teorii komórkowej
- 1914 – premiera stworzonego przez Towarzystwo Strażnica religijnego filmu Fotodrama stworzenia – pierwszej prezentacji zawierającej ruchomy obraz i kolorowane przezrocza zsynchronizowane z akompaniamentem muzycznym i nagranymi komentarzami
- 1928 – zmarł angielski pisarz i poeta Thomas Hardy (na fotografii), autor m.in. powieści Tessa d'Urberville
- 1988 – zmarł amerykański fizyk Isidor Isaac Rabi, laureat Nagrody Nobla za prace, które zapoczątkowały spektroskopię NMR
13 stycznia 2017
13 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Hilary, Remigiusz i Weronika
Wybrane rocznice:
- 1790 – rewolucja francuska: Konstytuanta zabroniła na terytorium Francji składania ślubów zakonnych
- 1900 – urodził się, związany z Jasłem, lekarz okulista i kolekcjoner Stanisław Kadyi, amator paleontologii i geologii, posiadacz cennej kolekcji numizmatycznej oraz bardzo ciekawego, liczącego kilka tysięcy eksponatów zbioru flory i fauny kopalnej, ponadto kolekcjoner m.in. dzieł sztuki, rzemiosła artystycznego, malarstwa i militariów; na mocy testamentu jego dom i kolekcje stały się własnością miasta Jasła
- 1906 – zmarł rosyjski fizyk, pionier radiotechniki Aleksandr Popow (na znaczku pocztowym), od lat 50. XX wieku przez propagandę ZSRR skutecznie nagłaśniany jako wynalazca radia
- 1941 – zmarł irlandzki pisarz James Joyce (na fotografii), autor Ulissesa i Finneganów trenu
- 1944 – powołano Komisję Burdenki, której celem było udowodnienie, że zbrodnia katyńska na polskich oficerach dokonana wiosną 1940 roku przez NKWD, została popełniona przez Niemców w 1941 roku
- 1979 – zmarł polski malarz Eugeniusz Geppert, przedstawiciel kapizmu, organizator Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, od 2008 roku noszącej jego imię
- 1980 – urodził się austriacki skoczek narciarski Wolfgang Loitzl, indywidualny złoty medalista mistrzostw świata z 2009, drużynowo: złoty medalista olimpijski na igrzyskach w Vancouver i wielokrotny mistrz świata
15 stycznia 2017
15 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Eligiusz, Ida i Paweł
Wybrane rocznice:
- 1582 – podpisano rozejm w Jamie Zapolskim, kończący wojnę polsko-rosyjską
- 1622 – urodził się Molier (na portrecie), pisarz i aktor francuski
- 1882 – urodził się polski filozof i socjolog Florian Znaniecki
- 1907 – urodził się polski sportowiec Janusz Kusociński
- 1919 – działacze ruchu robotniczego Róża Luksemburg i Karl Liebknecht (na znaczku pocztowym) zostali w Berlinie zamordowani przez żołnierzy Freikorpsu
- 1943 – w Waszyngtonie ukończono budowę Pentagonu (widok z lotu ptaka) – siedziby Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych
- 1957 – premiera filmu Tron we krwi w reżyserii Akiry Kurosawy z Toshirō Mifune w roli głównej
17 stycznia 2017
17 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Antoni, Rościsław i Rosława
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1562 – królowa regentka Katarzyna Medycejska (na ilustracji) wydała edykt z Saint Germain uznający hugenotów we Francji
- 1732 – urodził się Stanisław August Poniatowski, król Polski
- 1942 – urodził się Muhammad Ali (na fotografii), amerykański bokser, który jako jedyny w historii trzykrotnie zdobył tytuł mistrza świata wszechwag
- 1977 – w stanie Utah został stracony morderca Gary Gilmore, była to pierwsza egzekucja po przywróceniu kary śmierci w USA
- 1982 – zmarł rosyjski prozaik i poeta Warłam Szałamow
- 1997 – zmarł amerykański astronom Clyde Tombaugh, odkrywca planty karłowatej 134340 Pluton, która przez długi czas była uważana za dziewiątą planetę Układu Słonecznego
- 2012 – rozpoczęło się powstanie Tuaregów, będącym pierwszym z serii konfliktów zbrojnych między armią malijską a a rebeliantami tuareskimi z MNLA
19 stycznia 2017
19 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Germana, Henryk i Mariusz; Objawienie Pańskie w Kościołach wschodnich
Wybrane rocznice:
- 1563 – na zlecenie sprzyjającego reformacji księcia-elektora Palatynatu Fryderyka rozpoczął się druk Katechizmu Heidelberskiego – jednej z „trzech form jedności” kontynentalnych kościołów reformowanych
- 1853 – premiera opery Trubadur (Il trovatore) Giuseppe Verdiego (do odsłuchania archiwalne nagranie duetu „Se m'ami ancor; Ai nostri monti” w wykonaniu Enrica Caruso i Ernestine Schumann-Heink z roku 1913)
- 1906 – zmarł argentyński polityk, wojskowy i pisarz Bartolomé Mitre (na dagerotypie), prezydent Argentyny w latach 1862–1868, założyciel wychodzącego do dziś dziennika „La Nación”
- 1921 – urodziła się amerykańska pisarka Patricia Highsmith, autorka thrillerów psychologicznych i powieści kryminalnych
- 1947 – odbyły się sfałszowane przez komunistów wybory do Sejmu Ustawodawczego
- 1955 – urodził się polski aktor Jacek Zejdler, odtwórca tytułowej roli w serialu telewizyjnym Stawiam na Tolka Banana
- 1983 – premiera mikrokomputera Lisa (na fotografii) przedsiębiorstwa Apple Computer Inc. – pierwszego komputera osobistego wyposażonego w interfejs graficzny
21 stycznia 2017
21 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Agnieszka, Jarosława i Jarosław
Wybrane rocznice:
- 1855 – urodził się amerykański inżynier John Browning, konstruktor broni strzeleckiej
- 1862 – zmarła czeska prozaiczka Božena Němcová; tegoż dnia powstało niemieckie przedsiębiorstwo Opel, zrazu produkowało maszyny do szycia i rowery
- 1874 – urodził się Wincenty Witos (na fotografii), polski polityk i działacz ruchu ludowego, czterokrotny premier Polski
- 1912 – urodził się polski pisarz literatury młodzieżowej Alfred Szklarski
- 1938 – zmarł Georges Méliès, francuski iluzjonista, producent i reżyser filmowy, pionier efektów specjalnych Podróż na Księżyc, (do obejrzenia ręcznie kolorowany niemy film pt. Alchimiste Parafaragamus ou La cornue infernale z 1906 roku)
- 1949 – z funkcji prezydenta Republiki Chińskiej zrezygnował Czang Kaj-szek
23 stycznia 2017
23 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emerencja, Ildefons i Uniemir
Wybrane rocznice:
- 1783 – urodził się Stendhal, francuski pisarz romantyk, prekursor realizmu w literaturze
- 1832 – urodził się francuski malarz Édouard Manet (Śniadanie na trawie)
- 1862 – urodził się niemiecki matematyk David Hilbert
- 1907 – urodził się Hideki Yukawa, japoński fizyk teoretyczny, laureat Nagrody Nobla
- 1921 – zmarł ukraiński kompozytor, założyciel i dyrygent chórów, folklorysta Mykoła Łeontowycz (na znaczku pocztowym), autor wielu kompozycji chóralnych inspirowanych oryginalnymi ukraińskimi pieśniami ludowymi
- 1927 – inauguracja I Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina
- 2007 – zmarł polski reportażysta Ryszard Kapuściński (na fotografii)
25 stycznia 2017
25 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emanuela, Miłosz i Paweł
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1882 – urodziła się Virginia Woolf, angielska pisarka i krytyk literacki
- 1912 – urodził się polski prozaik, publicysta i eseista Marian Brandys
- 1922 – kardynał Achille Ratti, ówczesny nuncjusz apostolski w Polsce (późniejszy papież Pius XI), został odznaczony przez Naczelnika Państwa Orderem Orła Białego
- 1947 – zmarł amerykański gangster Alphonse Capone (na fotografii)
- 1952 – w trakcie kadencji zmarł Sveinn Björnsson (na fotografii), pierwszy prezydent Islandii po uzyskaniu przez nią niepodległości
- 1982 – zmarł Michaił Susłow, czołowy ideolog KPZR epoki Breżniewa
27 stycznia 2017
27 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Elwira, Jerzy i Przybysław; Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu
Wybrane rocznice:
- 1832 – urodził się angielski matematyk i pisarz Lewis Carroll (na fotografii)
- 1869 – wojna boshin: na wyspie Hokkaido zwolennicy rodu Tokugawów utworzyli separatystyczną Republikę Ezo
- 1888 – w Waszyngtonie założono National Geographic Society, jedną z największych światowych organizacji naukowo-edukacyjnych typu non-profit, wydawcę magazynu „National Geographic”
- 1901 – zmarł włoski kompozytor romantyczny Giuseppe Verdi, autor licznych oper, m.in. Nabucco, Rigoletto, Traviata, Bal maskowy, Aida (wysłuchaj marsza triumfalnego z opery Aida)
- 1948 – urodził się rosyjski tancerz, reżyser, choreograf oraz aktor filmowy i teatralny Michaił Barysznikow, karierę rozpoczynał od baletu klasycznego, później zajął się również tańcem współczesnym
- 1951 – zmarł fiński szlachcic, dowódca wojskowy, dyplomata i polityk Carl Gustaf Mannerheim (na fotografii), naczelny dowódca armii fińskiej w czasie wojny zimowej, prezydent Finlandii w latach 1944–1946
- 1957 – pierwsze losowanie Totolotka
29 stycznia 2017
29 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Bolesława i Zdzisław
Wybrane rocznice:
- 1402 – król Polski Władysław II Jagiełło poślubił swą drugą żonę Annę Cylejską
- 1781 – premiera opery Idomeneo Wolfganga Amadeusa Mozarta
- 1856 – ustanowiono Krzyż Wiktorii; odlewany był z metalu pochodzącego z armat zdobytych w wojnie krymskiej
- 1893 – urodził się polski działacz niepodległościowy, oficer WP, dyplomata i historyk Wacław Jędrzejewicz, minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego za rządów sanacji
- 1941 – urodził się polski piłkarz i trener piłkarski Henryk Apostel
- 1955 – otwarto „Okrąglak” w Poznaniu (na fotografii)
- 1963 – zmarł amerykański poeta Robert Frost (na fotografii z roku 1910)
31 stycznia 2017
31 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emma, Jan i Ludwika; dzień niepodległości Nauru
Wybrane rocznice:
_by_Claes_(Nicolaes)_Jansz_Visscher.jpg)
- 1543 – urodził się Ieyasu Tokugawa (na ilustracji), założyciel dynastii szogunów Tokugawa, shōgun od 1603, jego dojście do władzy zapoczątkowało epokę Edo w historii Japonii
- 1606 – egzekucja przez powieszenie i poćwiartowanie (na ilustracji) głównego organizatora Guya Fawkesa i trzech innych uczestników spisku prochowego, pozostałych czterech skazanych stracono poprzedniego dnia
- 1862 – amerykański astronom Alvan Graham Clark odkrył białego karła, towarzysza Syriusza
- 1923 – wykonano karę śmierci na Eligiuszu Niewiadomskim, zabójcy prezydenta Narutowicza
- 1944 – rozpoczęły się walki o Wyspy Marshalla na Pacyfiku
- 1956 – urodził się brytyjski muzyk John Lydon, wokalista i multiinstrumentalista, lider zespołu muzycznego Sex Pistols (pod pseudonimem Johny Rotten)
- 1977 – otwarcie Centrum Pompidou w Paryżu
2 stycznia 2017
2 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Bazyli, Stefania i Telesfor
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1752 – urodził się Franciszek Zabłocki, polski komediopisarz i poeta, duchowny katolicki
- 1862 – urodził się Michał Doliwo-Dobrowolski, rosyjski elektrotechnik, elektryk i wynalazca pochodzenia polskiego
- 1922 – urodził się polski pisarz, krytyk literacki i tłumacz Konstanty Jeleński
- 1947 – urodził się polski narciarz alpejski Andrzej Bachleda-Curuś II, srebrny medalista w mistrzostwach świata 1974
- 1962 – rozpoczęło działalność Stowarzyszenie Wolnego Handlu Ameryki Łacińskiej (LAFTA)
- 1967 – Ronald Reagan (na fotografii razem z Agnew, Nixonem i Johnem Mitchellem) został gubernatorem stanu Kalifornia
- 1972 – urodził się polski lekkoatleta, płotkarz Paweł Januszewski, złoty medalista mistrzostw Europy 1998
4 stycznia 2017
4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Wybrane rocznice:
- 1809 – urodził się Louis Braille, twórca pisma dla niewidomych
- 1886 – zmarł polski patriota, działacz niepodległościowy oraz pisarz i poeta Michał Czajkowski – Sadyk Pasza (na portrecie), uczestnik powstania listopadowego, po którego upadku wyemigrował z kraju; od 1841 w służbie u tureckiego sułtana, założył polską wieś w Turcji Adampol, dowodził w wojnie krymskiej sformowanym przez siebie oddziałem kozackim, później osiadł na Ukrainie i działał na rzecz pojednania polsko-rosyjskiego; autor romantycznych powieści historycznych, zaliczany do szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu
- 1940 – urodził się chiński pisarz i dramaturg Gao Xingjian, laureat Nagrody Nobla
- 1941 – zmarł francuski filozof Henri Bergson, główny twórca prądu filozoficznego zwanego intuicjonizmem, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
- 1946 – urodził się polski ekonomista i polityk Marek Borowski (na fotografii), wicepremier i minister finansów w latach 1993–1994, marszałek Sejmu w latach 2001–2004
- 2004 – na Marsie wylądował amerykański lądownik Spirit
- 2010 – zmarł polski pilot szybownik Tadeusz Góra, pierwszy w historii odznaczony Medalem Lilienthala
6 stycznia 2017
6 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Baltazar, Kacper i Melchior; Wigilia Bożego Narodzenia w Kościołach wschodnich; Objawienie Pańskie w Kościele zachodnim; Irlandczycy obchodzą Małe Boże Narodzenie
Wybrane rocznice:
- 1285 – arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka zwołał synod, który nakazał głoszenie kazań w języku polskim
- 1745 – urodził się Jacques Étienne Montgolfier, który wraz ze swoim bratem Josephem Michelem wynalazł montgolfierę czyli balon na ogrzane powietrze
- 1875 – zmarł polski pułkownik i przywódca sprzysiężenia podchorążych inicjującego powstanie listopadowe Piotr Wysocki (na litografii)
- 1884 – zmarł austriacki zakonnik (augustianin) Grzegorz Mendel, prekursor genetyki, twórca praw nazwanych jego imieniem
- 1911 – urodził się polski aktor i reżyser Kazimierz Rudzki, znany m.in. z serialu telewizyjnego Wojna domowa
- 1955 – urodził się brytyjski aktor, komik i scenarzysta Rowan Atkinson (na fotografii), najszerzej znany z roli Jasia Fasoli, jeden z inicjatorów powstania organizacji charytatywnej Comic Relief
- 2000 – Sejm RP przyjął ustawę powołującą urząd Rzecznika Praw Dziecka
8 stycznia 2017
8 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Heladia, Mścisław i Seweryn
Wybrane rocznice:
- 1337 – zmarł włoski malarz i architekt Giotto di Bondone, współtwórca frasków w asyskiej Bazylice św. Franciszka (na ilustracji „Kazanie do ptaków”)
- 1642 – zmarł Galileusz, włoski astronom, astrolog, fizyk i filozof
- 1891 – urodził się niemiecki fizyk, matematyk, chemik Walther Bothe, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
- 1940 – wojna zimowa: miażdżącym zwycięstwem wojsk fińskich i dotkliwą porażką Armii Czerwonej zakończyła się bitwa pod Suomussalmi
- 1942 – urodził się brytyjski fizyk teoretyk Stephen Hawking
- 1947 – premiera pierwszego nakręconego w Polsce po wojnie filmu fabularnego Zakazane piosenki
- 1967 – pod kołami pociągu zginął aktor Zbigniew Cybulski (na popiersiu), odtwórca głównej roli w filmach Popiół i diament i Rękopis znaleziony w Saragossie
10 stycznia 2017
10 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Anna, Dobrosław i Wilhelm
Wybrane rocznice:
.JPG)
_(2).jpg)
- 49 p.n.e. – Gajusz Juliusz Cezar (popiersie) przekroczył rzekę Rubikon czym doprowadził do wybuchu wojny domowej
- 1430 – książę Burgundii Filip III Dobry założył w Brugii rycerski Zakon Złotego Runa
- 1916 – urodził się szwedzki biochemik Sune Bergström, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizjologii lub medycyny za badania nad prostaglandynami
- 1925 – urodził się generał armii Wojska Polskiego Florian Siwicki, najbliższy współpracownik gen. Wojciecha Jaruzelskiego, minister obrony narodowej w latach 1983–1990
- 1957 – zmarła chilijska poetka i dyplomatka Gabriela Mistral, laureatka Nagrody Nobla
- 1976 – urodził się polski rysownik, animator, reżyser filmów animowanych Tomasz Bagiński (Katedra)
- 1990 – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego McDonnell Douglas MD-11 (na fotografii)
12 stycznia 2017
12 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Arkadiusz, Cezaria i Tacjana
Wybrane rocznice:
.jpg)
- 1665 – zmarł francuski prawnik i matematyk-samouk Pierre de Fermat (na rycinie)
- 1705 – zmarł włoski malarz i rysownik Luca Giordano, jego twórczość charakteryzuje eklektyzm – umiejętnie naśladował styl innych malarzy, łączył wpływy renesansu i baroku
- 1856 – zmarł słowacki humanista, językoznawca, działacz narodowy, pisarz i publicysta Ľudovít Štúr, autor kodyfikacji literackiego języka słowackiego, uczestnik Wiosny Ludów
- 1861 – zmarł czeski pisarz Václav Hanka, językoznawca, slawista, historyk literatury, publicysta, tłumacz, pedagog akademicki, ale również znany mistyfikator – rzekomy „odkrywca” wielu staroczeskich tekstów, które okazały się być zręcznymi fałszerstwami (rękopis królowodworski i rękopis zielonogórski)
- 1910 – urodziła się niemiecka aktorka filmowa Luise Rainer, laureatka dwóch Oskarów dla najlepszej aktorki w roli pierwszoplanowej
- 1975 – zmarł polski architekt i historyk architektury Kazimierz Ulatowski (na ilustracji jedno z jego dzieł – kościół św. Wojciecha w Starogardzie Gdańskim)
- 2010 – w Olkuszu odnaleziono jedyny w polskich zbiorach obraz Claude’a Moneta Plaża w Pourville, skradziony z Muzeum Narodowego w Poznaniu we wrześniu 2000 roku (na ilustracji)
14 stycznia 2017
14 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Feliks, Krystiana i Nina; Nowy Rok według kalendarza juliańskiego
Wybrane rocznice:
.jpg)
- 1742 – zmarł angielski astronom, geofizyk, matematyk, meteorolog, fizyk i demograf Edmund Halley, autor rozprawy o sposobie obliczania składek emerytalnych przez towarzystwa ubezpieczeniowe
- 1942 – urodził się polski kompozytor, wokalista i gitarzysta Krzysztof Klenczon
- 1943 – Franklin Delano Roosevelt, Winston Churchill oraz Charles de Gaulle rozpoczęli konferencję w Casablance
- 1947 – urodziła się polska piosenkarka i pedagog muzyczny Krystyna Prońko (na zdjęciu)
- 1957 – zmarł amerykański aktor Humphrey Bogart, według Amerykańskiego Instytutu Filmowego największy aktor wszech czasów
- 1977 – zmarł Anthony Eden, brytyjski polityk, minister spraw zagranicznych i premier
- 2006 – zmarła amerykańska aktorka Shelley Winters (na zdjęciu), laureatka dwóch Oscarów dla najlepszej aktorki drugoplanowej
16 stycznia 2017
16 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Otto, Włodzimir i Włodzimira
Wybrane rocznice:
.JPG)
- 1545 – zmarł niemiecki duchowny Georg Spalatin, ważna postać okresu reformacji
- 1547 – Iwan IV (na ilustracji) został koronowany na cara
- 1707 – szkocki parlament ratyfikował Akt Unii, otwierając drogę do utworzenia Wielkiej Brytanii
- 1826 – urodził się Romuald Traugutt, ceniony saper, oficer w wojsku carskim, uczestnik powstania węgierskiego i wojny krymskiej, przez Rząd Narodowy mianowany generałem, od października 1863 dyktator powstania styczniowego
- 1880 – urodził się chemik analityk i profesor Marceli Struszyński, twórca polskiej szkoły chemii analitycznej
- 1932 – urodziła się Dian Fossey, amerykańska zoolog, prymatolog, badaczka goryli górskich, której życie zostało ukazane w filmie Goryle we mgle
- 1957 – w Liverpoolu otwarto The Cavern Club (na fotografii), kolebkę stylu muzycznego big-beat
18 stycznia 2017
18 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Krystyna, Małgorzata i Monika
Wybrane rocznice:
- 1841 – urodził się francuski kompozytor Emmanuel Chabrier (opera komiczna Król mimo woli) (do odsłuchania: fragment „Souvenir de Munich” kadryl na fortepian na cztery ręce)
- 1882 – urodził się angielski pisarz, dramaturg i eseista Alan Alexander Milne
- 1892 – urodził się amerykański komik filmowy Oliver Hardy, występujący ze Stanem Laurelem w duecie komicznym Flip i Flap (zdjęcie)
- 1937 – urodził się północnoirlandzki polityk John Hume, laureat Pokojowej Nagrody Nobla
- 1971 – urodził się hiszpański piłkarz i trener piłkarski Pep Guardiola (na fotografii), szkoleniowiec klubu Bayern Monachium
- 1995 – zmarł niemiecki biochemik Adolf Butenandt, laureat Nagrody Nobla, pośmiertnie oskarżony przez media o udział w doświadczeniach prowadzonych przez doktora medycyny i filozofii Josefa Mengele
- 2002 – zmarła polska wokalistka rockowa Helena Majdaniec
20 stycznia 2017
20 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Fabian, Fabiana i Sebastian
Wybrane rocznice:
- 1801 – urodził się francuski pionier fotografii Hippolyte Bayard
- 1892 – urodził się białoruski językoznawca Bronisław Taraszkiewicz (na fotografii), autor pierwszego systemu ortografii języka białoruskiego
- 1922 – urodził się polski prozaik, publicysta, scenarzysta filmowy Janusz Przymanowski
- 1930 – urodził się amerykański astronauta Buzz Aldrin
- 1931 – urodził się amerykański fizyk David M. Lee (na fotografii), laureat Nagrody Nobla za odkrycie nadciekłości w helu-3
- 1936 – zmarł Jerzy V, król Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; tron objął jego najstarszy syn Edward VIII
- 1957 – zmarł James Connolly, amerykański lekkoatleta, pierwszy mistrz olimpijski na pierwszych nowożytnych igrzyskach olimpijskich
22 stycznia 2017
22 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Dorian, Laura i Wincenty
Wybrane rocznice:
- 1901 – śmierć brytyjskiej królowej Wiktorii (na fotografii) znaczy kres epoki określanej jej imieniem
- 1904 – urodził się Arkadij Gajdar, radziecki pisarz młodzieżowy, autor powieści Timur i jego drużyna; w czasie wojny domowej w Rosji zgłosił się na ochotnika do Armii Czerwonej, gdzie trafił do Jednostki Specjalnego Przeznaczenia w armii generała Tuchaczewskiego
- 1946 – kryzys irański: kurdyjscy separatyści proklamowali utworzenie niepodległej Republiki Mahabadzkiej na terytorium Iranu
- 1960 – urodził się wokalista i autor tekstów australijskiej grupy INXS Michael Hutchence
- 1972 – w Łodzi otwarto Muzeum Polskiej Wojskowej Służby Zdrowia
- 1993 – zmarł japoński prozaik, dramaturg i scenarzysta Kōbō Abe, autor powieści Kobieta z wydm
- 2007 – zmarł kapucyn Abbé Pierre (na fotografii)
24 stycznia 2017
24 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Franciszek Salezy, Ksenia i Milena
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1712 – urodził się Fryderyk II Wielki (na portrecie), król Prus
- 1872 – zmarł duchowny anglikański William Webb Ellis, według legendy twórca gry w rugby
- 1942 – wojna na Pacyfiku: taktyczne zwycięstwo USA w bitwie pod Balikpapan
- 1962 – urodzili się: Zbigniew Derdziuk, polityk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Andrzej Derdziuk, zakonnik kapucyn, profesor nauk teologicznych
- 2007 – zmarła polska aktorka Krystyna Feldman
26 stycznia 2017
26 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Paula, Tymoteusz i Tytus; Dzień Australii
Wybrane rocznice:
- 1898 – urodziła się polska rzeźbiarka awangardowa Katarzyna Kobro, współtwórczyni grup artystycznych „Blok”, „Praesens” i „a.r.”, żona Władysława Strzemińskiego
- 1911 – w Semperoper w Dreźnie odbyła się premiera opery Kawaler srebrnej róży z muzyką Richarda Straussa (na ilustracji Ernst Edler von Schuch dyryguje „Kawalerem srebrnej róży”)
- 1931 – urodził się polski kolarz szosowy Stanisław Królak, zwycięzca Wyścigu Pokoju w 1956
- 1936 – urodził się polski satyryk, aktor, autor tekstów piosenek Jan Tadeusz Stanisławski
- 1950 – w życie weszła konstytucja Indii, tego samego dnia Indie przekształciły się z dominium w ramach imperium brytyjskiego w suwerenne państwo – republikę; w rocznicę tego wydarzenia obchodzi się Dzień Republiki (na fotografii parada w Nowym Delhi)
- 1961 – urodził się kanadyjski hokeista Wayne Gretzky, przez wielu ekspertów i fanów nazywany „najlepszym graczem hokeja w historii”
- 1972 – serbska stewardesa Vesna Vulović przeżyła upadek z wysokości 10 160 metrów po tym, jak w samolocie, którym leciała, eksplodowała bomba
28 stycznia 2017
28 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Julian, Olimpia i Tomasz; Chińczycy obchodzą Nowy Rok, zaś Wietnamczycy święto Tết
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1457 – urodził się Henryk VII Tudor, król Anglii i lord Irlandii, ojciec Henryka VIII, dziad Marii Krwawej, Elżbiety Wielkiej i Marii Stuart
- 1547 – 9-letni Edward VI został królem Anglii po śmierci ojca, Henryka VIII
- 1687 – zmarł Jan Heweliusz (na portrecie), gdańszczanin, astronom królewski, matematyk, piwowar, drukarz, wynalazca peryskopu
- 1887 – urodził się światowej sławy pianista Artur Rubinstein; tegoż dnia rozpoczęła się budowa Wieży Eiffla
- 1927 – urodziła się polska pedagog, działaczka społeczna, pisarka Maria Łopatkowa, założycielka Komitetu Ochrony Praw Dziecka
30 stycznia 2017
30 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Bronisław, Maciej i Martyna
Wybrane rocznice:
- 1667 – rozejm andruszowski kończący wojnę polsko-rosyjską
- 1922 – w Mińsku został założony Instytut Kultury Białoruskiej, później przekształcony w Narodową Akademię Nauk
- 1925 – urodził się amerykański naukowiec i wynalazca o norweskich korzeniach Douglas Engelbart (na fotografii), wynalazca myszy komputerowej i jeden z pionierów hipertekstu
- 1932 – Aldous Huxley wydał powieść Nowy wspaniały świat
- 1937 – urodził się rosyjski szachista Boris Spasski
- 1963 – zmarł francuski kompozytor Francis Poulenc (na fotografii z polską klawesynistką Wandą Landowską); leitmotiv z ronda jego baletu Les biches był sygnałem wywoławczym emitowanego w latach 60. XX w. przez Telewizję Polską popularnonaukowego programu „Eureka”
- 1972 – w Derry (Irlandia Północna) brytyjscy żołnierze zastrzelili 14 uczestników pokojowego marszu („krwawa niedziela”)
styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
_3.jpg){kind=link}
_by_Claes_(Nicolaes)_Jansz_Visscher.jpg){kind=link}
.JPG){kind=link}
_(2).jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.JPG){kind=link}
