Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/luty
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rocznice
1 lutego 2018
1 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Brygida, Zygbert i Żegota
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1733 – zmarł August II Mocny, książę Saksonii i król Polski (na portrecie pędzla Bacciarelliego)
- 1888 – urodził się Franciszek Kleeberg, polski wojskowy, dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” w kampanii wrześniowej
- 1893 – w West Orange w stanie New Jersey, na terenach laboratoriów Thomasa Alvy Edisona, oddano do użytku pierwsze w świecie komercyjne studio filmowe; ze względu na pokryte czarną farbą ściany i ciasnotę wnętrza zyskało ono nazwę „Black Maria”, będącą nawiązaniem do malowanych na czarno karetek więziennych (na fotografii archiwalnej budynek studia)
- 1953 – w Krakowie powołano Wydawnictwo Literackie
- 1963 – urodziła się Katarzyna Kozyra, rzeźbiarka, artystka tworząca instalacje i sztukę wideo
- 1978 – Roman Polański zbiegł z USA w obawie przed procesem o gwałt na nieletniej
- 2003 – podczas powrotu z przestrzeni kosmicznej uległ awarii i zniszczeniu wahadłowiec Columbia, zginęła cała 7-osobowa załoga
3 lutego 2018
3 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Błażej, Klaudyna i Oskar
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1338 – urodziła się Joanna de Burbon (na rycinie), królowa Francji, żona Karola V Mądrego
- 1468 – zmarł Johannes Gutenberg (na portrecie), moguncki mincerz, wynalazca metody drukowania przy pomocy wymiennych czcionek, wydawca i drukarz pierwszego w Europie wydawnictwa wykonanego z pomocą ruchomych czcionek (Biblia Gutenberga)
- 1863 – powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Węgrowem
- 1893 – zmarł polski poeta, etnograf, rzeźbiarz Teofil Lenartowicz
- 1913 – w Stanach Zjednoczonych ratyfikowano szesnastą poprawkę do Konstytucji ustanawiającą podatek dochodowy
- 1943 – w Dachau został zamordowany Alojzy Andricki – serbołużycki duchowny rzymskokatolicki, beatyfikowany jako męczennik w 2011
5 lutego 2018
5 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Adelajda, Agata i Strzeżysława
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1843 – po raz pierwszy można było na niebie zaobserwować Wielką Kometę Marcową 1843 (na ilustracji)
- 1848 – urodził się francuski pisarz dekadent, skandalista Joris-Karl Huysmans (na fotografii), , autor powieści À rebours
- 1863 – Stefan Bobrowski w imieniu Tymczasowego Rządu Narodowego wydał odezwę Do braci Rusinów
- 1878 – urodził się francuski inżynier i przemysłowiec André Citroën, założyciel wytwórni samochodowej
- 1893 – urodził się polski filozof, teoretyk literatury i sztuki Roman Ingarden
- 1993 – zmarł amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy Joseph L. Mankiewicz
7 lutego 2018
7 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Mojżesz, Ryszard i Teodor
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1238 – Mongołowie Batu-chana opanowali Włodzimierz nad Klaźmą, późniejsze miasto koronacyjne wielkich książąt Rusi (na fotografii Sobór Zaśnięcia Matki Bożej, kościół koronacyjny – stan obecny)
- 1478 – urodził się sir Thomas More (na portrecie), święty Kościoła katolickiego i męczennik Kościoła angielskiego, polityk i filozof, autor książki o idealnym ustroju państwa (od tytułu której wzięło się pojęcie „utopia”), kanclerz królestwa u Henryka VIII, ścięty za zdradę; w filmie Oto jest głowa zdrajcy zagrał go Paul Scofield
- 1783 – wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych: sprzymierzone z Amerykanami wojska hiszpańsko-francuskie zakończyły trwające od czerwca 1779 roku nieudane wielkie oblężenie Gibraltaru
- 1813 – urodził się niemiecki cukiernik Karol Wedel, założyciel przedsiębiorstwa E. Wedel, ojciec Emila
- 1823 – zmarła Ann Radcliffe, angielska preromantyczna poetka i powieściopisarka; w Polsce jej powieści gotyckie zostały opublikowane w latach 70. XX w.: PIW wydał Tajemnice zamku Udolpho, a Wydawnictwo Literackie – Italczyka albo konfesjonał czarnych pokutników
- 1863 – Komisja Wykonawcza wydała odezwę Do Polaków w zaborach pruskim i austriackim, stwierdzającą iż w obu tych zaborach „powstania być nie może i nie powinno”; autorem jej był Agaton Giller, agent „białych” w zdominowanym przez „czerwonych” Rządzie Narodowym
- 1878 – zmarł papież Pius IX, był to najdłuższy pontyfikat po pontyfikacie św. Piotra i trwał 31 lat, 7 miesięcy, 21 dni (11559 dni)
9 lutego 2018
9 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Apolonia, Marian i Sulisława
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1773 – urodził się William Henry Harrison, 9. prezydent USA
- 1783 – urodził się rosyjski poeta romantyczny Wasilij Żukowski
- 1893 – w mediolańskim teatrze operowym La Scala odbyła się premiera opery Falstaff Giuseppe Verdiego (na ilustracji projekt kostiumu tytułowego bohatera z tejże premiery)
- 1943 – pierwsza masowa zbrodnia UPA – w wołyńskiej wsi Parośla I zamordowano stu kilkudziesięciu mieszkańców narodowości polskiej
- 1943 – wojna na Pacyfiku: strategicznym zwycięstwem wojsk alianckich zakończyła się bitwa o Guadalcanal
- 1958 – urodził się polski rysownik, satyryk i ilustrator Henryk Sawka
- 1963 – dokonano oblotu samolotu pasażerskiego Boeing 727
11 lutego 2018
11 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Dezydery, Lucjusz i Świętomira
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1858 – we francuskim Lourdes miało miejsce pierwsze objawienie Matki Bożej Bernadecie Soubirous
- 1868 – zmarł francuski fizyk i astronom Jean Bernard Léon Foucault, twórca wahadła nazwanego jego imieniem, którym doświadczalnie potwierdził ruch obrotowy Ziemi i ujawnił dziłanie efektu Coriolisa
- 1873 – abdykował Amadeusz I Sabaudzki, w Hiszpanii proklamowano republikę
- 1948 – zmarł rosyjski reżyser, scenarzysta, montażysta, operator filmowy, scenograf filmowy i teatralny oraz teoretyk filmu Siergiej Eisenstein
- 1963 – przez cały dzień The Beatles nagrywali materiał na swój debiutancki album Please Please Me
- 1998 – zmarł Bazyli (na fotografii), metropolita warszawski i całej Polski
- 2013 – papież Benedykt XVI zapowiedział swą rezygnację z urzędu w dniu 28 lutego o godz. 20:00
13 lutego 2018
13 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Emnilda, Jordan i Toligniew; ostatni dzień karnawału
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1883 – zmarł niemiecki kompozytor epoki romantyzmu Richard Wagner, autor cyklu Der Ring des Nibelungen; leitmotiv z Die Walküre – Jazda Walkirii – posłużył za ilustrację muzyczną w filmie Czas Apokalipsy
- 1923 – urodził się amerykański pilot doświadczalny Chuck Yeager – pierwszy człowiek, który przekroczył barierę dźwięku (na filmie dokumentalnym przygotowania do jej pokonania i rekordowy lot Yeagera samolotem Bell XS-1 w 1947)
- 1933 – urodził się kameruński polityk Paul Biya, premier i prezydent Kamerunu
- 1963 – zmarł polski botanik i historyk botaniki Bolesław Hryniewiecki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, współzałożyciel i wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Botanicznego, dyrektor Ogrodu Botanicznego UW
- 1998 – Fabryka Samochodów Ciężarowych w Lublinie zakończyła produkcję dostawczego samochodu „Żuk” (zdjęcie)
- 2008 – labourzystowski premier Australii Kevin Rudd wygłosił w parlamencie przemówienie, w którym przeprosił Aborygenów za dyskryminację i prześladowania, w tym praktyki tzw. „skradzionych pokoleń”
15 lutego 2018
15 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Faustyn, Jowita i Żywila
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1763 – pokój w Hubertusburgu zawarty pomiędzy Austrią, Prusami i Saksonią zakończył wojnę siedmioletnią; kosztem życia 500 tys. poddanych Fryderyk II utrzymał przyznane mu jeszcze w traktacie berlińskim Śląsk i Ziemię Kłodzką, Królestwo Prus zaś osiągnęło rangę potęgi europejskiej
- 1798 – Louis-Alexandre Berthier opanował Państwo Kościelne; na jego obszarze utworzono Republikę Rzymską – państwo klienckie Republiki Francuskiej, zaś pozbawiony władzy świeckiej papież Pius VI został przez Francuzów uwięziony
- 1873 – urodził się szwedzki chemik pochodzenia niemieckiego Hans von Euler-Chelpin (na fotografii), laureat Nagrody Nobla w 1929 roku
- 1898 – tajemnicza eksplozja spowodowała zatonięcie zakotwiczonego w Zatoce Hawańskiej na Kubie amerykańskiego krążownika USS „Maine”, co stało się pretekstem dla wypowiedzenia 19 kwietnia tr. przez Kongres USA wojny przeciw Hiszpanii
- 1933 – Giuseppe Zangara dokonał nieudanego zamachu na prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta; śmiertelnie ranny został towarzyszący Rooseveltowi burmistrz Chicago Anton Cermak
- 1968 – zmarł polski fizyk teoretyk Leopold Infeld, współpracownik Alberta Einsteina
- 1988 – zmarł amerykański fizyk teoretyk Richard Feynman, uczestnik Projektu Manhattan, noblista
17 lutego 2018
17 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Aleksy, Marianna i Zbigniew; dzień niepodległości Kosowa
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1653 – urodził się włoski kompozytor i wirtuoz skrzypiec Arcangelo Corelli, autor terminu „concerto grosso”
- 1673 – zmarł francuski komediopisarz i aktor Molière (na rysunku)
- 1863 – powstanie styczniowe: w bitwie pod Miechowem Moskale rozbili siły powstańcze dowodzone przez Apolinarego Kurowskiego; było to pierwsze starcie z udziałem żuawów śmierci
- 1928 – zmarł warmiński księgarz, wydawca i tłumacz Eugeniusz Buchholz
- 1933 – ukazał się pierwszy numer amerykańskiej edycji tygodnika „Newsweek”
- 1963 – urodził się amerykański koszykarz Michael Jordan
- 2008 – na specjalnej sesji parlamentu premier Hashim Thaçi proklamował niepodległość Kosowa od Serbii
19 lutego 2018
19 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Lucja, Czcisław i Konrad
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1473 – urodził się Mikołaj Kopernik (na portrecie), polski matematyk i astronom, autor fundamentalnego dzieła O obrotach sfer niebieskich zawierającego wykład heliocentrycznej i heliostatycznej budowy Wszechświata, według którego planety (w tym i Ziemia) krążyły wokół nieruchomego Słońca – co upraszczało obliczenia ruchu gwiazd zmiennych, było zaś niezgodne z geocentryzmem lokującym Ziemię w centrum Kosmosu
- 1863 – oddział powstańczy dowodzony przez dyktatora powstania styczniowego Ludwika Mierosławskiego poniósł klęskę w bitwie pod Krzywosądzem na Kujawach
- 1878 – Thomas Alva Edison opatentował fonograf
- 1943 – urodziła się mezzosopranistka Stefania Toczyska, solistka gdańskiej Opery Bałtyckiej, występowała też na licznych scenach świata, m.in. w Wiener Staatsoper, Covent Garden i Metropolitan Opera; Kierownictwo Walki Cywilnej skazało na karę infamii i nagany polskich aktorów występujących w niemieckim filmie propagandowym Powrót do ojczyzny; tegoż dnia inżynier Jan Stanisław Jankowski (na fotografii) został Delegatem Rządu na Kraj, zastępując aresztowanego przez Niemców Jana Piekałkiewicza
21 lutego 2018
21 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Eleonora, Henryka i Kiejstut
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1613 – obradujący w Moskwie Sobór Ziemski, po odrzuceniu kandydatur cudzoziemskich, obrał carem Michała Romanowa – syna postrzyżonego w mnichy za rządów Borysa Godunowa Fiodora
- 1848 – Karl Marx i Friedrich Engels opublikowali w Londynie Manifest komunistyczny (pierwszego tłumaczenia na język polski dokonał Witold Piekarski – wyd. w Genewie w 1883)
- 1863 – powstanie styczniowe: w bitwie pod Nową Wsią na Kujawach, drugiej i zarazem ostatniej bitwie dowodzonej przez Ludwika Mierosławskiego, siły polskie zostały ponownie rozbite przez Moskali
- 1893 – urodził się hiszpański wirtuoz gitary klasycznej Andrés Segovia
- 1918 – wymieranie gatunków: w ogrodzie zoologicznym w Cincinnati w stanie Ohio padła ostatnia papuga karolińska (na fotografii wypchany okaz muzealny)
- 1918 – zmarł prezydent Krakowa Juliusz Leo
- 1933 – urodziła się amerykańska piosenkarka, autorka tekstów i pianistka Nina Simone (na fotografii); jej twórczość, klasyfikowana zwykle jako jazz, stoi na pograniczu bluesa, rhythm and bluesa i soulu
23 lutego 2018
23 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Izabela, Marta i Romana; Dzień Obrońcy Ojczyzny
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1633 – urodził się Samuel Pepys (na portrecie), angielski urzędnik państwowy, bibliofil i autor będącego cennym dokumentem epoki Dziennika, zawierającego m.in. opisy wielkiego pożaru Londynu w roku 1666 oraz wielkiej zarazy z 1665 roku; tłumaczką Dziennika na język polski była Maria Dąbrowska
- 1893 – Rudolf Diesel uzyskał patent na silnik wysokoprężny, zwany później od jego nazwiska „silnikiem Diesla”
- 1903 – urodził się czeski dziennikarz Julius Fučík
- 1938 – urodził się Jiří Menzel (na fotografii), czeski reżyser filmowy, scenarzysta i aktor, laureat Oscara za Pociągi pod specjalnym nadzorem
- 1963 – urodził się Radosław Sikorski, polski polityk, minister obrony narodowej w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, minister spraw zagranicznych w pierwszym i drugim rządzie Donalda Tuska; małżonek zaliczanej do 100 najważniejszych współczesnych intelektualistów amerykańskiej dziennikarki Anne Applebaum
- 1998 – ratyfikacja konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską
- 2003 – zmarł amerykański socjolog Robert King Merton, przedstawiciel funkcjonalizmu, profesor Columbia University w Nowym Jorku
25 lutego 2018
25 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Adam, Cezary i Walburga
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1723 – zmarł Christopher Wren, angielski uczony (wykładowca astronomii) i architekt
- 1793 – bankructwo warszawskiego bankiera Piotra Fergussona Teppera zapoczątkowało kryzys systemu bankowego w Polsce; u jego przyczyn leżały katastrofalny stan gospodarki po wojnie polsko-rosyjskiej 1792 oraz wprowadzenie rządów konfederacji targowickiej
- 1848 – we Francji ogłoszono II Republikę
- 1943 – urodził się George Harrison (na fotografii), angielski muzyk rockowy, członek grupy The Beatles
- 1948 – powstała Powszechna Organizacja „Służba Polsce”
- 1983 – zmarł amerykański dramatopisarz Tennessee Williams (na fotografii) (Szklana menażeria, Kotka na gorącym, blaszanym dachu, Tramwaj zwany pożądaniem)
- 1993 – zmarł polski sportowiec Leopold Tajner, reprezentant Polski w skokach narciarskich, w kombinacji norweskiej oraz w biegach narciarskich, po zakończeniu kariery zawodniczej trener klasy mistrzowskiej, inicjator budowy wielu skoczni; brat Władysława, ojciec Apoloniusza
27 lutego 2018
27 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Anna, Gabriel i Leander; dzień niepodległości Dominikany
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1863 – urodził się amerykański filozof, socjolog i psycholog George Mead
- 1868 – zmarł więziony w Szlisselburgu Walerian Łukasiński (na portrecie symbolicznym), oficer pułku „Czwartaków” w armii Królestwa Polskiego, działacz niepodległościowy, wolnomularz; twórca Wolnomularstwa Narodowego i Towarzystwa Patriotycznego
- 1913 – urodził się amerykański dramaturg, scenarzysta i pisarz Irwin Shaw, autor zekranizowanych powieści Młode lwy i Pogoda dla bogaczy
- 1933 – pożar Reichstagu – siedziby parlamentu Rzeszy; w następstwie rząd Adolfa Hitlera zawiesił prawa obywatelskie, co było pierwszym krokiem do wprowadzenia dyktatury monopartii nazistowskiej
- 1933 – urodził się Aleksander Minkowski – prozaik, reportażysta, scenarzysta filmowy i autor powieści dla młodzieży – na podstawie 2 z nich nakręcono seriale Gruby (1971 r.) i Szaleństwo Majki Skowron (1976 r.)
- 1963 – po 30 latach wspieranej przez USA dyktatury Rafaela Trujillo urząd prezydenta Dominikany objął wybrany w demokratycznych wyborach Juan Bosch – obalony po 7 miesiącach przez pucz wojskowy inspirowany przez CIA
- 1993 – zmarła amerykańska gwiazda kina niemego Lillian Gish (na fotografii); wystąpiła m.in. w Narodzinach narodu z 1915 r. i Nietolerancji z 1916 r. – przełomowych dla sztuki filmowej dziełach w reżyserii Dawida W. Griffitha
29 lutego 2020
29 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Antonia, August i Dobrosiodł
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1860 – urodził się amerykański inżynier i wynalazca Herman Hollerith
- 1920 – urodziła się francuska aktorka Michèle Morgan (na fotografii)
- 1940 – urodził się grecki duchowny prawosławny Patriarcha Konstantynopola Bartłomiej; tegoż dnia Hattie McDaniel jako pierwsza czarnoskóra aktorka otrzymała Oscara za rolę Mammy w Przeminęło z wiatrem; sam film nagrodzono ogółem ośmioma statuetkami
- 1960 – dokonano oblotu amerykańskiego lekkiego samolotu turystycznego Beechcraft Baron (na fotografii); tegoż dnia w Maroku miało miejsce trzęsienie ziemi, w wyniku którego zginęło 15 tysięcy osób i prawie doszczętnie zostało zniszczone miasto Agadir położone na południu kraju
2 lutego 2018
2 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Jadwiga, Miłosława i Werner; Dzień Świstaka w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1848 – wojna amerykańsko-meksykańska zakończyła się podpisaniem traktatu pokojowego w Guadalupe Hidalgo: pokonany Meksyk oddał Stanom Zjednoczonym ponad połowę swojego terytorium (Kalifornię i inne rozległe tereny w zachodniej części kontynentu)
- 1888 – urodziła się polska działaczka społeczna Helena Sikorska, żona premiera gen. Władysława Sikorskiego
- 1918 – zmarł John L. Sullivan (na fotografii), amerykański pięściarz uznawany za pierwszego mistrza świata wagi ciężkiej w boksie zawodowym
- 1943 – zakończyła się bitwa stalingradzka, w wyniku której śmierć poniosło ponad półtora miliona ludzi (na fotografii śródmieście Stalingradu 2 lutego 1943 po bitwie)
- 1993 – Václav Havel został zaprzysiężony na prezydenta Republiki Czeskiej
- 2008 – zmarł amerykański genetyk i mikrobiolog Joshua Lederberg, laureat Nagrody Nobla w 1958 roku
4 lutego 2018
4 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Joanna, Weronika i Witosława; dzień niepodległości Sri Lanki
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1628 – wygnany Jan Ámos Komenský, czeski myśliciel i pedagog, senior generalny braci czeskich udał się do Leszna
- 1913 – urodziła się Rosa Parks (na fotografii), amerykańska działaczka na rzecz praw człowieka
- 1938 – zmarł Karol Hubert Rostworowski, polski dramatopisarz, poeta i publicysta
- 1943 – urodziła się Wanda Rutkiewicz (na fotografii), polska alpinistka i himalaistka, która jako trzecia kobieta i pierwsza Europejka weszła na Mount Everest, a jako pierwsza kobieta zdobyła K2
- 1958 – urodził się Tomasz Pacyński, polski prozaik, autor powieści i opowiadań fantastycznych, informatyk, współzałożyciel internetowego magazynu „Fahrenheit”
- 2003 – parlament Jugosławii przegłosował decyzję o zmianie nazwy państwa na Serbia i Czarnogóra
- 2008 – zmarł polski historyk, tłumacz, publicysta i dyplomata Stefan Meller, były minister spraw zagranicznych (
Wikinews)
6 lutego 2018
6 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Amanda, Dorota i Paweł
Wybrane rocznice:
- 1633 – syn zmarłego króla Zygmunta, królewicz Władysław, został koronowany na króla Polski
- 1664 – urodził się Mustafa II (na portrecie), późniejszy sułtan Imperium Osmańskiego
- 1793 – zmarł włoski komediopisarz Carlo Goldoni, autor m.in. granej do dziś sztuki Sługa dwóch panów
- 1813 – w Teatro la Fenice w Wenecji odbyła się premiera opery Tankred Gioacchino Rossiniego
- 1888 – urodził się polski architekt, wykładowca akademicki Romuald Gutt
- 1911 – urodził się amerykański aktor i polityk Ronald Reagan (na fotografii), 40. prezydent Stanów Zjednoczonych
- 1918 – zmarł Gustav Klimt, austriacki malarz i grafik, symbolista, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli secesji
8 lutego 2018
8 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Gniewomir, Hieronim i Józefina;
rozpoczął się już ostatni tydzień karnawału
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
.jpg)
- 1693 – władcy Anglii i Szkocji, Wilhelm i Maria, ustanowili w kolonii Wirginia College of William & Mary (na fotografii||College of William & Mary|William and Mary College, Williamsburg, Virginia, circa 1902.jpg)) – drugą (po Harvard University) szkołę wyższą na obszarze USA
- 1828 – urodził się Jules Verne (na fotografii), francuski pisarz, autor autor powieści podróżniczych i fantastyczno-naukowych, m.in. W 80 dni dookoła świata i Dwadzieścia tysięcy mil podmorskiej żeglugi
- 1863 – z inicjatywy Bismarcka w Petersburgu podpisano prusko-rosyjską konwencję Alvenslebena skierowaną przeciw powstaniu styczniowemu
- 1923 – archimandryta Smaragd dokonał udanego zamachu na prawosławnego metropolitę warszawskiego Jerzego
- 1963 – zamach stanu w Iraku: premier Iraku Abd al-Karim Kasim obalony przez Partię Baas
- 1963 – urodziła się aktorka Marta Klubowicz (na fotografii)
10 lutego 2018
10 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Jacenty, Scholastyka i Sotera
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1648 – król Władysław IV nadał leżącej naprzeciw Warszawy wsi Praga prawa miejskie (na obrazie widok Pragi pędzla Canaletta)
- 1763 – podpisaniem pokoju paryskiego zakończyła się wojna siedmioletnia
- 1898 – urodził się niemiecki pisarz, dramaturg i teoretyk teatru Bertolt Brecht
- 1923 – zmarł fizyk niemiecki Wilhelm Röntgen, odkrywca nowego rodzaju przenikliwego promieniowania elektromagnetycznego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (na ilustracji zdjęcie rentgenowskie dłoni Alberta von Köllikera wykonane przez Röntgena na posiedzeniu Physical Medical Society w Würzburgu 23 stycznia 1896)
- 1938 – zmarł kaszubski działacz oświatowy i społeczno-polityczny Aleksander Majkowski – lekarz, pisarz, przywódca ruchu młodokaszubskiego
- 1993 – zmarł Jan Walc, literaturoznawca, publicysta, drukarz NOWej
- 2008 – zmarł amerykański aktor Roy Scheider
12 lutego 2018
12 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Eulalia, Ewa i Modest; Dzień Darwina
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1768 – urodził się Franciszek II, ostatni cesarz rzymski narodu niemieckiego – zmuszony do abdykacji przez Napoleona w 1804 r. panował dalej jako cesarz Austrii pod imieniem „Franciszka I”
- 1798 – na wygnaniu w Petersburgu zmarł Stanisław August Poniatowski, ostatni król Rzeczypospolitej Obojga Narodów (w stroju koronacyjnym na portrecie autorstwa Marcello Bacciarellego z 1768)
- 1863 – powstanie styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Świętym Krzyżem
- 1923 – urodził się włoski reżyser Franco Zeffirelli (na fotografii), autor cenionych ekranizacji sztuk szekspirowskich (m.in. Romeo i Julia, Hamlet)
- 1978 – zmarł Wiesław Dymny, autor tekstów i aktor Piwnicy pod Baranami
- 2008 – podczas samotnej wspinaczki na Filarze Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego w Tatrach zginął Piotr Amsterdamski, polski astronom, tłumacz i alpinista
14 lutego 2018
14 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Cyryl, Metody i Walenty; Walentynki; rozpoczął się wielki post
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1483 – urodził się Babur (na portrecie) z rodu Timurydów, założyciel państwa Wielkich Mogołów na subkontynencie indyjskim
- 1818 – urodził się syn naturalny cara Aleksandra I Gustaw Ehrenberg, polski spiskowiec i poeta, autor pieśni Gdy naród do boju wystąpił z orężem
- 1853 – Brigham Young, przełożony Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich położył kamień węgielny pod budowę Świątyni Salt Lake
- 1943 – zmarł niemiecki matematyk David Hilbert (na fotografii), badacz podstaw matematyki; w 1900 r. przedstawił listę 23 zagadnień, które znacząco wpłynęły na rozwój matematyki w XX w.; od jego imienia pochodzi nazwa „przestrzeni Hilberta”, ważnego pojęcia analizy funkcjonalnej
- 1993 – w pierwszych w historii wyborach powszechnych Algirdas Brazauskas został w 1. turze wybrany na urząd Prezydenta Litwy
- 2003 – śmierć owcy Dolly, pierwszego ssaka sklonowanego z komórek somatycznych
16 lutego 2018
16 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Przecława, Danuta i Julianna; Chińczycy obchodzą Nowy Rok, zaś Wietnamczycy święto Tết
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1698 – urodził się francuski matematyk, astronom i geodeta Pierre Bouguer
- 1873 – zmarł Majer Bersohn, warszawski Żyd – bankier i filantrop
- 1918 – Taryba po raz drugi proklamowała niepodległość Litwy
- 1923 – Howard Carter i Lord Carnarvon otwarli grób Tutanchamona
- 1933 – Czechosłowacja, Rumunia i Jugosławia podpisały pakt Małej Ententy
- 1953 – zmarł Franciszek Hodur (na fotografii), organizator i pierwszy biskup Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego
- 2003 – zmarł dyrygent Edward Czerny, kompozytor i aranżer muzyki rozrywkowej
18 lutego 2018
18 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Klaudiusz, Konstancja i Konstantyna; dzień niepodległości Gambii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1873 – w Sofii został powieszony przez Turków Wasił Lewski (na fotografii), przywódca walk o wyzwolenie Bułgarii spod panowania Imperium Osmańskiego; uznawany za bułgarskiego bohatera narodowego
- 1933 – urodziła się Yōko Ono, amerykańska artystka pochodzenia japońskiego, żona i muza Johna Lennona
- 1938 – urodziła się polska piosenkarka Halina Kunicka, do jej przebojów należą m.in. Orkiestry dęte, Niech no tylko zakwitną jabłonie, Lato, lato czeka i Od nocy do nocy
- 1943 – Gestapo aresztowało członków antynazistowskiej organizacji Biała Róża, tworzonej przez pięcioro studentów (w tym rodzeństwo Schollów – Hansa i Sophie) oraz profesora Kurta Hubera z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium; tegoż dnia minister propagandy III Rzeszy Joseph Goebbels w przemówieniu wygłoszonym w berlińskim Pałacu Sportu ogłosił rozpoczęcie wojny totalnej
- 1963 – urodził się Grzegorz Schetyna, polski przedsiębiorca i polityk, minister spraw zagranicznych
- 2008 – zmarł francuski pisarz i reżyser filmowy Alain Robbe-Grillet (na fotografii), członek Akademii Francuskiej, jeden z głównych przedstawicieli i teoretyk nowej powieści (Żaluzja)
20 lutego 2018
20 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Hiacynta, Lubomir i Ludomir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1578 – przed kościołem św. Anny w Warszawie w imieniu chorego umysłowo księcia Prus Albrechta Fryderyka sprawujący nad nim kuratelę Jerzy Fryderyk von Ansbach złożył hołd lenny królowi Stefanowi Batoremu
- 1778 – zmarła włoska fizyczka, filozofka i biolożka Laura Bassi (na portrecie)
- 1818 – na Placu Czerwonym w Moskwie odsłonięto pomnik upamiętniający Kuźmę Monina i kniazia Dymitra Pożarskiego, przywódców powstania przeciw polskiej interwencji w czasie Wielkiej Smuty
- 1943 – w środkowym Meksyku, na płaskim polu kukurydzy uformował się wulkan Paricutín (na fotografii)
- 1963 – na emigracji zmarł Eustachy Sapieha, minister spraw zagranicznych w rządach II Rzeczypospolitej
- 2003 – zmarli: Jerzy Passendorfer, polski reżyser filmowy oraz Jan Józef Szczepański, polski pisarz, reporter, eseista, scenarzysta i tłumacz, prezes Związku Literatów Polskich i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
22 lutego 2018
22 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Konkordia, Małgorzata i Wrocisław; skauci i harcerze obchodzą Dzień Myśli Braterskiej
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1788 – urodził się niemiecki filozof Arthur Schopenhauer (na portrecie), przedstawiciel skrajnego pesymizmu, zajmował się również zagadnieniami wolności i moralnej odpowiedzialności jednostki, do jego dzieł należą m.in. Świat jako wola i przedstawienie oraz O wolności ludzkiej woli
- 1828 – zakończyła się ostatnia wojna rosyjsko-perska; Rosja uzyskała chanat erywański (terytorium obecnej Armenii) i rejon Nachiczewanu oraz 20 mln rubli srebrem kontrybucji, zaś zwycięski wódz Iwan Paskiewicz – późniejszy generał-gubernator Królestwa Polskiego – otrzymał tytuł „hrabiego Erywańskiego” i milion rubli asygnatami
- 1848 – początek Wiosny Ludów: we Francji wybuchła rewolucja lutowa
- 1903 – urodził się Frank Ramsey, brytyjski matematyk (jego imieniem nazwano „liczby Ramseya”), ekonomista i filozof (jako pierwszy przełożył na język angielski Tractatus Logico-Philosophicus Ludwika Wittgensteina)
- 1943 – w więzieniu Stadelheim zgładzono rodzeństwo Schollów, Sophie i Hansa – członków antynazistowskiej organizacji „Biała Róża”
- 1983 – zmarł polski poeta, eseista i tłumacz Mieczysław Jastrun (na fotografii), ojciec Tomasza – również literata, działacza opozycji demokratycznej w epoce PRL
24 lutego 2018
24 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Bogurad, Józefa i Sergiusz; dzień niepodległości Estonii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1463 – urodził się włoski filozof i humanista epoki Odrodzenia Giovanni Pico della Mirandola (na portrecie)
- 1833 – urodził się Edward von Taaffe, dwukrotny premier Austrii, zwolennik federalizacji Cesarstwa Austriackiego
- 1848 – Wiosna Ludów: abdykował ostatni król Francji Ludwik Filip
- 1863 – pod Małogoszczem Marian Langiewicz (na fotografii) stoczył jedną z największych bitew powstania styczniowego; zdołał wyprowadzić 2 tys. ludzi – tracąc jedynie tabor
- 1868 – Andrew Johnson został, jako pierwszy w historii prezydent USA, poddany przez Izbę Reprezentantów procedurze impeachmentu
- 1918 – Estonia proklamowała niepodległość
- 1953 – Generał August Emil Fieldorf został zgładzony w następstwie mordu sądowego
26 lutego 2018
26 lutego: imieniny obchodzą m.in.: Aleksander, Mirosława i Mirosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1548 – turecki admirał Piri Reis odbił Aden z rąk Portugalczyków
- 1808 – urodził się Honoré Victorin Daumier, francuski artysta, mistrz litografii, rzeźby i rysunku, znany ze swoich rysunków satyrycznych o charakterze obyczajowym oraz karykatur politycznych (na reprodukcji karykatura przedstawiająca prozaika Victora Hugo)
- 1903 – urodził się włoski chemik Giulio Natta, laureat Nagrody Nobla
- 1913 – urodził się polski historyk literatury Zdzisław Libera
- 1918 – urodził się amerykański pisarz science-fiction Theodore Sturgeon
- 1933 – urodził się kardynał Lubomyr Huzar (na fotografii), duchowny greckokatolicki, arcybiskup większy kijowsko-halicki, zwierzchnik Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego
- 1993 – pierwszy zamach na World Trade Center
28 lutego 2018
28 lutego: imieniny obchodzą m.in.: August, Kaja i Roman; o zachodzie słońca rozpoczyna się święto Purim
Wybrane rocznice:
- 1533 – urodził się francuski polityk i pisarz, filozof-humanista Michel de Montaigne (na portrecie); jego Próby (fr. Essais) to pierwsze nowożytne eseje
- 1823 – urodził się francuski pisarz, historyk, filolog i filozof Ernest Renan (na fotografii), sceptyk; jego dzieła, w tym Żywot Jezusa trafiły na Indeks ksiąg zakazanych
- 1920 – urodziła się porucznik pilot Wojska Polskiego, z wykształcenia architekt Jadwiga Piłsudska, córka Józefa Piłsudskiego
- 1933 – Bertolt Brecht opuścił Niemcy, udając się (przez Pragę) na emigrację do Danii; tegoż dnia po pożarze Reichstagu władze Niemiec ograniczyły prawa obywatelskie oraz zakazały działalności Komunistycznej Partii Niemiec
- 1973 – w katastrofie samolotu rządowego pod Szczecinem zginęło wszystkich 18 osób znajdujących się na pokładzie, w tym minister spraw wewnętrznych Wiesław Ociepka i 6 członków delegacji MSW Czechosłowacji
- 1990 – zmarł polski powieściopisarz, nowelista, scenarzysta, poeta Kornel Filipowicz
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
