Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/sierpień
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rocznice
1 sierpnia 2017
1 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Alfons, Nadzieja i Rudolfina; Narodowy Dzień Pamięci Powstania Warszawskiego
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 527 – cesarzem Bizancjum został Justynian I – likwidator Akademii Platońskiej, budowniczy kościoła Mądrości Bożej w Konstantynopolu, inicjator kodyfikacji prawa znanej jako Corpus iuris civilis
- 1137 – Ludwik VII został królem Francji
- 1177 – cesarz niemiecki Fryderyk I Barbarossa i papież Aleksander III zawarli pokój wenecki
- 1947 – urodził się polski bard, poeta, kompozytor, aktor i malarz Jacek Kleyff (na fotografii); tegoż dnia inauguracja działalności Bundesbanku – banku centralnego ówczesnej NRF
- 1957 – Kanada i USA zdecydowały o powołaniu NORAD
- 1987 – zmarła Apolonia Chałupiec, polskiego pochodzenia gwiazda filmu niemego znana jako Pola Negri (na fotografii)
3 sierpnia 2017
3 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Lidia, Miłosław i Nikodem; dzień niepodległości Nigru
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1787 – szwajcarski uczony Horace-Bénédict de Saussure (na rycinie) ustalił wysokość alpejskiego szczytu Mont Blanc
- 1792 – zmarł Richard Arkwright, angielski wynalazca udoskonalonego krosna tkackiego, do którego zastosował napęd wodny, wynalazek ten zapoczątkował rozwój przemysłu włókienniczego pod koniec XVIII wieku
- 1857 – zmarł francuski pisarz Eugène Sue (na portrecie), autor powieści Żyd wieczny tułacz i Tajemnice Paryża
- 1887 – urodził się Otton Nikodym, polski matematyk uznany za wkład w rozwój teorii miary, analizy funkcjonalnej, równań różniczkowych i opisowej teorii mnogości, jeden z założycieli Polskiego Towarzystwa Matematycznego
- 1902 – urodziła się Regina Jonas, pierwsza kobieta ordynowana na rabina; tegoż dnia zmarł polski pisarz Edward Wojciech Bogusławski
- 1957 – ZSRR przeprowadził pierwszy na świecie test pocisku dalekiego zasięgu Intercontinental Ballistic Missile (ICBM)
5 sierpnia 2017
5 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Nonna, Oswald i Wenancjusz; dzień niepodległości Burkina Faso
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1772 – I rozbiór Polski (na ilustracji mapa pierwszego rozbioru Polski) – w Petersburgu podpisano traktaty rozbiorowe pomiędzy Rosją, Prusami i Austrią
- 1802 – urodził się wybitny norweski matematyk Niels Henrik Abel
- 1912 – w Karlowych Warach oddano do użytkowania kolej linowo-terenową Diana (na ilustracji wagon kolei Diana na trasie)
- 1922 – w Krakowie rozpoczął się I zjazd legionistów Piłsudskiego
- 1942 – Niemcy zlikwidowali prowadzony przez Janusza Korczaka warszawski Dom Sierot
- 1962 – w wieku 36 lat zmarła Marilyn Monroe, amerykańska gwiazda filmowa; tegoż dnia Nelson Mandela, późniejszy prezydent RPA i laureat Pokojowej Nagrody Nobla został osadzony w więzieniu, które opuścił po 28 latach – 11 lutego 1990 roku
7 sierpnia 2017
7 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Kajetan, Klaudia i Sykstus; dzień niepodległości Wybrzeża Kości Słoniowej
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1782 – w Petersburgu z ukazu Katarzyny II odsłonięto konny pomnik Piotra I przez Puszkina nazwany „Jeźdźcem miedzianym”
- 1877 – urodził się szwedzki łyżwiarz figurowy Ulrich Salchow (na fotografii), dziesięciokrotny mistrz świata w jeździe solowej; od jego nazwiska pochodzi nazwa jednego z podstawowych skoków łyżwiarskich
- 1902 – urodził się polski konstruktor lotniczy i pilot doświadczalny Jerzy Drzewiecki
- 1932 – w Mysłowicach odbyły się pierwsze mistrzostwa Polski w jeździe indywidualnej na żużlu
- 1947 – urodziła się Sofia Rotaru, rosyjska i ukraińska piosenkarka pochodzenia mołdawskiego; tegoż dnia zakończyła się wyprawa pod dowództwem norweskiego podróżnika Thora Heyerdahla na tratwie Kon-Tiki (na ilustracji) z Peru na wyspy Polinezji
- 1957 – zmarł amerykański aktor Oliver Hardy, obok Stana Laurela członek duetu komediowego Flip i Flap
9 sierpnia 2017
9 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Edyta, Roman i Ryszard; Międzynarodowy Dzień Ludności Tubylczej na Świecie
Wybrane rocznice:
- 48 p.n.e. – bitwa pod Farsalos
- 1382 – książę Władysław Opolczyk dla wykupienia się od ekskomuniki ufundował klasztor paulinów na Jasnej Górze (na ilustracji zdobienie jasnogórskiej bramy wałowej upamiętniające fundację)
- 1861 – urodziła się astronom Dorothea Klumpke
- 1896 – w katastrofie swego aparatu latajacego ranny został niemiecki pionier szybownictwa Otto Lilienthal (na zdjęciu), doznał on złamania kręgosłupa, zmarł następnego dnia
- 1914 – urodziła się fińska pisarka szwedzkojęzyczna Tove Jansson, malarka, graficzka i rysowniczka komiksowa, znana najbardziej jako autorka serii książek o Muminkach, którą sama zilustrowała
- 1942 – w Bombaju Brytyjczycy aresztowali Mahatmę Gandhiego i cały Komitet Wykonawczy Indyjskiego Kongresu Narodowego
- 1957 – zmarł Konrad Tom, polski aktor, reżyser filmowy, autor tekstów piosenek oraz tekstów kabaretowych, m.in. szmoncesu „Sęk”
11 sierpnia 2017
11 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Klara, Ligia i Zuzanna; dzień niepodległości Czadu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1892 – urodził się Władysław Anders, generał WP, dowódca Armii Polskiej na Wschodzie i 2 Korpusu Polskiego
- 1922 – pieśń Hoffmanna von Fallersleben „Das Lied der Deutschen” (Deutschland, Deutschland über alles) z melodią autorstwa Josepha Haydna została ustanowiona hymnem Niemiec
- 1932 – zmarł rosyjski poeta, malarz i historyk sztuki Maksimilian Wołoszyn; tegoż dnia utworzono Białowieski Park Narodowy, znany m.in. z największej na świecie populacji żubra na wolności (na ilustracji logo BPN)
- 1937 – narkom spraw wewnętrznych Nikołaj Jeżow wydał rozkaz nr 00485; w zrealizowanej na jego podstawie tzw. „operacji polskiej” zamordowano ponad 110 tys. obywateli ZSRR polskiej narodowości
- 1942 – amerykańska aktorka skandalistka Hedy Lamarr i jej współpracownik, kompozytor George Antheil uzyskali patent na system frequency-hopping spread spectrum
- 1957 – zmarł polski biolog Rudolf Weigl (na fotografii), wynalazca szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu; w czasie II wojny światowej kierowany przezeń instytut ocalił życie tysiącom „karmicieli wszy”
13 sierpnia 2017
13 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Hipolita, Hipolit i Kasjana
Wybrane rocznice:
- 1913 – zmarł niemiecki polityk August Bebel, jeden ze współzałożycieli SPD
- 1920 – wojna polsko-bolszewicka: od uderzenia armii rosyjskiej pod wodzą marszałka Michaiła Tuchaczewskiego rozpoczęła się Bitwa Warszawska
- 1926 – urodził się kubański polityk Fidel Castro (na karykaturze według Edmunda Valtmana), przewodniczący Rady Państwa i premier Republiki Kuby w latach 1959–2008, pierwszy sekretarz Komunistycznej Partii Kuby i przywódca rewolucji kubańskiej
- 1936 – w Genewie założono Światowy Kongres Żydów
- 1944 –
13. dzień powstania warszawskiego: na Starówce przy ulicy Kilińskiego eksplodował niemiecki pojazd pancerny wypakowany ładunkami wybuchowymi, zginęło ok. 300 osób, żołnierze i ludność cywilna; przy ul. Złotej w kinie Palladium odbył się dziennikarski pokaz powstańczych kronik filmowych – więcej w kalendarium - 1945 – urodził się arcybiskup metropolita gdański Sławoj Leszek Głódź
- 1997 – wyemitowano premierowy odcinek amerykańskiego serialu animowanego South Park (na ilustracji logo serialu) ze scenariuszem Treya Parkera i Matta Stone'a
13. dzień 15 sierpnia 2017
15 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Maria, Napoleon i Tarsycjusz; Święto Wojska Polskiego; w Kościele katolickim Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1057 – w bitwie pod Lumphanan koło Aberdeen zginął Mac Bethad mac Findlaích, król Szkocji – pierwowzór tytułowego bohatera dramatu Szekspira pt. Makbet (na ilustracji „Makbet i Banko spotykają trzy wiedźmy”, Théodore Chassériau, olej na płótnie, 1855)
- 1917 – Roman Dmowski założył w Lozannie Komitet Narodowy Polski, który z czasem stał się oficjalnym eksponentem polskich interesów wobec zachodnich aliantów
- 1927 – urodził się polski tancerz baletowy i choreograf Witold Gruca
- 1947 – rozpad imperium brytyjskiego: po podziale brytyjskich Indii Wschodnich proklamowano niepodległość Indii
- 1967 – zmarł belgijski malarz surrealista René Magritte (na fotografii Lothara Wolleha)
- 1977 – w ramach projektu poszukiwania cywilizacji pozaziemskich SETI odebrano tzw. Sygnał Wow!
17 sierpnia 2017
17 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Jacek, Julianna i Miron; dzień niepodległości Indonezji
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1612 – urodził się Jeremi Wiśniowiecki, książę, wojewoda ruski, dowódca wojsk koronnych, ojciec króla Polski Michała Korybuta Wiśniowieckiego
- 1892 – Francja i Rosja zawarły sojusz wojskowy zwany „dwuporozumieniem”, zalążek późniejszej ententy
- 1952 – urodził się brazylijski kierowca wyścigowy Formuły 1 Nelson Piquet
- 1977 – radziecki lodołamacz atomowy NS Arktika (na fotografii) jako pierwszy statek nawodny dotarł do bieguna północnego
- 1982 – w fabryce Philipsa w zachodnioniemieckim Langenhagen odbyła się premierowa prezentacja płyty kompaktowej
- 1987 – w więzieniu Spandau w Berlinie Zachodnim samobójstwo popełnił Rudolf Heß (na fotografii), odbywający dożywotnie pozbawienie wolności były zastępca Hitlera w NSDAP
- 2002 – papież Jan Paweł II konsekrował Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach
19 sierpnia 2017
19 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Emilia, Jan i Sebald; w Kościele prawosławnym święto Przemienienia Pańskiego; dzień niepodległości Afganistanu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1587 – mimo ambicji monarszych Jana Zamoyskiego królem Polski sejm elekcyjny obrał szwedzkiego królewicza Zygmunta (na portrecie w stroju koronacyjnym), pretensje do tronu szwedzkiego tego króla oraz jego synów doprowadziły do ponad półwiecznych wojen
- 1662 – zmarł francuski matematyk Blaise Pascal (na portrecie), konstruktor działającego w systemie dwunastkowym i dwudziestkowym arytmometru nazwanego „pascaliną”
- 1942 – II wojna światowa: generał Friedrich Paulus wydał rozkaz ataku na Stalingrad; tegoż dnia „likwidacja” getta w Otwocku przyniosła śmierć kilku tysiącom przebywających tam Żydów
- 1962 – napad na bank w Wołowie – rabusie skradli banknoty o wartości ponad 12 mln zł (średnia pensja wówczas wynosiła ok. 2000 zł)
- 2002 – zmarł Marek Kotański, działacz społeczny na rzecz uzależnionych od narkotyków, twórca Monaru
21 sierpnia 2017
21 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Apolinaria, Pius i Wiktoria
Wybrane rocznice:
- 1652 – ślub syna hetmana Bohdana Chmielnickiego, Tymofieja, z córką hospodara Mołdawii Bazylego Lupu
- 1762 – zmarła Mary Wortley Montagu (na portrecie), brytyjska epistolografka, jedna z prekursorek feminizmu
- 1772 – zgromadzenie szwedzkich stanów przyjęło narzuconą przez Gustawa III ustawę, ograniczającą rolę Riksdagu
- 1850 – urodził się polski lekarz i chirurg Ludwik Rydygier
- 1897 – niemiecki chemik Felix Hoffmann dokonał po raz pierwszy syntezy diacetylomorfiny, związku chemicznego znanego powszechniej pod nazwą heroiny
- 1911 – z paryskiego Luwru skradziono obraz Leonarda da Vinci Mona Lisa, dokonał tego pracownik Vincenzo Peruggia (ilustracja)
- 1967 – urodził się czeski reżyser i scenarzysta Petr Zelenka
23 sierpnia 2017
23 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Feliksa, Lubomira i Róża; Europejski Dzień Pamięci Ofiar Stalinizmu i Nazizmu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1572 – nocą z 23 na 24 sierpnia, pięć dni po ślubie Henryka Burbona z Małgorzatą de Valois (który miał zapewnić Francji pokój religijny), katolicy rozpoczęli rzeź przybyłych do Paryża z tej okazji hugenotów; wypadki te określa się mianem „nocy świętego Bartłomieja” (na obrazie Vasariego zabójstwo admirała de Coligny)
- 1927 – urodził się amerykański artysta, twórca i teoretyk happeningu Allan Kaprow; tegoż dnia mord sądowy dokonany w Stanach Zjednoczonych na dwóch anarchistach, Ferdinando Sacco i Bartolomeo Vanzettim, fałszywie oskarżonych o napad z bronią w ręku
- 1967 – w Łazach miał miejsce panoramiczny happening morski autorstwa Tadeusza Kantora
- 1977 – mięśniolot Gossamer Condor konstrukcji amerykańskiego inżyniera Paula MacCready'ego zdobył Nagrodę Kremera za pokonanie w powietrzu wyznaczonego odcinka w kształcie ósemki
- 1997 – zmarł brytyjski biochemik John Kendrew, laureat Nagrody Nobla z dziedziny chemii z roku 1962 za badanie struktury białek globularnych (kłębuszkowych)
25 sierpnia 2017
25 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Józef, Ludwik i Patrycja; dzień niepodległości Urugwaju
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1757 – urodził się Saint-Just (na portrecie), jeden z radykalnych przywódców Wielkiej Rewolucji Francuskiej, zwany „Archaniołem Terroru”
- 1867 – zmarł angielski fizyk i chemik Michael Faraday, wynalazca silnika elektrycznego, z którego – jak zapowiedział – rząd będzie kiedyś czerpać podatki
- 1912 – urodził się Erich Honecker, niemiecki komunista, w latach 1971–1989 przywódca wschodnioniemieckiej komunistycznej partii SED, Przewodniczący Rady Państwa NRD w latach 1976-1989; tegoż dnia w Pekinie utworzono Kuomintang, nacjonalistyczną partię pod formalnym przywództwem Sun Jat-sena, a faktycznym – Song Jiaorena
- 1937 – zdławienie przez sanację strajku chłopskiego (44 ofiary śmiertelne)
- 1997 – sąd krajowy w Berlinie wydał wyroki skazujące m.in. Egona Krenza i Güntera Schabowskiego w procesie byłych członków Biura Politycznego SED
- 2012 – zmarł amerykański astronauta Neil Armstrong (na fotografii), pierwszy człowiek, który stanął na Księżycu
27 sierpnia 2017
27 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Cezary, Honorat i Monika
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1492 – wybór Jana Olbrachta, syna zmarłego w czerwcu Kazimierza Jagiellończyka, na króla Polski; Wielkie Księstwo Litewskie przypadło młodszemu bratu, Aleksandrowi
- 1672 – kapitulacją załogi zakończyło się tureckie oblężenie Kamieńca Podolskiego; wydarzenia te opisał Henryk Sienkiewicz w ostatnich partiach powieści Pan Wołodyjowski (czyniąc autentycznego Hejkinga prototypem Ketlinga)
- 1902 – urodził się ukraiński poeta, prozaik i korespondent wojenny Jurij Janowski
- 1937 – zmarł baron Walter Rothschild (na fotografii powozi zaprzęgiem zebr), brytyjski finansista i zoolog, zwolennik syjonizmu – adresat tzw. deklaracji Balfoura zawierającej poparcie rządu Wielkiej Brytanii dla idei utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie
- 1962 – NASA wystrzeliła w kierunku Wenus sondę Mariner 2 ; udana misja pozwoliła m.in. na stwierdzenie braku pola magnetycznego wokół tej planety
- 1967 – zmarł Brian Epstein (na fotografii), brytyjski manager „czwórki z Liverpoolu”, zwany „piątym bitelsem”
- 1987 – na Filipinach doszło do nieudanej próby obalenia przez wojsko prezydent Corazon Aquino
29 sierpnia 2017
29 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Jan, Sabina i Świętosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
,_lecturing_at_Catholic_University,_Washington,_D.C.,_1946.jpg)
- 1602 – zmarł polski poeta Sebastian Klonowic
- 1632 – urodził się John Locke, angielski filozof, polityk i ekonomista, czołowy przedstawiciel empiryzmu
- 1787 – w Hamburgu miała miejsce prapremiera dramatu Don Carlos Fryderyka Schillera (na fotografii tekst suflera z prapremiery)
- 1862 – urodził się belgijski dramaturg i eseista Maurice Maeterlinck, laureat Nagrody Nobla, autor m.in. dramatu Peleas i Melisanda oraz eseju filozoficzno-przyrodniczego pt. Życie mrówek
- 1982 – zmarła amerykańska aktorka filmowa szwedzkiego pochodzenia Ingrid Bergman pamiętana z roli w Casablance; tegoż dnia w Instytucie Badań Ciężkich Jonów w Darmstadt dokonano odkrycia nowego pierwiastka chemicznego; otrzymał on nazwę meitner na cześć austriackiej fizyk jądrowej Lise Meitner (na fotografii) – była ona drugą uhonorowaną w ten sposób uczoną, po Marii Skłodowskiej-Curie
- 1997 – Sejm przyjął ustawę o ochronie danych osobowych
31 sierpnia 2017
31 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Albertyna, Bohdan i Rajmund; Dzień Solidarności i Wolności; dzień niepodległości Malezji oraz Trynidadu i Tobago
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 12 – urodził się Kaligula, syn Germanika, prawnuk Liwii, cesarz rzymski w latach 37–41; przez Swetoniusza przedstawiony jako szaleniec i kazirodca, swego ulubionego konia wyścigowego miał mianować konsulem
- 1897 – w Bazylei rozpoczął się zorganizowany przez Theodora Herzla (na fotografii) Pierwszy Kongres Syjonistyczny, na którym powołano Światową Organizację Syjonistyczną
- 1907 – „Wielka Gra”: porozumienie rosyjsko-angielskie ustaliło strefy wpływów Wielkiej Brytanii i Cesarstwa Rosyjskiego w Azji Środkowej
- 1912 – urodził się Jan Piwnik ps. Ponury, oficer Armii Krajowej, dowódca partyzancki w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródczyźnie
- 1962 – na emigracji zmarł generał Felicjan Sławoj Składkowski, ostatni premier II RP; z zawodu lekarz, jako minister spraw wewnętrznych usiłował podnieść stan sanitarny kraju
- 1987 – ukazał się album Bad Michaela Jacksona; aż pięć piosenek z niego znalazło się na pierwszym miejscu listy przebojów magazynu „Billboard”
- 1997 – w Paryżu w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym zmarła księżna Walii Diana (na zdjęciu) oraz jej przyjaciel Dodi Al-Fayed
2 sierpnia 2017
2 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Alfreda, Euzebiusz i Gustaw
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1377 – wojska ruskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami nad rzeką Pjaną
- 1847 – w Berlinie rozpoczął się proces 254 uczestników powstania wielkopolskiego 1846 roku (na ilustracji płaskorzeźba na Zamku Cesarskim)
- 1897 – zmarł polski poeta i dramatopisarz Adam Asnyk
- 1967 – zmarł polski malarz, teoretyk i krytyk sztuki Henryk Berlewi, członek ugrupowania Blok działającego w latach 20. XX w. w Warszawie
- 1987 – powstał Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r.
- 1997 – zmarł amerykański pisarz i poeta William S. Burroughs (Nagi lunch)
4 sierpnia 2017
4 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Andrzej, Fryderyk i Pęcisława
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1687 – Iwan Mazepa został wybrany hetmanem Zadnieprza
- 1897 – w Hiszpanii znaleziono rzeźbę znaną jako Dama z Elche (na fotografii), wybitne dzieło sztuki Iberów
- 1927 – zmarł francuski fotograf Eugène Atget, który przez prawie 40 lat wykonał ponad 10 000 zdjęć, dokumentując życie zmieniającego się przez ten czas Paryża (na fotografii Atgeta wystawa sklepowa, częsty motyw artysty)
- 1947 – urodził się niemiecki muzyk Klaus Schulze, członek zespołu Tangerine Dream
- 1977 – w Cambridge zmarł angielski fizjolog Edgar Douglas Adrian, laureat Nagrody Nobla, jego badania przyczyniły się do rozwoju badań nad padaczką i lokalizowaniem uszkodzeń mózgu
- 1997 – przeżywszy 122 lata i 164 dni zmarła Jeanne Calment, najstarsza żyjąca osoba w historii współczesnego świata
- 2007 – w kierunku Marsa została wysłana amerykańska sonda Phoenix, która 26 maja 2008 r. wylądowała w okolicach okołobiegunowych, zaś 21 czerwca NASA podała, iż Phoenix odnalazł lód na Marsie
6 sierpnia 2017
6 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Jakub, Nasław i Oktawian; dzień niepodległości Jamajki
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1517 – Franciszek Skaryna (na rycinie) wydał w Pradze Psałterz, pierwszą książkę w języku starobiałoruskim
- 1657 – zmarł hetman Bohdan Chmielnicki (na portrecie), przywódca powstania kozackiego przeciwko Rzeczypospolitej (1648-1654, bohater narodowy Ukrainy
- 1762 – francuski parlament wydał dekret o wypędzeniu jezuitów z kraju, uznając ich działalność za szkodliwą dla interesów narodu
- 1892 – urodziła się polska poetka, prozaiczka i tłumaczka Kazimiera Iłłakowiczówna
- 1902 – w stoczni w Newcastle upon Tyne został zwodowany statek pasażerski RMS Carpathia, znany z uratowania 703 rozbitków z Titanica
- 1947 – zmarła Wanda Siemaszkowa, aktorka teatralna, reżyserka, odtwórczyni Panny Młodej w prapremierze dramatu Wesele Stanisława Wyspiańskiego
- 2002 – zmarł Edsger Dijkstra, holenderski naukowiec, pionier informatyki
8 sierpnia 2017
8 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Dominik, Mirona i Niegosław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1647 – w bitwie pod Dungans Hill wojska konfederatów irlandzkich zostały pokonane przez armię Parlamentu Anglii
- 1747 – w Warszawie otwarto Bibliotekę Załuskich (na akwareli Zygmunta Vogla z 1801 roku), pierwszą w Polsce tego rodzaju instytucję dostępną dla publiczności
- 1882 – urodził się Władysław Starewicz, polski reżyser filmowy, pionier filmu animowanego (na fotografii przy pracy)
- 1897 – zmarł szwajcarski historyk sztuki Jacob Burckhardt, teoretyk renesansu i baroku, autor m.in. pracy pt. Kultura Odrodzenia we Włoszech
- 1902 – urodził się Paul Dirac, angielski fizyk, który przewidział istnienie pozytonu – antycząstki elektronu
- 1937 – urodził się amerykański aktor filmowy Dustin Hoffman
10 sierpnia 2017
10 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Asteria, Laurencjusz i Wawrzyniec
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 997 – władający arabską Andaluzją Al-Mansur Ibn Abi Aamir zajął Santiago de Compostela; oszczędził mniemany grób Jakuba Apostoła, zabrał natomiast do Kordoby dzwony z katedry
- 1787 – Wolfgang A. Mozart ukończył pracę nad swą serenadą na orkiestrę smyczkową znaną jako Eine kleine Nachtmusik (do odsłuchania fragment utworu)
- 1792 – szturmem na pałac królewski w Tuileriach sankiuloci obalili monarchię francuską; uwięziony został król Ludwik XVI
- 1897 – niemiecki chemik Felix Hoffmann (na fotografii) otrzymał kwasu acetylosalicylowego, z którego przedsiębiorstwo Bayer zaczęło produkować lek znany pod nazwą aspiryny
- 1912 – urodził się Jorge Amado, brazylijski pisarz modernistyczny, autor m.in. powieści Dona Flor i jej dwóch mężów; tegoż dnia angielska pisarka Virginia Stephen poślubiła Leonarda Woolfa
- 1932 – zmarł psi aktor filmowy Rin Tin Tin, owczarek niemiecki, który zagrał w około 25 filmach
12 sierpnia 2017
12 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Hilaria, Innocenty i Lech
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1812 – w Anglii na trasę Middleton – Leeds wyruszyła „Salamanca”, pierwsza w świecie lokomotywa kolei zębatej
- 1827 – zmarł William Blake (na portrecie), mistyk, wszechstronny artysta angielski: malarz, rysownik i rytownik
- 1877 – amerykański astronom Asaph Hall odkrył Deimosa (na fotografii zrobionym przez sondę Mars Reconnaissance Orbiter), mniejszy i dalszy z dwóch księżyców Marsa; istnienie satelitów Marsa sugerował już Jonathan Swift w powieści Podróże Guliwera
- 1902 – urodził się polski konstruktor lotniczy Antoni Kocjan
- 1907 – grupa bojowców PPS dowodzona przez Tomasza Arciszewskiego dokonała ekspropriacji w Sławkowie
- 1932 – W Berlinie rozpoczęły się międzynarodowe zawody lotnicze Challenge, w których zwyciężyli Stanisław Wigura i Franciszek Żwirko
14 sierpnia 2017
14 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Alfred, Elżbieta i Maksymilian; dzień niepodległości Pakistanu
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1447 – w Mediolanie po śmierci księcia Filippo Marii Viscontiego proklamowano efemeryczną Republikę Ambrozjańską
- 1457 – wojna trzynastoletnia: w bitwie pod Bornholmem trzy okręty kaperskie pod banderą Gdańska pokonały 16 okrętów floty duńskiej
- 1777 – urodził się duński fizyk i chemik Hans Christian Ørsted, odkrywca zjawiska elektromagnetyzmu
- 1877 – urodził się polski aktor dramatyczny i reżyser Aleksander Zelwerowicz (na fotografii jako Figaro w „Cyruliku sewilskim” Pierre'a Beaumarchais; Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, 1917)
- 1947 – w wyniku podziału brytyjskich Indii Wschodnich powstało islamskie państwo Pakistan obejmujące tereny z przewagą ludności muzułmańskiej
- 2007 – w Afganistanie zginął pierwszy polski żołnierz sił stabilizacyjnych, podporucznik Łukasz Kurowski
16 sierpnia 2017
16 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eleuteria, Roch i Stefan
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1557 – urodził się włoski malarz i rytownik Agostino Carracci
- 1812 – kampania rosyjska Napoleona: rozpoczęła się bitwa pod Smoleńskiem
- 1832 – urodził się niemiecki psycholog i filozof Wilhelm Wundt, uważany za twórcę psychologii eksperymentalnej
- 1897 – rozpoczęła się belgijska wyprawa antarktyczna, której członkami byli Henryk Arctowski i Antoni Bolesław Dobrowolski; wyprawa dowiodła, że człowiek jest w stanie przetrwać antarktyczną zimę wraz z towarzyszącą jej nocą polarną
- 1922 – powstał blok wyborczy Chrześcijański Związek Jedności Narodowej potocznie określany jako „Chjena”
- 1957 – zmarł amerykański chemik Irving Langmuir (na fotografii), pionier badań nad wyładowaniami elektrostatycznymi w gazach i zjawiskami powierzchniowymi, laureat Nagrody Nobla z 1932 roku
- 1977 – zmarł Elvis Presley (na fotografii), piosenkarz amerykański nazywany „królem rock'n'rolla”
18 sierpnia 2017
18 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Eryka, Helena i Ilona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1227 – zmarł Czyngis-chan, wielki chan Mongołów – twórca imperium, które z czasem objęło niemal połowę Starego Świata
- 1572 – król Nawarry Henryk IV pojął za żonę francuską księżniczkę Małgorzatę de Valois; ze względu na różnice konfesji przyszłych małżonków ceremonia odbyła się na dziedzińcu paryskiej katedry Notre-Dame, zaś sam ślub miał być symbolicznym aktem braterstwa między hugenotami a katolikami – 6 dni później rozpętała się tzw. „noc św. Bartłomieja”
- 1772 – konfederacja barska: wojska rosyjskie złamały obronę twierdzy jasnogórskiej
- 1932 – urodził się Luc Montagnier, francuski mikrobiolog, wirusolog, współodkrywca (wraz z Françoise Barré-Sinoussi) wirusa HIV (na ilustracji schemat budowy), laureat nagrody Nobla w roku 2008; tegoż dnia pierwszy samotny przelot nad Atlantykiem w trudniejszym kierunku zachodnim, dokonany przez szkockiego pilota Jim Mollisona na lekkim samolocie sportowym de Havilland Puss Moth
- 1937 – urodził się polski pisarz i poeta Edward Stachura (na fotografii)
- 1957 – podczas wyprawy ratunkowej w alpejskim masywie Mont Blanc zginął Wawrzyniec Żuławski, polski kompozytor, pisarz, taternik i ratownik górski
20 sierpnia 2017
20 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Krzysztof, Samuela i Sobiesław
Wybrane rocznice:
- 1619 – 20 pierwszych czarnoskórych niewolników zostało przywiezionych na pokładzie holenderskiego statku do Jamestown w Wirginii, pierwszej stałej angielskiej osady w Ameryce Północnej
- 1742 – urodził się Tadeusz Reytan, polski szlachcic, poseł województwa nowogródzkiego na Sejm Rozbiorowy
- 1847 – urodził się Bolesław Prus (na frontyspisie pierwszego wydania Lalki), polski pisarz i publicysta okresu pozytywizmu
- 1856 – urodził się serbołużycki poeta, prozaik i dramatopisarz Jakub Bart-Ćišinski
- 1882 – w Cerkwi Chrystusa Zbawiciela odbyło się pierwsze wykonanie uwertury koncertowej Rok 1812 Piotra Czajkowskiego
- 1956 – urodził się polski dziennikarz, reporter i korespondent wojenny Waldemar Milewicz
- 1977 – wystrzelono amerykańską sondę kosmiczną Voyager 2 (na fotografii start rakiety „Titan III” z sondą Voyager 2)
22 sierpnia 2017
22 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Maria, Zygfryd i Zygfryda
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1587 – drugie koło elekcyjne królem Polski obrało Maksymiliana Habsburga – Rzeczpospolita miała zatem dwóch monarchów, nieuznanych zresztą przez szlachtę litewską; obaj podpisali pacta conventa, lecz zwolennicy wybranego trzy dni wcześniej Zygmunta Wazy jako pierwsi opanowali ówczesną stolicę – Kraków
- 1607 – zmarł angielski prawnik i podróżnik Bartholomew Gosnold, badacz Ameryki Północnej, który w czasie swojej drugiej wyprawy do Nowego Świata założył pierwszą angielską stałą osadę, nazwaną na cześć króla Jakuba I – Jamestown
- 1642 – w Nottingham król Karol I Stuart (na potrójnym portrecie Antoona van Dycka) wypowiedział wojnę Parlamentowi – rozpoczął się wieloletni okres krwawych walk wewnętrznych na Wyspach Brytyjskich
- 1862 – urodził się francuski kompozytor Claude Debussy, przedstawiciel impresjonizmu, autor m.in. symfonii La Mer i preludium do Popołudnia fauna
- 1902 – urodziła się niemiecka reżyserka filmowa Leni Riefenstahl, ulubienica Hitlera, autorka propagandowego filmu Triumf woli i dokumentalnej kroniki berlińskiej olimpiady pt. Olympia
- 1922 – podczas irlandzkiej wojny domowej Michael Collins, twórca Irlandzkiej Armii Republikańskiej, zginął w zamachu zorganizowanym przez odłam IRA przeciwny wynegocjowanemu przezeń traktatowi
- 2007 – zmarł polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny i dramaturg Jacek Chmielnik (na fotografii), znany przede wszystkim z ról w filmach Juliusza Machulskiego takich jak Vabank czy Kingsajz, prowadził też w TVP1 teleturniej Kochamy polskie seriale
24 sierpnia 2017
24 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Anita, Bartłomiej i Jerzy
Wybrane rocznice:
- 1572 – w rozpoczętej rankiem kilkudniowej serii mordów dokonywanych w Paryżu przez katolików na protestantach (wydarzenia określane jako „noc św. Bartłomieja”) przywódca hugenotów, admirał Gaspard de Coligny został wyrzucony przez okno (na ilustracji), po czym ucięto mu głowę i odesłano do Rzymu w darze dla papieża Grzegorza XIII
- 1858 – urodził się powieściopisarz, nowelista i działacz społeczny Wacław Sieroszewski
- 1902 – urodził się Fernand Braudel, francuski historyk czasów nowożytnych, należący do „szkoły Annales”
- 1947 – urodził się brazylijski pisarz Paulo Coelho (na fotografii) (Alchemik) (
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów Paulo Coelho) - 1954 – prezydent Brazylii Getúlio Vargas został zmuszony przez wojskowych do dymisji i tego samego dnia popełnił samobójstwo
- 1957 – urodził się Stephen Fry, brytyjski komik, aktor, reżyser, powieściopisarz
- 1982 – urodził się Anders Bardal, norweski skoczek narciarski, zdobywca Pucharu Świata w skokach narciarskich w sezonie 2011/2012
Zobacz w 26 sierpnia 2017
26 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Adrianna, Hadrian i Maria
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1542 – wyprawa Francisco de Orellany (na ilustracji budowa barkentyny „San Pedro” przez członków wyprawy) dotarła do ujścia Amazonki; był on pierwszym Europejczykiem, który spłynął tą rzeką do Atlantyku
- 1897 – urodził się architekt Bohdan Pniewski, autor m.in. projektu odbudowy i rozbudowy Teatru Wielkiego (na fotografii)
- 1967 – zmarł rysownik Marian Walentynowicz, ilustrator licznych książek dla dzieci, w tym Przygód Koziołka Matołka oraz Awantur i wybryków małej małpki Fiki-Miki; w czasie II wojny światowej był korespondentem wojennym przy 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka
- 1982 – zmarł satyryk Adam Kreczmar
- 1992 – Václav Klaus i Vladimír Mečiar zdecydowali o podziale Czecho-Słowacji; tegoż dnia koło Kuźni Raciborskiej wybuchł pożar, który pochłonął ok. 18 tys. hektarów lasu
28 sierpnia 2017
28 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Aleksander, Augustyn i Joachima; Święto Lotnictwa Polskiego
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
_used_in_Croatia_-_1941%E2%80%931945.jpg)
- 1862 – wojna secesyjna: rozpoczęła się druga bitwa nad Bull Run, zakończona dwa dni później zwycięstwem wojsk Konfederacji dowodzonych przez generałów Roberta Lee i Thomasa Jacksona nad siłami Unii
- 1882 – w Krakowie rozpoczęto budowę linii tramwajowej
- 1932 – w Berlinie Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura wygrali międzynarodowe zawody lotnicze Challenge na specjalnie skonstruowanym samolocie turystyczno-sportowym RWD-6 (na fotografii finisz F. Żwirki podczas zawodów)
- 1942 – w założonym przez ustaszy obozie koncentracyjnym Jasenovac strażnicy urządzili nocą zawody w mordowaniu więźniów; zwycięzca poderżnął gardła 1360 ludziom (na fotografii służący temu nóż, zwany „srbosjek”)
- 1947 – w wyniku obrażeń odniesionych podczas walki z bykiem z hodowli Miura zmarł hiszpański matador Manolete, uważany za największego toreadora wszech czasów
- 1972 – amerykański pływak Mark Spitz wywalczył pierwszy z serii siedmiu złotych medali olimpijskich zdobytych przezeń w Monachium
- 1987 – zmarł John Huston, amerykański reżyser, twórca m.in. filmów Sokół maltański i Skarb Sierra Madre; jako aktor wystąpił u Romana Polańskiego w Chinatown
30 sierpnia 2017
30 sierpnia: imieniny obchodzą m.in.: Feliks, Ingeborga i Małgorzata
Wybrane rocznice:
- 1157 – w Krzyszkowie Bolesław Kędzierzawy złożył hołd lenny Fryderykowi Barbarossie
- 1797 – urodziła się angielska poetka i pisarka Mary Shelley (na portrecie)
- 1930 – urodził się amerykański finansista, inwestor giełdowy Warren Buffett
- 1954 – urodził się białoruski polityk, Alaksandr Łukaszenka, urzędujący Prezydent Republiki Białorusi
- 1967 – Thurgood Marshall (na fotografii) został pierwszym czarnoskórym sędzią Sądu Najwyższego USA
- 1972 – urodziła się amerykańska aktorka Cameron Diaz
- 1987 – podczas Mistrzostw Świata w Lekkoatletyce bułgarska skoczkini wzwyż Stefka Kostadinowa skacząc na wysokość 2,09 m ustanowiła nowy – obowiązujący do dziś – rekord świata w skoku wzwyż
styczeń • luty • marzec • kwiecień • maj • czerwiec • lipiec • sierpień • wrzesień • październik • listopad • grudzień
,_lecturing_at_Catholic_University,_Washington,_D.C.,_1946.jpg){kind=link}
_used_in_Croatia_-_1941%E2%80%931945.jpg){kind=link}
