Rzeszowiacy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m WP:SK - dopełnienie decyzji z Poczekalni |
m disambigR -> inne znaczenia, Wikiprojekt:Sprzątanie metastron |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{inne znaczenia||[[Zespół Pieśni i Tańca "Rzeszowiacy"]]}} |
||
{{Grupa etniczna infobox |
{{Grupa etniczna infobox |
||
|ojczysta = Rzeszowiacy |
|ojczysta = Rzeszowiacy |
Wersja z 10:14, 22 sty 2013
Język | |
---|---|
Grupa |
Rzeszowiacy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar u podnóża Kotliny Sandomierskiej, okolice miast: Łańcut, Przeworsk, Ropczyce, Rzeszów. Jest to ludność pogranicza kulturowego[1], stanowiąca bezpośrednie przedłużenie na wschód grup małopolskich. Jednakże Rzeszowiacy rozwinęli własną odrębność kulturową[2][3].
Rzeszowiacy stanowią od dawna osiadłą ludność polską zachodniej części dawnego województwa ruskiego. Od zachodu zaznacza się bardzo wyraźna granica etnograficzna między Rzeszowiakami a Sandomierzanami, która prawie w całości pokrywała się z granicą dawnych województw sandomierskiego i ruskiego. Jan Stanisław Bystroń twórca określenia tej grupy wskazywał, że nazwa Rzeszowiacy jest może zbyt lokalna, jednak ogólniejszej nie znaleziono[2][3].
Na początku XX wieku grupa charakteryzowała się tradycyjnym strojem ludowym, gwarą i rzemiosłem oraz przede wszystkim bogatą i częstokroć monumentalną architekturą domów konstrukcji przysłupowej[4].
Historia
W roku 1582 kronikarz Maciej Stryjkowski napisał m.in., że niemieccy chłopi osadzeni pod Przeworskiem, Przemyślem, Sanokiem, i Jarosławiem są "dobrymi rolnikami"[5]. Pięćdziesiąt lat później, roku 1632 podobną opinię wyraził Szymon Starowolski w dziele Polonia: Szablon:CytatD
Zobacz też
- ↑ "W południowej części grupy Sandomierskiej zaznaczają się różnice kulturowe między mieszkańcami dolnych a środkowych dorzeczy Dunajca, Wisłoki i Wisłoka. Na południu zaznaczają się np. wpływy kolonistów Sasów na terenie zwanym przez sąsiadów "Na głuchoniemcach" od Pilzna i Gorlic aż poza Wisłok. Po lewej stronie Wisły aż po Radom siedzą Sandomierzanie." [w:] Wiedza o Polsce. Etnografia Polski. t. 3. 1931. str. 202
- ↑ a b Jan Stanisław Bystroń: Ugrupowanie etniczne ludu polskiego. Kraków: Orbis, 1925, s. 9, 17.
- ↑ a b Jan Stanisław Bystroń: Etnografia Polski. Poznań: Spółdzielnia Wydawnicza "Czytelik", 1947, s. 32.
- ↑ Grupy etnograficzne. Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, 2007-01-03. [dostęp 2010-10-24].
- ↑ Maciej Stryjkowski. "Kronika polska, litewska, etc." 1582. Zbiór dziejopisów polskich. t.II. Warszawa. 1766. str. 399