Ofiarowanie Pańskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
→Dzień obchodów: ort. |
szablon uwagi |
||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
{{dopracować|sekcja|źródła}} |
|||
{{Dopracować|sekcja|pov=2015-02}} |
|||
Podstawą historyczną tej uroczystości jest opis tego wydarzenia, zawarty w [[Ewangelia Łukasza|Ewangelii według św. Łukasza]] (Łk 2,22-38). Zgodnie z nakazami prawa, każdy pierworodny chłopiec miał być w [[Świątynia Jerozolimska|Świątyni]] ofiarowany Bogu. Nie oznaczało to poświęcenia chłopca na służbę [[kapłan|kapłańską]] (bo tylko z pokolenia [[Aaron (postać biblijna)|Aarona]] mogli być kapłanami, a z [[Lewi]]ego – [[Lewici|lewitami]]), ale był to gest symboliczny poświęcenia Bogu tego, co było dla rodziców największą wartością. "W zamian" (obrzęd "wykupienia") ofiarowano parę synogarlic lub 2 młode gołębie (por. Łk 2,24). W ewangelicznej scenie biorą udział (oprócz Jezusa – Dziecięcia): Maryja, [[Józef z Nazaretu|św. Józef]], [[starzec Symeon]] i [[Anna (prorokini)|prorokini Anna]]. |
Podstawą historyczną tej uroczystości jest opis tego wydarzenia, zawarty w [[Ewangelia Łukasza|Ewangelii według św. Łukasza]] (Łk 2,22-38). Zgodnie z nakazami prawa, każdy pierworodny chłopiec miał być w [[Świątynia Jerozolimska|Świątyni]] ofiarowany Bogu. Nie oznaczało to poświęcenia chłopca na służbę [[kapłan|kapłańską]] (bo tylko z pokolenia [[Aaron (postać biblijna)|Aarona]] mogli być kapłanami, a z [[Lewi]]ego – [[Lewici|lewitami]]), ale był to gest symboliczny poświęcenia Bogu tego, co było dla rodziców największą wartością. "W zamian" (obrzęd "wykupienia") ofiarowano parę synogarlic lub 2 młode gołębie (por. Łk 2,24). W ewangelicznej scenie biorą udział (oprócz Jezusa – Dziecięcia): Maryja, [[Józef z Nazaretu|św. Józef]], [[starzec Symeon]] i [[Anna (prorokini)|prorokini Anna]]. |
||
Wersja z 21:02, 4 lut 2015
 Ofiarowanie w Świątyni (pędzla Giovanniego Bellini w Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu) | |
| Dzień | |
|---|---|
| Typ święta | |
| Religie | |
| Upamiętnia |
ofiarowanie Jezusa Chrystusa w Świątyni Jerozolimskiej |
| Inne nazwy |
Oczyszczenie Najświętszej Maryi Panny |
| Podobne święta | |
Ofiarowanie Pańskie, Spotkanie Pańskie, gr. Hypa-pante oraz Heorte ton Kataroin (święto spotkania i oczyszczenia) – święto chrześcijańskie, upamiętniające ofiarowanie Jezusa Chrystusa w Świątyni Jerozolimskiej, zgodnie z prawem Mojżeszowym, dawniej nazywane Oczyszczeniem Najświętszej Maryi Panny (w 40. dzień od Narodzenia Jezusa), czym nawiązywano do święta spotkania i święta oczyszczenia w tradycji starotestamentalnej i chrześcijańskiej.
Dzień obchodów
- Kościół katolicki
Ofiarowanie Pańskie obchodzone jest w Kościele katolickim 2 lutego (w Kościele zachodnim) lub 15 lutego (w Kościołach wschodnich) i ma rangę święta liturgicznego. W tym samym dniu w Kościele powszechnym przypada Światowy Dzień Życia Konsekrowanego, ustanowiony przez papieża Jana Pawła II. Święto nie jest dniem wolnym od pracy.
- Starokatolicyzm
Kościół Starokatolicki Mariawitów i Kościół Katolicki Mariawitów obchodzi 2 lutego pod nazwami Ofiarowanie Pańskie i Święto Matki Bożej Gromnicznej podobnie jak Kościół Polskokatolicki w RP. Uroczystość ta kończy okres Bożego Narodzenia. W kalendarzu Kościoła Chrześcijańsko-Katolickiego w Szwajcarii święto to nosi nazwę Ofiarowanie Jezusa w Świątyni[1].
- Ewangelicyzm
Ewangelicy obchodzą święto również 2 lutego pod nazwą Dzień Ofiarowania Pana Jezusa, a także Oczyszczenie Marii Panny[2].
- Prawosławie
W Cerkwi prawosławnej jest to jedno z 12 głównych świąt obchodzone, jako Spotkanie Pańskie, 2/15 lutego[3], tj. 2 lutego według prawosławnej liturgii posługującej się kalendarzem juliańskim, a 15 lutego według obowiązującego kalendarza gregoriańskiego[4].
W tym samym dniu obchodzony jest Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej[5], proklamowany w 1992 roku przez liderów Syndesmosu, największej na świecie federacji prawosławnych bractw i szkół teologicznych)[6].
Historia
 |
Ta sekcja wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
 |
Treść tej sekcji od 2015-02 może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
Podstawą historyczną tej uroczystości jest opis tego wydarzenia, zawarty w Ewangelii według św. Łukasza (Łk 2,22-38). Zgodnie z nakazami prawa, każdy pierworodny chłopiec miał być w Świątyni ofiarowany Bogu. Nie oznaczało to poświęcenia chłopca na służbę kapłańską (bo tylko z pokolenia Aarona mogli być kapłanami, a z Lewiego – lewitami), ale był to gest symboliczny poświęcenia Bogu tego, co było dla rodziców największą wartością. "W zamian" (obrzęd "wykupienia") ofiarowano parę synogarlic lub 2 młode gołębie (por. Łk 2,24). W ewangelicznej scenie biorą udział (oprócz Jezusa – Dziecięcia): Maryja, św. Józef, starzec Symeon i prorokini Anna.
Ofiarowanie Jezusa, z uwagi na jego Bosko-ludzki byt, miało inny charakter, niż w przypadku pozostałych chłopców. Było ono wyrazem wierności Bogu, jego nakazom zawartym w Prawie, ale miało przede wszystkim inną istotę. W wydarzeniu tym Jezus ofiarowuje się Bogu, ale jako swemu Ojcu, bowiem, będąc człowiekiem, nie przestaje być Jednym z Trójcy. To ofiarowanie jest zapoczątkowaniem, a zarazem znakiem tego oddania się Ojcu, które swój szczyt osiągnie na Krzyżu. Rozwijając tę myśl, teologia i ikonografia Wschodu przedstawia tę scenę w ten sposób, że między Matką Bożą a Symeonem znajduje się ołtarz – symbol ofiary – ponad którym Dziecię jest przekazywane.
Ze względu jednak na posiadanie ludzkiej natury, czyn Jezusa jest ofiarowaniem Ojcu nie tylko swej Osoby, ale także całej ludzkości, dla której jednocześnie, jak i dla każdego człowieka, jest On wzorem całkowitego oddania się i posłuszeństwa woli Bożej, wzorem także ofiary.
Od IV wieku w Jerozolimie święto to przeżywano jako "Spotkanie Pańskie". Chrystus przez swoje "wejście w świat" spotyka się ze wszystkimi ludźmi. Przez pośrednictwo Jezusa, Maryi i św. Józefa – w tym spotkaniu w świątyni jerozolimskiej – "dokonało się" już w zarodku "wszechspotkanie" Boga z ludźmi i ludzi pomiędzy sobą”. Jest to mianowicie "spotkanie" z całą ludzkością, reprezentowaną przez Symeona, oświeconego mocą Ducha Świętego (Łk 2,25-26). Syn Boży ofiarowuje się również światu, jest on darem Boga, którego udziela On zarówno narodom pogańskim ("Światło na oświecenie pogan"), jak i Swemu Ludowi – Izraelowi ("I chwałę ludu Twego, Izraela"), aby doprowadzić ich do zbawienia. Jezus Chrystus jest Światłem, które "oświeca" ludzi i prowadzi ku życiu wiecznemu; jest spełnieniem nadziei na przyjaźń z Bogiem, jakie nosi w sobie pogrążona w grzechu ludzkość.
Jest to dlatego święto radosne, a kantyk starca Symeona, zwany od pierwszych łacińskich słów "Nunc dimittis", jest częścią codziennie odmawianej przez osoby duchowne i nie tylko Liturgii Godzin, a dokładnie Modlitwy na zakończenie dnia, czyli Komplety.
Na Zachodzie przeżywano to święto jako czas wyzwolenia się kobiety z dziedzictwa grzechu Ewy.
Święto w Polsce
W polskiej tradycji katolickiej obchodzone jest jako święto Matki Boskiej Gromnicznej, obecnie natomiast akcent położony jest na osobę Chrystusa, który jest "światłością świata" i "Światłem na oświecenie pogan", i otrzymało nazwę Ofiarowania Pańskiego. Od niepamiętnych czasów czczono w Kościele pamiątkę przyniesienia przez Maryję Dzieciątka Jezus do świątyni jerozolimskiej. W niektórych rejonach dzień ten zwano świętem Symeona.
Zwyczaje
Począwszy od IX wieku wierni w tym dniu przynoszą do kościoła świece do pobłogosławienia zwane gromnicami. Nazwa ta wywodzi się od słowa „grom”, gdyż zapalano je w czasie burzy, stawiano w oknie i modlono się o oddalenie piorunów.
Procesja z płonącymi świecami na początku liturgii jest znakiem nowego kroczenia przez życie w jedności z Jezusem i blaskach Jego ewangelii. Po powrocie do domu dawniej wypalano płomieniem gromnicy krzyż na belce sufitu. Zapalenia gromnicy i wkładanie jej w ręce umierającego oznacza, że na wzór „roztropnych panien” wychodzi on z płonącą lampą na spotkanie swego Oblubieńca.
Zobacz też
- ↑ Liturgischer Kalender 2010. na stronie Kościoła Chrześcijańsko-katolickiego w Szwajcarii
- ↑ Śpiewnik Ewangelicki. Wyd. II. Bielsko-Biała: Augustana, 2008, s. 1447. ISBN 978-83-88941-88-7.
- ↑ podwójne datowanie
- ↑ Spotkanie Pańskie. na cerkiew.pl (oprac. Jarosław Charkiewicz)
- ↑ Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej. – wiara.pl
- ↑ Światowy Dzień Młodzieży Prawosławnej – World Day of Orthodox Youth na oficjalnej stronie Syndesmosu.
Bibliografia
- Heinzgerd Brakmann: He hypapantè toû Kyríou. Christi Lichtmess im frühchristlichen Jerusalem; in: H.-J. Feulner u. a. (Hrsg.): Crossroad of Cultures. Studies in Liturgy and Patristics in Honor of Gabriele Winkler; Orientalia Christiana Analecta 260; Rom: Pont. Ist. Orientale, 2000.
- Ofiarowanie Pańskie materiały na brewiarz.katolik.pl [Ostatnia aktualizacja: 12.01.2010]
