Sturmgeschütz IV

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sturmgeschütz IV (StuG IV)
Ilustracja
Działo StuG IV w Muzeum Broni Pancernej Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych
Dane podstawowe
Państwo

 III Rzesza

Producent

Krupp-Gruson

Typ pojazdu

działo pancerne

Trakcja

gąsienicowa

Załoga

4 (dowódca, kierowca, celowniczy, ładowniczy)

Historia
Prototypy

1943

Produkcja

19431945

Egzemplarze

1108 + 31 ( przebudowane z czołgów )

Dane techniczne
Silnik

1 silnik gaźnikowy, 4-suwowy, 12-cylindrowy widlasty Maybach HL 120TRM o mocy 300 KM

Transmisja

mechaniczna 6 + 1

Poj. zb. paliwa

300 l

Pancerz

spawany z płyt walcowanych, grubość: 10 – 80 mm

Długość

6,70 m

Szerokość

2,95 m

Wysokość

2,20 m (w zależności od wersji)

Masa

23 000 kg

Nacisk jedn.

0,8 KG/cm²

Osiągi
Prędkość

35 – 40 km/h (po drodze)

Zasięg pojazdu

210 km (po drodze)

Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)

0,90 m

Ściany (wys.)

0,60 m

Kąt podjazdu

30º

Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 armata 75 mm StuK40 L/48
1 karabin maszynowy MG 34 kal. 7,92 mm
Użytkownicy
Niemcy

Sturmgeschütz IV (StuG IV, SdKfz 167) – niemieckie samobieżne, szturmowe działo pancerne z okresu II wojny światowej. Charakteryzowało się dobrymi warunkami trakcyjnymi, miało sprawdzone działo kalibru 75 mm oraz niską sylwetkę.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Początkowo jedynym typem działa szturmowego (niem. Sturmgeschütz) będącego na uzbrojeniu niemieckiej Panzerwaffe (tj. broni pancernej) był StuG III produkowany na podwoziu czołgu średniego PzKpfw III. Późniejsze próby tych dział, jak i udany chrzest bojowy sprawiły, że ten typ uzbrojenia został doceniony. Rozwój wydarzeń sprawił, że w firmie Krupp złożono zamówienie w 1942 na opracowanie na podwoziu 9/BW, czyli czołgu PzKpfw. IV Ausf. G, nowego działa szturmowego. W 1943 roku powstał prototyp działa szturmowego, w którym wykorzystano wspomniane podwozie czołgu PzKpfw. IV.

Działa szturmowe Stug IV miały standardowe opancerzenie dział StuG III. Modyfikacji uległo tylko stanowisko kierowcy, które zostało umieszczone w stanowisku przed nadbudową kadłuba. W późniejszym okresie działa otrzymały zdalnie sterowany karabin maszynowy na wierzchu nadbudówki – na luku ładowniczego (tzw. rundumsfeuer MG 34) i wyrzutnię granatów odłamkowych w celu ochrony własnej przed piechotą przeciwnika (tzw. Nahverteidigungswaffe, niem. – broń obrony bezpośredniej). Od razu zakładano wykorzystanie sprawdzonej nadbudówki działa StuG III – zyskując tym samym czas i środki na wdrożenie nowego wzoru uzbrojenia. Pojazd otrzymał nazwę: 7,5 StuK L/48 auf Fgst PzKpfw IV Sd Kfz 167 – Sturmgeschütz IV.

Pokaz nowego działa szturmowego zaplanowano na 6 grudnia 1943 roku. Pokaz zakończył się powodzeniem – nowy projekt został zaakceptowany i rozpoczęto planowanie produkcji seryjnej. 16 grudnia Hitler polecił rozpoczęcie produkcji seryjnej, która była prowadzona w zakładach Nibelungenwerke i Krupp od grudnia 1943 r. do stycznia 1944 r. Wyprodukowano 31 pojazdów przebudowanych z czołgów i 1108 pojazdów seryjnych.

Poszczególne elementy były produkowane przez:

  • podwozie i układ jezdny: zakłady Krupp-Gruson AG w Magdeburgu-Buckau,
  • wanna kadłuba: firma Böhler w Kapfenbergu, Eisenwerke Oberdonau w Linzu w Austrii, Krupp w Essen i Eisenhüttenverein w Bochum,
  • pancerna nadbudowa: zakłady Brandenburgische Eisenwerke,
  • armaty: 7,5 cm StuK 40 L/48 kalibru 75 mm: zakłady Wimag z Berlina i Skoda w Pilźnie.

Pierwszy zachowany egzemplarz działa został odnaleziony w 1999 roku. Działo zostało wydobyte z bagna otaczającego rzekę Sępolenkę w Przepałkowie[1], z rejonu, w którym ugrzęzło więcej pojazdów w trakcie ucieczki niemieckich czołgów. Działo znajduje się w Muzeum im. Orła Białego w Skarżysku-Kamiennej, przeszło rekonstrukcję i zostało udostępnione 25 lipca 2020 r[2].

W 2008 r. dobrze zachowane działo Sturmgeschütz IV (z zaledwie 211 km na liczniku) wyciągnięto z rzeki Rgielewki w gminie Grzegorzew. Wydobyty wóz bojowy wzbogacił kolekcję Muzeum Broni Pancernej w Poznaniu. W roku 2009 wyremontowano działo do stanu jezdnego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Super User, StuG IV z Przepałkowa [online], pobitwie.pl [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-12].
  2. StuG IV już czeka w Muzeum Orła Białego w Skarżysku na zwiedzających [online], ProSkarżysko, 25 lipca 2020 [dostęp 2020-07-25] (pol.).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]