Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Wojewodowie poznańscy w II Rzeczypospolitej: Wawrzyniec Typrowicz |
|||
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 13 użytkowników) | |||
Linia 4: | Linia 4: | ||
|dopełniacz nazwy = województwa poznańskiego |
|dopełniacz nazwy = województwa poznańskiego |
||
|jednostka = [[Podział administracyjny II RP|województwo]] |
|jednostka = [[Podział administracyjny II RP|województwo]] |
||
|lata istnienia = |
|lata istnienia = 1919–1939 |
||
|herb = POL województwo poznańskie II RP COA.svg |
|herb = POL województwo poznańskie II RP COA.svg |
||
|flaga = |
|flaga = |
||
|wariant flagi = 2RP |
|wariant flagi = 2RP |
||
|data powstania = |
|data powstania = 12 sierpnia 1919 |
||
|data likwidacji = |
|data likwidacji = |
||
|stolica = [[Poznań]] |
|stolica = [[Poznań]] |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|siedziba sejmiku = |
|siedziba sejmiku = |
||
|marszałek = |
|marszałek = |
||
|powierzchnia = (1931) 26 564 km²<br />(1939) 28 089<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Ludność Polski w XX wieku|nazwisko=Gawryszewski|imię=Andrzej|rok=2005|wydawca=[[Polska Akademia Nauk]] – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego|miejsce=Warszawa|strony=32|isbn=83-87954-66-7|url=https://rcin.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/2425?id=2425|seria=Monografie|issn=1643-2312}}</ref> |
|||
|powierzchnia = 28 089 |
|||
|rok powierzchni = |
|rok powierzchni = |
||
|liczba ludności = 2 106 500<ref name="spis1931">{{Cytuj|tytuł=Drugi Powszechny Spis Ludności z dn. 9.XII 1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność|data=1938|miejsce=Warszawa|wydawca=Główny Urząd Statystyczny|s=1}}</ref> |
|||
|liczba ludności = 2 339 600 |
|||
|rok ludności = 1931 |
|rok ludności = [[Drugi Powszechny Spis Ludności|1931]] |
||
|gęstość zaludnienia = |
|gęstość zaludnienia = 79,3 |
||
|tablice rejestracyjne = PZ |
|tablice rejestracyjne = PZ |
||
|adres urzędu wojewódzkiego = ul. Gołębia 1<br />Poznań |
|adres urzędu wojewódzkiego = ul. Gołębia 1<br />Poznań |
||
|plan = Poznań Voivodeship Administrative Map 1938.png |
|plan = Poznań Voivodeship Administrative Map 1938.png |
||
|opis planu = |
|opis planu = |
||
|liczba powiatów (M) = 2 |
|liczba powiatów (M) = 2 |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|liczba gmin (MW) = |
|liczba gmin (MW) = |
||
|liczba gmin (W) = 237 |
|liczba gmin (W) = 237 |
||
|mapa |
|mapa Polski = Poland Voivodeships adminstrative division 1938 Poznań Voivodeship.svg |
||
|wariant mapy = |
|wariant mapy = |
||
|współrzędne = |
|współrzędne = |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
|Plik:Woj.poznańskie-Polska spis powszechny 1931.pdf|Województwo poznańskie - oficjalne dane [[GUS]] [[Drugi Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego 1931]] |
|Plik:Woj.poznańskie-Polska spis powszechny 1931.pdf|Województwo poznańskie - oficjalne dane [[GUS]] [[Drugi Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego 1931]] |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Kompleks Jezuicki Poznań RB1.JPG|thumb|250px|Urząd Wojewódzki Poznański w Poznaniu - widok współczesny]] |
|||
'''Województwo poznańskie''', [[województwo]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] istniejące w latach [[1919]]–[[1939]] ze stolicą w [[Poznań|Poznaniu]]. |
|||
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|250px|Starostwo Krajowe w Poznaniu - widok współczesny]] |
|||
[[Plik:Polska II RP gestosc zaludnienia.jpg|thumb|250px|Polska, [[gęstość zaludnienia]] (1931)]] |
|||
'''Województwo poznańskie''' – [[województwo]] [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] istniejące w latach 1919–1939 ze stolicą w [[Poznań|Poznaniu]]. |
|||
Główne miasta: Poznań, [[Bydgoszcz]] (do |
Główne miasta: Poznań, [[Bydgoszcz]] (do 1938), [[Kalisz]] (od 1938), [[Gniezno]], [[Inowrocław]], [[Jarocin]], [[Krotoszyn]], [[Leszno]], [[Międzychód]], [[Ostrów Wielkopolski]], [[Rawicz]]. |
||
Jedno z dwóch województw (obok [[województwo pomorskie (II Rzeczpospolita)|województwa pomorskiego]]), w których istniał samorząd stopnia wojewódzkiego. Działał on na podstawie pozostawionych przepisów [[Królestwo Prus|pruskich]]. Organami tego samorządu były: sejmik wojewódzki (Sejmik Krajowy Poznański), wydział wojewódzki oraz starosta krajowy. |
Jedno z dwóch województw (obok [[województwo pomorskie (II Rzeczpospolita)|województwa pomorskiego]]), w których istniał samorząd stopnia wojewódzkiego. Działał on na podstawie pozostawionych przepisów [[Królestwo Prus|pruskich]]. Organami tego samorządu były: sejmik wojewódzki (Sejmik Krajowy Poznański), wydział wojewódzki oraz starosta krajowy. |
||
== Podział administracyjny == |
|||
Powierzchnia powiatów według stanu na 1939 r., w przypadku wcześniejszego zniesienia lub zmiany przynależności wojewódzkiej powiatu na ostatni rok istnienia w ramach danego województwa. Liczba ludności na podstawie [[Drugi Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego z 1931 r.]], w przypadku powiatów zniesionych lub przeniesionych przed tą datą, dane ze [[Pierwszy Powszechny Spis Ludności|spisu powszechnego z 1921 r.]] |
|||
{| class="wikitable" | |
|||
! | Powiat |
|||
! | Powierzchnia<br />(km²) |
|||
! | Liczba mieszkańców |
|||
! | Siedziba<br />(<small>liczba mieszkańców</small>) |
|||
|- |
|||
|[[powiat bydgoski|bydgoski]] (''do 1938'')<ref name=":35" group="uwaga">1 kwietnia 1938 roku z woj. poznańskiego wyłączono powiaty [[Powiat wyrzyski|wyrzyski]], [[Powiat szubiński|szubiński]], [[Powiat bydgoski|bydgoski]] i [[Powiat inowrocławski|inowrocławski]], powiaty miejskie [[Bydgoszcz]] i [[Inowrocław]] oraz części [[Powiat mogileński|powiatu mogileńskiego]] (miasto [[Kruszwica]] i gminy [[Kruszwica (gmina)|Kruszwica]] i [[Chełmce (gmina)|Chełmce]], które przyłączono do [[Powiat inowrocławski|powiatu inowrocławskiego]] – {{Dziennik Ustaw|1938|19|154}}) i włączono je do [[Województwo pomorskie (II Rzeczpospolita)|woj. pomorskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1937|46|350}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1334 |
|||
| align="right"| 58 100 |
|||
| rowspan="2" align="center"| [[Bydgoszcz]]<br />(<small>117 528</small>) |
|||
|- |
|||
| [[Bydgoszcz]] (''do 1938'')<ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 75 |
|||
| align="right"| 117 528 |
|||
|- |
|||
| [[powiat chodzieski|chodzieski]] |
|||
| align="right"| 893 |
|||
| align="right"| 44 500 |
|||
| align="center"| [[Chodzież]]<br />(<small>7511</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat czarnkowski|czarnkowski]] |
|||
| align="right"| 919 |
|||
| align="right"| 43 300 |
|||
| align="center"| [[Czarnków]]<br />(<small>4737</small>) |
|||
|- |
|||
| [[Gniezno]] (''od 1925'')<ref name=":36" group="uwaga">1 lipca 1925 r. utworzono [[Powiat grodzki|powiaty miejskie]] w [[Gniezno|Gnieźnie]] i [[Inowrocław|Inowrocławiu]] ({{Dziennik Ustaw|1925|59|416}}, {{Dziennik Ustaw|1925|59|417}}).</ref> |
|||
| align="right"| 18 |
|||
| align="right"| 29 924 |
|||
| rowspan="2" align="center"| [[Gniezno]]<br />(<small>29 924</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat gnieźnieński|gnieźnieński]]<ref name=":36" group="uwaga" /><ref name=":37" group="uwaga"><small>1 kwietnia 1927 r. zniesiono [[powiat witkowski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat gnieźnieński|powiatu gnieźnieńskiego]] i [[Powiat wrzesiński|wrzesińskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1927|17|130}}).</small></ref> |
|||
| align="right"| 1126 |
|||
| align="right"| 57 300 |
|||
|- |
|||
| [[powiat gostyński|gostyński]] |
|||
| align="right"| 701 |
|||
| align="right"| 55 900 |
|||
| align="center"| [[Gostyń]]<br />(<small>6815</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat grodziski (województwo wielkopolskie)|grodziski]] (''do 1932'')<ref name=":38" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[Powiat grodziski (województwo wielkopolskie)|powiat grodziski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat nowotomyski|powiatu nowotomyskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 430 |
|||
| align="right"| 35 672 |
|||
| align="center"| [[Grodzisk Wielkopolski|Grodzisk]]<br />(<small>5604</small>) |
|||
|- |
|||
| [[Inowrocław]] (''od 1925 do 1938'')<ref name=":36" group="uwaga" /><ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 37 |
|||
| align="right"| 30 862 |
|||
| rowspan="2" align="center"| [[Inowrocław]]<br />(<small>30 862</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat inowrocławski|inowrocławski]] (''do 1938'')<ref name=":36" group="uwaga" /><ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1267 |
|||
| align="right"| 67 500 |
|||
|- |
|||
| [[powiat jarociński|jarociński]]<ref name=":39" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat pleszewski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat jarociński|powiatu jarocińskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1124 |
|||
| align="right"| 87 500 |
|||
| align="center"| [[Jarocin]]<br />(<small>8688</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat kaliski|kaliski]] (''od 1938'')<ref name=":40" group="uwaga">1 kwietnia 1938 roku do woj. poznańskiego przeniesiono powiaty [[Powiat kaliski|kaliski]], [[Powiat kolski|kolski]], [[Powiat koniński|koniński]] i [[Powiat turecki|turecki]] z [[Województwo łódzkie (II Rzeczpospolita)|woj. łódzkiego]] ({{Dziennik Ustaw|1937|46|350}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1478 |
|||
| align="right"| 196 700 |
|||
| align="center"| [[Kalisz]]<br />(<small>55 125</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat kępiński|kępiński]]<ref name=":41" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat ostrzeszowski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat kępiński|powiatu kępińskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1179 |
|||
| align="right"| 86 800 |
|||
| align="center"| [[Kępno]]<br />(<small>7182</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat kolski|kolski]] (''od 1938'')<ref name=":40" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1097 |
|||
| align="right"| 109 800 |
|||
| align="center"| [[Koło (miasto)|Koło]]<br />(<small>13 771</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat koniński|koniński]] (''od 1938'')<ref name=":40" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 2152 |
|||
| align="right"| 188 000 |
|||
| align="center"| [[Konin]]<br />(<small>10 390)</small> |
|||
|- |
|||
| [[powiat kościański|kościański]]<ref name=":42" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat śmigielski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat kościański|powiatu kościańskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1057 |
|||
| align="right"| 78 900 |
|||
| align="center"| [[Kościan]]<br />(<small>10 275</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat koźmiński|koźmiński]] (''do 1932'')<ref name=":43" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat koźmiński]], a jego terytorium włączono do [[Powiat krotoszyński|powiatu krotoszyńskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 453 |
|||
| align="right"| 34 496 |
|||
| align="center"| [[Koźmin Wielkopolski|Koźmin]]<br />(<small>4999</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat krotoszyński|krotoszyński]]<ref name=":43" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 915 |
|||
| align="right"| 75 500 |
|||
| align="center"| [[Krotoszyn]]<br />(<small>12 969</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat leszczyński|leszczyński]] |
|||
| align="right"| 827 |
|||
| align="right"| 61 200 |
|||
| align="center"| [[Leszno]]<br />(<small>19 258</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat międzychodzki|międzychodzki]] |
|||
| align="right"| 755 |
|||
| align="right"| 31 000 |
|||
| align="center"| [[Międzychód]]<br />(<small>5126</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat mogileński|mogileński]]<ref name=":44" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat strzelneński]], a jego terytorium włączono do [[Powiat mogileński|powiatu mogileńskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref><ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1059 |
|||
| align="right"| 70 300 |
|||
| align="center"| [[Mogilno]]<br />(<small>5200</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat nowotomyski|nowotomyski]]<ref name=":38" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1276 |
|||
| align="right"| 87 300 |
|||
| align="center"| [[Nowy Tomyśl]]<br />(<small>2550</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat obornicki|obornicki]] |
|||
| align="right"| 966 |
|||
| align="right"| 50 400 |
|||
| align="center"| [[Oborniki]]<br />(<small>5244</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat odolanowski|odolanowski]] (''do 1932'')<ref name=":45" group="uwaga">1 kwietnia 1932 r. zniesiono [[powiat odolanowski]], a jego terytorium włączono do [[Powiat ostrowski (województwo wielkopolskie)|powiatu ostrowskiego]] ({{Dziennik Ustaw|1932|6|35}}).</ref> |
|||
| align="right"| 629 |
|||
| align="right"| 43 217 |
|||
| align="center"| [[Odolanów]]<br />(<small>2437</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat ostrowski (województwo wielkopolskie)|ostrowski]]<ref name=":45" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1194 |
|||
| align="right"| 104 100 |
|||
| align="center"| [[Ostrów Wielkopolski]]<br />(<small>19 555</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat ostrzeszowski|ostrzeszowski]] (''do 1932'')<ref name=":41" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 572 |
|||
| align="right"| 40 082 |
|||
| align="center"| [[Ostrzeszów]]<br />(<small>5413</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat pleszewski|pleszewski]] (''do 1932'')<ref name=":39" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 483 |
|||
| align="right"| 38 234 |
|||
| align="center"| [[Pleszew]]<br />(<small>7638</small>) |
|||
|- |
|||
| [[Poznań]]<ref group="uwaga">29 stycznia 1925 r. zniesiono starostwo grodzkie w [[Poznań|Poznaniu]] przekazując jego uprawnienia prezydentowi miasta ({{Dziennik Ustaw|1925|8|61}}).</ref> |
|||
| align="right"| 77 |
|||
| align="right"| 246 698 |
|||
| rowspan="2" align="center"| [[Poznań]]<br />(<small>246 698</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat poznański (II Rzeczpospolita)|poznański]] (''od 1925'')<ref name=":46" group="uwaga">1 stycznia 1925 r. zniesiono powiaty [[Powiat poznański wschodni|poznański wschodni]] i [[Powiat poznański zachodni|poznański zachodni]] i utworzono z ich terytorium [[powiat poznański]] ({{Dziennik Ustaw|1924|117|1044}}).</ref> |
|||
| align="right"| 1227 |
|||
| align="right"| 91 200 |
|||
|- |
|||
| [[powiat poznański wschodni|poznański wschodni]] (''do 1924'')<ref name=":46" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 664 |
|||
| align="right"| 51 530 |
|||
| rowspan="2" align="center"| [[Poznań]]<br />(<small>169 793</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat poznański zachodni|poznański zachodni]] (''do 1924'')<ref name=":46" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 638 |
|||
| align="right"| 45 337 |
|||
|- |
|||
| [[powiat rawicki|rawicki]] |
|||
| align="right"| 523 |
|||
| align="right"| 49 900 |
|||
| align="center"| [[Rawicz]]<br />(<small>10 827</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat strzelneński|strzelneński]] ''<small>(lub strzeliński)</small>'' (''do 1932'')<ref name=":44" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 615 |
|||
| align="right"| 39 913 |
|||
| align="center"| [[Strzelno]]<br />(<small>4927</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat szamotulski|szamotulski]] |
|||
| align="right"| 1076 |
|||
| align="right"| 67 700 |
|||
| align="center"| [[Szamotuły]]<br />(<small>8307</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat szubiński|szubiński]] (''do 1938'')<ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 917 |
|||
| align="right"| 47 800 |
|||
| align="center"| [[Szubin]]<br />(<small>3271</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat śmigielski|śmigielski]] (''do 1932'')<ref name=":42" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 554 |
|||
| align="right"| 37 955 |
|||
| align="center"| [[Śmigiel]]<br />(<small>3754</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat średzki (województwo wielkopolskie)|średzki]] |
|||
| align="right"| 800 |
|||
| align="right"| 49 900 |
|||
| align="center"| [[Środa Wielkopolska|Środa]]<br />(<small>8087</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat śremski|śremski]] |
|||
| align="right"| 921 |
|||
| align="right"| 57 300 |
|||
| align="center"| [[Śrem]]<br />(<small>7652</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat turecki|turecki]] (''od 1938'')<ref name=":40" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1591 |
|||
| align="right"| 130 500 |
|||
| align="center"| [[Turek]]<br />(<small>9421</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat wągrowiecki|wągrowiecki]] |
|||
| align="right"| 1037 |
|||
| align="right"| 54 300 |
|||
| align="center"| [[Wągrowiec]]<br />(<small>7555</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat witkowski|witkowski]] (''do 1927'')<ref name=":37" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 588 |
|||
| align="right"| 30 248 |
|||
| align="center"| [[Witkowo]]<br />(<small>1605</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat wolsztyński|wolsztyński]] |
|||
| align="right"| 754 |
|||
| align="right"| 47 900 |
|||
| align="center"| [[Wolsztyn]]<br />(<small>4580</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat wrzesiński|wrzesiński]]<ref name=":37" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 608 |
|||
| align="right"| 43 700 |
|||
| align="center"| [[Września]]<br />(<small>8148</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat wyrzyski|wyrzyski]] (''do 1938'')<ref name=":35" group="uwaga" /> |
|||
| align="right"| 1163 |
|||
| align="right"| 66 900 |
|||
| align="center"| [[Wyrzysk]]<br />(<small>1642</small>) |
|||
|- |
|||
| [[powiat żniński|żniński]] |
|||
| align="right"| 739 |
|||
| align="right"| 41 500 |
|||
| align="center"| [[Żnin]]<br />(<small>5090</small>) |
|||
|} |
|||
== Ludność == |
== Ludność == |
||
Linia 53: | Linia 286: | ||
Podział ludności ze względu na wyznanie<ref name="skorowidzpoznański" />: |
Podział ludności ze względu na wyznanie<ref name="skorowidzpoznański" />: |
||
* [[Katolicyzm|rzymskokatolickie]] - 82,9%; 1 632 087 |
* [[Katolicyzm|rzymskokatolickie]] - 82,9%; 1 632 087 |
||
* [[ |
* [[Kościoły ewangelickie|ewangelickie]] - 16,3%; 321 564 |
||
* [[Judaizm|mojżeszowe]] - 0,5%; 10 397 |
* [[Judaizm|mojżeszowe]] - 0,5%; 10 397 |
||
=== Struktura demograficzna (1931)<ref name="spis1931"/> === |
|||
{{Demografia powiatu|data=9 grudnia|rok=1931|kobiety-miasto=442735|mężczyźni-miasto=395670|kobiety-wieś=658053|mężczyźni-wieś=610042}} |
|||
== Wojewodowie poznańscy w II Rzeczypospolitej == |
== Wojewodowie poznańscy w II Rzeczypospolitej == |
||
* [[Witold Celichowski]] 16 października 1919 – 2 stycznia 1923 |
* [[Witold Celichowski]] 16 października 1919 – 2 stycznia 1923 |
||
* [[Adolf Bniński]] 10 stycznia 1923 – 9 maja 1928 |
* [[Adolf Rafał Bniński]] 10 stycznia 1923 – 9 maja 1928 |
||
* [[Piotr Dunin |
* [[Piotr Dunin Borkowski (1890–1949)|Piotr Dunin Borkowski]] 9 maja 1928 – 11 października 1929 |
||
* [[Roger Adam Raczyński]] 11 października 1929 – 31 lipca 1934 |
* [[Roger Adam Raczyński]] 11 października 1929 – 31 lipca 1934 |
||
* Stanisław Kaucki 1 sierpnia 1934 – 15 stycznia 1935 (p.o.) |
* Stanisław Kaucki 1 sierpnia 1934 – 15 stycznia 1935 (p.o.) |
||
Linia 70: | Linia 306: | ||
; Wicewojewodowie |
; Wicewojewodowie |
||
* [[Zygmunt Gronziewicz]] (1929-)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ruch służbowy | czasopismo = Lwowski Dziennik Wojewódzki | wolumin = Nr 7 | strony = 92 | data = 7 kwietnia 1929 | url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/115611}}</ref> |
* [[Zygmunt Gronziewicz]] (1929-)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ruch służbowy | czasopismo = Lwowski Dziennik Wojewódzki | wolumin = Nr 7 | strony = 92 | data = 7 kwietnia 1929 | url = https://jbc.bj.uj.edu.pl/publication/115611}}</ref> |
||
* [[Wawrzyniec Typrowicz]] (XI 1929 – III 1931) |
|||
== Uwagi == |
|||
[[Plik:Kompleks Jezuicki Poznań RB1.JPG|thumb|250px|Urząd Wojewódzki Poznański w Poznaniu - widok współczesny]] |
|||
{{Uwagi}} |
|||
[[Plik:Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu.jpg|thumb|250px|Starostwo Krajowe w Poznaniu - widok współczesny]] |
|||
[[Plik:Polska II RP gestosc zaludnienia.jpg|thumb|250px|Polska, [[gęstość zaludnienia]], [[1931]]]] |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 80: | Linia 316: | ||
{{województwo poznańskie (II RP)}} |
{{województwo poznańskie (II RP)}} |
||
{{Podział administracyjny II Rzeczypospolitej}} |
{{Podział administracyjny II Rzeczypospolitej}} |
||
{{kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)| ]] |
[[Kategoria:Województwo poznańskie (II Rzeczpospolita)| ]] |
Aktualna wersja na dzień 21:23, 4 sty 2024
| |||||||||||
1919–1939 | |||||||||||
| |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data powstania |
12 sierpnia 1919 | ||||||||||
Siedziba wojewody i sejmiku | |||||||||||
Wojewoda | |||||||||||
Powierzchnia |
(1931) 26 564 km² | ||||||||||
Populacja (1931) • liczba ludności |
| ||||||||||
• gęstość |
79,3 os./km² | ||||||||||
Tablice rejestracyjne |
PZ | ||||||||||
Adres Urzędu Wojewódzkiego: ul. Gołębia 1Poznań | |||||||||||
Podział administracyjny | |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie II Rzeczypospolitej |
Województwo poznańskie – województwo II Rzeczypospolitej istniejące w latach 1919–1939 ze stolicą w Poznaniu.
Główne miasta: Poznań, Bydgoszcz (do 1938), Kalisz (od 1938), Gniezno, Inowrocław, Jarocin, Krotoszyn, Leszno, Międzychód, Ostrów Wielkopolski, Rawicz.
Jedno z dwóch województw (obok województwa pomorskiego), w których istniał samorząd stopnia wojewódzkiego. Działał on na podstawie pozostawionych przepisów pruskich. Organami tego samorządu były: sejmik wojewódzki (Sejmik Krajowy Poznański), wydział wojewódzki oraz starosta krajowy.
Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]
Powierzchnia powiatów według stanu na 1939 r., w przypadku wcześniejszego zniesienia lub zmiany przynależności wojewódzkiej powiatu na ostatni rok istnienia w ramach danego województwa. Liczba ludności na podstawie spisu powszechnego z 1931 r., w przypadku powiatów zniesionych lub przeniesionych przed tą datą, dane ze spisu powszechnego z 1921 r.
Powiat | Powierzchnia (km²) |
Liczba mieszkańców | Siedziba (liczba mieszkańców) |
---|---|---|---|
bydgoski (do 1938)[a] | 1334 | 58 100 | Bydgoszcz (117 528) |
Bydgoszcz (do 1938)[a] | 75 | 117 528 | |
chodzieski | 893 | 44 500 | Chodzież (7511) |
czarnkowski | 919 | 43 300 | Czarnków (4737) |
Gniezno (od 1925)[b] | 18 | 29 924 | Gniezno (29 924) |
gnieźnieński[b][c] | 1126 | 57 300 | |
gostyński | 701 | 55 900 | Gostyń (6815) |
grodziski (do 1932)[d] | 430 | 35 672 | Grodzisk (5604) |
Inowrocław (od 1925 do 1938)[b][a] | 37 | 30 862 | Inowrocław (30 862) |
inowrocławski (do 1938)[b][a] | 1267 | 67 500 | |
jarociński[e] | 1124 | 87 500 | Jarocin (8688) |
kaliski (od 1938)[f] | 1478 | 196 700 | Kalisz (55 125) |
kępiński[g] | 1179 | 86 800 | Kępno (7182) |
kolski (od 1938)[f] | 1097 | 109 800 | Koło (13 771) |
koniński (od 1938)[f] | 2152 | 188 000 | Konin (10 390) |
kościański[h] | 1057 | 78 900 | Kościan (10 275) |
koźmiński (do 1932)[i] | 453 | 34 496 | Koźmin (4999) |
krotoszyński[i] | 915 | 75 500 | Krotoszyn (12 969) |
leszczyński | 827 | 61 200 | Leszno (19 258) |
międzychodzki | 755 | 31 000 | Międzychód (5126) |
mogileński[j][a] | 1059 | 70 300 | Mogilno (5200) |
nowotomyski[d] | 1276 | 87 300 | Nowy Tomyśl (2550) |
obornicki | 966 | 50 400 | Oborniki (5244) |
odolanowski (do 1932)[k] | 629 | 43 217 | Odolanów (2437) |
ostrowski[k] | 1194 | 104 100 | Ostrów Wielkopolski (19 555) |
ostrzeszowski (do 1932)[g] | 572 | 40 082 | Ostrzeszów (5413) |
pleszewski (do 1932)[e] | 483 | 38 234 | Pleszew (7638) |
Poznań[l] | 77 | 246 698 | Poznań (246 698) |
poznański (od 1925)[m] | 1227 | 91 200 | |
poznański wschodni (do 1924)[m] | 664 | 51 530 | Poznań (169 793) |
poznański zachodni (do 1924)[m] | 638 | 45 337 | |
rawicki | 523 | 49 900 | Rawicz (10 827) |
strzelneński (lub strzeliński) (do 1932)[j] | 615 | 39 913 | Strzelno (4927) |
szamotulski | 1076 | 67 700 | Szamotuły (8307) |
szubiński (do 1938)[a] | 917 | 47 800 | Szubin (3271) |
śmigielski (do 1932)[h] | 554 | 37 955 | Śmigiel (3754) |
średzki | 800 | 49 900 | Środa (8087) |
śremski | 921 | 57 300 | Śrem (7652) |
turecki (od 1938)[f] | 1591 | 130 500 | Turek (9421) |
wągrowiecki | 1037 | 54 300 | Wągrowiec (7555) |
witkowski (do 1927)[c] | 588 | 30 248 | Witkowo (1605) |
wolsztyński | 754 | 47 900 | Wolsztyn (4580) |
wrzesiński[c] | 608 | 43 700 | Września (8148) |
wyrzyski (do 1938)[a] | 1163 | 66 900 | Wyrzysk (1642) |
żniński | 739 | 41 500 | Żnin (5090) |
Ludność[edytuj | edytuj kod]
Ludność województwa w 1921 roku wynosiła 1 967 865 osób[3].
Podział ludności ze względu na narodowość[3]:
Podział ludności ze względu na wyznanie[3]:
- rzymskokatolickie - 82,9%; 1 632 087
- ewangelickie - 16,3%; 321 564
- mojżeszowe - 0,5%; 10 397
Struktura demograficzna (1931)[2][edytuj | edytuj kod]
Liczba ludności (dane z 9 grudnia 1931):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 2 106 500 | 100 | 1 100 788 | 52,26 | 1 005 712 | 47,74 |
Miasto | 838 405 | 39,80 | 442 735 | 21,02 | 395 670 | 18,78 |
Wieś | 1 268 095 | 60,20 | 658 053 | 31,24 | 610 042 | 28,96 |
Wojewodowie poznańscy w II Rzeczypospolitej[edytuj | edytuj kod]
- Witold Celichowski 16 października 1919 – 2 stycznia 1923
- Adolf Rafał Bniński 10 stycznia 1923 – 9 maja 1928
- Piotr Dunin Borkowski 9 maja 1928 – 11 października 1929
- Roger Adam Raczyński 11 października 1929 – 31 lipca 1934
- Stanisław Kaucki 1 sierpnia 1934 – 15 stycznia 1935 (p.o.)
- Artur Maruszewski 16 stycznia 1935 – 23 czerwca 1935
- Mikołaj Kwaśniewski 26 czerwca 1935 – 13 września 1935
- Tadeusz Walicki 19 września 1935 – 29 października 1935 (p.o.)
- Artur Maruszewski 29 października 1935 – 19 maja 1939
- Ludwik Bociański od 19 maja 1939 do 12 września 1939
- Wicewojewodowie
- Zygmunt Gronziewicz (1929-)[4]
- Wawrzyniec Typrowicz (XI 1929 – III 1931)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g 1 kwietnia 1938 roku z woj. poznańskiego wyłączono powiaty wyrzyski, szubiński, bydgoski i inowrocławski, powiaty miejskie Bydgoszcz i Inowrocław oraz części powiatu mogileńskiego (miasto Kruszwica i gminy Kruszwica i Chełmce, które przyłączono do powiatu inowrocławskiego – Dz.U. z 1938 r. nr 19, poz. 154) i włączono je do woj. pomorskiego (Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350).
- ↑ a b c d 1 lipca 1925 r. utworzono powiaty miejskie w Gnieźnie i Inowrocławiu (Dz.U. z 1925 r. nr 59, poz. 416, Dz.U. z 1925 r. nr 59, poz. 417).
- ↑ a b c 1 kwietnia 1927 r. zniesiono powiat witkowski, a jego terytorium włączono do powiatu gnieźnieńskiego i wrzesińskiego (Dz.U. z 1927 r. nr 17, poz. 130).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat grodziski, a jego terytorium włączono do powiatu nowotomyskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat pleszewski, a jego terytorium włączono do powiatu jarocińskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b c d 1 kwietnia 1938 roku do woj. poznańskiego przeniesiono powiaty kaliski, kolski, koniński i turecki z woj. łódzkiego (Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat ostrzeszowski, a jego terytorium włączono do powiatu kępińskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat śmigielski, a jego terytorium włączono do powiatu kościańskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat koźmiński, a jego terytorium włączono do powiatu krotoszyńskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat strzelneński, a jego terytorium włączono do powiatu mogileńskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ a b 1 kwietnia 1932 r. zniesiono powiat odolanowski, a jego terytorium włączono do powiatu ostrowskiego (Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 35).
- ↑ 29 stycznia 1925 r. zniesiono starostwo grodzkie w Poznaniu przekazując jego uprawnienia prezydentowi miasta (Dz.U. z 1925 r. nr 8, poz. 61).
- ↑ a b c 1 stycznia 1925 r. zniesiono powiaty poznański wschodni i poznański zachodni i utworzono z ich terytorium powiat poznański (Dz.U. z 1924 r. nr 117, poz. 1044).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku. Warszawa: Polska Akademia Nauk – Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, 2005, s. 32, seria: Monografie. ISBN 83-87954-66-7. ISSN 1643-2312.
- ↑ a b Drugi Powszechny Spis Ludności z dn. 9.XII 1931 r. Mieszkania i gospodarstwa domowe. Ludność, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1938, s. 1 .
- ↑ a b c Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom X - Województwo Poznańskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 7, s. 92, 7 kwietnia 1929.