Barwice

Barwice
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Kościół św. Stefana
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	szczecinecki
Gmina	Barwice
Prawa miejskie	1286
Burmistrz	Mariusz Kieling
Powierzchnia	7,50 km²
Populacja (30.06.2023); • liczba ludności; • gęstość	; 3 472; 462,93 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 94
Kod pocztowy	78-460
Tablice rejestracyjne	ZSZ
	Położenie na mapie gminy Barwice Barwice
	Położenie na mapie Polski Barwice
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Barwice
	Położenie na mapie powiatu szczecineckiego Barwice
	53°44′41″N 16°21′19″E/53,744722 16,355278
TERC (TERYT)	3215024
SIMC	0949649
	Urząd miejskiul. Zwycięzców 22; 78-460 Barwice
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Barwice (do 1945 r. niem. Bärwalde) – miasto w północnej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie szczecineckim, nad rzeką Gęsią (lewy dopływ Parsęty). Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barwice znajduje się w ratuszu z końca XIX wieku.

Według danych z 1 stycznia 2018 Barwice liczyły 3 742 mieszkańców^[2]^[3].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Część gminy położona jest w Drawskim Parku Krajobrazowym, otulina to 1906 ha wzdłuż rzeki Dębnicy.

Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 7,50 km²^[4].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 30 czerwca 2010 r. miasto miało 3713 mieszkańców^[5].

Piramida wieku mieszkańców Barwic w 2014 r^[2].

Barwice zostały zapisane w 1282 r. jako Barwitz, które wywodzi swoją nazwę od wyrazu barw (tj. wieprz). Według sugestii Huberta Górnowicza nazwa miasta jest sprowadzana przez onomastów do postaci Barwica, którą mogła być kiedyś nazwa rzeki przeniesiona na miejscowość, jak w przypadku nazw Łeba i Reda. Niemiecka nazwa Bärwalde powstała poprzez odniesienie do rzeczownika Bär (pol. niedźwiedź) i dodanie strukturalnego członu Wald(e) (pol. las)^[6].

Zaś według historii rodu von Glasenapp to ich przodek, Bertold Borgwall, był założycielem miasta Barwice. Jego nazwa powstała od „Bertoldswall”, a przez usunięcie drugiej sylaby powstała nazwa „Berwall”, która wypowiadana była w gwarze ludowej jako „Berwoll”. Z „Ber” utworzył się „Bär”, a „Wall” przekształcił się w „Wald”. O niedźwiedziach w tutejszych lasach nic nie wiadomo. Najprawdopodobniej inspiracją do stworzenia herbu miasta była jego nazwa i po raz pierwszy wykuto go (herb) około 1500 roku. Niedźwiedź, podobnie jak w herbie Berlina, ma symbolizować zapewne siłę.^[7]

Na polskiej mapie wojskowej z 1936 r. przy oznaczeniu miasta podano polski egzonim Berwałd^[8]. Taka też nazwa występuje w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego z 1880 roku.^[9] Nazwę Barwice ustalono urzędowo w 1946 r.^[10]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Osada słowiańska na szlaku solnym z Kołobrzegu do Wielkopolski. Pierwsza wzmianka o Barwicach pochodzi z 1286 r, gdy Przemysł II podarował wieś templariuszom. Prawa miejskie lubeckie osada otrzymała prawdopodobnie w XIV w., w każdym razie przed 1409 r. Barwice są miastem, które w wielowiekowych dziejach przybierało co najmniej trzy nazwy. Jako starosłowiański gród do XII w. nosiło nazwę Barwica. Druga, niemiecka, nazwa Bärwalde powstała z połączenia członów Bär (niedźwiedź) i Walde (las). Do XVII w. były to tereny kaszubskie^[11]. W XVIII w. emigranci z Francji założyli tu wytwórnię tytoniu. W 1804 roku w Barwicach mieszkało 15 Żydów, zaś 1812 roku 14 rodzin żydowskich. W XIX w. powstała fabryka płatków ziemniaczanych, tartak, cegielnia. W latach 1935–1938 Żydzi zmuszeni byli ostatecznie porzucić majątki lub sprzedać za bezcen. W Barwicach w przeddzień wybuchu II wojny światowej mieszkało 6 osób pochodzenia żydowskiego. Spośród nich 3 osoby zostały deportowane w 1943 roku z Berlina do obozu Auschwitz^[12]. Nazwa Barwice ustalona została po przyłączeniu tych ziem do Polski po zakończeniu II wojny światowej. Odbudowane i rozbudowane po wojnie posiada obecnie kilka zakładów przemysłowych.

W latach 1954–1972 miasto było siedzibą władz gromady Barwice, ale nie należało do niej.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

park dworski, pozostałość po dworze^[13].

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Kościół katolicki[edytuj | edytuj kod]

Jedna parafia:

parafia św. Stefana, z neogotyckim kościołem z 1864.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Połączenia drogowe: drogi powiatowe i gminne łączą Barwice z miejscowościami na terenie gminy, wojewódzkie łączą Barwice z miejscowościami gmin sąsiadujących: Połczyn-Zdrój, Borne Sulinowo, Czaplinek, Grzmiąca i Szczecinek.

W mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:

droga wojewódzka nr 171 kierunek Czaplinek-Barwice-Bobolice
droga wojewódzka nr 172 kierunek Połczyn-Zdrój-Barwice-Szczecinek

Przez miasto przebiega też linia kolejowa nr 410 (nieczynna) do Połczyna-Zdroju.

Sport[edytuj | edytuj kod]

MGLKS Błonie Barwice – sekcja piłki nożnej.

Polityka[edytuj | edytuj kod]

Władze miasta[edytuj | edytuj kod]

Mieszkańcy Barwic wybierają do swojej rady miejskiej 6 radnych (6 z 15)^[14]. Pozostałych 9 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Barwice. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Zwycięzców.

Burmistrzowie Barwic od 2002 r.:

Zenon Maksalon (od 2002)^[15]
Mariusz Kieling (od 2018)

Miasto należy do Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty.

Mieszkańcy Barwic wybierają posłów z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 100, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]

Malente^[16]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-12-02] (pol.).
↑ ^a ^b Barwice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-11-02. ISSN 1734-6118.
↑ Nazwy wsi i miast wschodniej części Pomorza Zachodniego. W: Edward Breza: Zeszyty Kulickie. 1999, s. 89-90, seria: Materiały z konferencji w Kulicach 6-8 listopada 1998. ISSN 1508-9207.
↑ Der Kreis Neustettin, Ein pommersches Heimatbuch, Holzner Verlag, Würzburg 1972
↑ Arkusz 43 Bydgoszcz. Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1936.
↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa: 1880, s. 155.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 104, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-11-04] .
↑ Zabytki w Polsce
↑ Uchwała Nr XXIV/159/2012 Rady Miejskiej w Barwicach z dnia 29 listopada 2012 r. ws. podziału gminy Barwice na okręgi wyborcze (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2013 r. poz. 162)
↑ Wybory burmistrza w I turze gminy Barwice. Państwowa Komisja Wyborcza, 2002. [dostęp 2009-10-13]. (pol.).
↑ Gmina Partnerska. Urząd Miejski w Barwicach. [dostęp 2020-10-20].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

UMiG Barwice
Historia Żydów w Barwicach na portalu Wirtualny Sztetl
Baerwalde, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 80 .
Berwałd, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 155 .

[populacja2023-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-12-02] (pol.).

[Populacja2018-2] Barwice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.

[4] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

[Ludność2010-06-5] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-11-02. ISSN 1734-6118.

[6] Nazwy wsi i miast wschodniej części Pomorza Zachodniego. W: Edward Breza: Zeszyty Kulickie. 1999, s. 89-90, seria: Materiały z konferencji w Kulicach 6-8 listopada 1998. ISSN 1508-9207.

[7] Der Kreis Neustettin, Ein pommersches Heimatbuch, Holzner Verlag, Würzburg 1972

[8] Arkusz 43 Bydgoszcz. Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1936.

[9] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa: 1880, s. 155.

[10] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[pomorze-11] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 104, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[12] Historia społeczności | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2021-11-04] .

[13] Zabytki w Polsce

[14] Uchwała Nr XXIV/159/2012 Rady Miejskiej w Barwicach z dnia 29 listopada 2012 r. ws. podziału gminy Barwice na okręgi wyborcze (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2013 r. poz. 162)

[15] Wybory burmistrza w I turze gminy Barwice. Państwowa Komisja Wyborcza, 2002. [dostęp 2009-10-13]. (pol.).

[16] Gmina Partnerska. Urząd Miejski w Barwicach. [dostęp 2020-10-20].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin Świnoujście
Miasta powiatowe	Białogard Choszczno Drawsko Pomorskie Goleniów Gryfice Gryfino Kamień Pomorski Kołobrzeg Łobez Myślibórz Police Pyrzyce Sławno Stargard Szczecinek Świdwin Wałcz
Miasta gminne	Barlinek Barwice Biały Bór Bobolice Borne Sulinowo Cedynia Chociwel Chojna Czaplinek Człopa Darłowo Dębno Dobra k. Nowogardu Dobrzany Drawno Dziwnów Golczewo Gościno Ińsko Kalisz Pomorski Karlino Lipiany Maszewo Mielno Mieszkowice Międzyzdroje Mirosławiec Moryń Nowe Warpno Nowogard Pełczyce Płoty Polanów Połczyn-Zdrój Recz Resko Sianów Stepnica Suchań Trzcińsko-Zdrój Trzebiatów Tuczno Tychowo Węgorzyno Wolin Złocieniec

Miasto	Barwice
Sołectwa	Białowąs Borzęcino Chłopowo Chwalimki Gonne Małe Jeziorki Kłodzino Knyki Łeknica Nowe Koprzywno Nowy Chwalim Ostropole Ostrowąsy Piaski Polne Przybkowo Stary Chwalim Stary Grabiąż Sulikowo Tarmno
Miejscowości niesołeckie	Bądki Chłopówko Cybulino Gąski Górki Grabiążek Gwiazdowo Jagielnik Kaźmierzewo Koprzywienko Korzec Krzywolas Liniec Luboradza Lubostronie Niemierzyno Nowa Łeknica Nowy Grabiąż Parchlino Przybkówko Smuga Stare Koprzywno Śmilcz Świerk Trzemienko Uradz Wiele Wojsławiec Żdżar Żytnik

Miasta	Barwice Biały Bór Borne Sulinowo Szczecinek
Gminy miejskie	Szczecinek
Gminy miejsko-wiejskie	Barwice Biały Bór Borne Sulinowo
Gminy wiejskie	Grzmiąca Szczecinek

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie (1946–50) woj. koszalińskie (1950–75)
Miasta	Barwice Czaplinek Okonek Szczecinek
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Barwice Czaplinek Grzmiąca Kluczewo (do 1954) Krągi (do 1954) Krosino (do 1954) Łubowo (do 1954) Okonek Silnowo (od 1973) Spore (do 1954) Szczecinek Wierzchowo (od 1973)
Gromady (1954–72)	Barwice (1954–72) ~~Broczyno~~(←~~1971~~) Czaplinek (1958–72) Czechy (1954–57) Drzonowo (← 1958–71) Grzmiąca (1954–72) Gwda Wielka (1954–59) Iwin (1954–68) Jelenino (1954–68) Juchowo (1954–59) Kazimierz (1954–57 (→)) Kluczewo (1954–71) Krosino (1954–72) Lotyń (1954–71) Łubowo (1954–72) Mieszałki (1954–57) Nowe Worowo (1954–57 →) Okonek (1954–72) Ostroróg (1954–57) Parsęcko (1954–72) Pławno (1954–57) Pniewo (1954–59) Polne (1954–68) Siemczyno (1954–61) Silnowo (1954–72) Spore (1954–68) Stary Chwalim (1954–59) Szczecinek (1959–72) Turowo (1954–59) Wierzchowo (1954–72) Żółtnica (1954–59)