10 Gwardyjski Korpus Pancerny
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1943 |
| Rozformowanie |
1945 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa Operacja lwowsko-sandomierska Operacja wiślańsko-odrzańska | |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
| Rodzaj wojsk |
wojska pancerne |
| Podległość | |
| Skład |
61 Gwardyjska Brygada Pancerna |
| Odznaczenia | |
   [1]
| |
10 Uralsko-Lwowski Gwardyjski Ochotniczy Korpus Pancerny odznaczony Orderem Czerwonego Sztandaru, Suworowa i Kutuzowa (ros. 10-й гвардейский танковый Уральско-Львовский Краснознамённый, орденов Суворова и Кутузова добровольческий корпус) – jednostka pancerna Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
10 Gwardyjski Korpus Pancerny powstał w 1943. Uczestnicząc w walkach na froncie wschodnim wchodził w skład 4 Gwardyjskiej Armii Pancernej[2]. Dowodzony był przez płk Niła Czuprowa[3]. W czasie operacji lwowsko-sandomierskiej wielu żołnierzy z 63 Gwardyjska Brygada Pancerna należącej do 10 Korpusu za okazane męstwo zostało odznaczonych. Dowódcy brygady, płk Michałowi Fomiczewowi nadano tytuł Bohatera Związku Radzieckiego[4]. W walkach o Lwów uczestniczyły wszystkie brygady wchodzące w skład 10 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego[5].
Następnie brał udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej. Kontynuując ofensywę uczestniczył w walkach o Złoczew, Burzenin, Bełchatów, Prudnik, Ostrzeszów, Szprotawę i Żary[6]. Za osobistą odwagę w walce w czasie zdobywania Burzenina trzech żołnierzy z 10 Korpusu otrzymało tytuły Bohatera Związku Radzieckiego. Wyprowadzony z rejonu Ścinawy atak niemieckiej 1 Dywizji Pancerno-Spadochronowej Hermanna Göringa został przez 10 Gwardyjski Korpus powstrzymany. Następnie 10 Korpus po dwudniowych walkach zdobył Lubin[7]. Dowodzony przez gen. Biełowa, 10 Korpus uczestniczył w walkach na terenie Czechosłowacji, gdzie toczył boje w okolicy Teplic, prowadząc atak w stronę Pragi[8].
W 25 rocznicę wyzwolenia Prudnika władze miasta nadały godność honorowego obywatela Prudnika ppłk Kimowi Łożkinowi, uczestnikowi walk o zdobycie miasta[9].
Dowódcy korpusu[edytuj | edytuj kod]
Dowódcy:
- gen. por. Georgij Rodin (23.10.1943 – 15.03.1944),
- gen. por. Jewtichij Biełow (16.03.1944 – 29.09.1944),
- płk Nił Czuprow (29.09.1944 – 10.02.1945, poległ 24 marca 1945)
- gen. lejtn. Jewtichij Biełow[10] (10.02.1945 – 30.06.1945)[1].
Szefowie sztabu:
- płk Michaił Fomiczow (23.10.1943 – 01.02.1944),
- płk Aleksandr Łozowski (18.02.1944 – 01.05.1944),
- płk Iwan Waganow (01.05.1944 – 06.07.1944),
- płk Piotr Biełow (06.07.1944 – 05.08.1944),
- płk Aleksandr Łozowski (05.08.1944 – 26.12.1944),
- płk Kalina Chmyłow (05.12.1944 – 17.01.1945),
- płk Piotr Biełow (17.01.1945 – 27.04.1945),
- płk Aleksandr Łozowski (28.04.1945 – 14.07.1945)[1].
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
- 61 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Wasyl Zajcew,
- 62 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Siergiej Denisow,
- 63 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Michał Fomiczew[11],
- 29 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d 10-й гвардейский Уральский добровольческий танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk10.html [dostęp 2024-04-22].
- ↑ Porter 2015 ↓, s. 144.
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 595.
- ↑ Pospiełow 1969 ↓, s. 401.
- ↑ Węgierski 1989 ↓, s. 219.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 51.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 266.
- ↑ Gerhard 1968 ↓, s. 396.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 414.
- ↑ Dolata 1971 ↓, s. 596.
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 23.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- David Porter: Pojazdy pancerne Armii Czerwonej 1939-1945. Warszawa: 2015.
- Jan Gerhard: Berlin 1945. Warszawa: 1968.
- P. Pospiełow: Wielka wojna narodowa Związku Radzieckiego 1941-1945. Warszawa: 1969.
- Jerzy Węgierski: W lwowskiej Armii Krajowej. Warszawa: 1989.