Zamek w Zbarażu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: drobne merytoryczne |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
| Linia 59: | Linia 59: | ||
Zbaraż od 1434 roku był siedzibą bogatego rodu kniaziów zbarskich, wywodzących się z ruskich [[Korybut]]ów. W 1474 roku kniaź Wasyl Nieświcki nie mogąc obronić się przed [[Tatarzy|Tatarami]] spłonął w zamku z całą załogą. Zamek odbudowano, ale w 1589 roku został znów zniszczony. Budowę nowego zamku rozpoczęto w 1620 roku<ref name=Twierdze>{{Cytuj książkę | nazwisko = Nicieja| imię = Stanisław Sławomir| autor link = | tytuł = Twierdze kresowe Rzeczypospolitej| wydawca = Wydawnictwo Iskry| miejsce = Warszawa| rok = 2006| strony =159-174 | isbn =83-244-0024-9}}</ref>. Zamek otoczony przez ziemne fortyfikacje, wykonane przy udziale [[Krzysztof Arciszewski|Krzysztofa Arciszewskiego]] był nieskutecznie [[Obrona Zbaraża|oblegany przez Kozaków w 1649 roku]]. Oblężenie to opisał [[Henryk Sienkiewicz]] w ''Ogniem i Mieczem''. |
Zbaraż od 1434 roku był siedzibą bogatego rodu kniaziów zbarskich, wywodzących się z ruskich [[Korybut]]ów. W 1474 roku kniaź Wasyl Nieświcki nie mogąc obronić się przed [[Tatarzy|Tatarami]] spłonął w zamku z całą załogą. Zamek odbudowano, ale w 1589 roku został znów zniszczony. Budowę nowego zamku rozpoczęto w 1620 roku<ref name=Twierdze>{{Cytuj książkę | nazwisko = Nicieja| imię = Stanisław Sławomir| autor link = | tytuł = Twierdze kresowe Rzeczypospolitej| wydawca = Wydawnictwo Iskry| miejsce = Warszawa| rok = 2006| strony =159-174 | isbn =83-244-0024-9}}</ref>. Zamek otoczony przez ziemne fortyfikacje, wykonane przy udziale [[Krzysztof Arciszewski|Krzysztofa Arciszewskiego]] był nieskutecznie [[Obrona Zbaraża|oblegany przez Kozaków w 1649 roku]]. Oblężenie to opisał [[Henryk Sienkiewicz]] w ''Ogniem i Mieczem''. |
||
W czasie [[Wojna polsko-turecka 1672-1676|wojny z Turcją 1672-1676]] w sierpniu polska załoga odparła przy pomocy 30 dział dwa szturmy wojsk tureckich, po czym została zaatakowana od wewnątrz przez chłopów, którzy schronili się w jego murach. Pod warunkiem oszczędzenia życia 2 sierpnia chłopi poddali zamek, lecz Turcy nie dotrzymali obietnicy i wszystkich wyrżnęli. Po odbiciu zamku ks. [[Dymitr Jerzy Wiśniowiecki]] naprawił uszkodzenia. |
W czasie [[Wojna polsko-turecka 1672-1676|wojny z Turcją 1672-1676]] w sierpniu 1675 roku polska załoga odparła przy pomocy 30 dział dwa szturmy wojsk tureckich, po czym została zaatakowana od wewnątrz przez chłopów, którzy schronili się w jego murach. Pod warunkiem oszczędzenia życia 2 sierpnia chłopi poddali zamek, lecz Turcy nie dotrzymali obietnicy i wszystkich wyrżnęli. Po odbiciu zamku ks. [[Dymitr Jerzy Wiśniowiecki]] naprawił uszkodzenia. |
||
W 1682 roku zamek przeszedł w ręce [[Potoccy|Potockich]]<ref name=Twierdze />. Następnie zajęty przez [[Rosjanie|Rosjan]] w 1707 roku w czasie [[III wojna północna|III wojny północnej]] i w 1734 roku w czasie [[Wojna o sukcesję polską|wojny o sukcesję polską]]. W XVIII wieku zamek w ruinie dalej należał do rodu Potockich. Na początku XIX wieku Potoccy sprzedali zamek [[Lubomirscy|Lubomirskim]]. W zamku rezydował przez pewien czas generał [[Józef Bem]]<ref name=Twierdze />. Zniszczony poważnie przez Rosjan w 1914 roku podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Odbudowany w 1935 roku przez polski Związek Oficerów Rezerwy<ref name=Twierdze />. Po 1945 roku częściowo zburzony. Obecnie zespół ukraińskich muzeów: Muzeum Historyczno-krajoznawczego, Muzeum [[Iwan Praszko|Iwana Praszki]] oraz Muzeum Chleba. |
W 1682 roku zamek przeszedł w ręce [[Potoccy|Potockich]]<ref name=Twierdze />. Następnie zajęty przez [[Rosjanie|Rosjan]] w 1707 roku w czasie [[III wojna północna|III wojny północnej]] i w 1734 roku w czasie [[Wojna o sukcesję polską|wojny o sukcesję polską]]. W XVIII wieku zamek w ruinie dalej należał do rodu Potockich. Na początku XIX wieku Potoccy sprzedali zamek [[Lubomirscy|Lubomirskim]]. W zamku rezydował przez pewien czas generał [[Józef Bem]]<ref name=Twierdze />. Zniszczony poważnie przez Rosjan w 1914 roku podczas [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Odbudowany w 1935 roku przez polski Związek Oficerów Rezerwy<ref name=Twierdze />. Po 1945 roku częściowo zburzony. Obecnie zespół ukraińskich muzeów: Muzeum Historyczno-krajoznawczego, Muzeum [[Iwan Praszko|Iwana Praszki]] oraz Muzeum Chleba. |
||
Wersja z 18:17, 23 mar 2015
 Pałac na dziedzińcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Henryk van Peene |
| Rozpoczęcie budowy |
1620 |
| Ukończenie budowy |
1626 |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele |
Potoccy, Lubomirscy, Związek Oficerów Rezerwy |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Ukrainy  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |
Zamek w Zbarażu (Nowym Zbarażu) został ukończony w 1626 roku. Twierdzę w typie palazzo in fortezza na polecenie Jerzego Zbaraskiego i Krzysztofa Zbaraskiego zaprojektował Henryk van Peene z Flandrii.
Historia
Zbaraż od 1434 roku był siedzibą bogatego rodu kniaziów zbarskich, wywodzących się z ruskich Korybutów. W 1474 roku kniaź Wasyl Nieświcki nie mogąc obronić się przed Tatarami spłonął w zamku z całą załogą. Zamek odbudowano, ale w 1589 roku został znów zniszczony. Budowę nowego zamku rozpoczęto w 1620 roku[1]. Zamek otoczony przez ziemne fortyfikacje, wykonane przy udziale Krzysztofa Arciszewskiego był nieskutecznie oblegany przez Kozaków w 1649 roku. Oblężenie to opisał Henryk Sienkiewicz w Ogniem i Mieczem.
W czasie wojny z Turcją 1672-1676 w sierpniu 1675 roku polska załoga odparła przy pomocy 30 dział dwa szturmy wojsk tureckich, po czym została zaatakowana od wewnątrz przez chłopów, którzy schronili się w jego murach. Pod warunkiem oszczędzenia życia 2 sierpnia chłopi poddali zamek, lecz Turcy nie dotrzymali obietnicy i wszystkich wyrżnęli. Po odbiciu zamku ks. Dymitr Jerzy Wiśniowiecki naprawił uszkodzenia.
W 1682 roku zamek przeszedł w ręce Potockich[1]. Następnie zajęty przez Rosjan w 1707 roku w czasie III wojny północnej i w 1734 roku w czasie wojny o sukcesję polską. W XVIII wieku zamek w ruinie dalej należał do rodu Potockich. Na początku XIX wieku Potoccy sprzedali zamek Lubomirskim. W zamku rezydował przez pewien czas generał Józef Bem[1]. Zniszczony poważnie przez Rosjan w 1914 roku podczas I wojny światowej. Odbudowany w 1935 roku przez polski Związek Oficerów Rezerwy[1]. Po 1945 roku częściowo zburzony. Obecnie zespół ukraińskich muzeów: Muzeum Historyczno-krajoznawczego, Muzeum Iwana Praszki oraz Muzeum Chleba.
Architektura
Twierdza została zbudowana na planie kwadratu o boku 88 metrów z czterema bastionami w narożach o wysokości 23 metrów z kazamatami i fosą o szerokości 20 metrów. Zamkowe lochy ciągną się aż pod klasztor bernardynów. Do wnętrza zamku prowadzi barokowa dwupiętrowa brama.
W pobliskiej wsi Zbaraż Stary znajdował się poprzedni zamek rodu Zbaraskich.
Zobacz też
- ↑ a b c d Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2006, s. 159-174. ISBN 83-244-0024-9.
Bibliografia
- Grzegorz Rąkowski: Podole Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2005, s. 85-87. ISBN 83-89188-46-5.
- Stanisław Sławomir Nicieja, Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Iskry, Warszawa, 2006, s. 159-174, ISBN 83-244-0024-9.