Zamek w Krzemieńcu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zamek w Krzemieńcu
Ilustracja
Ruiny zamku w Krzemieńcu
Państwo

 I Rzeczpospolita

Miejscowość

Krzemieniec

Rozpoczęcie budowy

XIII-XIV w.

Zniszczono

1648

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Ruiny zamku w Krzemieńcu”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Ruiny zamku w Krzemieńcu”
Ziemia50°05′41,89″N 25°43′51,46″E/50,094970 25,730960

Zamek w Krzemieńcu – ruiny zamku z XIII-XIV wieku, przebudowanego w XVI wieku, znajdujące się w Krzemieńcu na terenie dzisiejszej Ukrainy.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Ruiny zamku w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Zamek w Krzemieńcu
Pozostałości zamku
Ruiny zamku na rycinie Napoleona Ordy

W XII wieku wzniesiono tu drewniany gród książąt ruskich, których drewniane umocnienia zastąpiono murowanymi w XIII-XIV wieku. Zamek ufortyfikowany był na tyle silnie, że w roku 1226 nie mógł go zdobyć król Andrzej Węgierski, a w 1241 Tatarzy[1]. W 1321 roku Krzemieniec wraz z Łuckiem znalazł się pod panowaniem Litwy, później Polski jako siedziba starostwa grodowego w województwie wołyńskim.

W latach 1409–1418 więziony tu był przez księcia Witolda jego kuzyn Świdrygiełło za sprzymierzanie się w czasie Wielkiej wojny z Krzyżakami przeciwko Jagielle i Witoldowi. Uwięzienie nie było ciężkie i zarządzający zamkiem zbieg krzyżacki Konrad z Falkenbergu pozwalał Świdrygielle przyjmować gości, spośród których książęta Daszko Ostrogski i Aleksander Nos postanowili pomóc Świdrygielle w ucieczce. Wysłali dwóch ludzi, którzy weszli w skład załogi zamkowej i w nocy 24 marca 1418 otworzyli bramy zamku, do którego wdarło się 500 ludzi księcia Ostrogskiego. Wymordowano całą załogę, w tym broniącego się z mieczem w ręku Konrada z Falkenbergu.

W 1536 roku starostwo krzemienieckie otrzymała od męża Zygmunta Starego królowa Bona[1]. Z jej inicjatywy dokonano przebudowy zamku na renesansowy i wzmocniono umocnienia. W okresie późniejszym zamek należał do kolejnych królów polskich.

W październiku 1648 roku po 6-tygodniowym oblężeniu pułkownik kozacki Maksym Krzywonos zdobył zamek i zburzył go[1]. Nie odbudowany zamek popadł w ruinę[2].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Zamek wzniesiono na wierzchołku stromej góry zwanej Górą Bony, górującej nad miastem. Ukształtowanie terenu wymusiło nieregularny plan zamku. Z zamku zachowały się mury przyziemia – od wschodu wieża bramna z przejazdem i platformą od strony urwiska, fragmenty murów obwodowych, od zachodu budynek mieszkalny i dwie kondygnacje ceglanej wieży wzniesionej na planie kwadratu[2]. W XVI wieku zamek posiadał trzy wieże i po modernizacji jego mury wyposażono w artylerię.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2006, s. 89-109. ISBN 83-244-0024-9.
  2. a b Monika Małkowska. Historia z perspektywy Góry Bony. „Księga Kresów Wschodnich - cykl dodatków "Rzeczpospolitej"”, s. 15, 2010-11-10. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Tadeusz Polak: Zamki na Kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina. Warszawa: Pagina, 1997, s. 180-181. ISBN 83-907506-0-0.
  • Stanisław Sławomir Nicieja, Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Iskry, Warszawa, 2006, ss. 89-109, ISBN 83-244-0024-9

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]