Strażnica WOP Biała Góra
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Strażnica WOP Wierzchucin/Biała Góra – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 19 komendy odcinka Lębork jako 92 strażnica WOP[2] (Biała Góra)[3] (Wittenberg/Biała Góra) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska[5].
W 1946 strażnica stacjonowała w Wierzchucinie. W kwietniu 1948 nastąpiło przeniesienie 92 strażnicy z Wierzchucina do Białej Góry[6].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a]. Strażnica WOP Białogóra III kategorii otrzymała numer 89[8][9]. Jesienią 1956 rozpoczęto numerować strażnice w systemie brygadowym. Strażnica Biała Góra otrzymała numer 15[10].
W 1964 strażnica WOP nr 2 Białą Góra uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do III kategorii[11].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Dopiero w kwietniu 1946 strażnica WOP Biała Góra zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. Jeszcze w czerwcu 1946 , wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, strażnica nie przyjęła swojego odcinka[12].
W lutym 1950 na odcinku strażnicy Biała Góra zlikwidowano PKRR Wierzchucino[13].
Strażnice sąsiednie:
Dowódcy strażnicy[edytuj | edytuj kod]
- ppor. Bronisław Jarosz (był 10.1946)[b].
- ppor. Stefan Zapłata (?-1952)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Skorek 1997 ↓, s. 27.
- ↑ Skorek 1997 ↓, s. 29.
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 5.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 53.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Bieniecki 2005 ↓, s. 87-88.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.10.
- ↑ Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.195.
- ↑ Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 329.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 55.
- ↑ Rozkazy personalne D WOP ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej. „Biuletyn 1/2005. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej”, 2005. Koszalin. ISSN 1429-2505.
- Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
- Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
- ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
- Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
