Strażnica WOP Ustka

Strażnica WOP Modła/Ustka

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945 od 1991 strażnica SG
Rozformowanie	2003
Organizacja
Dyslokacja	Modła (Miodło); Ustka
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	18 komenda odcinka 15 Brygada WOP Morski Oddział SG

Strażnica w Ustce:

1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 18 komendy odcinka Słupsk jako 87 strażnica WOP (Mudel)  o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 roku od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska.

W 1952 roku podlegała dowódcy 151 batalionu WOP i stacjonowała w Ustce.

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic. Strażnica WOP Ustka I kategorii otrzymała numer 84 .

W 1955 dowódca WOP rozkazał przejść 15 Brygadzie WOP na etat ćwiczebny. Rozwiązane zostały dowództwa i sztaby batalionów. Z dniem 15.11.1955 kierowanie strażnicą WOP Ustka przejął sztab brygady .

W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Ustka I kategorii była 11. w 15 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.

W 1958 odtworzono dowództwo 152 batalionu WOP i podporządkowano mu strażnicę WOP Ustka .

Rozkazem organizacyjnym dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963 przeformowano strażnicę lądowa kategorii III Ustka na strażnicę WOP nadmorską kategorii II.

Po rozwiązaniu w 1991 roku Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica Ustka weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej.

Z dniem 2 stycznia 2003 roku strażnica SG w Ustce i GPK Ustka zostały połączone w jeden organizm pod nazwą Graniczna Placówka Kontrolna w Ustce.

Służba graniczna

Dopiero w kwietniu 1946 roku strażnica WOP Wicko Morskie zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. Jeszcze w czerwcu 1946 roku, wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, strażnica mogła wysyłać patrole jedynie wspólnie z żołnierzami radzieckimi.

Strażnice sąsiednie:

86 strażnica WOP Rutzenhagen ⇔ 88 strażnica WOP Bohon Walde – 1946

Dowódcy strażnicy

• ppor. Marian Olejniczak (był 10.1946).
• kpt. Tadeusz Gancarz (1958 r. - 1971 r.)
• kpt. SG Józef Rożek (1991-?)
• kpt. SG Robert Krzos (był w 2002)

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
• ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.