Strażnica WOP Jarnołtów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strażnica WOP Warmałcice
Strażnica WOP Jarnołtów
Ilustracja
Budynki byłej strażnicy w Jarnołtowie (listopad 2014)
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1975

Tradycje
Rodowód

226 strażnica WOP
235 strażnica WOP
25 strażnica WOP Jarnołtów
2 strażnica WOP Jarnołtów
3 strażnica WOP lądowa Jarnołtów

Kontynuacja

Strażnica WOP Jasienica Górna
SSG w Jasienicy Górnej
PSG w Jasienicy Górnej
PSG w Paczkowie
PSG w Nysie
PSG w Opolu

Komendanci / Dowódcy
Ostatni

kpt. Jan Świerkowski

Organizacja
Kryptonim

Satyryk 7[a]

Dyslokacja

Warmałcice;
Jarnołtów 57

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

49 komenda odcinka
73 batalion OP
46 batalion WOP
45 batalion WOP

Miejsce gdzie była 226 strażnica WOP Warmałcice, gruzy przy drodze tzw. czereśniowej – widok od strony czeskiej (listopad 2014)

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Warmałcice/Jarnołtów – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 49 komendy odcinka Paczków jako 226 strażnica WOP (Warmałcice)[1][b] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].

Na początku 1947, 226 strażnica WOP Warmałcice wystawiła placówkę w miejscowości Łąka[3].

W 2. połowie lat 40. 226 strażnica WOP Warmałcice została przeniesiona z miejscowości Warmałcice do miejscowości Jarnołtów.

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 226 strażnica OP Jarnołtów została włączona w struktury 73 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 46 batalionu WOP w Paczkowie, który funkcjonował do 1956.

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[c] a strażnica WOP Jarnołtów otrzymała nr 235 w skali kraju[5].

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Jarnołtów była 25 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[6].

1 stycznia 1960 była jako 2 strażnica WOP IV kategorii Jarnołtów.

1 stycznia 1964 była jako 3 strażnica WOP lądowa IV kategorii Jarnołtów funkcjonowała w strukturach 45 batalionu WOP w Prudniku[7][d] do rozformowania w 1975[8]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy państwowej, przejęły strażnice WOP: Gierałcice i Jasienica Górna.

Ochrona granicy[edytuj | edytuj kod]

W 1960 2 strażnica WOP Jarnołtów IV kategorii, ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 10796 m.

  • Włącznie znak graniczny nr 167/6, wyłącznie znak gran. nr 176/18.
  • Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
    • Strażnice WOP w: Gierałcicach i Jasienicy Górnej
  • W ochronie granicy dowódcy strażnicy ściśle współpracowali ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS.

Wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

  • 1956 – koniec czerwca–początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[9]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[10].
  • 1972 – 13 lipca szef strażnicy sierż. Jerzy O. jako dysponent samochodu służbowego STAR 29A, rozwożąc bieliznę z pralni Jednostki wojskowej 4884, do strażnic w miejscowości Biskupów, doszło do potrącenia pieszego, mieszkańca Prudnika. Poszkodowanego przewieziono do szpitala w Głuchołazach, w celu udzielenia pomocy lekarskiej[11].

Strażnice sąsiednie[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy strażnicy[edytuj | edytuj kod]

  • kpt. Jerzy Głuszczyński[12] (był w 1962) kpt.Jerzy Głuszczyński (był w 1962)
  • kpt. Mieczysław Pita (do 1969)[e]
  • kpt. Jan Świerkowski (był w 1970–1975[13]) – do rozformowania.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Kryptonim strażnicy w latach 1972–1973.
  2. Położenie strażnicy → 50°19′56″N 17°15′23″E/50,332170 17,256300.
  3. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[4].
  4. Zarządzenie Dowódcy Wojsk Wewnętrznych nr 013/WW z dnia 16.06.1956 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 152).
  5. kpt. Mieczysław Pita ubył do Strażnicy WOP Pokrzywna.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP (40) Niespełnione marzenia (Finansowe) cz. I. „Tygodnik Prudnicki”. 18(753), s. 10, 2005-05-04. ISSN 1231-904X. 
  • Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP (94) Parę słów o służbie samochodowej. „Tygodnik Prudnicki”. 21(807), s. 10, 2006-05-24. ISSN 1231-904X. 
  • Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X. 
  • Wiesław Ziemianek. Proces powstania, organizacji i rozwoju Wojsk Ochrony Pogranicza w latach 1945-1948 na przykładzie jednostki w Kłodzku. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 23/2003, 2003. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946 rok.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.