Strażnica WOP Sejny
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
Była 1976[a] |
| Rozformowanie |
2 stycznia 2003 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
Placówka WOP Sejny |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
Sejny |
| Formacja | |
| Podległość | |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Sejny – zlikwidowany podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
Strażnica Straży Granicznej w Sejnach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Litewską.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W 1976 odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 22 Białostockiego Oddziału WOP sformowano Podlasko-Mazurską Brygadę WOP. W jej strukturach, na bazie placówki WOP Sejny zorganizowano strażnicę WOP Sejny[1], która była umiejscowiona w miejscowości Sejny, w budynku przy ulicy Józefa Piłsudskiego 34 (obecnie starostwo powiatowe)[2].
Strażnica WOP Sejny do 15 maja 1991 była w strukturach Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP w Białymstoku[3].
- Straż Graniczna:
15 maja 1991 po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 strażnica w Sejnach weszła w podporządkowanie Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej[4] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Sejnach[5].
W 1995 na stan etatowy 30 funkcjonariuszy SG, stan ewidencyjny wynosił 19 osób[6].
W ramach reorganizacji struktur Straży Granicznej związanej z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 Strażnica SG w Sejnach została rozformowana i ochraniany odcinek wraz z obsadą etatową przejęła Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Ogrodnikach (GPK SG w Ogrodnikach)[b][7][8].
Ochrona granicy[edytuj | edytuj kod]
W okresie 16 marca 1979–30 czerwca 1988 załoga Strażnicy WOP Sejny wykonywała bezpośrednio kontrolę graniczną osób i środków transportu, a od 1 sierpnia 1988 nowo utworzonej Granicznej Placówki Kontrolnej Ogrodniki (GPK Ogrodniki):
W 1990 długość ochranianego odcinka granicy państwowej Strażnicy WOP Sejny wynosiła ok. 64 km (była obok Strażnicy WOP Gródek, najdłuższym odcinkiem do ochrony w P-M Brygadzie WOP). Strażnica WOP Sejny sąsiadowała ze Strażnicą WOP Lipsk (jezioro Szlamy – znak gran. nr 1780) i Strażnicą WOP Rutka Tartak (Trompole – znak gran. nr 1915), a od południa ze Strażnicą Odwodową WOP Augustów[2].
W 2002 po stronie litewskiej na długości 102,4 km ochraniał granicę SOGP w Łoździejach[9].
Wydarzenia[edytuj | edytuj kod]
- 1993 – czerwiec–koniec września, w związku z dużym nasileniem się przestępczości granicznej na odcinku strażnicy SG w Sejnach, wyznaczona została strażnica polowa w Hołny Wolmera[8], liczyła średnio ok. 30 funkcjonariuszy i 4 pojazdy osobowo-terenowe. Dowódcami strażnicy byli d-cy pododdziałów 1 ko i 2 ko Podlaskiego Oddziału SG: kpt. SG Włodzimierz Leszczyński i por. SG Jacek Dederko, por. SG Mariusz Tomaszewski, por. SG Janusz Wojciuk, por. SG Józef Strakszys oraz st. sierż. SG Bogusław Różański[10]).
- 1995 – 24 kwietnia w ramach operacji „skrzydło” w rejon województwa łomżyńskiego i suwalskiego skierowano nieetatowe grupy funkcjonariuszy do prowadzenia obserwacji i przeciwdziałania nielegalnym przelotom i przerzutom emigrantów drogą powietrzną. Wydzielone siły ze strażnic, kompanii odwodowych i Wydziału Ochrony Granicy Państwowej (WOGP) działały przez okres pół[11]).
- 1997 – sierpień, strażnica wyposażona została w szybką łódź patrolową typu „Cabine435” z silnikiem Merkury o mocy 50 KM, w celu patrolowania wód granicznych jeziora Gaładuś. Jednostka mogła płynąć z maksymalną prędkością 60–70 km/h. Radiostacja zapewniała stałą łączność ze strażnicą. Dowódcą łodzi został mł. chor. SG Waldemar Pojawis[12]).
- 1998 – 23 listopada na odcinku Podlaskiego Oddziału SG nielegalnie przekroczyła granicę państwową w ciągu ostatnich lat największa grupa nielegalnych imigrantów. Liczyła 113 obywateli różnych narodowości, między innymi z Afganistanu, Pakistanu, Indii. Grupa została zatrzymana w okolicach Suwałk, Sejn i Puńska[13][14]. Litewscy przemytnicy postanowili przerzucić grupę około 180 imigrantów, pozostałych zatrzymały służby litewskie[8].
- 1999 – luty, strażnica otrzymała na wyposażenie samochody osobowo-terenowe Land Rower[15], motocykle marki KTM i czterokołowe typu TRX marki Honda[16].
- 1999 – 27 października w Sejnach rozegrany został pierwszy oficjalny mecz piłki nożnej służb granicznych Polski i Litwy. Spotkanie odbyło się na Stadionie Miejskim KS „Pomorzanka”. Zmagania sportowe zakończyły się zwycięstwem Podlaskiego Oddziału SG 6:2, do przerwy 3:2. Bramki dla gospodarzy zdobyli: kpr. W. Czereszewski, kpt. A. Dunda, ppor. S. Modzelewski i chor. S. Bebko[17].
Strażnice sąsiednie[edytuj | edytuj kod]
- Straż Graniczna:
- Strażnica SG w Rutce-Tartak ⇔ Strażnica SG w Lipsku – 16.05.1991[18]
- Strażnica SG w Szypliszkach ⇔ Strażnica SG w Lipsku – 04.10.1993[19]
- Strażnica SG w Puńsku ⇔ Strażnica SG w Lipsku – 05.05.2000[20]
- Strażnica SG w Puńsku ⇔ Strażnica SG w Płaskiej – 12.09.2001[21].
Dowódcy/komendanci strażnicy[edytuj | edytuj kod]
Dowódców i komendantów strażnicy podano za Zarys historyczny Służb Granicznych na Sejneńszczyźnie. Muzeum Ziemi Sejneńskiej.:
- mjr Jan Oleksy (1976–1983)
- mjr Aleksander Giedzicz (1983–.11.1990)
- ppor. Sławomir Kurdziuk (.11.1990–15.05.1991[22])
- Komendanci strażnicy SG:
- ppor. SG/kpt. SG Sławomir Kurdziuk (16.05.1991[23]–1994)
- kpt. SG Antoni Klucznik (1994–30.04.1999[24])
- kpt. SG Wiesław Hibszer (od 01.05.1999)
- kpt. SG Mirosław Leszczyński (był w 2000[25])
- ppor. SG Adam Pacuk[26] (do 01.01.2003) – do rozformowania.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1991 strażnica Straży Granicznej.
- ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 97.
- ↑ a b c muzeumzs ↓.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 7.
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 290.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 9.
- ↑ Nikołajuk 2011 ↓, s. 137.
- ↑ Nikołajuk 2011 ↓, s. 152.
- ↑ a b c muzeumsg ↓.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 106.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 34–35.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 49–50.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 69.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 82.
- ↑ Suwałki: Kary w zawieszeniu za przemyt ludzi. rmf24.pl, 2002-09-09. [dostęp 2020-02-12]. (pol.).
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 86.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 87.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 89.
- ↑ a b Szczepański 2000 ↓, s. 7,9.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 38.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 97.
- ↑ Nikołajuk 2011 ↓, s. 148.
- ↑ Nikołajuk 2014 ↓, s. 78–79,94.
- ↑ Nikołajuk 2011 ↓, s. 166.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 93.
- ↑ Szczepański 2000 ↓, s. 95.
- ↑ Zmiana na stanowisku Komendanta Centrum Szkolenia Straży Granicznej. [w:] Centrum Szkolenia SG [on-line]. cs.strazgraniczna.pl, 2018-09-18. [dostęp 2020-02-03]. (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Jan Nikołajuk: Podlaski Oddział Straży Granicznej im. gen. dyw Henryka Minkiewicza w Białymstoku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Koło Nr 14 im. Powstańców Sejneńskich Związku Żołnierzy Wojska Polskiego przy Placówce SG w Sejnach: Zarys historyczny Służb Granicznych na Sejneńszczyźnie. [w:] Muzeum Ziemi Sejneńskiej [on-line]. muzeum.sejny.pl, 2012-11-26. [dostęp 2020-01-31]. (pol.).
- Jan Nikołajuk: Reorganizacja formacji granicznej na przykładzie oddziału w Białymstoku. W: Biuletyn 3/2014. T. Z historii Ochrony Granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2014, s. 73–96. ISSN 1429-2505.
- Kajetan Szczepański: Kronika Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej 15 maja 1990–2000. Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa, 2000, s. 1–106.
- Wydział Prezydialny Wydział Prezydialny Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej: Straż Graniczna od 1991 – Podlaski Oddział Straży Granicznej. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2020-01-27]. (pol.).
| Oddziały |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ośrodki szkolenia |
| ||||
| Inne |
|
| Rodowód | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Placówki SG |
| ||||
| Strażnice SG /rozformowane/ | |||||
| Graniczne placówki kontrolne /rozformowane/ |
