Przejdź do zawartości

Wikipedysta:Czarnybog/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
Linia 84: Linia 84:
Filmy z serii o Godzilli produkowane przez [[Tōhō]], czyli wytwórnię, która stworzyła postać, dzieli się na poszczególne serie.
Filmy z serii o Godzilli produkowane przez [[Tōhō]], czyli wytwórnię, która stworzyła postać, dzieli się na poszczególne serie.


Pierwszą serią była seria Shōwa, nazwana od okresu [[Shōwa]], który wówczas panował w Japonii. Pierwszym filmem z tej serii był [[Godzilla (film 1954)|''Godzilla'']] z 1954, w którym tytułowa postać została przedstawiona jako gigantyczny potwór podobny do dinozaura, przebudzony wskutek promieniowania radioaktywnego. Amerykańska wersja zwana ''[[Godzilla: Król potworów]]'' z 1956 według krytyków spłyciła postać stwora i utrwaliła jego wizerunek jako potwora z [[Filmy klasy B|kina klasy B]]. W tym tonie zostały utrzymane kolejne produkowane przez wytwórnię filmy z Godzillą. Ich fabuła sprowadzała się do doprowadzenia sytuacji, w której stwór walczył z innymi ogromnymi potworami.
Pierwszą serią była seria Shōwa, nazwana od okresu [[Shōwa]], który wówczas panował w Japonii<ref name=":12">{{Cytuj |autor = Piotr Sarota |tytuł = Godzilla, czyli od niszczyciela do bohatera. Era Showa (1954 – 1975) |data = 2018-06-01 |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = Japonia-Online |url = https://japonia-online.pl/article/828 |język = pl}}</ref>. Pierwszym filmem z tej serii był [[Godzilla (film 1954)|''Godzilla'']] z 1954, w którym tytułowa postać została przedstawiona jako gigantyczny potwór podobny do dinozaura, przebudzony wskutek promieniowania radioaktywnego i siejący spustoszenie<ref name=":9" />.


Amerykańska wersja zwana ''[[Godzilla: Król potworów]]'' z 1956 według krytyków spłyciła postać stwora i utrwaliła jego wizerunek jako potwora z [[Filmy klasy B|kina klasy B]]<ref name=":9" />. W tym tonie zostały utrzymane kolejne produkowane przez wytwórnię filmy z Godzillą. Ich fabuła sprowadzała się do sytuacji, w której Godzilla walczy z innymi ogromnymi potworami<ref name=":12" />.
Anguirus


''[[Godzilla kontratakuje]]'' (1955) również był utrzymany w mrocznym tonie, a przeciwnikiem Godzilli był zupełnie nowy potwór [[Anguirus]]<ref name=":13" />.
https://japonia-online.pl/article/828

<br />
Film [[King Kong kontra Godzilla|''King Kong kontra Godzilla'']] (1962) zrealizowano w mocno satyrycznym tonie. Przeciwnikiem [[King Kong|King Konga]] była ikona amerykańskiego kina, do którego [[Tōhō]] specjalnie nabyło prawa<ref name=":12" />. Był to pierwszy raz, kiedy <ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/title/tt0056142/|tytuł=King Kong kontra Godzilla (1962)|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[IMDb]]|język=en}}</ref>.<br />
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!L.p.
!L.p.
Linia 112: Linia 113:
|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}
|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}
|[[Anguirus]]
|[[Anguirus]]
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontratakuje-1955-125019|tytuł=Godzilla kontratakuje (1955)|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl|data dostępu=2019-06-22}}</ref>
|<ref name=":13">{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontratakuje-1955-125019|tytuł=Godzilla kontratakuje (1955)|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl|data dostępu=2019-06-22}}</ref>
|-
|-
|3
|3
Linia 152: Linia 153:
|{{Dts|16|12|1967}}
|{{Dts|16|12|1967}}
|[[Syn Godzilli]]
|[[Syn Godzilli]]
|[[Haruo Nakajima]], [[Seiji Onaka]], [[ Sekida]]
|[[Haruo Nakajima]], {{Sortname|Seiji|Onaka}}, {{Sortname||Sekida}}
|[[Minilla]], [[Kumonga]], [[Kamacuras]]
|[[Minilla]], [[Kamacuras]], [[Kumonga]]
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Syn+Godzilli-1967-31424/cast/actors|tytuł=Syn Godzilli|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Son of Godzilla 1969 Uncut Version! Son of Godzilla 1969 [100_82] - $19.99 : Monster Island Toys, The Godzilla Super Store! |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = monsterislandtoys.com |url = http://monsterislandtoys.com/index.php?main_page=product_info&products_id=504 |język = en}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Syn+Godzilli-1967-31424/cast/actors|tytuł=Syn Godzilli|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Son of Godzilla 1969 Uncut Version! Son of Godzilla 1969 [100_82] - $19.99 : Monster Island Toys, The Godzilla Super Store! |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = monsterislandtoys.com |url = http://monsterislandtoys.com/index.php?main_page=product_info&products_id=504 |język = en}}</ref>
|-
|-
|9
|9
|{{Dts|1|8|1968}}
|
|[[Zniszczyć wszystkie potwory]]
|[[Zniszczyć wszystkie potwory]]
|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}
|
|[[Anguirus]], [[Baragon]], [[Król Ghidora]], [[Gorozaur]], [[Kumonga]], [[Manda]], [[Minilla]], [[Mothra]], [[Rodan (potwór)|Rodan]], [[Varan]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Zniszczy%C4%87+wszystkie+potwory-1968-128403|tytuł=Zniszczyć wszystkie potwory|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Paul Chapman |tytuł = Killer Kaiju Run Amok in "Destroy All Monsters" |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = Crunchyroll |url = https://www.crunchyroll.com/pt-br/anime-feature/2017/07/30/killer-kaiju-run-amok-in-destroy-all-monsters |język = pt-br}}</ref>
|-
|-
|10
|10
|{{Dts|20|12|1969}}
|
|[[Rewanż Godzilli]]
|[[Rewanż Godzilli]]
|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}
|
|[[Gabara]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Rewan%C5%BC+Godzilli-1969-128409|tytuł=Rewanż Godzilli|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|-
|-
|11
|11
|{{Dts|24|7|1971}}
|
|[[Godzilla kontra Hedora]]
|[[Godzilla kontra Hedora]]
|[[Haruo Nakajima|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}]]
|
|[[Hedorah]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontra+Hedora-1971-31411|tytuł=Godzilla kontra Hedora|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl|autor=}}</ref>
|-
|-
|12
|12
|{{Dts|12|3|1972}}
|
|[[Godzilla kontra Gigan]]
|[[Godzilla kontra Gigan]]
|{{Sortname|Haruo|Nakajima}}
|
|[[Anguirus]], [[Król Ghidora]], [[Gigan]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontra+Gigan-1972-118135|tytuł=Godzilla kontra Gigan|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|-
|-
|13
|13
|{{Dts|17|3|1973}}
|
|[[Godzilla kontra Megalon]]
|[[Godzilla kontra Megalon]]
|{{Sortname|Shinji|Takagi}}
|
|[[Anguirus]], [[Gigan]], [[Jet Jaguar]], [[Megalon]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontra+Megalon-1973-118134|tytuł=Godzilla kontra Megalon|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/title/tt0070122/|tytuł=Godzilla kontra Megalon (1973)|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[IMDb]]|język=en}}</ref>
|-
|-
|14
|14
|{{Dts|15|3|1975}}
|
|[[Godzilla kontra Mechagodzilla]]
|[[Terror Mechagodzilli]]
|{{Sortname|Isao|Zushi}}
|
|[[Anguirus]], [[Król Caesar]], [[Mechagodzilla]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Godzilla+kontra+Mechagodzilla-1974-118132|tytuł=Godzilla kontra Mechagodzilla|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl|autor=}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Jeremy Gill |tytuł = Top 10 Godzilla Monster Allies |data = 2019-01-14 |data dostępu = 2019-06-23 |opublikowany = ReelRundown |url = https://reelrundown.com/movies/Top-10-Godzilla-monster-allies |język = en}}</ref>
|-
|-
|15
|15
|{{Dts|15|3|1975}}
|
|[[Powrót Mechagodzilli]]
|[[Powrót Mechagodzilli]]
|{{Sortname|Toru|Kawai}}
|
|[[Mechagodzilla]], [[Titanosaurus (potwór)|Titanosaurus]]
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.filmweb.pl/film/Powr%C3%B3t+Mechagodzilli-1975-128412|tytuł=Powrót Mechagodzilli|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|-
|-
|16
|16
Linia 211: Linia 212:
|
|
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
|<ref>{{Cytuj stronę|url=.|tytuł=.|data dostępu=2019-06-22|opublikowany=[[Filmweb]]|język=pl}}</ref>
| rowspan="7" |Seria Heisei
| rowspan="7" |Seria Heisei
|-
|-
|17
|17

Wersja z 09:24, 23 cze 2019


Godzilla
Gojira (ゴジラ)
Król Potworów
Postać z Godzilla
Ilustracja
Godzilla na plakacie filmu Godzilla z 1954
Pierwsze wystąpienie

Godzilla (1954)

Ostatnie wystąpienie

Godzilla II: Król potworów

Twórca

Tomoyuki Tanaka
Ishirō Honda
Eiji Tsubaraya

Grany przez

Era Shōwa:
Haruo Nakajima
Katsumi Tezuka
Hiroshi Sekida
Seiji Onaka
Shinji Takagi
Isao Zushi
Toru Kawai
Hanna-Barbera:
Ted Cassidy (głos i dźwięk)
Era Heisei:
Kenpachiro Satsuma
Era Millennium:
Tsutomu Kitagawa
Mizuho Yoshida
Shin Godzilla:
Mansai Nomura
TriStar Pictures:
Kurt Carley
Frank Welker (głosy i dźwięki)
Legendary Pictures:
T.J. Storm

Dane biograficzne
Pochodzenie

Prehistoria

Rodzina

Adoptowani synowie: Minilla i Godzilla Junior

Inne informacje
Wzrost

50 – 300 metrów

Godzilla (jap. ゴジラ Gojira) – fikcyjny, gigantyczny potwór z serii japońskich filmów science-fiction wyprodukowanych przez wytwórnię Tōhō.

Projekt i tworzenie

Geneza

Pierwszy film z udziałem potwora, Godzilla z 1954, został zrobiony w pośpiechu. Jego producent Tomoyuki Tanaka w lutym 1954 pracował nad innym filmem, którego tytuł w tłumaczeniu brzmiałby W cieniu honoru. Jego akcja toczyła się w Indonezji. W marcu z przyczyn technicznych, a przede wszystkim meteorologicznych, wytwórnia Tōhō nakazało przerwać produkcję i stworzyć inny film jeszcze tego samego roku. Wracając samolotem do Japonii, Tanaka przeczytał w gazecie artykuł o incydencie związanym z okrętem rybackim Daigo Fukuryū Maru. Okręt przepływał blisko atolu Bikini, gdzie armia Stanów Zjednoczoncyh przeprowadzała testy broni termojądrowej. Eksplozja Castle Bravo okazała się silniejsza, niż przypuszczano i pasażerowie okrętu, którzy znajdowali się w wyznaczonej strefie bezpiecznej, zostali napromieniowani[1].

Incydent związany z Castle Bravo zainspirował producenta Tomoyuki Tanakę do stworzenia filmu o niebezpieczeństwach i skutkach użycia broni nuklearnej[1]. Był to jednak temat uznawany za tabu z powodu cenzury, wprowadzonej przez okupujące Japonię Stany Zjednoczone. Cenzura obowiązywała od 1945 do 1952. Twórcy filmu postanowili posłużyć się metaforą. Broń jądrową symbolizowałby ogromny prawie niezniszczalny potwór, niszczący wszystko na swojej drodze[2]. Jedną z inspiracji był amerykański film Bestia z głębokości 20.000 sążni z 1953, w którym hibernujący dinozaur Rhedosaurus zostaje przebudzony wskutek testów broni jądrowej i atakuje Nowy Jork[1]. Do wyreżyserowania japońskiego filmu został wyznaczony Ishirō Honda, który służył jako żołnierz w II wojnie światowej i osobiście widział zniszczenia w Hiroszimie, spowodowane zrzuceniem bomby atomowej. Honda chciał wiernie odwzorować te zniszczeni w filmie[2].

Między kwietniem, a majem 1954 powstały różne projekty postaci. Początkowo Tomoyuki Tanaka nie chciał, aby potwór przypominał jaszczurkę, ponieważ nie chciał zapożyczać zbyt wiele od filmu Bestia z głębokości 20.000 sążni. Poważnie rozważano pomysł, by potwór przypominał połączenie goryla i wieloryba. Także jego imię, Gojira (jap. ゴジラ Gojira), powstało z połączenia słów goryl (jap. ゴリラ gorira) i wieloryb (jap. kujira). Wczesne szkice przedstawiają Gojirę jako stworzenie z głową przypominającą grzyb, co miało nawiązywać do grzyba atomowego. Pracujący przy produkcji specjalista od efektów specjalnych Eiji Tsuburaya proponował, aby stwór był ogromną ośmiornicą, nawiązując przy tym do historii, którą Tsuburaya napisał w odpowiedzi na film o King Kongu. Z powodu braku porozumienia w sprawie wyglądu, Tanaka postanowił, że będzie on jednak przypominał dinozaura[1]. Postanowiono przy tym, że potwór będzie pokryty łuską, która wyglądem miała przypominać blizny, które miały ofiary ataku atomowego na Hiroszimę i Nagasaki z 1944[1][2].

Po tym jak amerykańscy producenci wykupili prawa do dystrybucji filmu Gojira z 1954, z filmu wycięto lub edytowano niektóre sceny oraz dodano nowe. W amerykańskiej wersji, która miała premierę w 1956, potwór nazywał się Godzilla. Metafora ataku atomowego została ujęta, a sceny strachu i spustoszenia złagodzone. Krytycy uznali Godzillę w tej wersji za pospolity film klasy B. Była to jednak pierwsza wersja filmu, jaka miała premierę w wielu krajach na całym świecie. Była to też jedyna wersja, do jakiej mieli dostęp krytycy oraz badacze do 2004, kiedy miała miejsce premiera kinowa oryginalnej wersji w Stanach Zjednoczonych. Amerykańska wersja przyczyniła się do spopularyzowania postaci Godzilli na całym świecie, ale też do utrwalenia jej wizerunku jako ikony kina klasy B[2].

Utrwalony wizerunek

Godzilla miał różne cechy wyglądu i charakteru w zależności od źródła (filmu, serialu, komiksu, i tak dalej). Utrwaliły się jednak pewne elementy, które najczęściej pojawiają się w różnych wersjach[3].

Najczęściej Godzilla jest przedstawiany jako ogromna i agresywna jaszczurka morska, pochodząca z czasów prehistorycznych i przebudzona wskutek promieniowania radioaktywnego[3]. Jest stworzeniem podobnym do dinozaura[1], będącego kombinacją tyranozaura, iguanodona, stegozaura i aligatora[4].

Jedną z charakterystycznych umiejętności Godzilli jest zabójczy podmuch. W pierwszym filmie z 1954 są to żrące opary. W latach 60. XX wieku Godzilla zaczął strzelać z ust niebieskim promieniem, który poprzedza pojawienie się migoczącego światła w ustach potwora. W niektórych amerykańskich produkcjach, zamiast promienia lub żaru, Godzilla zionie ogniem[5].

Głos

Godzilla ma bardzo charakterystyczny i rozpoznawalny ryk. W produkcji pierwszego filmu z jego udziałem próbowano wykorzystać do jego stworzenia odgłosy różnych zwierząt. Efekty nie były jednak zadowalające. Dopiero kompozytor muzyki do filmu, Akira Ifukube, wpadł na pomysł, aby użyć instrumentu muzycznego. Ostateczny ryk został stworzony przez pocieranie strun kontrabasu skórzaną rękawicą, pokrytą żywicą ze smoły sosnowej[6]. Ten dźwięk był wykorzystywany w kolejnych filmach, czasem ze zmienioną częstotliwością lub prędkością lub wzbogacony o odgłosy zwierząt, nagrane w ogrodzie zoologicznym[7]. Sposób, w jaki został oryginalnie nagrany starano się zachować w tajemnicy przez wiele lat[6].

Wystąpienia

Serie filmowe Tōhō

Filmy z serii o Godzilli produkowane przez Tōhō, czyli wytwórnię, która stworzyła postać, dzieli się na poszczególne serie.

Pierwszą serią była seria Shōwa, nazwana od okresu Shōwa, który wówczas panował w Japonii[8]. Pierwszym filmem z tej serii był Godzilla z 1954, w którym tytułowa postać została przedstawiona jako gigantyczny potwór podobny do dinozaura, przebudzony wskutek promieniowania radioaktywnego i siejący spustoszenie[2].

Amerykańska wersja zwana Godzilla: Król potworów z 1956 według krytyków spłyciła postać stwora i utrwaliła jego wizerunek jako potwora z kina klasy B[2]. W tym tonie zostały utrzymane kolejne produkowane przez wytwórnię filmy z Godzillą. Ich fabuła sprowadzała się do sytuacji, w której Godzilla walczy z innymi ogromnymi potworami[8].

Godzilla kontratakuje (1955) również był utrzymany w mrocznym tonie, a przeciwnikiem Godzilli był zupełnie nowy potwór Anguirus[9].

Film King Kong kontra Godzilla (1962) zrealizowano w mocno satyrycznym tonie. Przeciwnikiem King Konga była ikona amerykańskiego kina, do którego Tōhō specjalnie nabyło prawa[8]. Był to pierwszy raz, kiedy [10].

L.p. Data premiery Tytuł Odtwórca roli Godzilli Inne potwory w filmie Przypis Seria
1 1954-11-03 3 listopada 1954(dts) Godzilla Nakajima, HaruoHaruo Nakajima, Tezuka, KatsumiKatsumi Tezuka, Takasugi, RyosakuRyosaku Takasugi [11][12] Shōwa
2 1955-04-24 24 kwietnia 1955(dts) Godzilla kontratakuje Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Anguirus [9]
3 1962-08-11 11 sierpnia 1962(dts) King Kong kontra Godzilla Nakajima, HaruoHaruo Nakajima, Tezuka, KatsumiKatsumi Tezuka King Kong, Ōdako [13][14]
4 1964-04-29 29 kwietnia 1964(dts) Mothra kontra Godzilla Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Mothra [15]
5 1964-12-20 20 grudnia 1964(dts) Ghidorah – Trójgłowy potwór Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Król Ghidora, Mothra, Rodan [16]
6 1965-12-19 19 grudnia 1965(dts) Inwazja potworów Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Król Ghidora, Rodan [17]
7 1966-12-17 17 grudnia 1966(dts) Ebirah – potwór z głębin Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Ebirah, Mothra,Ōkondoru [18]
8 1967-12-16 16 grudnia 1967(dts) Syn Godzilli Haruo Nakajima, Onaka, SeijiSeiji Onaka, Sekida, YûYû Sekida Minilla, Kamacuras, Kumonga [19][20]
9 1968-08-01T00:00:00.001 1 sierpnia 1968(dts) Zniszczyć wszystkie potwory Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Anguirus, Baragon, Król Ghidora, Gorozaur, Kumonga, Manda, Minilla, Mothra, Rodan, Varan [21][22]
10 1969-12-20 20 grudnia 1969(dts) Rewanż Godzilli Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Gabara [23]
11 1971-07-24 24 lipca 1971(dts) Godzilla kontra Hedora [[Haruo Nakajima|Nakajima, HaruoHaruo Nakajima]] Hedorah [24]
12 1972-03-12 12 marca 1972(dts) Godzilla kontra Gigan Nakajima, HaruoHaruo Nakajima Anguirus, Król Ghidora, Gigan [25]
13 1973-03-17 17 marca 1973(dts) Godzilla kontra Megalon Takagi, ShinjiShinji Takagi Anguirus, Gigan, Jet Jaguar, Megalon [26][27]
14 1975-03-15 15 marca 1975(dts) Godzilla kontra Mechagodzilla Zushi, IsaoIsao Zushi Anguirus, Król Caesar, Mechagodzilla [28][29]
15 1975-03-15 15 marca 1975(dts) Powrót Mechagodzilli Kawai, ToruToru Kawai Mechagodzilla, Titanosaurus [30]
16 Powrót Godzilli [31] Seria Heisei
17 Godzilla kontra Biollante [32]
18 Godzilla kontra Król Ghidorah [33]
19 Godzilla kontra Mothra [34]
20 Godzilla kontra Mechagodzilla II
21 Godzilla kontra Kosmogodzilla [35]
22 Godzilla kontra Destruktor [36]
23 Powrót Godzilli [37] Seria Millenium
24 Godzilla kontra Megaguirus [38]
25 Wielka bitwa potworów [39]
26 Godzilla kontra Mechagodzilla (film 2002)
27 Godzilla: S.O.S. dla Tokio [40]
28 Godzilla: Ostatnia wojna [41]
29 Shin Gojira [42] Seria Reiwa
30 Godzilla: Planeta potworów [43]
31 Godzilla: Miasto na krawędzi bitwy [44]
32 Godzilla: Hoshi wo Kū Mono

Amerykańskie filmy

Data premiery Tytuł Odtwórca roli Godzilli Przypis Inne potwory w filmie
1956-04-27 27 kwietnia 1956(dts) Godzilla: Król potworów

(amerykańska wersja japońskiego filmu Godzilla z 1954)

Haruo Nakajima, Katsumi Tezuka, Ryosaku Takasugi [45]
Godzilla
Godzilla (film 2014)
Godzilla II: Król potworów
Godzilla kontra Kong

Inne wystąpienia


Marketing

Odbiór


Gwiazda Godzilli na Hollywood Walk of Fame
Projektowanie postaci potwora (1954)
Prezentacja „kostiumu” (1954)

Japoński Godzilla

Po raz pierwszy potwór pojawił się w filmie Godzilla z 1954 roku. Został wówczas zniszczony przez doktora Daisuke Serizawę (w tej roli Akihiko Hirata), który zabił monstrum za pomocą broni masowego rażenia – destruktora tlenu, zabierając skład tej broni do grobu. Następnie powrócił w Godzilla kontratakuje (jap. ゴジラの逆襲 Gojira no gyakushū; ang. Godzilla Raids Again lub Gigantis, the Fire Monster) z 1955. Filmy Godzilla (jap. ゴジラ Gojira; ang. The Return of Godzilla) z 1984 roku (otwierający serię Heisei z końca lat 80. do połowy lat 90. XX wieku), a następnie Powrót Godzilli (jap. ゴジラ2000 ミレニアム Gojira Nisen: Mireniamu; ang. Godzilla 2000: Millennium) z 1999 roku, Wielka bitwa potworów (jap. ゴジラ・モスラ・キングギドラ 大怪獣総攻撃 Gojira, Mosura, Kingu Gidora: Daikaijū Sōkōgeki; ang. Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack) z 2001 roku i Godzilla kontra Mechagodzilla III (jap. ゴジラ×メカゴジラ Gojira tai Mekagojira; ang. Godzilla Against Mechagodzilla) z 2002 roku (wchodzące w skład serii Millennium), były rebootami, kontynuującymi wydarzenia z pierwszego filmu o Godzilli, a zarazem ignorowały historię z filmu Godzilla kontratakuje i większość wydarzeń z oryginalnej serii Shōwa[a]. W latach 1954-2004 pojawił się łącznie w 28 filmach wyprodukowanych przez wytwórnię Tōhō. Wraz z nim pojawiły się inne kaijū m.in. Anguirus, Mothra, Rodan, Król Ghidora, lub Minya. Oprócz występów filmowych, Godzilla pojawiał się też w japońskich serialach Zone Fighter (jap. 流星人間ゾーン Ryūsei Ningen Zōn) i Godzilla Island (jap. ゴジラアイランド Gojira Airando), a także krótkim filmie Monster Planet of Godzilla, wyświetlanym w 1994 w parku rozrywki Sanrio Puroland[46].

Amerykański Godzilla

W 1998 wytwórnia TriStar Pictures wyprodukowała film pod tytułem Godzilla, w założeniu remake filmu z 1954 roku. Jednak pojawiający się w filmie potwór znacznie różni się wyglądem i mocami od japońskiego oryginału – do tego stopnia, że wytwórnia Toho, aby podkreślić, że jest to potwór różny od Godzilli, zaczęła oficjalnie określać go mianem Zilla (jap. ジラ Jira). W 2014 pojawił się kolejny amerykański remake (Godzilla) w reżyserii Garetha Edwardsa. Kontynuacja tego filmu ma trafić do kin w 2019 roku[47]. Jednocześnie studio Tōhō zrealizowało 29. film oryginalnej japońskiej serii, którego premiera obyła się w 2016[48].

Był też bohaterem dwóch amerykańskich seriali animowanych: Godzilla (The Godzilla Power Hour) z 1978, wyprodukowany przez wytwórnię Hanna-Barbera, oraz Godzilla (Godzilla: The Series) z lat 1998-2000, który był kontynuacją filmu wytwórni TriStar, a występujący w nim potwór noszący imię „Godzilli Jr.” jest potomkiem potwora z tego właśnie filmu). Godzilla pojawił się też w kilku mangach oraz dwóch amerykańskich seriach komiksowych (jednej wydanej przez Marvel Comics w latach 70., drugiej wydanej przez Dark Horse Comics w latach 80. i 90.), a także w kilku amerykańskich powieściach wydanych przez wydawnictwo Random House.

Wizerunek w filmach

Godzilla

Choć wygląd Godzilli zmieniał się z upływem lat, nieraz z filmu na film, podstawowy plan budowy jego ciała jest taki sam we wszystkich japońskich filmach. Godzilla przedstawiony jest w nich jako olbrzymi, pokryty ciemnoszarymi łuskami gad, poruszający się w pozycji wyprostowanej na dwóch tylnych kończynach, z silnymi kończynami przednimi, długim ogonem, ostrymi zębami i pazurami oraz kilkoma rzędami płyt kostnych na grzbiecie. Choć w różnych filmach podawano różne wytłumaczenia tego, skąd pochodzi, zawsze jest przedstawiany jako potwór z czasów prehistorycznych, a jego ataki na Japonię i niezwykłe moce, jakie posiada, są efektami użycia broni jądrowej.

Również jego relacje z ludzkością zmieniały się, często z filmu na film. W filmie z 1954 r. Godzilla był przedstawiony jako śmiertelne zagrożenie dla ludzkości, zwłaszcza dla Japonii, której miasta atakuje i niszczy, zabijając przy tym wielu ludzi. Potwór był metaforą obawy Japończyków przed atakiem jądrowym – nadciągał ze wschodu, jak B-29, który zrzucił bombę atomową na Hiroszimę. Część późniejszych filmów (np. pierwsze filmy z serii Shōwa, czy Godzilla, Mothra i Król Ghidorah: Wielka bitwa potworów) również przedstawia Godzillę w ten sposób. W innych filmach potwór jest swego rodzaju antybohaterem, wciąż groźnym dla ludzi, lecz zarazem walczącym z innymi zagrażającymi ludzkości potworami. W ostatnich filmach z serii Shōwa Godzilla jest przedstawiony jeszcze inaczej jako antropomorficzny superbohater, przyjaciel ludzkości i jej obrońca przed innymi potworami.

Dane podstawowe

Wymiary

Zdolności

Filmografia

Seria Shōwa

  1. 1954: Godzilla – król potworów (jap. Gojira)
  2. 1955: Godzilla kontratakuje (jap. Gojira no gyakushū, ang. Godzilla Raids Again)
  3. 1962: King Kong kontra Godzilla (jap. Kingu Kongu tai Gojira, ang. King Kong versus Godzilla)
  4. 1964: Mothra kontra Godzilla (jap. Mosura tai Gojira, ang. Mothra versus Godzilla)
  5. 1964: Ghidorah – trójgłowy potwór (jap. San daikaijū: Chikyu saidai no kessen, ang. Ghidorah the Three Headed Monster)
  6. 1965: Inwazja potworów (jap. Kaijū daisenso, ang. Invasion of the Astro-Monster / Godzilla vs. Monster Zero)
  7. 1966: Ebirah – potwór z głębin (jap. Gojira, Ebirā, Mosura: Nankai no daiketto, ang. Godzilla versus the Sea Monster)
  8. 1967: Syn Godzilli (jap. Kaijūtō no kessen: Gojira no musuko, ang. Son of Godzilla)
  9. 1968: Zniszczyć wszystkie potwory (jap. , ang. Destroy All Monsters)
  10. 1969: Rewanż Godzilli (jap. Gojira-Minira-Gabara: Oru kaijū daishingeki, ang. Godzilla’s Revenge)
  11. 1971: Godzilla kontra Hedora (jap. Gojira tai Hedorā, ang. Godzilla versus Hedorah)
  12. 1972: Godzilla kontra Gigan (jap. Chikyū kogeki meirei: Gojira tai Gaigan, ang. Godzilla versus Gigan)
  13. 1973: Godzilla kontra Megalon (jap. Gojira tai Megaro, ang. Godzilla versus Megaro)
  14. 1974: Terror Mechagodzilli (jap. Gojira tai Mekagojira, ang. Godzilla versus Mechagodzilla)
  15. 1975: Powrót Mechagodzilli (jap. Mekagojira no gyakushū, ang. Terror of Mechagodzilla)

Seria Heisei

  1. 1984: Godzilla (jap. Gojira, ang. Return of Godzilla)
  2. 1989: Godzilla kontra Biollante (jap. Gojira tai Biorante, ang. Godzilla versus Biollante)
  3. 1991: Godzilla kontra Król Ghidorah (jap. Gojira tai Kingu Gidora, ang. Godzilla versus King Ghidorah)
  4. 1992: Godzilla kontra Mothra (jap. Gojira tai Mosura, ang. Godzilla versus Mothra: Battle for Earth)
  5. 1993: Godzilla kontra Mechagodzilla II (jap. Gojira vs. Mekagojira, ang. Godzilla versus Mechagodzilla II)
  6. 1994: Godzilla kontra Kosmogodzilla (jap. Gojira tai Supesugojira, ang. Godzilla versus Spacegodzilla)
  7. 1995: Godzilla kontra Destruktor (jap. Gojira tai Desutoroia, ang. Godzilla versus Destroyer)

Seria Millennium / Shinsei

  1. 1999: Powrót Godzilli (jap. Gojira ni-sen mireniamu, ang. Godzilla 2000)
  2. 2000: Godzilla kontra Megaguirus (jap. Gojira tai Megagirasu: Jii shōmetsu sakusen, ang. Godzilla versus Megaguirus)
  3. 2001: Wielka bitwa potworów (jap. Gojira, Mosura, Kingu Gidora: Daikaijū sōkōgeki, ang. Godzilla, Mothra and King Ghidorah: Giant Monsters All-Out Attack)
  4. 2002: Godzilla kontra Mechagodzilla (jap. Gojira × Mechagojira, ang. Godzilla X Mechagodzilla)
  5. 2003: Godzilla: S.O.S. dla Tokio (jap. Gojira tai Mosura tai Mekagojira: Tōkyō S.O.S., ang. Godzilla, Mothra, Mechagodzilla: Tokyo S.O.S.)
  6. 2004: Godzilla: Ostatnia wojna (jap. Gojira: FINAL WARS lub Gojira: Fainaru wōzu, ang. Godzilla: Final Wars)

Seria MonsterVerse

  1. 2014: Godzilla
  2. 2019: Godzilla: King of the Monsters[63]
  3. 2020: Godzilla kontra Kong[64].

Powiązane produkcje

  1. 1969: Gorgo versus Godzilla – amerykański krótkometrażowy film w reżyserii Johna Carpentera, będący filmowym crossoverem Godzilli i brytyjskiego filmu Potwór z otchłani (Gorgo) o podobnej tematyce[65].
  2. 1973: Ryūsei ningen zōn (ang. Zone Fighter) – serial telewizyjny tokusatsu, w którym kilkakrotnie pojawia się Godzilla oraz dwa inne potwory znane z serii – King Ghidorah i Gigan; łącznie powstało 26 odcinków
  3. 1978: Godzilla (ang. The Godzilla Power Hour) – amerykański serial animowany
  4. 1994–1996: Susume! Gojirando (ang. Recommended! Godzilland) – japoński serial animowany (anime); wydany na OVA[66][67][68]
  5. 1997–1998: Godzilla Island (jap. Gojira Airando) – serial telewizyjny, spin-off serii; łącznie powstało 256 odcinków
  6. 1998: Godzilla – film amerykański
  7. 1998: Godzilla (ang. Godzilla: The Series) – serial animowany, stanowiący bezpośredni sequel pierwszego filmu amerykańskiego
  8. 2007: Always: Sunset on Third Street 2 – film japoński. Film otwiera krótka scena ataku Godzilli na Tokio; po chwili okazuje się jednak, że cały atak jest jedynie wytworem wyobraźni jednego z bohaterów filmu.
  9. 2016: Shin Gojira (ang. Shin Godzilla) – japoński remake filmu o Godzilli 1954 roku; film został nagrodzony w siedmiu kategoriach podczas rozdania Nagród Japońskiej Akademii Filmowej za rok 2016[48][69].
  10. 2017: Gojira: Kaijū Wakusei (ang. Godzilla: Monster Planet) – japoński film animowany (anime)[70][71].

DVD

  1. Godzilla Final Box, 2004 tylko Japonia – wydany przez wytwórnię Tōhō jubileuszowy zestaw DVD zawierający wszystkie nakręcone do 2004 roku w Japonii filmy z Godzillą, z wyjątkiem filmu Godzilla: Ostatnia wojna, który to jako film jubileuszowy był na osobnej płycie. Cały zestaw został wydany na 50-lecie potwora i jego ukazanie się w Japonii zbiegło się z premierą filmu Godzilla, Final Wars. Ciekawostką jest fakt, że zawarto tam filmy we wszystkich oficjalnych wersjach montażowych, a nie tylko japońskich (np. Godzilla z 1954 roku oraz Godzilla, King of the Monsters z 1956 roku, czyli ten sam film w wersji na Amerykę ze zmienioną nieco fabułą czy też Godzilla kontra King Kong, również przemontowany do dystrybucji amerykańskiej).
  2. Godzilla: Ostatnia wojna (2004) – wydanie Monolith, Polska (angielska wersja językowa)
  3. Powrót Godzilli (1999) – VCD dołączone do CD Action 2002/09 (77)
  4. 6x Godzilla – wydanie SPI, Polska :
    1. Godzilla kontra Biollante (1989)
    2. Godzilla kontra Król Ghidorah (angielska wersja językowa) (1991)
    3. Godzilla kontra Mothra (angielska wersja językowa) (1992)
    4. Godzilla kontra Mechagodzilla II (1993)
    5. Powrót Godzilli (angielska wersja językowa) (1999)
    6. Godzilla kontra Megaguirus (2000)
  5. 8x Godzilla – wydanie Media Service, Polska :
    1. Godzilla – król potworów (wersja amerykańska) (1956)
    2. King Kong kontra Godzilla (1962)
    3. Godzilla kontra Mechagodzilla (wydane jako Terror Mechagodzilli) (1974)
    4. Powrót Godzilli (1984)
    5. Godzilla kontra Destruktor (1995)
    6. Godzilla, Mothra i Król Ghidorah: Wielka bitwa potworów (wydane jako Wielka bitwa potworów) (2001)
    7. Godzilla kontra Mechagodzilla III (wydane jako Powrót Mechagodzilli) (2002)
    8. Godzilla: S.O.S. dla Tokio (2003)
  6. The Godzilla Collection (7 filmów) – Stany Zjednoczone. Wszystkie filmy w obu wersjach (oryginalna japońska i amerykańska)
    1. Godzilla – król potworów (1954)
    2. Godzilla kontratakuje (1955)
    3. Mothra kontra Godzilla (1964)
    4. Ghidorah – Trójgłowy potwór (1964)
    5. Inwazja potworów (1965)
    6. Rewanż Godzilli (1969)
    7. Powrót Mechagodzilli (1975)

Gry

Wielka popularność potwora spowodowała stworzenie gier z monstrum na różnego typu konsole. Wymienić można między innymi takie tytuły jak:

  1. Godzilla na Commodore 64
  2. Godzilla vs. 3 Major Monsters na MSX
  3. Godzilla: Gojira-Kun na MSX
  4. The Movie Monster Game na Apple II
  5. Monster's Fair na MSX
  6. Monster of Monsters na NES
  7. Godzilla na Game Boy
  8. Godzilla 2: War of the Monsters na NES
  9. Battle Soccer na Super Nintendo
  10. Super Godzilla na Super Nintendo
  11. King of the Monsters, Godzilla na Game Boy
  12. Godzilla: Battle Legends na Turbo Duo
  13. Godzilla - Destroy All Monsters na Super Nintendo
  14. Godzilla generation na Sega Dreamcast
  15. Godzilla Generations Maximum Impact na Sega Dreamcast
  16. Godzilla: Destroy All Monsters Melee na Xbox
  17. Godzilla: Save the Earth na PlayStation 2 i Xbox
  18. Godzilla: Unleashed na PlayStation 2 i Nintendo Wii
  19. Godzilla Unleashed: Double Smash na Nintendo DS
  20. Godzilla na PlayStation 3 i PlayStation 4

Parodie

Odbiór

Na cześć tego potwora nazwany został triasowy teropod Gojirasaurus, a także rodzina skorupiaków z grupy łopatonogówGodzilliidae, oraz dwa rodzaje należące do tej rodziny – Godzillius i Godzilliognomus.

Zobacz też

Uwagi

  1. Mimo iż Godzilla kontra Mechagodzilla III (jap. ゴジラ×メカゴジラ Gojira tai Mekagojira; ang. Godzilla Against Mechagodzilla) z 2002 roku był kolejnym rebootem serii (ignorował zwłaszcza motyw wcześniejszych wersji Mechagodzilli), to w jego bezpośrednim sequelu pod tytułem Godzilla: S.O.S. dla Tokio (jap. ゴジラ×モスラ×メカゴジラ 東京SOS Gojira tai Mosura tai Mekagojira Tōkyō Esu Ō Esu; ang. Godzilla: Tokyo S.O.S.), wspomniane były wydarzenia z filmu Motra (jap. モスラ Mosura; ang. Mothra) z 1961, wchodzącego w skład serii Shōwa.

Przypisy

  1. a b c d e f Brian Cronin, Movie Legends Revealed. Was Godzilla Originally Going to Be a Giant Octopus? [online], CBR, 21 maja 2014 [dostęp 2019-06-20] (ang.).
  2. a b c d e f Nathaniel Lee, The true story you probably don't know behind 'Godzilla' came from the devastation after Hiroshima and Nagasaki bombings [online], Business Insider, 3 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-22] (ang.).
  3. a b Peter Bradshaw, Godzilla, „The Guardian”, 14 października 2005, ISSN 0261-3077 [dostęp 2019-06-20] (ang.).
  4. Mike Snider: Godzilla arouses atomic terror. USA Today, 29 sierpnia 2006. [dostęp 1 marca 2014]. (ang.).
  5. 9 Misconceptions People Have About Godzilla [online], Topless Robot, 3 lutego 2012 [dostęp 2019-06-22] (ang.).
  6. a b What's In A Roar? Crafting Godzilla's Iconic Sound [online], NPR.org [dostęp 2019-06-22] (ang.).
  7. Condé Nast, Here's How Godzilla Got That Iconic Roar [online], GQ [dostęp 2019-06-22] (ang.).
  8. a b c Piotr Sarota, Godzilla, czyli od niszczyciela do bohatera. Era Showa (1954 – 1975) [online], Japonia-Online, 1 czerwca 2018 [dostęp 2019-06-23] (pol.).
  9. a b Godzilla kontratakuje (1955). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  10. King Kong kontra Godzilla (1962). IMDb. [dostęp 2019-06-22]. (ang.).
  11. Major Dan, November 3, 1954: Godzilla, The Greatest Movie Monster of All Time is Born! - History and Headlines [online], 3 listopada 2014 [dostęp 2019-06-22] (ang.).
  12. Godzilla (1954). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  13. King Kong kontra Godzilla (1962). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  14. Natasha Inc, ゴジラはタコの代わりだった!?特撮監督・中野昭慶が円谷英二の執念語る [online], 映画ナタリー [dostęp 2019-06-22] (jap.).
  15. Godzilla kontra Mothra (1964). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  16. Ghidorah - Trójgłowy potwór (1964). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  17. Inwazja jaszc. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  18. Ebirah - potwór z głębin (1966). IMDb. [dostęp 2019-06-22]. (ang.).
  19. Syn Godzilli. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  20. Son of Godzilla 1969 Uncut Version! Son of Godzilla 1969 [100_82] - $19.99 : Monster Island Toys, The Godzilla Super Store! [online], monsterislandtoys.com [dostęp 2019-06-23] (ang.).
  21. Zniszczyć wszystkie potwory. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  22. Paul Chapman, Killer Kaiju Run Amok in "Destroy All Monsters" [online], Crunchyroll [dostęp 2019-06-23] (port. braz.).
  23. Rewanż Godzilli. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  24. Godzilla kontra Hedora. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  25. Godzilla kontra Gigan. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  26. Godzilla kontra Megalon. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  27. Godzilla kontra Megalon (1973). IMDb. [dostęp 2019-06-22]. (ang.).
  28. Godzilla kontra Mechagodzilla. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  29. Jeremy Gill, Top 10 Godzilla Monster Allies [online], ReelRundown, 14 stycznia 2019 [dostęp 2019-06-23] (ang.).
  30. Powrót Mechagodzilli. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  31. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  32. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  33. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  34. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  35. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  36. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  37. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  38. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  39. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  40. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  41. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  42. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  43. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  44. [. .]. Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  45. Godzilla: Król potworów (1956). Filmweb. [dostęp 2019-06-22]. (pol.).
  46. Monster Planet of Godzilla. [w:] Toho Kingdom [on-line]. [dostęp 6 stycznia 2009]. (ang.).
  47. Marcin Pietrzyk: „Godzilla 2” już na pewno w kinach. Filmweb, 15 sierpnia 2014. [dostęp 13 stycznia 2015]. (pol.).
  48. a b Marcin Pietrzyk: Japończycy w końcu kręcą własny film o Królu Potworów. Filmweb, 8 grudnia 2014. [dostęp 13 stycznia 2015]. (pol.).
  49. a b c d e f J.D. Lees, Marc Cerasini: The Official Godzilla Compendium: A 40 Year Retrospective. Random House Books, marzec 1998, s. 12; 17; ; 124-125, seria: Official Godzilla. ISBN 0-679-88822-5. (ang.).
  50. Tomoyuki Tanaka, Hakkō Ketteihan Gojira Nyūmon, wyd. 4, Shogakukan, 1996, s. 16-19, ISBN 4-09-220142-7, OCLC 674103831 [dostęp 2018-12-07].
  51. Shin Gojira Uōkā Kaijū-ō Aratanaru Densetsu, Kadokawa, 2016, s. 50, ISBN 978-4-04-895632-1 [dostęp 2018-12-07].
  52. Gojira tai Supēsugojira Chō Zenshū, Shogakukan, grudzień 1994, s. 11-13, ISBN 978-4-09-101444-3.
  53. a b Godzilla [Distributed 1998] [online], tohokingdom.com [dostęp 2018-12-07].
  54. Kimberly Weinberger, Dawn Margolis, The Official GODZILLA Movie Fact Book, Scholastic, s. 10, ISBN 0-590-78627-X.
  55. a b c Gojira Nisen Mireniamu Chō Zenshū, wyd. Shogakukan, styczeń 2000, s. 8, ISBN 4-09-101471-2.
  56. a b c Gojira tai Megagirasu Jī Shōmetsu Sakusen Chō Zenshū, wyd. Shogakukan, styczeń 2001, s. 10, ISBN 4-09-101475-5.
  57. a b c Gojira × Mosura × Mekagojira Tōkyō SOS Chō Zenshū, Shogakukan, styczeń 2004, s. 4, ISBN 4-09-101493-3.
  58. a b c Gojira Mosura Kingugidora Daikaijū Sōkōgeki Chō Zenshū., Shogakukan, grudzień 2001, s. 10, ISBN 4-09-101481-X, OCLC 676266347.
  59. a b c Gojira Fainaru Uōzu Chō Zenshū, wyd. 2, Shogakukan, marzec 2005, s. 10, ISBN 4-09-101471-2.
  60. a b Kyle Anderson: How Tall Are All the Cinematic GODZILLAs?. Nerdist, 2016-08-03. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  61. a b Legendary Godzilla (2014) Feats and Stats Thread! – Godzilla 2014 Forum [online], Godzilla Movies [dostęp 2018-12-07].
  62. Peter Ferrer: New Godzilla Movie Out In 2016; Shin-Gojira Poster And Trailer Released!. koreaportal, 2015-12-14. [dostęp 2017-04-22]. (ang.).
  63. WIDEO: Pierwszy teaser filmu „Godzilla: King of the Monsters” [online], Filmweb [dostęp 2018-07-24] (pol.).
  64. Angie Han, ‘Godzilla vs. King Kong’ Officially Set for 2020 [online], / Film, 14 października 2015 [dostęp 2018-07-24] (ang.).
  65. William Bibbiani: John Carpenter’s First Film Discovered!. CraveOnline, 26 października 2011. [dostęp 15 lutego 2014]. (ang.).
  66. Nicholas Driscoll, The Many Loves of Godzilla: An Exploration and Ranking of Godzilla’s Sundry Significant Others [online], tohokingdom.com, 14 lutego 2015 [dostęp 2018-12-07].
  67. Nicholas Driscoll, The Many Loves of Godzilla: An Exploration and Ranking of Godzilla’s Sundry Significant Others [online], tohokingdom.com, 14 lutego 2015 [dostęp 2018-12-07].
  68. What is “Godzilland”? [online], Godzilland Museum [dostęp 2018-12-07].
  69. Marcin Pietrzyk: BIULETYN: „Shin Gojira” zdobywa japońskie Oscary. Filmweb, 2017-03-04. [dostęp 2017-04-22]. (pol.).
  70. Łukasz Muszyński: Godzilla bohaterem filmu animowanego. Filmweb, 2016-08-20. [dostęp 2017-04-22]. (pol.).
  71. Jakub Popielecki: Anime „Monster Planet” pokaże Godzillę, jakiego jeszcze nie widzieliście. Filmweb, 2017-03-25. [dostęp 2017-04-22]. (pol.).
  72. Bambi Meets Godzilla (1974) – IMDb [online], imdb.com [dostęp 2017-11-23].

Bibliografia

  • Gojira × Mosura × Mekagojira Tōkyō SOS Chō Zenshū, Shogakukan, styczeń 2004, s. 4, ISBN 4-09-101493-3.

Linki zewnętrzne