Andrzej Celiński
|
||
![]() |
||
Data i miejsce urodzenia | 26 lutego 1950 Warszawa |
|
Przewodniczący Partii Demokratycznej | ||
Okres | od 21 stycznia 2012 do 28 listopada 2015 |
|
Przynależność polityczna | Partia Demokratyczna | |
Poprzednik | Brygida Kuźniak | |
Następca | Elżbieta Bińczycka | |
Minister kultury | ||
Okres | od 19 października 2001 do 6 lipca 2002 |
|
Przynależność polityczna | Sojusz Lewicy Demokratycznej | |
Poprzednik | Andrzej Zieliński | |
Następca | Waldemar Dąbrowski | |
Odznaczenia | ||
![]() |
Andrzej Bohdan Celiński (ur. 26 lutego 1950 w Warszawie) – polski polityk i socjolog[1], do 1989 działacz opozycji demokratycznej, senator I i II kadencji, poseł na Sejm II, IV, VI kadencji, w latach 2001–2002 minister kultury w rządzie Leszka Millera, od 2012 do 2015 przewodniczący Partii Demokratycznej.
Spis treści
Wykształcenie i działalność opozycyjna[edytuj | edytuj kod]
Ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie oraz studia w zakresie socjologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Był uczestnikiem wydarzeń marca 1968, za co został relegowany ze studiów[2].
Jako instruktor harcerski blisko współpracował z Antonim Macierewiczem i Piotrem Naimskim w 1 Warszawskiej Drużynie Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka” (w tzw. Gromadzie Włóczęgów)[3]. W czerwcu 1976 był jednym z sygnatariuszy listu w obronie robotników z Radomia i Ursusa, następnie współorganizował pomoc dla represjonowanych przez władze. W latach 1976–1977 był współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników, wykładał w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. W styczniu 1977 został zwolniony z pracy[3]. W latach 1977–1980 zatrudniony w Biurze Projektowo-Badawczym Budownictwa Przemysłowego System w Warszawie[3].
W 1978 podpisał deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych i był jego sekretarzem odpowiedzialnym za bieżącą działalność. W sierpniu 1980 był współautorem apelu 64 intelektualistów o negocjacje i porozumienie między władzą a strajkującymi, od września 1980 był członkiem „Solidarności”, kierował gabinetem Lecha Wałęsy[3]. W stanie wojennym został internowany w ośrodkach odosobnienia w Warszawie-Białołęce, Jaworzu i Darłówku. Został zwolniony 7 grudnia 1982. W latach 1983–1987 współpracował z Lechem Wałęsą i środowiskiem ekspertów „Solidarności”. W 1985 został współautorem opracowania Raport. Polska 5 lat po Sierpniu. W latach 1986–1988 współzałożycielem i redaktorem pisma „Dwadzieścia Jeden”[3]
Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]
W latach 1989–1990 był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie oraz uczestnikiem obrad Okrągłego Stołu. Od 1989 do 1993 był senatorem I i II kadencji związanym z Obywatelskim Klubem Parlamentarnym i ROAD, potem z Unią Demokratyczną. W latach 1993–1994 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Unii Demokratycznej. Z ramienia UD i następnie Unii Wolności zasiadał w Sejmie II kadencji. W 1996 wystąpił z UW[4].
W 1999 związał się z Sojuszem Lewicy Demokratycznej, od 20 grudnia 1999 do 6 marca 2004 był wiceprzewodniczącym partii[4]. Do Sejmu IV kadencji (19 października 2001 – 18 października 2005) został wybrany w okręgu podwarszawskim. Od 19 października 2001 do 6 lipca 2002 był ministrem kultury w rządzie Leszka Millera[5]. W latach 2004–2005 z ramienia SLD zasiadał w Sejmowej Komisji Śledczej zajmującej się sprawą Orlenu, zrezygnował z udziału w jej pracach 12 lipca 2005[6].
W marcu 2004 wraz z m.in. Markiem Borowskim odszedł z SLD i współtworzył nową partię pod nazwą Socjaldemokracja Polska[7], był przewodniczącym jej rady politycznej. W 2005 bez powodzenia ubiegał się o mandat poselski z listy SDPL z okręgu katowickiego, otrzymując 6128 głosów[8]. W wyborach samorządowych w 2006 został wybrany na radnego sejmiku mazowieckiego, otrzymując 18 734 głosów[9]. W wyborach parlamentarnych w 2007 uzyskał mandat poselski z listy Lewicy i Demokratów w okręgu katowickim, zdobywając 20 338 głosów[10]. Od 22 kwietnia 2008 zasiadał w Kole Poselskim SDPL-Nowa Lewica. Na początku sierpnia 2008 odszedł z SDPL, pozostając w jej kole poselskim, które opuścił rok później.
W wyborach w 2011 jako niezależny bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora z poparciem środowisk lewicy i centrum oraz m.in. Lecha Wałęsy (przegrał z kandydatami PO i PiS[11]). Związał się także z Partią Demokratyczną – demokraci.pl (został członkiem koła tego ugrupowania w Podkowie Leśnej[12]), której 21 stycznia 2012 został przewodniczącym, pokonując w głosowaniu dotychczasową szefową partii Brygidę Kuźniak. W czerwcu 2013 jego ugrupowanie weszło w skład koalicji Europa Plus. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 bezskutecznie ubiegał się o mandat jako lider listy tej koalicji (występującej pod nazwą „Europa Plus Twój Ruch”) w okręgu Warszawa II, uzyskując 6010 głosów[13]. Po wyborach koalicja przestała istnieć. 10 stycznia 2015 został ponownie wybrany na przewodniczącego PD[14]. W tym samym roku jako kandydat PD ponownie wystartował do Senatu (znów przegrywając z kandydatami PO i PiS[15]). 28 listopada tegoż roku nową przewodniczącą PD została Elżbieta Bińczycka[16]. Andrzej Celiński pozostał początkowo członkiem rady krajowej partii[17], jednak z początkiem 2016 stał się bezpartyjny[18].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jest siostrzeńcem Marii Dmochowskiej i Jana Józefa Lipskiego. Jego matka, Zofia Celińska, została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[19].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
21 września 2006 został odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[20]. Odznaczenie to zwrócił w październiku 2007 w proteście przeciw doręczeniu przez Policję jego samotnie mieszkającej 88-letniej matce Zofii Celińskiej wezwania dla niego na przesłuchanie w IPN w charakterze świadka[21].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 92. ISBN 83-223-2644-0.
- ↑ Łukasz Kamiński, Grzegorz Waligóra (wybór, wstęp i oprac.), Kryptonim „Pegaz”. Służba Bezpieczeństwa wobec Towarzystwa Kursów Naukowych 1978–1980, Warszawa 2008, s. 55
- ↑ a b c d e Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ a b O sobie. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Celiński: byłem płachtą na różne byki. wp.pl, 5 lipca 2002. [dostęp 2014-05-30].
- ↑ Andrzej Celiński z SdPl zrezygnował z udziału w Komisji Śledczej ds. PKN Orlen. bankier.pl, 12 lipca 2005. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Andrzej Celiński: SLD – kolejna partia prywaty. wp.pl, 23 marca 2004. [dostęp 2014-05-30].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2016-01-06].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2014-05-31].
- ↑ Debata przedwyborcza. demokraci.pl. [dostęp 2014-05-30].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-30].
- ↑ Andrzej Celiński ponownie został Przewodniczącym partii. demokraci.pl. [dostęp 2015-01-11].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-11-02].
- ↑ Parę słów od nowej przewodniczącej. demokraci.pl, 1 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-02].
- ↑ Władze. demokraci.pl. [dostęp 2016-05-08].
- ↑ O autorze. celinski.blog.polityka.pl, 30 marca 2016. [dostęp 2016-05-08].
- ↑ Zofia Celińska z d. Lipska. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2014-05-31].
- ↑ M.P. z 2006 r. Nr 84, poz. 848 – pkt 17.
- ↑ Andrzej Celiński zwrócił Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. gazeta.pl, 12 października 2007. [dostęp 2014-05-31].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2016-01-06].
- Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2014-05-31].
|
|
|
- Ludzie związani ze szkołą imienia Tadeusza Reytana w Warszawie
- Absolwenci Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego
- Harcerze
- Członkowie i współpracownicy KOR
- Harcerze 1. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”
- Internowani w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1981–1982
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Ministrowie kultury III Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Politycy Partii Demokratycznej – demokraci.pl
- Politycy ROAD
- Politycy SdRP i SLD
- Politycy Socjaldemokracji Polskiej
- Politycy Unii Demokratycznej
- Politycy Unii Wolności
- Posłowie z okręgu Katowice
- Posłowie z okręgu Warszawa II
- Radni sejmiku województwa mazowieckiego
- Senatorowie III Rzeczypospolitej
- Uczestnicy Okrągłego Stołu (strona solidarnościowa)
- Urodzeni w 1950