Ił-112

Ił-112
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	Iljuszyn
Typ	transportowy
Załoga	2
	Historia
Data oblotu	30 marca 2019
	Dane techniczne
Napęd	2 x Silnik turbośmigłowy TW7-117ST
Moc	2800 KM każdy
	Wymiary
Rozpiętość	25,74 m
Długość	23,49 m
Wysokość	8,9 m
	Masa
Startowa	21 000 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	550 km/h
Pułap praktyczny	8100 m
Zasięg	1000 km (z ładunkiem 6 t); 4 800 km (z ładunkiem 2 t)
Rozbieg	660 m
Dobieg	550 m
	Dane operacyjne
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ił-112 (ros. Ил-112) – rosyjski turbośmigłowy, lekki samolot transportowy zaprojektowany w biurze konstrukcyjnym Iljuszyna. Maszyna ma zastąpić samoloty An-26.

Historia

Początki rozwoju samolotu Ił-112 sięgają lat 90 XX wieku, kiedy to rozpoczęto poszukiwania maszyny zdolnej zastąpić lekkie samoloty transportowe An-26. 4 listopada 1994 roku nowa konstrukcja Iljuszyna otrzymała po raz pierwszy wsparcie rządowe na rozwój i budowę prototypu. Niestety był to okres kiedy kryzys gospodarczy wstrzymał większość inwestycji finansowych i za rządowym wsparciem nie poszło żadne dofinansowanie projektu.

W kwietniu 2004 roku projekt samolotu wygrał konkurs na nowy lekki, samolot transportowy dla rosyjskich sił powietrznych (ros. Военно-воздушные силы Российской Федерации), w pokonanym polu pozostawiając samoloty MiG-110WT, Tu-136T i M-60LWTS. Za wygraną poszło współfinansowanie projektu przez rosyjskie Ministerstwo Obrony. Zakładano, że gotowy prototyp wzniesie się w powietrze w 2006 roku, pierwsze seryjne samoloty zostaną ukończone rok później a na wyposażenie sił zbrojnych wejdzie w 2008 roku. W grudniu 2004 roku zatwierdzono wstępny projekt samolotu. Jednak program notował narastające opóźnienia. Priorytetem dla lotnictwa wojskowego, pomimo palącej potrzeby wymiany starzejącej się floty samolotów An-26, był program modernizacji ciężkich maszyn transportowych Ił-76. Kolejnym problemem w pracach projektowych był brak odpowiedniego silnika. Dla wzrastającej z projektu na projekt masy samolotu, pierwotnie założone silniki TW7-117ST okazały się być zbyt słabe a nowe jednostki napędowe wymagałyby zbyt daleko idących prac, które zwiększyłyby opóźnienia i koszty programu. Dodatkowo, rosyjskie Ministerstwo Obrony zamówiło siedem ukraińskich An-140. Z pieniędzy przekazanych przez Ministerstwo Obrony na budowę czterech prototypów i ich badania, biuro projektowe sfinansowało jedynie prace projektowe i zbudowało tylną część kadłuba. W zaistniałej sytuacji rosyjskie Ministerstwo Obrony, 14 maja 2010 roku oficjalnie zakończyło dalsze finansowanie całego programu a rok później, w lipcu 2011 roku przerwano dalsze prace nad samolotem, pozostawiając nieukończony pierwszy prototyp. Iljuszyn pozostał bez zamówień ze strony sił powietrznych i nie cieszył się zainteresowaniem ze strony potencjalnych użytkowników cywilnych. W 2013 roku ujawniono informację o ponownym zainteresowaniu sił powietrznych maszyną. Użytkowany przez Siły Powietrzne Federacji Rosyjskiej An-140 nie posiada tylnej rampy ładunkowej co faworyzowało produkt Iliuszyna, posiadający możliwość załadunku i desantowania z użyciem tylnej rampy^[1]. Rok później, z powodu pogarszających się relacji z Rosji z Ukrainą, głównym producentem An-140, na dobre powrócono do projektu Ił-112. 14 listopada 2014 roku Ministerstwo Obrony Rosji zamówiło u producenta projekt i prototyp Ił-112W^[2]. Z kolei zakłady ODK Klimow we współpracy z OAO MMP im. W.W. Czernyszewa otrzymały zamówienie na zaprojektowanie nowego silnika TW-117ST, mającego napędzać Iła-112. Głównym konstruktorem samolotu został Siergiej Liaszenko. Na początku 2016 roku rozpoczęto wytwarzanie pierwszych elementów konstrukcyjnych transportowca. Kadłub pierwszego prototypu ukończono pod koniec tego samego roku a na początku 2017 roku połączono kadłub ze skrzydłami w pierwszym prototypie numer 01-01. 18 stycznia 2018 roku zakłady w Woroneżu upubliczniły informacje o rozpoczęciu końcowego montażu dwóch prototypów samolotu. Których budowa rozpoczęła się rok wcześniej^[3]^[4].

27 listopada 2018 roku odbyło się uroczyste wytoczenie gotowego pierwszego prototypu z hali montażowej woroneskich zakładów. 30 marca 2019 w Woroneżu odbył się pierwszy lot samolotu (o znakach RF-41400), trwający 41 minut. Start prototypu opóźnił się z powodu zbyt niskiej podstawy chmur. W trakcie lotu maszyna wykonała trzy kręgi nad miastem z prędkością 250 km/h z dwukrotnym podejściem symulującym lądowanie. W powietrzu maszynie towarzyszył drugi samolot, Ił-114ŁŁ. 3 kwietnia tego samego roku, rosyjska agencja Interfax ujawniła, iż nowa konstrukcja obarczona jest poważnymi wadami konstrukcyjnymi. Okazało się, iż masa tylnej części kadłuba znacząco odbiega od zakładanej i bezpiecznej masy. Konsekwencją wady jest niebezpieczne przesunięcie się środka ciężkości samolotu w przypadku jego maksymalnego załadunku. Aby zrównoważyć niebezpieczny wzrost masy tylnej części kadłuba, maszyna zabiera w trakcie lotu balast umieszczony w jego przedniej części. Konsekwencją jest jednak ograniczenie masy przewożonego na pokładzie ładunku z 5 do 3,5 tony. Wartość ta jest jednak nieakceptowalna przez wymagania operacyjne rosyjskich sił powietrznych, potencjalnego, głównego odbiorcy samolotów. Problem z masą tylnej części kadłuba sygnalizowany był już wcześniej, w październiku 2018 i marcu 2019. Jednak do czasu oblotu maszyn nie został on rozwiązany^[5]. Wytwórnia rozpoczęła prace nad zmniejszeniem masy prototypu o 1000 kg. Uzyskane w trakcie tych prac doświadczenia oraz zastosowanie nowych materiałów w tym elementów kompozytowych, miały pozwolić na redukcję ciężaru trzeciego i czwartego prototypu budowanego w wytwórni o około 2,5 tony^[6]^[7]. Tym niemniej, po oblocie prototypu, dalsze loty testowe zostały zawieszone do czasu rozwiązania problemów z masą samolotu. Samolot ponownie wzbił się w powietrze blisko dwa lata po swoim oblocie, 30 marca 2021 roku. Zdaniem producenta, 30 minutowy lot, podczas którego sprawdzano działanie silników maszyny, stabilność w locie, działanie systemów kontroli lotu, przebiegł bez problemów^[8].

Na odbywającej się w Astanie, stolicy Kazachstanu wystawie KADEX-2018, ujawniono model samolotu z nowym wyposażeniem, którym był pokładowy system samoobrony, opracowywany przez instytut NII Ekran z Samary. System jest rozwinięciem wcześniejszego układu znanego jako L370 Witebsk. W trakcie jego budowy wzięto pod uwagę doświadczenia uzyskane z eksploatacji L370 w prawdziwych warunkach bojowych jakim były działania rosyjskiego lotnictwa w Syrii. Zaprezentowany w Astanie system składa się z dwóch bloków optoelektronicznych umieszczonych pod kadłubem, między goleniami podwozia. Każdy z nich składa się z dwóch ultrafioletowych czujników ostrzegawczych oraz laserowej stacji kierunkowych zakłóceń w podczerwieni. Na końcu kadłuba zainstalowana jest antena radiolokacyjnej stacji ostrzegawczej. Tuż za skrzydłem, na burtach kadłuba po obu jego stronach umieszczono po pięć, 14 - lufowych wyrzutni nabojów zakłócających kalibru 50 mm. Pod dziobem maszyny znajduje się głowica optoelektroniczna przeznaczona do nawigacji i celowania podczas desantu spadochroniarzy lub zrzutu ładunku.

Katastrofa

17 sierpnia 2021 roku doszło do katastrofy pierwszego prototypu samolotu. Maszyna o rejestracji RF-41400 i numerze bocznym 01 miała wziąć udział w pokazach jakie towarzyszą rosyjskiemu forum przemysłu obronnego Armia-2021. W tym celu, cztery dni przed katastrofą maszyna przybyła z Woroneskiej Spółki Akcyjnej Budowy Samolotów w Woroneżu do Żukowskij, gdzie samolot miał zostać przygotowany do pokazów. Do swojego ostatniego lotu samolot wystartował z załogą składającą się z szefa pilotów doświadczalnych Iljuszyna, pełniącego rolę dowódcy lotu Nikołaja Kuimowa. Drugiego pilota, pilota doświadczalnego Dmitrija Komarowa oraz inżyniera pokładowego, również pilota doświadczalnego Nikołaja Chludejewa. Podczas podchodzenia do lądowania na lotnisku w Kubince, o 11:54 lokalnego czasu, samolot rozbił się o ziemię grzebiąc w swoich szczątkach całą załogę. Na nagranym przypadkowo filmie rejestrującym lot, dostrzeżono płomienie wydobywające się z gondoli prawego silnika^[9].

Konstrukcja

Ił-112 jest wolnonośnym górnopłatem napędzanym dwoma silnikami turbośmigłowymi z sześciołopatowymi śmigłami. Podwozie chowane, trójpodporowe z przednim podparciem, przednia, dwukołowa goleń chowana jest do wnęki w kadłubie. Podwozie główne, czterokołowe, po dwie golenie ustawione szeregowo po obu stronach kadłuba chowane do jego wnęk. Skrzydła o trapezowym obrysie, usterzenie w kształcie litery „T”. Ładownia o szerokości 2,45 m, wysokości 2,4 m i długości 11,28 m. W tyle kadłuba znajduje się otwierana do tyłu rampa ładunkowa o długości 8,4 m. Samolot jest wyposażony w szklany kokpit i cyfrową awionikę.

Wersje

Samolot może być oferowany w dwóch wersjach:

Ił-112W – lekki samolot transportowy przeznaczony dla sił powietrznych
Ił-112T – transportowa wersja cywilna

Przypisy

↑ Tomasz Szulc, Salon lotniczy MAKS 2013 cz. I Samoloty, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 10 (2013), s. 76-84, ISSN 1230-1655
↑ Ił-112W z systemem samoobrony, „Lotnictwo Aviation International”, nr 7 (2018), s. 9, ISSN 2450-1298
↑ Postępy przy budowie Iła-112W, „Lotnictwo”, nr 3 (2018), s. 5, ISSN 1732-5323
↑ Tomasz Hypki, Ił-112W - niekończąca się historia?, „Raport”, nr 4 (2019), s. 30-33, ISSN 1429-270x
↑ Prototyp Ił-112W oblatany, „Lotnictwo”, nr 4-5 (2019), s. 11, ISSN 1732-5323
↑ Dave Allport, Il-112V reworked to cut down weight, „Air Forces Monthly”, nr 9 (2019), s. 21, ISSN 0955-7091
↑ Krzysztof Kuska, Ił-112W nie nadaje się do służby w rosyjskim lotnictwie, „Lotnictwo Aviation International”, nr 5 (2019), s. 16, ISSN 2450-1298
↑ First Ukrainian AF An-178 fuselage completed, „Air Forces Monthly”, nr 7 (2021), s. 27, ISSN 0955-7091
↑ Katastrofa prototypu Iła-112W, „Lotnictwo”, nr 9 (2021), s. 8, ISSN 1732-5323

Bibliografia

Piotr Butowski. Iljuszyn Ił-112W – kryzys na razie zażegnany. „Lotnictwo”. 2–3, s. 10–11, 2011. ISSN 1732-5323.
Piotr Butowski. Salon MAKS 2011. „Lotnictwo”. 10, s. 44–53, 2011. ISSN 1732-5323.

[1] Tomasz Szulc, Salon lotniczy MAKS 2013 cz. I Samoloty, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 10 (2013), s. 76-84, ISSN 1230-1655

[2] Ił-112W z systemem samoobrony, „Lotnictwo Aviation International”, nr 7 (2018), s. 9, ISSN 2450-1298

[3] Postępy przy budowie Iła-112W, „Lotnictwo”, nr 3 (2018), s. 5, ISSN 1732-5323

[4] Tomasz Hypki, Ił-112W - niekończąca się historia?, „Raport”, nr 4 (2019), s. 30-33, ISSN 1429-270x

[5] Prototyp Ił-112W oblatany, „Lotnictwo”, nr 4-5 (2019), s. 11, ISSN 1732-5323

[6] Dave Allport, Il-112V reworked to cut down weight, „Air Forces Monthly”, nr 9 (2019), s. 21, ISSN 0955-7091

[7] Krzysztof Kuska, Ił-112W nie nadaje się do służby w rosyjskim lotnictwie, „Lotnictwo Aviation International”, nr 5 (2019), s. 16, ISSN 2450-1298

[8] First Ukrainian AF An-178 fuselage completed, „Air Forces Monthly”, nr 7 (2021), s. 27, ISSN 0955-7091

[9] Katastrofa prototypu Iła-112W, „Lotnictwo”, nr 9 (2021), s. 8, ISSN 1732-5323

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Samoloty myśliwskie	Jak-15 Jak-17 Jak-23 Jak-25 Jak-27 Jak-28 Ła-9 Ła-11 Ła-15 MiG-9 MiG-15 MiG-17 MiG-19 MiG-21 MiG-23 MiG-25 MiG-29 MiG-31 MiG-35 Su-9 Su-11 Su-15 Su-17/20/22 Su-27 Su-30 Su-33 Su-34 Su-35 Su-57 Tu-128
Samoloty bombowe	Ił-28 M-4 Su-24 Tu-4 Tu-12 Tu-14 Tu-16 Tu-22 Tu-22M Tu-95 Tu-142 Tu-160
Samoloty obserwacyjne rozpoznawcze i dowodzenia	A-50 A-100 An-30 An-71 Be-6 Be-10 Be-12 Be-42 Ił-20 Ił-38 Ił-80 Jak-12 Ka-31 Tu-126 Tu-142 Tu-214R
Samoloty szturmowe	Jak-38 MiG-27 Su-7 Su-17/20/22 Su-25 Su-34 Su-39
Samoloty szkolno-treningowe	Jak-11 Jak-18 Jak-52 Jak-130 MiG-AT
Samoloty transportowe i szybowce desantowe	An-2 An-8 An-12 An-22 An-26 An-34 An-72 An-124 An-140 An-225 C-25 Jak-14 Ił-14 Ił-76 Ił-112
Śmigłowce	Jak-24 Mi-1 Mi-2 Mi-4 Mi-6 Mi-8 Mi-10 Mi-14 Mi-24 Mi-26 Mi-28 Mi-38 Ka-25 Ka-27 Ka-50 Ka-52 Ka-60 Ka-62
Prototypy i konstrukcje doświadczalne	A-57 I-250 Ił-20 Ił-22 Ił-24 Ił-32 Ił-40 Ił-54 Ił-102 Jak-25 Jak-29 Jak-30 (1948) Jak-36 Jak-43 Jak-44 Jak-60 Jak-100 Jak-140 Jak-141 Jak-201 Ka-8 Ka-20 Ka-22 Ka-40 Ka-60 Ła-150 Ła-152 Ła-156 Ła-160 Ła-168 Ła-176 Ła-250 M-50 M-55 Mi-18 Mi-30 Mi-46 E-8 MiG 1.44 MiG-41 MiG-110 PAK DA P-42 S-70 Skat Su-9 Su-10 Su-11 Su-17 (R) Su-35BM Su-37 Su-47 Su-75 Tu-80 Tu-98 Tu-135 Tu-138 Tu-148 Tu-156 T-4 W-7 W-50 W-80 W-100 rozwój radzieckich myśliwców odrzutowych