Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie

Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie
Pomnik od strony Alei Cieplińskiego
Państwo	Polska
Miejscowość	Rzeszów
Położenie na mapie Rzeszowa Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie
Położenie na mapie Polski Pomnik Czynu Rewolucyjnego w Rzeszowie
50°02′26″N 21°59′58″E

Pomnik Czynu Rewolucyjnego lub Pomnik Walk Rewolucyjnych – monument znajdujący się w samym centrum Rzeszowa u zbiegu alei Łukasza Cieplińskiego i alei Józefa Piłsudskiego.

Historia

Pomysłodawcą budowy pomnika był I sekretarz KW PZPR w Rzeszowie Władysław Kruczek. Prace ruszyły w 1967. Wykonawcą rzeźby Nike i z drugiej strony pomnika twarzy chłopa, żołnierza i robotnika ze sztandarem rewolucji był rektor krakowskiej ASP, pochodzący z Rzeszowszczyzny Marian Konieczny (twórca warszawskiej Nike). Istniały dwa pomysły lokalizacji, ostatecznie zdecydowano się na ustawienie pomnika w Parku Bernardyńskim. Tuż po zakończeniu prac projektowych w 1971 przystąpiono do budowy. Fundamenty stanowiło kilkadziesiąt żelbetowych pali o długości ok. 10 m. Liście lauru składają się z 37 par również żelbetowych segmentów o wysokości ponad metr każdy. Dwa lata od rozpoczęcia budowy umocowano na liściach rzeźby Koniecznego. W pobliżu pomnika, w kierunku miasta postanowiono stworzyć Plac Defilad. Pomnik uroczyście odsłonięto 1 maja 1974. Koszt budowy pomnika wyniósł 10 812 926,44 złotych. W trakcie budowy zużyto 180 kg gwoździ. Pomnik w stanie nienaruszonym stoi do dziś, jedyną zmianą było zamontowanie na jego szczycie herbu miasta.

Awangardowy kształt pomnika wzbudzał od początku liczne kontrowersje w odbiorze społecznym. Budzi różne skojarzenia niezwiązane z jego oficjalną symboliką. Kojarzony jest m. in. z oślimi uszami lub kobiecymi genitaliami.

W dniu 11 lipca 2006 uchwałą Rady Miasta Rzeszowa teren, na którym stoi pomnik, został oddany za 1% wartości zakonowi oo. bernardynów. Pomnik nie został wyłączony w akcie przekazania gruntu, nie jest również wpisany do rejestru zabytków. Zakonnicy na otrzymanym terenie wybudowali ogólnodostępne ogrody i podziemny parking, nie mają jednak planów co do przyszłości pomnika. Ze względu na możliwość, że zapadnie decyzja o jego wyburzeniu, pojawiły się internetowe (m.in. na facebooku) grupy obrońców pomnika. Prowadzona jest także internetowa zbiórka podpisów pod petycją o zachowanie pomnika (kwiecień 2012: 15 378 podpisów).

W 2011 r. Studenci III roku Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie nakręcili trwający prawie 1,5 minuty film przy pomocy oprogramowania do tworzenia grafiki 3D i montażu nieliniowego. Film, będący pracą zaliczeniową, przedstawia ożywiony Pomnik Czynu Rewolucyjnego, kroczący ulicami Rzeszowa i siejący panikę i zniszczenie.

Bibliografia

• Marek Czarnota „Rzeszowskie ulice i okolice”

Linki zewnętrzne

• Widok pomnika on-line
• Pomnik Walk Rewolucyjnych Na Rzeszowszczyźnie – Rzeszowskie Lekcje Architektury odcinek 16