Ernest Rutherford

Ernest Rutherford

Ernest Rutherford (1871-1937)
Data i miejsce urodzenia	30 sierpnia 1871 Brightwater
Data i miejsce śmierci	19 października 1937 Cambridge
Zawód, zajęcie	fizyk

{{Biogram infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = Nieznane pola: "podpis".

Tablica na budynku laboratorium w Manchesterze, gdzie uczony prowadził badania

Ernest Rutherford, 1. Baron Rutherford of Nelson (ur. 30 sierpnia 1871 w Brightwater, zm. 19 października 1937 w Cambridge) – brytyjski fizyk urodzony w Nowej Zelandii, który jako pierwszy potwierdził istnienie jądra atomowego. W roku 1908 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.

Życiorys

Urodził się w Spring Grove (obecnie Brightwater) niedaleko miasta Nelson w Nowej Zelandii. Studiował w Nelson College, a doktorat otrzymał w Canterbury College (dziś University of Canterbury). Głównym polem jego badań była w tym czasie elektryczność.

W roku 1895 młody Rutherford przybył do Europy. Podjął pracę naukową w Wielkiej Brytanii w Laboratorium Cavendisha, będącym częścią Uniwersytetu w Cambridge. W latach 1895-1898 prowadził badania nad promieniowaniem wytwarzanym przez niektóre pierwiastki chemiczne. Odkrył, że ta radiacja zawiera dwie składowe obdarzone ładunkiem elektrycznym. Promienie dodatnie nazwał promieniowaniem alfa, ujemne – promieniowaniem beta.

W roku 1898 Rutherford otrzymał posadę w katedrze fizyki na Uniwersytecie McGilla w Montrealu.

W roku 1907 Rutherford podjął pracę na Victoria University of Manchester (od 2004 r. w składzie Uniwersytetu Manchesterskiego). Podczas pracy w tym ośrodku wykonał eksperyment Rutherforda, zaliczany do dziesięciu najpiękniejszych eksperymentów z fizyki. Cząstki alfa przepuścił przez bardzo cienką złotą folię. Rozkład kątowy rozproszonych cząstek skłonił Rutherforda do wysnucia wniosku, że cała masa oraz dodatni ładunek atomu skupiony jest w bardzo niewielkiej objętości. W ten sposób potwierdził on eksperymentalnie istnienie jądra atomowego.

Badając zachowanie pierwiastków radioaktywnych udowodnił, że źródłem promieniowania tych pierwiastków jest spontaniczny rozpad promieniotwórczy. W roku 1908 otrzymał za to odkrycie Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii.

Kolejnym osiągnięciem Rutherforda było dokonanie przemiany atomów azotu w atomy tlenu.

W roku 1919 Rutherford został szefem Laboratorium Cavendisha. Pod jego nadzorem prowadzono prace, które zostały nagrodzone trzema Nagrodami Nobla. James Chadwick zaobserwował eksperymentalnie neutrony, John Cockcroft oraz Ernest Walton rozbili jądro atomowe korzystając z akceleratora cząstek, a Edward Victor Appleton udowodnił istnienie jonosfery.

Rutherford miał przepuklinę pępkową, do której podtrzymywania nosił pas przepuklinowy. W październiku 1937 upadł podczas prac w swoim ogrodzie. Doszło do uwięźnięcia przepukliny. Mimo wykonanej następnego dnia operacji w szpitalu Evelyn Nursing Home nastąpiło ogólne zakażenie organizmu, wskutek którego Rutherford zmarł 19 października 1937 w godzinach wieczornych.

W roku 1997 jego imieniem został nazwany sztuczny pierwiastek unnilquadium.

Bibliografia

• Ernest Rutherford – Facts. [w:] The Nobel Prize in Chemistry 1908 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-05-14]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1908, The Chemical Nature of the Alpha Particles from Radioactive Substances
• Ernest Rutherford. [w:] Notable Names Database (NNDB) [on-line]. [dostęp 2014-05-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Ernest Rutherford, biogram na stronie Chemical Heritage Foundation