Kończący drugą kadencję Thomas Jefferson, pomimo namów ze strony Partii Demokratyczno-Republikańskiej, odmówił ponownego kandydowania na prezydenta i poparł kandydaturę Jamesa Monroego[1]. Wówczas w obozie republikanów powstał rozłam, który doprowadził do dwóch konwencji, na których forsowano kandydatury Jamesa Madisona i Jamesa Monroego[2]. Kampania wewnątrzpartyjna była długa i męcząca[2]. Kandydatem republikanów został ostatecznie sekretarz stanu w gabinecie Jeffersona – Madison[3]. Nominację wiceprezydencką otrzymał George Clinton[4]. Kandydatem Partii Federalistycznej, podobnie jak cztery lata wcześniej, był Charles Pinckney, a jego zastępcą miał zostać Rufus King[1]. Pomimo dualizmu w obozie republikanów, Madison odniósł zdecydowane zwycięstwo nad Pinckneyem[4].
Głosowanie powszechne odbyło się w dniach 4–11 listopada 1808 roku i wzięło w nim udział niespełna 193 tys. osób[5]. Madison uzyskał około 64,7% poparcia, wobec 32,4% dla Pinckneya i 2,5% dla Monroego[5]. Kilkaset głosów oddano także na niezależnych elektorów, popierających innych kandydatów[5]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 8 lutego 1809[6]) Madison uzyskał 122 głosy, przy wymaganej większości 88 głosów[7]. Jego kontrkandydat otrzymał 47 głosów[7]. Sześć głosów elektorskich ze stanu Nowy Jork, oddano na George’a Clintona[8]. W głosowaniu na wiceprezydenta zwyciężył Clinton, otrzymując 113 głosów[7]. Drugie miejsce zajął Rufus King, na którego zagłosowało 47 elektorów[8]. Dziewięć głosów otrzymał John Langdon, natomiast James Madison i James Monroe – po trzy głosy[8].
James Madison został zaprzysiężony 4 marca 1809 roku[1].
Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).brak strony w książce
