Klonidyna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Poprawiono błąd Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, drobne techniczne, wikizacja |
||
Linia 84: | Linia 84: | ||
}} |
}} |
||
'''Klonidyna''' ({{łac.|clonidinum}}) – [[Związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[agonista]] [[Receptory adrenergiczne|receptorów α<sub>2</sub>-adrenergicznych]] sprzężonych z [[Białko G|białkiem regulacyjnym G<sub>i</sub>]]. W mniejszym stopniu pobudza również receptory α<sub>1</sub>-adrenergiczne. |
'''Klonidyna''' ({{łac.|clonidinum}}) – [[Związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[agonista]] [[Receptory adrenergiczne|receptorów α<sub>2</sub>-adrenergicznych]] sprzężonych z [[Białko G|białkiem regulacyjnym G<sub>i</sub>]]. W mniejszym stopniu pobudza również receptory α<sub>1</sub>-adrenergiczne<ref name="Kostowski">{{cytuj | redaktor = Wojciech Kostowski, Zbigniew Stanisław Herman| tytuł = Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy|wolumin= 1 | data = 2016 | isbn = 978-83-200-4185-9 | wydanie = 3 | miejsce = Warszawa | wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL | oclc = 971446090 | s = 472–474}}</ref>. Ma działanie [[Hipotensja|hipotensyjne]], hamujące aktywność [[Ośrodkowy układ nerwowy|centralnego układu nerwowego]], przeciwbólowe i [[Anestetyki|anestetyczne]]<ref>{{Cytuj |autor = H. W. Striebel, D. Koenigs, T. Heil |tytuł = Clonidin-Stellenwert in der Anästhesie |czasopismo = Der Anaesthesist |data = 1993|issn = 0003-2417 |wolumin = 42 |numer = 3 |s = 131–141 |pmid = 8480899 |język=de}}</ref>. Pobudzając receptory w [[pasmo samotne|paśmie samotnym]], powoduje zmniejszenie aktywności [[Układ współczulny|neuronów współczulnych]] docierających do serca i naczyń krwionośnych oraz pobudzenie [[nerw błędny|nerwu błędnego]]. W efekcie rozszerzają się naczynia tętnicze, [[cykl pracy serca|akcja serca]] zwalnia i zmniejsza się jego [[rzut serca|pojemność minutowa]]. |
||
W związku |
W związku z pobudzeniem receptorów postsynaptycznych α<sub>2</sub> w naczyniach i jednoczesnym słabym agonizmem receptorów α<sub>1</sub>, początkowo występuje wzrost ciśnienia i skurcze naczyń w opuszkach palców<ref name="Kostowski" />. |
||
== Działanie == |
== Działanie == |
||
Linia 96: | Linia 96: | ||
== Zagrożenia == |
== Zagrożenia == |
||
Przy długotrwałym leczeniu receptory ulegają kompensacyjnym zmianom, co przy nagłym odstawieniu powoduje duży wzrost ciśnienia krwi. |
Przy długotrwałym leczeniu receptory ulegają kompensacyjnym zmianom, co przy nagłym odstawieniu powoduje duży wzrost ciśnienia krwi<ref name="Kostowski" />. |
||
== Wskazania == |
== Wskazania == |
||
* [[zespół Tourette’a]]<ref name= |
* [[zespół Tourette’a]]<ref name="Tourette">{{cytuj | autor = Tourette's Syndrome Study Group | tytuł = Treatment of ADHD in children with tics: a randomized controlled trial | czasopismo = Neurology | data = 2002-02-26 | data dostępu = 2023-04-19 | wolumin = 58 | numer = 4 | s = 527–536 | doi = 10.1212/wnl.58.4.527 | pmid = 11865128| język = en | dostęp = z}}</ref> |
||
* nadciśnienie średnie i ciężkie |
* nadciśnienie średnie i ciężkie |
||
* uzależnienie opioidowe i alkoholowe |
* uzależnienie opioidowe i alkoholowe |
||
* [[ADHD]]<ref name="Tourette" /> (podobnie jak inny α-mimetyk, [[guanfacyna]]<ref name="Strange">{{cytuj | autor = Brandon Strange | tytuł = Once-daily treatment of ADHD with guanfacine: patient implications | czasopismo = Neuropsychiatric Disease and Treatment | data = 2008-06 | data dostępu = 2023-04-19 | s = 499 | doi = 10.2147/NDT.S1711 | pmid = 18830439 | pmc = PMC2526381 | język = en}}</ref>) |
|||
* [[ADHD]]<ref>[http://www.ninds.nih.gov/news_and_events/news_articles/news_article_adhd.htm Methylphenidate and Clonidine Help Children With ADHD and Tics (NIMH)].</ref> (podobnie jak inny α-mimetyk guanfacyna<ref>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2526381/ Przegląd literatury nt. guanfacyny i ADHD].</ref>) |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 13:31, 19 kwi 2023
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C9H9Cl2N3 | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa |
230,09 g/mol | ||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
Klonidyna (łac. clonidinum) – organiczny związek chemiczny, agonista receptorów α2-adrenergicznych sprzężonych z białkiem regulacyjnym Gi. W mniejszym stopniu pobudza również receptory α1-adrenergiczne[3]. Ma działanie hipotensyjne, hamujące aktywność centralnego układu nerwowego, przeciwbólowe i anestetyczne[4]. Pobudzając receptory w paśmie samotnym, powoduje zmniejszenie aktywności neuronów współczulnych docierających do serca i naczyń krwionośnych oraz pobudzenie nerwu błędnego. W efekcie rozszerzają się naczynia tętnicze, akcja serca zwalnia i zmniejsza się jego pojemność minutowa. W związku z pobudzeniem receptorów postsynaptycznych α2 w naczyniach i jednoczesnym słabym agonizmem receptorów α1, początkowo występuje wzrost ciśnienia i skurcze naczyń w opuszkach palców[3].
Działanie
- obniża ciśnienie krwi
- zwalnia częstość akcji serca
- zmniejsza objętość wyrzutową
- działa uspokajająco i przeciwlękowo
- uśmierza ból
- zwiększa łaknienie
Zagrożenia
Przy długotrwałym leczeniu receptory ulegają kompensacyjnym zmianom, co przy nagłym odstawieniu powoduje duży wzrost ciśnienia krwi[3].
Wskazania
- zespół Tourette’a[5]
- nadciśnienie średnie i ciężkie
- uzależnienie opioidowe i alkoholowe
- ADHD[5] (podobnie jak inny α-mimetyk, guanfacyna[6])
Przypisy
- ↑ Farmakopea Polska VI, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3 .
- ↑ a b Klonidyna, chlorowodorek (nr C7897) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2018-03-31]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c Wojciech Kostowski , Zbigniew Stanisław Herman (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, wyd. 3, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2016, s. 472–474, ISBN 978-83-200-4185-9, OCLC 971446090 .
- ↑ H.W. Striebel , D. Koenigs , T. Heil , Clonidin-Stellenwert in der Anästhesie, „Der Anaesthesist”, 42 (3), 1993, s. 131–141, ISSN 0003-2417, PMID: 8480899 (niem.).
- ↑ a b Tourette's Syndrome Study Group , Treatment of ADHD in children with tics: a randomized controlled trial, „Neurology”, 58 (4), 2002, s. 527–536, DOI: 10.1212/wnl.58.4.527, PMID: 11865128 [dostęp 2023-04-19] (ang.).
- ↑ Brandon Strange , Once-daily treatment of ADHD with guanfacine: patient implications, „Neuropsychiatric Disease and Treatment”, 2008, s. 499, DOI: 10.2147/NDT.S1711, PMID: 18830439, PMCID: PMC2526381 [dostęp 2023-04-19] (ang.).