LFG Roland D.I

LFG Roland D.I
	; Prototyp LFG Roland D.I
	Dane podstawowe
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Producent	Luft-Fahrzeug-Gesellschaft
Typ	samolot myśliwski
Konstrukcja	dwupłat
Załoga	1
	Historia
Data oblotu	lipiec 1916
Liczba egz.	co najmniej 81
	Dane techniczne
Napęd	silnik rzędowy Mercedes D.III
Moc	118 kW (160 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	8,9 m
Długość	6,93 m
Wysokość	2,9 m
Powierzchnia nośna	23 m²
	Masa
Własna	699 kg
Startowa	932 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	180 km/h
Prędkość wznoszenia	8 min na 2000 m
Pułap	5000 m
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	2 km kal. 7,92 mm
	Multimedia w Wikimedia Commons

LFG Roland D.I – niemiecki dwupłatowy samolot myśliwski z okresu I wojny światowej, zaprojektowany i zbudowany w wytwórni Luft-Fahrzeug-Gesellschaft (LFG) w Berlinie. Oblatana w połowie 1916 roku maszyna trafiła do produkcji seryjnej i do służby w Luftstreitkräfte, zastąpiona później przez ulepszony model D.II.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1916 roku w zakładach Luft-Fahrzeug-Gesellschaft (LFG) w Berlinie, pod kierunkiem inżyniera dyplomowanego Tantzena, rozpoczęto prace nad projektem dwupłatowego samolotu myśliwskiego, bazując na konstrukcji dwumiejscowego samolotu rozpoznawczego LFG Roland C.II^[1]. Zaadaptowano starannie dopracowany aerodynamicznie kadłub konstrukcji półskorupowej z pokryciem ze sklejki wykonanym w technologii zwanej Wickelrumpf oraz napęd, który stanowił sześciocylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM)^[1]^[2]. Tak jak w C.II, górny płat został umieszczony bezpośrednio na grzbiecie kadłuba, przez co konstrukcja samolotu była zwarta i wytrzymała; takie ułożenie skrzydeł ograniczało jednak widoczność z kabiny pilota do przodu i w dół^[1]^[2]. Zastosowane w C.II rozpórki skrzydeł w kształcie litery „I” zastąpiono konwencjonalnymi^[3]. Silne uzbrojenie stanowiły dwa zabudowane w przedniej części kadłuba karabiny maszynowe, co jednak uniemożliwiało do nich dostęp w przypadku zacięcia^[1].

W kwietniu 1916 roku Inspektion der Fliegertruppen (Idflieg) zamówił trzy prototypy myśliwca, nazwanego LFG Roland D.I^[1]^[4]. Pierwszy z nich został oblatany w lipcu 1916 roku^[3]^[5]^[a]. Pozostałe dwa prototypy zbudowano później jako myśliwce Roland D.II^[1]. W sierpniu zostały pomyślnie zakończone badania w locie maszyny, co zaowocowało złożeniem przez Idflieg zamówienia na 60 egzemplarzy seryjnych (o numerach od 830/16 do 889/16)^[1]^[4]. We wrześniu zamówienie kolejnych 20 sztuk Rolanda D.I (o numerach 1680/16 – 1699/16) ulokowano w wytwórni Pfalz Flugzeugwerke GmbH, gdzie wyprodukowano je na licencji początkowo pod oznaczeniem Pfalz D.I, zmienionym w listopadzie 1917 roku na Roland D.I (Pfal)^[1]^[6]. W październiku 1916 roku Idflieg zamówił następne 40 egzemplarzy Rolanda D.I, jednak nie wiadomo ile z nich rzeczywiście zbudowano, gdyż D.I został wówczas zamieniony na liniach produkcyjnych na ulepszony model D.II^[1]. Łącznie zbudowano co najmniej 81 sztuk myśliwca Roland D.I (prototyp i 80 egzemplarzy seryjnych)^[1].

Użycie[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze maszyny Roland D.I weszły do służby w Luftstreitkräfte w październiku 1916 roku^[1]^[4]. Dostawy tych myśliwców na front zachodni zostały ograniczone z powodu pożaru fabryki LFG, który wybuchł 6 września tego roku^[1]^[4]. Najwięcej D.I w eskadrach bojowych (12 samolotów) zanotowano w lutym 1917 roku, a do czerwca tego roku został z nich wycofany; kilka egzemplarzy służyło do szkolenia do 1918 roku^[4]^[3].

Nieoficjalnie samoloty Roland D.I otrzymały nazwę Haifisch (pol. Rekin), analogicznie do większych C.II nazywanych Walfisch (pol. Wieloryb)^[1]^[7]. W opinii pilotów myśliwce Roland D.I charakteryzowały się dużą wytrzymałością i szybkością, lecz słabą zwrotnością i widocznością z kokpitu^[1].

Opis konstrukcji i dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

LFG Roland D.I był jednosilnikowym, jednomiejscowym dwupłatem myśliwskim^[4]. Długość samolotu wynosiła 6,93 metra, a jego wysokość 2,9 metra^[1]^[8]^[b]. Rozpiętość skrzydeł wynosiła 8,9 metra, zaś ich cięciwy 1,45 metra^[1]. Powierzchnia nośna wynosiła 23 m²^[1]^[4]. Masa własna wynosiła 699 kg, zaś masa całkowita (startowa) 932 kg^[4]^[5].

Napęd stanowił chłodzony cieczą 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM)^[1]^[4]^[c]. Prędkość maksymalna samolotu na poziomie morza wynosiła 180 km/h^[1]^[4]^[d]. Maszyna osiągała wysokość 1000 metrów w czasie 4 minut, 2000 metrów w 8 minut, 3000 metrów w 13,5 minuty, 4000 metrów w 22 minuty, zaś na osiągnięcie 5000 metrów samolot potrzebował 28 minut^[1]^[e]. Pułap wynosił 5000 metrów^[8]^[5].

Myśliwiec uzbrojony był w dwa stałe zsynchronizowane karabiny maszynowe LMG 08/15 kalibru 7,92 mm^[1]^[4]^[f].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Bączkowski 2000 ↓, s. 59 podaje, że samolot został oblatany w lipcu 1917 roku.
↑ Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337 podają, że długość samolotu wynosiła 6,8 metra.
↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 448 podają, że napęd samolotu stanowił silnik Mercedes D.I o mocy 100 KM.
↑ Харук 2014 ↓, s. 201 podaje, że prędkość maksymalna wynosiła 165 km/h, a Кондратьев 2007 ↓, s. 14, że 175 km/h.
↑ Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337 podają, że czas wznoszenia na wysokość 1000 metrów wynosił 7 minut. Natomiast Харук 2014 ↓, s. 201 podaje, że czas wznoszenia na wysokość 4000 metrów wynosił 24 minuty i 24 sekundy, a Кондратьев 2007 ↓, s. 14 podaje, że czas wznoszenia na wysokość 2000 metrów wynosił 6,5 minuty
↑ Gray i Thetford 1970 ↓, s. 448 i Кондратьев 2007 ↓, s. 14 podają, że samolot był uzbrojony w jeden zsynchronizowany karabin maszynowy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u Herris 2014 ↓, s. 58.
↑ ^a ^b Bączkowski 2000 ↓, s. 59.
↑ ^a ^b ^c Харук 2014 ↓, s. 202.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337.
↑ ^a ^b ^c Кондратьев 2007 ↓, s. 14.
↑ Herris 2012 ↓, s. 62.
↑ Wilkins 2019 ↓, s. 124.
↑ ^a ^b Харук 2014 ↓, s. 201.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wiesław Bączkowski: Samoloty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-54-4.
Андрей Харук: Истребители Первой Мировой Войны. Более 100 типов боевых самолетов. Москва: Эксмо, 2014, seria: Война и мы. Авиаколлекция. ISBN 978-5-699-70858-1. OCLC 879321043. (ros.).
Peter Gray, Owen Thetford: German Aircraft of The First World War. New York: Doubleday & Company, Inc., 1970. ISBN 0-370-00103-6. (ang.).
William Green, Gordon Swanborough: The Complete Book of Fighters. New York: Smithmark, 1995. ISBN 978-0-8317-3939-3. (ang.).
Jack Herris: Pfalz Aircraft of WWI. T. 5. Aeronaut Books, 2012, seria: Great War Aviation Centennial Series. ISBN 978-1-935881-12-4. (ang.).
Jack Herris: Roland Aircraft of WWI. T. 9. Aeronaut Books, 2014, seria: Great War Aviation Centennial Series. ISBN 978-1-935881-20-9. (ang.).
Вячеслав Кондратьев: Истребители Первой Мировой Войны. Часть 2: Cамолеты Германии, Австро-Венгрии, Дании и Швеции. Москва: Восточный горизонт, 2007. ISBN 9-785938-480308. (ros.).
Mark C. Wilkins: German Fighter Aircraft in World War I: Design, Construction and Innovation. Oxford: CASEMATE PUBLISHERS, 2019, seria: Casemate Illustrated Special. ISBN 978-1-61200-6208. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Sylwetka samolotu LFG Roland D.I w serwisie «Уголок неба». airwar.ru. [dostęp 2024-04-25]. (ros.).

[6] Bączkowski 2000 ↓, s. 59 podaje, że samolot został oblatany w lipcu 1917 roku.

[10] Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337 podają, że długość samolotu wynosiła 6,8 metra.

[11] Gray i Thetford 1970 ↓, s. 448 podają, że napęd samolotu stanowił silnik Mercedes D.I o mocy 100 KM.

[12] Харук 2014 ↓, s. 201 podaje, że prędkość maksymalna wynosiła 165 km/h, a Кондратьев 2007 ↓, s. 14, że 175 km/h.

[13] Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337 podają, że czas wznoszenia na wysokość 1000 metrów wynosił 7 minut. Natomiast Харук 2014 ↓, s. 201 podaje, że czas wznoszenia na wysokość 4000 metrów wynosił 24 minuty i 24 sekundy, a Кондратьев 2007 ↓, s. 14 podaje, że czas wznoszenia na wysokość 2000 metrów wynosił 6,5 minuty

[14] Gray i Thetford 1970 ↓, s. 448 i Кондратьев 2007 ↓, s. 14 podają, że samolot był uzbrojony w jeden zsynchronizowany karabin maszynowy.

[CITEREFHerris201458-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u Herris 2014 ↓, s. 58.

[CITEREFBączkowski200059-2] Bączkowski 2000 ↓, s. 59.

[CITEREFХарук2014202-3] Харук 2014 ↓, s. 202.

[CITEREFGreenSwanborough1995337-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Green i Swanborough 1995 ↓, s. 337.

[CITEREFКондратьев200714-5] Кондратьев 2007 ↓, s. 14.

[CITEREFHerris201262-7] Herris 2012 ↓, s. 62.

[CITEREFWilkins2019124-8] Wilkins 2019 ↓, s. 124.

[CITEREFХарук2014201-9] Харук 2014 ↓, s. 201.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[a]

[6]

[7]

[8]

[b]

[c]

[d]

[e]

[f]

Samoloty myśliwskie	AEG D.I Albatros D.I Albatros D.II Albatros D.III Albatros D.V Albatros W.4 Fokker D.I Fokker D.II Fokker D.III Fokker D.IV Fokker D.V Fokker D.VI Fokker D.VII Fokker D.VIII (E.V) Fokker Dr.I Fokker E.I Fokker E.II Fokker E.III Fokker E.IV Halberstadt D.II Junkers D.I LFG Roland D.I LFG Roland D.II LFG Roland D.VI Pfalz D.III Pfalz D.VIII Pfalz D.XII Pfalz D.XV Pfalz Dr.I Pfalz E.I Siemens-Schuckert D.III Siemens-Schuckert D.IV Siemens-Schuckert E.I
Samoloty bombowe	AEG G.II AEG G.IV Gotha G.I Gotha G.IV Gotha G.V Gotha G.VI Friedrichshafen G.III S.S.W. R.III Staaken R.VI Staaken R.XIV
Wodnosamoloty i łodzie latające	Albatros W.4 Albatros W.5 Friedrichshafen FF.33 Friedrichshafen FF.49 Gotha WD.1 Gotha WD.2 Hansa-Brandenburg W.12 Hansa-Brandenburg W.29 Junkers J 11 Lübeck-Travemünde F4
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowe	AEG C.I AEG C.II AEG C.III AEG C.IV AEG C.V AEG C.VI AEG C.VII AEG C.VIII AEG C.VIII Dr Ago C.I Ago C.IV Albatros C.I Albatros C.III Albatros C.V Albatros C.VII Albatros C.X Albatros C.XII Albatros C.XV Aviatik C.I Aviatik C.III DFW C.V Halberstadt C.V LFG Roland C.II LVG C.II LVG C.V LVG C.VI Rumpler C.I Rumpler C.IV Rumpler C.VII
Samoloty wielozadaniowe	Aviatik B.I Halberstadt CL.II Halberstadt CL.IV Hannover CL.II Hannover CL.V Junkers CL.I
Samoloty szturmowe	AEG J.I Albatros J.I Junkers J.I
Nieuzbrojone samoloty szkolne i rozpoznawcze	AEG B.I AEG B.II AEG B.III Albatros B.I Albatros B.II Aviatik B.II Fokker A.I Hansa-Brandenburg B.I Kondor B.I LVG B.I, B.II, B.III Rumpler C.VIII Rumpler Taube
Konstrukcje prototypowe	AEG DJ.I AEG Dr.I AEG G.I AEG PE Albatros D.IV Albatros D.VI Albatros D.VII Albatros D.IX Albatros D.X Albatros D.XI Albatros D.XII Albatros Dr.I Albatros Dr.II Albatros W.3 Albatros W.8 DFW Floh Halberstadt C.III Hansa-Brandenburg W.11 Hansa-Brandenburg W.16 Junkers J 1 Junkers J 2 Junkers J 7 Junkers J 8 Kondor D 1 Kondor D 2 Kondor D 6 Kondor D 7 Kondor W 1 LFG Roland Stralsund V 19 Pfalz D.VI Pfalz Dr.II Schütte-Lanz C.I
Inne	System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej