Strażnica WOP Hrebenne
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
24 lutego 1948 |
| Rozformowanie |
1 czerwca 1976 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
27 batalion OP |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Hrebenne – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 na bazie 154 strażnicy WOP Mosty Małe została utworzona już w miejscowości Hrebenne 154 strażnica OP Hrebenne (w skali kraju), która została przekazana do 13 Brygady Ochrony Pogranicza w Chełmie[1], włączona w struktury 27 batalionu Ochrony Pogranicza w miejscowości Bełz[2], a 1 stycznia 1951 234 batalionu WOP[3][4].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Hrebenne III kategorii otrzymała nr 151 w skali kraju[6] i była w strukturach 234 batalionu WOP w Tomaszowie Lubelskim[7].
Reorganizacja, jaką przechodziły Wojska Ochrony Pogranicza w czerwcu 1956, doprowadziły do likwidacji 23 Brygady i podległych jej pododdziałów. W miejsce zniesionej jednostki utworzono dwie samodzielne: Grupę Manewrową Wojsk Ochrony Pogranicza Tomaszów (Chełm) Lubelski i Samodzielny Oddział Zwiadowczy WOP Chełm do którego została włączona Placówka WOP Hrebenne[8]. 1 maja 1957, na bazie Grupy Manewrowej i Samodzielnego Oddziału Zwiadowczego WOP zorganizowano 23 Chełmski Oddział WOP[b] a od 1959 nadano 23 Oddziałowi nazwę regionalną: 23 Chełmski Oddział WOP[c][8].
1 stycznia 1960 w Hrebennem stacjonowała Placówka WOP nr 1 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału WOP[9]
1 stycznia 1964 w Hrebennem stacjonowała Placówka WOP nr 1 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału WOP[9], który funkcjonował do 30 maja 1976.
1 czerwca 1976 w związku ze zmianą ochranianego odcinka, dyktowaną przez reformę administracyjną kraju i nowy podział na województwa[10] odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 23 Chełmskiego Oddziału WOP sformowano Nadbużańską Brygadę WOP. W jej strukturach 1 czerwca 1976[11], na bazie Placówki WOP Hrebenne została zorganizowana Strażnica WOP Lubycza Królewska[12].
Ochrona granicy[edytuj | edytuj kod]
W 1956 na odcinku strażnicy WOP funkcjonowała Graniczna Placówka Kontrolna Hrebenne (GPK Hrebenne) – kolejowa, którego załoga wykonywała kontrolę graniczną osób, towarów oraz środków transportu w przejściu granicznym[8]:
- Hrebenne-Rawa Ruska (kolejowe).
1 stycznia 1964 na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne uproszczonego ruchu granicznego (urg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała 1 placówka WOP Hrebenne[13]:
Sąsiednie strażnice[edytuj | edytuj kod]
- 153 strażnica WOP Uhnów ⇔ 155 strażnica WOP Dziewięcierz – 1946
- 153 strażnica OP Uhnów ⇔ 155 strażnica OP Sołotwina – 24.04.1948
- 150 strażnica WOP Uhnów ⇔ 152 strażnica WOP Sołotwina – 15.03.1954.
- 150 strażnica WOP Uhnów ⇔ 152 strażnica WOP Sołotwina – 1956
- 2 placówka WOP Dołhobyczów ⇔ 6 placówka WOP Sołotwina – 01.01.1960
- 2 placówka WOP Dołhobyczów ⇔ 6 placówka WOP Sołotwina – 01.01.1964.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[5].
- ↑ Zarządzenie DWW nr 07/WW z 24.04.1957 (Prochwicz 2011 ↓, s. 225).
- ↑ Zarządzenie MSW nr 203/59/WW z 27.11.1959 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 106).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Historia POWOP ↓, s. 21.
- ↑ Wykaz pododdziałów WOP ↓.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.17.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103–104.
- ↑ a b c Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
- ↑ a b Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
- ↑ Dubaj 2013 ↓, s. 327.
- ↑ Henryk Czajkowski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2021-11-19]. (pol.).
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 107.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 106.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- ASGran. Historia Przemyskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Przemyśl 1956
- Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówcek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 316–343. (pol.).
- Archiwum Straży Granicznej : Wykaz dyslokacyjny etatowych pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z dnia 20 października 1956. Szczecin.
- Archiwum Straży Granicznej, Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.