SZD-16 Gil
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Konstruktor | |
| Typ | |
| Konstrukcja |
mieszana, drewniano-metalowa |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
20 października 1958 |
| Lata produkcji |
1958 |
| Liczba egz. |
1 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
13,5 m |
| Wydłużenie |
13 |
| Długość |
6,85 m |
| Wysokość |
1,46 m |
| Powierzchnia nośna |
14 m² |
| Profil skrzydła |
NACA-43012A |
| Masa | |
| Własna |
181 kg |
| Startowa |
250 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość minimalna |
52 km/h |
| Prędkość dopuszczalna |
200 km/h |
| Prędkość min. opadania |
0,9 m/s przy 60 km/h |
| Doskonałość maks. |
19,8 przy 70 km/h |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
SZD-16 Gil – polski, jednomiejscowy szybowiec eksperymentalny zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Szybowiec został zaprojektowany w 1955 r. pod kierunkiem mgr inż. Zbigniewa Badury jako propozycja dla Ligi Przyjaciół Żołnierza i konkurencja dla SZD-15 Sroka[1]. Miał charakteryzować się prostotą, dobrymi własnościami lotnymi i być tanim w produkcji. Aby to osiągnąć, postanowiono zbudować skrzydło drewniane, kadłub zaś metalowy z częścią przednią zbudowaną w postaci kratownicy spawanej z rur stalowych krytą płótnem. Część tylną natomiast stanowić miała rura z blachy duralowej zakończona usterzeniem konstrukcji drewnianej. Wobec braku zainteresowania ze strony przyszłego odbiorcy, projekt odłożono do archiwum.
Dopiero w 1958 r., pod wpływem zainteresowania konstrukcjami metalowymi, przystąpiono do budowy „Gila”, jako studium szybowca z metalowym kadłubem. Prototyp szybowca został oblatany przez Adama Zientka w Bielsku 20 października 1958 r.[2] Szybowiec przeszedł próby fabryczne, a następnie próbę państwową w Instytucie Lotnictwa w lipcu i sierpniu 1960 r. Szybowiec miał bardzo dobre własności lotne i po wprowadzeniu niewielu poprawek mógł z powodzeniem wejść do produkcji seryjnej. Jednakże w 1960 r. nie spełniał już oczekiwań odbiorców i zrezygnowano z dalszego rozwijania tej konstrukcji.
Zmodyfikowany kadłub „Gila” wykorzystano przy konstruowaniu szybowca SZD-25 Lis. Istniejący prototyp SZD-16 Gil wykorzystano jako małe latające laboratorium, na którym przeprowadzono próby z hamulcami interferencyjnymi. Szybowiec nazwano SZD-16 Gil Z i kolejno zaopatrywano w interferencyjne hamulce zamocowane na stałe między skrzydłami a kadłubem.
W połowie lat 60. jedyny zbudowany egzemplarz szybowca „Gil” znajdował się w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku. Dalsze losy prototypu nie są znane.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji drewniano-metalowej z zakrytą kabiną.
Skrzydło o obrysie prostokątno-trapezowym, drewniane jednodźwigarowe z pomocniczym dźwigarkiem skośnym pokryte w części przedniej sklejką, a w tylnej płótnem. Hamulce aerodynamiczne metalowe. Lotki szczelinowe.
Kadłub: część przednia szybowca spawana z rur stalowych, pokryta płótnem, przechodzi w stożkową rurę z blachy duralowej zakończoną statecznikiem pionowym. Dwa zaczepy: przedni i dolny, oraz hak do startu z lin gumowych. Wszystkie nierozwijalne przejścia oraz kołpak przedni z laminatów.
Usterzenie poziome, drewniane, stanowiące jedną całość montażową. Statecznik kryty sklejką, ster płótnem. Statecznik pionowy drewniany kryty sklejką stanowi jedną całość z kadłubem. Ster kierunku drewniany z kesonem sklejkowym kryty płótnem.
Kółko podwozia stałe, z przodu kadłuba znajduje się płoza przednia.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Skrzydlata Polska i 51-52'1958 ↓, s. 8.
- ↑ Skrzydlata Polska i 47'1958 ↓, s. 5.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Błasik, Andrzej Glass, Stanisław Madeyski: Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1965. OCLC 830916815.
- Wiesław Stafiej. SZD-16 „Gil” już lata. „Skrzydlata Polska”. 47/1958, 18 listopada 1958. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Zbigniew Badura. Szybowiec treningowy SZD-16 "Gil". „Skrzydlata Polska”. 51-52/1958, 17-24 grudnia 1958. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
