J-3 Orzeł
_(14182731967).jpg)
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Konstruktor |
Jarosław Janowski |
| Typ |
samolot amatorski |
| Konstrukcja |
mieszana |
| Załoga |
1 |
| Historia | |
| Data oblotu |
1978 |
| Lata produkcji |
1978 |
| Wycofanie ze służby |
2003 |
| Liczba egz. |
1 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | |
| Moc |
60 KM |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
7 m |
| Długość |
4,8 m |
| Powierzchnia nośna |
6,8 m² |
| Masa | |
| Własna |
105 kg |
| Startowa |
320 kg |
| Zapas paliwa |
100 l |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | |
| Prędkość przelotowa |
200 km/h |
| Zasięg |
2000 km |
| Długotrwałość lotu |
10 h |
| Dane operacyjne | |
J-3 Orzeł – amatorski samolot konstrukcji Jarosława Janowskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Plany samolotu powstały w 1977 roku i miały jedynie postać dokumentacji szkicowej. W grudniu 1977 roku rozpoczęła się budowa, którą ukończono w lipcu 1978 roku[2]. Prace wykonał Witold Kalita z Aeroklubu Łódzkiego przy współpracy konstruktora i inż. Mariana Nowaka, doświadczonego pilota agrolotniczego[3].
Po zakończeniu prac samolot został przetransportowany przez Mariana Nowaka drogą morską do Kanady i tam oblatany w 1978 roku. W 1980 roku został zaprezentowany na zlocie samolotów w Oshkosh jako pierwsza konstrukcja amatorska zza żelaznej kurtyny. Wzbudził duże zainteresowanie, ponieważ był przystosowany do startów z krótkich lądowisk i wykonywał długotrwałe przeloty do 10 h[3].
Samolot był eksploatowany przez 12 lat na terenie Kanady i USA. W 2003 roku ostatni właściciel, Wiesław Pawełkiewicz z Kanady, przekazał go do zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[4]. W październiku 2018 roku został zaprezentowany podczas Targów Lotnictwa Lekkiego w Kielcach[5].
Samolot był nowatorski wśród konstrukcji amatorskich – posiadał klapolotkę na całej długości skrzydła, dodatkowe zbiorniki na końcach skrzydeł oraz kompozytowe golenie podwozia[2]. Zastosowany silnik Porsche (zmieniony później na silniki Rotax i BMW R100) był ekonomiczny i pozwalał na 10 h lotu.
Konstrukcja[3][edytuj | edytuj kod]
Jednomiejscowy wolnonośny średniopłat z silnikiem ze śmigłem pchającym.
Kadłub o konstrukcji podłużnicowej. Kabina pilota zakryta. Za kabiną pilota jest umieszczony główny zbiornik paliwa o pojemności 60 dm3.
Płat dwudzielny o obrysie prostokątnym. Wyposażony w klapolotki na całej długości. Na końcówkach płatów umieszczone są zbiorniki paliwa pod 20 dm3, każdy wykonany z włókna szklanego i żywicy epoksydowej.
Usterzenie w układzie T. Statecznik pionowy o obrysie ukośnym stanowił integralną część kadłuba, usterzenie wysokości płytowe.
Podwozie stałe, trzypunktowe z kółkiem ogonowym. Golenie główne podwozia osłonięte owiewkami.
Silnik umieszczony za kabiną pilota z trójłopatowym śmigłem pchającym. Początkowo był to silnik Porsche o mocy 43,5 kW (60 KM) zastąpiony później silnikiem Rotax o mocy 37 kW (50 KM). Ostatni używany silnik to 2-cylindrowy BMW R100 o mocy 70 KM.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Osiągi podane dla silnika Porsche
- ↑ a b Józef Potęga: J-3 Orzeł poleci nad... Kanadą. „Skrzydlata Polska”. 38/1978, s. 8, 17 września 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
- ↑ a b c J-3 „Orzeł” („Eagle”), 1978. samolotypolskie.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).
- ↑ Janowski J-3 Eagle. muzeumlotnictwa.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).
- ↑ Orzeł z muzeum podczas Targów Lotnictwa Lekkiego. dlapilota.pl. [dostęp 2019-04-08]. (pol.).
