Gelazjusz I: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
|||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|papież kreujący = |
|papież kreujący = |
||
|kościół tytularny = |
|kościół tytularny = |
||
|data pontyfikatu = |
|data pontyfikatu = 1 marca 492 |
||
|odznaczenia = |
|odznaczenia = |
||
|commons = |
|commons = |
||
Linia 61: | Linia 61: | ||
| quote = |
| quote = |
||
}} |
}} |
||
'''Gelazjusz I''', (także ''Gelazy I''; zm. [[19 listopada]] [[496]]) – [[święty]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]], [[papież]] w okresie od 1 marca 492 do 19 listopada 496 roku |
'''Gelazjusz I''', (także ''Gelazy I''; zm. [[19 listopada]] [[496]]) – [[święty]] [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]], [[papież]] w okresie od 1 marca 492 do 19 listopada 496 roku{{r|Wollpert}}. |
||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
Pochodzący z Afryki sekretarz papieży [[Symplicjusz (papież)|Symplicjusza]] i [[Feliks III|Feliksa III]] urodził się w Rzymie |
Pochodzący z Afryki sekretarz papieży [[Symplicjusz (papież)|Symplicjusza]] i [[Feliks III|Feliksa III]] urodził się w Rzymie{{r|Kelly}}. W obliczu trwającej [[schizma akacjańska|schizmy akacjańskiej]], a także narastających konfliktów ze Wschodem i szerzących się poglądów [[pelagianizm|pelagiańskich]] podjął wiele działań mających na celu pokonanie piętrzących się przed Kościołem trudności. Bronił wypracowanych przez [[Leon I (papież)|Leona I]] na [[Sobór chalcedoński|Soborze chalcedońskim]] formuł chrystologicznych{{r|Kelly}}. Łączyły go znakomite relacje z [[Teodoryk Wielki|Teodorykiem Wielkim]], następcą [[Odoaker]]a, do którego zwracał się m.in. z prośbą o pomoc dla ubogich{{r|Kelly}}. |
||
Sformułował [[dogmat]] o [[grzech pierworodny|grzechu pierworodnym]] i jako pierwszy tezę rozdziału władzy cesarskiej i papieskiej, która w późniejszych latach znalazła swoje rozwinięcie w ideach z okresu walki z cesarstwem. Wiele zarządzeń dyscyplinarnych Gelazjusza weszło na stałe do prawodawstwa kościelnego. |
Sformułował [[dogmat]] o [[grzech pierworodny|grzechu pierworodnym]] i jako pierwszy tezę rozdziału władzy cesarskiej i papieskiej, która w późniejszych latach znalazła swoje rozwinięcie w ideach z okresu walki z cesarstwem. Wiele zarządzeń dyscyplinarnych Gelazjusza weszło na stałe do prawodawstwa kościelnego. |
||
Linia 70: | Linia 70: | ||
Okres pontyfikatu św. Gelazego nazywany jest okresem gelazjańskiego renesansu. |
Okres pontyfikatu św. Gelazego nazywany jest okresem gelazjańskiego renesansu. |
||
W 494 w liście do cesarza [[cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] sformułował doktrynę dwuwładzy |
W 494 w liście do cesarza [[cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]] sformułował doktrynę dwuwładzy{{r|Wollpert}}. W tym samym roku, na synodzie ogłosił zasady kształcenia duchownych i podziału funduszy kościelnych{{r|Kelly}}. Podczas swojego pontyfikatu zwalczał tendencje heterodoksyjne, a w szczególności [[arianizm]], [[monofizytyzm]]. Wydał w tym celu też traktat ''De duobus naturis in Christo''. Zwalczał także [[manicheizm]], [[pelagianizm]]{{r|GROSSI}}. |
||
Błędnie |
Błędnie{{r|Wollpert}} przypisuje mu się autorstwo ''Decretum Gelasianum'' – anonimowej kompilacji z początku VI w. zawierającej pięć części: |
||
* O Duchu Świętym i o imionach Chrystusa |
* O Duchu Świętym i o imionach Chrystusa |
||
* O kanonie Pisma Świętego |
* O kanonie Pisma Świętego |
||
Linia 78: | Linia 78: | ||
* O uznawanych [[Sobór powszechny|soborach powszechnych]] |
* O uznawanych [[Sobór powszechny|soborach powszechnych]] |
||
* O dziełach, które należy przyjąć |
* O dziełach, które należy przyjąć |
||
Dekret znany jest także pod nazwą ''Epistula decretalis de libris recipiendis et non recipiendis'' (''Dekret o księgach, które należy przyjąć oraz odrzucić'') |
Dekret znany jest także pod nazwą ''Epistula decretalis de libris recipiendis et non recipiendis'' (''Dekret o księgach, które należy przyjąć oraz odrzucić''){{r|Wydanie krytyczne Texte und|GROSSI}}. |
||
Gelazjusz nie jest także autorem tzw. ''Sakramentariusza Gelazego'' |
Gelazjusz nie jest także autorem tzw. ''Sakramentariusza Gelazego''{{r|Wollpert}}. |
||
Jego wspomnienie wymienione jest w ''Martyrologium Rzymskim'' [[21 listopada]] |
Jego wspomnienie wymienione jest w ''Martyrologium Rzymskim'' [[21 listopada]]{{r|Kelly}}. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Linia 93: | Linia 93: | ||
* [[Gelazy|Gelazy (imię)]] |
* [[Gelazy|Gelazy (imię)]] |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy-lista| |
|||
<ref name="GROSSI">Por. {{Cytuj pismo |nazwisko = Grossi [[Augustianie|OSA]]| imię = V.|tytuł = L'auctoritas di Agostino sul «Peccatum originis» da Cartagine (418) a Trento (1546) |czasopismo = Augustinianum |wolumin = 31|wydanie = 1991|strony = 340-341|wydawca = Instytut Patrystyczny «Augustinianum» |miejsce = Rzym}}</ref> |
|||
<ref name="Kelly">{{cytuj książkę | nazwisko = Kelly | imię = John N. D. | autor link = John Norman Davidson Kelly | tytuł = Encyklopedia papieży | wydawca = Państwowy Instytut Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1997 | strony = 72-74 | isbn = 83-06-02633-0}}</ref> |
|||
<ref name="Wollpert">{{cytuj książkę | nazwisko = Fischer-Wollpert | imię = Rudolf | tytuł = Leksykon papieży | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | data = 1996 | strony = 31 | isbn = 83-7006-437-X}}</ref> |
|||
<ref name="Wydanie krytyczne Texte und">Wydanie krytyczne: "Texte und Untersuchungen" 38/4, wydał Dobschütz, Lipsk 1912.</ref> |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
Wersja z 16:35, 10 cze 2013
Święty Kościoła katolickiego Papież | |
Data urodzenia |
ok. 410 |
---|---|
Data śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Pontyfikat |
1 marca 492 |
{{{tytuły}}} | |
[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{podpis grafiki}}}]] {{{podpis grafiki}}} | |
Data i miejsce urodzenia |
{{{data urodzenia}}} |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
{{{data śmierci}}} |
Czczony przez |
{{{kościół}}} |
Beatyfikacja |
{{{data beatyfikacji}}} |
Kanonizacja |
{{{data kanonizacji}}} |
Wspomnienie |
{{{wspomnienie}}} |
Atrybuty |
{{{atrybuty}}} |
Patron |
{{{patron}}} |
Szczególne miejsca kultu |
{{{miejsce kultu}}} |
[[Plik:{{{faksymile}}}|130x100px|alt=Faksymile|{{{opis faksymile}}}]] {{{opis faksymile}}} |
Gelazjusz I, (także Gelazy I; zm. 19 listopada 496) – święty Kościoła katolickiego, papież w okresie od 1 marca 492 do 19 listopada 496 roku[1].
Biografia
Pochodzący z Afryki sekretarz papieży Symplicjusza i Feliksa III urodził się w Rzymie[2]. W obliczu trwającej schizmy akacjańskiej, a także narastających konfliktów ze Wschodem i szerzących się poglądów pelagiańskich podjął wiele działań mających na celu pokonanie piętrzących się przed Kościołem trudności. Bronił wypracowanych przez Leona I na Soborze chalcedońskim formuł chrystologicznych[2]. Łączyły go znakomite relacje z Teodorykiem Wielkim, następcą Odoakera, do którego zwracał się m.in. z prośbą o pomoc dla ubogich[2].
Sformułował dogmat o grzechu pierworodnym i jako pierwszy tezę rozdziału władzy cesarskiej i papieskiej, która w późniejszych latach znalazła swoje rozwinięcie w ideach z okresu walki z cesarstwem. Wiele zarządzeń dyscyplinarnych Gelazjusza weszło na stałe do prawodawstwa kościelnego.
Okres pontyfikatu św. Gelazego nazywany jest okresem gelazjańskiego renesansu.
W 494 w liście do cesarza Bizancjum sformułował doktrynę dwuwładzy[1]. W tym samym roku, na synodzie ogłosił zasady kształcenia duchownych i podziału funduszy kościelnych[2]. Podczas swojego pontyfikatu zwalczał tendencje heterodoksyjne, a w szczególności arianizm, monofizytyzm. Wydał w tym celu też traktat De duobus naturis in Christo. Zwalczał także manicheizm, pelagianizm[3].
Błędnie[1] przypisuje mu się autorstwo Decretum Gelasianum – anonimowej kompilacji z początku VI w. zawierającej pięć części:
- O Duchu Świętym i o imionach Chrystusa
- O kanonie Pisma Świętego
- O prymacie rzymskim i o siedzibach patriarszych
- O uznawanych soborach powszechnych
- O dziełach, które należy przyjąć
Dekret znany jest także pod nazwą Epistula decretalis de libris recipiendis et non recipiendis (Dekret o księgach, które należy przyjąć oraz odrzucić)[4][3].
Gelazjusz nie jest także autorem tzw. Sakramentariusza Gelazego[1].
Jego wspomnienie wymienione jest w Martyrologium Rzymskim 21 listopada[2].
Zobacz też
- kult świętych
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- dogmat o nieomylności papieża
- Gelazy (imię)
Przypisy
Bibliografia
- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 2: D-G. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 445/446. ISBN 83-7097-374-4.
- Praca zbiorowa,Historia powszechna Tom 7 Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki, Mediaset Group SA, 2007, ss. 50, ISBN 978-84-9819-814-0.
- Pope St. Gelasius I. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-09-26]. (ang.).
- ISNI: 0000000354601867
- VIAF: 50579250
- ULAN: 500355701
- LCCN: n82133707
- GND: 118538292
- LIBRIS: 53hkkmnp0hzkhrw
- BnF: 13484679t
- SUDOC: 027525643
- SBN: SBLV275569
- NKC: skuk0002619
- BNE: XX1312123
- NTA: 071434291
- BIBSYS: 90793225
- CiNii: DA04334347
- PLWABN: 9810671690405606
- NUKAT: n00050122
- J9U: 987007273164905171
- CANTIC: a10477093
- CONOR: 205421411
- ΕΒΕ: 89872
- WorldCat: lccn-n82133707
- ↑ a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieWollpert
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieKelly
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieGROSSI
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieWydanie krytyczne Texte und
BŁĄD PRZYPISÓW