Rakoniewice

Rakoniewice
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Domy podcieniowe przy Placu Powstańców Wlkp.
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	grodziski
Gmina	Rakoniewice
Data założenia	1252
Prawa miejskie	1662
Burmistrz	Gerard Tomiak
Powierzchnia	3,4 km²
Populacja (30.06.2021); • liczba ludności; • gęstość	; 3 613; 1062 os./km²
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	62-067
Tablice rejestracyjne	PGO
	Położenie na mapie gminy Rakoniewice Rakoniewice
	Położenie na mapie Polski Rakoniewice
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Rakoniewice
	Położenie na mapie powiatu grodziskiego Rakoniewice
	52°08′27″N 16°16′23″E/52,140833 16,273056
TERC (TERYT)	3005044
SIMC	0971413
	Urząd miejskiOsiedle Parkowe 1; 62-067 Rakoniewice
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	BIP

Rakoniewice (niem. Rakwitz, Freystadt) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie grodziskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Rakoniewice.

Według danych GUS z 30 czerwca 2021, miasto liczyło 3613 mieszkańców.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Osada została założona w 1252, a nazwę wzięła od komesa wielkopolskiego Rakonia^[2]. Prawa miejskie Rakoniewice uzyskały staraniem wojewody Krzysztofa Grzymułtowskiego w 1662^[2]^[3]. Lokacja Rakoniewic w XVII w. związana była z osadnictwem protestantów ze Śląska, którym sprzyjali właściciele majątku^[2]^[3]. Wówczas nadano miastu nazwę Freystadt, która jednak ustąpiła pierwotnej nazwie Rakoniewice^[2]. Miasto stało się ośrodkiem rzemieślniczo-handlowym w rolniczej okolicy^[2]. W 1707 spalili je Szwedzi^[3]. Wśród zajęć ludności wyróżniały się hodowla i handel pijawkami oraz produkcja młynków do kawy^[2].

W latach 1869–1872 swą pierwszą praktykę lekarską prowadził tutaj Robert Koch, odkrywca prątków gruźlicy^[4].

W latach 1901–1906 miasto było widownią strajków szkolnych. Oddział z Rakoniewic brał udział w powstaniu wielkopolskim w 1919. Powojenna historia wiąże się z rozwojem gospodarczym i rozbudową infrastruktury miasta.

Do 1975 gmina Rakoniewice stanowiła część powiatu wolsztyńskiego.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. poznańskiego.

Pomimo historycznych, geograficznych, gospodarczych przesłanek do scalenia gminy z odtworzonym w 1999 powiatem wolsztyńskim i sprzeciwu części mieszkańców gminy z wiosek o lepszej lokalizacji względem Wolsztyna, gmina Rakoniewice weszła w skład powiatu grodziskiego.

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 32 Stęszew - Wolsztyn - Zielona Góra - Gubin i linia kolejowa nr 357 Wolsztyn - Grodzisk Wielkopolski - Luboń koło Poznania - Poznań ze stacją Rakoniewice.

W mieście istniała też stacja kolei wąskotorowej Rakoniewice Wąskotorowe, zamknięta w 1973 roku.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Piramida wieku mieszkańców Rakoniewic w 2014 roku.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Lista zabytków znajdujących się w rejestrze NID^[5]:

historyczny układ urbanistyczny miasta, w tym domy podcieniowe z XVIII-XIX wieku
kościół konstrukcji szkieletowej z 1763 roku, przekształcony w Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa
kościół św. Marcina i św. Stanisława Biskupa w Rakoniewicach z 1797 roku
eklektyczny pałac z XIX wieku wraz z parkiem i zabudowaniami gospodarczymi
liczne domy od z 1. poł. XVIII wieku do 1900 roku

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz żydowski w Rakoniewicach

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Baza demograficzna.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jerzy Kwiatek: Polska – Urokliwy świat małych miasteczek. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2006, s. 452. ISBN 83-7319-993-4200-991-0.
↑ ^a ^b ^c Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
↑ Jerzy Kwiatek: Polska – Urokliwy świat małych miasteczek. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2006, s. 453. ISBN 83-7319-993-4200-991-0.
↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 41. [dostęp 2013-06-19].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Miasto i gmina Rakoniewice
Powstanie Wielkopolskie w Rakoniewicach
Rakoniewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 505 .
Stanisław Karwowski: Rakoniewice (1882) w bibliotece Polona

[1] Baza demograficzna.

[Kwiatek452-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jerzy Kwiatek: Polska – Urokliwy świat małych miasteczek. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2006, s. 452. ISBN 83-7319-993-4200-991-0.

[MajDziewulska1997-3] Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.

[Kwiatek453-4] Jerzy Kwiatek: Polska – Urokliwy świat małych miasteczek. Wyd. 3. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2006, s. 453. ISBN 83-7319-993-4200-991-0.

[nidWLK-5] Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 41. [dostęp 2013-06-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Miasto	Rakoniewice
Część miasta	Wygoda
Wsie	Adolfowo Blinek Błońsko Cegielsko Drzymałowo Elżbieciny Głodno Gnin Gola Goździn Jabłonna Komorówko Kuźnica Zbąska Łąkie Narożniki Rakoniewice Rataje Rostarzewo Ruchocice Stodolsko Tarnowa Terespol Wioska Wola Jabłońska
Części wsi	Dąbrówka Dębowy Jabłka Januszewo Małe Narożniki Mościska Nowe Łąkie Nowe Szarki Tarnowa-Folwark Zamieście Zygmuntowo
Przysiółek wsi	Mielęcinek
Kolonia	Faustynowo
Osady	Józefin Winnica Zamieście
Osady leśne	Aleksandrowo Głodno Jelonek Krzewina Rakoniewice Ruchocice

Miasta na prawach powiatu	Kalisz Konin Leszno Poznań
Miasta powiatowe	Chodzież Czarnków Gniezno Gostyń Grodzisk Wielkopolski Jarocin Kępno Koło Kościan Krotoszyn Międzychód Nowy Tomyśl Oborniki Ostrów Wielkopolski Ostrzeszów Piła Pleszew Rawicz Słupca Szamotuły Śrem Środa Wielkopolska Turek Wągrowiec Wolsztyn Września Złotów
Miasta gminne	Bojanowo Borek Wielkopolski Budzyń Buk Chocz Czempiń Czerniejewo Dąbie Dobra Dobrzyca Dolsk Golina Gołańcz Grabów nad Prosną Jaraczewo Jastrowie Jutrosin Kaczory Kleczew Kłecko Kłodawa Kobylin Kostrzyn Koźmin Wielkopolski Koźminek Kórnik Krajenka Krobia Krzywiń Krzyż Wielkopolski Książ Wielkopolski Luboń Lwówek Łobżenica Margonin Miasteczko Krajeńskie Miejska Górka Miłosław Mikstat Mosina Murowana Goślina Nekla Nowe Skalmierzyce Obrzycko Odolanów Okonek Opalenica Opatówek Osieczna Ostroróg Pniewy Pobiedziska Pogorzela Poniec Przedecz Puszczykowo Pyzdry Rakoniewice Raszków Rogoźno Rydzyna Rychwał Sieraków Skoki Sompolno Stawiszyn Stęszew Sulmierzyce Swarzędz Szamocin Ślesin Śmigiel Trzcianka Trzemeszno Tuliszków Ujście Wieleń Wielichowo Witkowo Wronki Wyrzysk Wysoka Zagórów Zbąszyń Zduny Żerków

Miasta	Grodzisk Wielkopolski Rakoniewice Wielichowo
Gminy miejsko-wiejskie	Grodzisk Wielkopolski Rakoniewice Wielichowo
Gminy wiejskie	Granowo Kamieniec

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1919–20) woj. poznańskie (1945–50) woj. zielonogórskie (1950)
Miasta (1919–20 i 1945–50)	Babimost (1945–50 →) Kargowa (1945–50 →) Kopanica (1919–20 →) Rakoniewice (1919–20 →) Rostarzewo (1919–20 →) Wolsztyn (1919–20 →)
Gminy wiejskie zbiorowe (1945–50 →)	Babimost Ciosaniec Kargowa

Przynależność wojewódzka	woj. poznańskie (II RP) (1920–39) woj. poznańskie (1945–75)
Miasta (← 1920–75)	Kopanica (do 1934) Rakoniewice Rostarzewo (do 1934) Wolsztyn
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Jabłonna (do 1954) Kopanica (do 1954) Mochy (od 194?) Przemęt (do 194?) Rakoniewice Siedlec Wolsztyn
Gromady (1954–72)	Belęcin (1954–61) Błońsko (1954–61) Błotnica (1954–59) Boruja Kościelna (1954 →) Chobienice (1954–71) Jabłonna (1954–72) Karpicko (1954–59) Kaszczor (1954–71) Kębłowo (1954–72) Komorowo (1960–68) Kopanica (1954–72) Mochy (1954–72) Niałek Wielki (1954–59) Obra (1954–68) Przemęt (1954–72) Rakoniewice (1954–72) Rostarzewo (1954–68) Ruchocice (1954–59) Siedlec (1954–72) Świętno (← 1955–71) Tarnowa (1954–59) Tuchorza (1954–72) Widzim Stary (1954–71) Wolsztyn (1968–72) Żodyń (1954–59)