Komisariat Straży Granicznej „Rytro”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Komisariat Straży Granicznej „Rytro” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czachosłowackiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1]. 8 września 1828 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 6 w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu Muszyna z podkomisariatem Piwniczna i ustalał jego granice[2]. Rozkazem nr 7 z 25 września 1929 roku w sprawie reorganizacji i zmian dyslokacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił numer i nową strukturę samodzielnego już komisariatu Piwniczna[3].
Rozkazem nr 4 z 26 września 1936 roku w sprawach przeniesienia siedzib i likwidacji posterunków przeniesiono siedzibę komisariatu i placówkę II linii „Piwniczna” do Rytra[4].
Służba graniczna
[edytuj | edytuj kod]Sąsiednie komisariaty:
Funkcjonariusze komisariatu
[edytuj | edytuj kod]| Stopień | Imię i nazwisko | Okres pełnienia służby | Kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| Kierownicy/komendanci komisariatu | |||
| aspirant | Jan Stępień[6] | 1 XI 1929 – | |
| nadkomisarz | Franciszek Hałgas[a] | 26 X 1930[7] – | |
| komisarz | Witalis Wołosiewicz | - 1 XII 1937[8] | komisariat „Muszyna” |
| aspirant | Klaudiusz Waliszko[6] | 1 XII 1937[8] – IV 1939 | |
| aspirant | Tadeusz Znojkiewicz[6][9] | 3 IV 1939[10] – | |
| Zastępcy komendanta | |||
| starszy strażnik podchorąży | Zygmunt Jachowicz | 1 V 1939[11] – | |
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]
Organizacja komisariatu we wrześniu 1929[3]:
- 1/19 komenda − Piwniczna
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna”
Organizacja komisariatu w 1931:
- komenda − Piwniczna (34 km)
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna”
Organizacja komisariatu w 1935[5]:
- komenda − Piwniczna
- placówka Straży Granicznej I linii „Czercz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Piwniczna”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wierchomla”
- placówka Straży Granicznej I linii „Żegiestów”
- placówka Straży Granicznej II linii „Piwniczna” → w 1936 przeniesiono do Rytra
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Franciszek Hałgas – od 1914 był żołnierzem artylerii Legionów Polskich, a od listopada 1918 Wojska Polskiego. 23 października 1927 został przeniesiony do rezerwy. W grudniu 1928 roku przyjęty przez Ministerstwo Skarbu do służby w Straży Granicznej i po zaprzysiężeniu przydzielony do sztabu Komendy Straży Granicznej w Warszawie. Z dniem 3 października 1929 wyznaczony na stanowisko kierownika komisariatu SG „Dwernik”. Od 26 października 1930 kierownik komisariatu „Piwniczna”. W 1934 nadkomisarz Franciszek Hałgas pracował w IG „Leszno” [7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 30.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 51.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 112.
- ↑ a b Promińska 2011 ↓, s. 5.
- ↑ a b c Bocheński 2009 ↓, s. 43.
- ↑ a b Kozłowski 2015 ↓, s. 113.
- ↑ a b Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/4.
- ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 13/39.
- ↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 366.
- ↑ Rozkazy Maz. IO ↓, s. 61/39.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Waldemar Bocheński: Almanach Muszyny 2009. Formacje graniczne II RP. 2009. [dostęp 2016-12-28].
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922–1939: słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
- Katarzyna Promińska, Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Zachodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
- Rozkazy Mazowieckiego Inspektoratu Okręgowego 1929 i 1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.188/3 i 188/13.)
- Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)