Komisariat Straży Granicznej „Herby”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Komisariat Straży Granicznej „Herby”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1928

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

Komisariat Straży Celnej „Kamińsko”[1]

Organizacja
Dyslokacja

Herby

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Inspektorat Graniczny nr 14
Obwód SG „Częstochowa”

Komisariat Straży Granicznej „Herby” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Geneza[edytuj | edytuj kod]

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[3]. Komisariat Straży Celnej „Kamińsko”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Granicznego Straży Celnej „Praszka”[4].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[5]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej.

Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Herby”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[6]. W rzeczywistości komisariat Straży Celnej „Kamieńsko” z dniem 4 maja 1928 został przeniesiony do Herb[1][7].

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

W 1921 roku w Herbach stacjonował sztab 2 kompanii 4 batalionu celnego. 2 kompania celna jedną ze swoich placówek wystawiła w Herbach[8].

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[9]. Do 1828 roku funkcjonował komisariat Straży Celnej „Kamieńsko”[7]. Z dniem 4 maja 1928 został przeniesiony do Herb[1]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Herby” do Inspektoratu Granicznego nr 14 „Lubliniec” i określił jego strukturę organizacyjną[6]. Rozkazem nr 10 z 5 listopada 1929 roku w sprawie reorganizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił numer i nową strukturę komisariatu[10]. Rozkazem nr 4 z 11 października 1932 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego i niektórych inspektoratów granicznych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski utworzył placówkę II linii „Częstochowa”[11]. Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma zniósł posterunek SG „Węglowice”[12].

Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]

Sąsiednie komisariaty:

Funkcjonariusze komisariatu[edytuj | edytuj kod]

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopień imię i nazwisko okres pełnienia służby kolejne stanowisko
pkom. Stefan Leśniak 3 IX 1928 – 15 X 1930 kierownik komisariatu „Linia”[13]
pkom. Władysław Pszonka 3 XI 1930 – 15 II 1932 oficer wywiadowczy [14]
pkom. Tadeusz Nowiński[a] 4 II 1932 – 15 I 1934 kwatermistrz IG „Wielkie Hajduki”[17]
kom. Karol Kowalski 13 I 1934 – 14 VI 1934 przeniesiony w stan nieczynny[18]
kom. Jarzy Kaczanowski 19 VII 1934[19] – był XI 1937[20]
Zastępcy komendanta komisariatu
starszy strażnik Zygfryd Mentlikowski 1 V 1939[21]

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[6]:

Organizacja komisariatu w listopadzie 1929[10]:

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadeusz Nowiński, ur. 19 maja 1895, porucznika rezerwy piechoty Wojska Polskiego ze starszeństwem z 1 czerwca 1919, w ewidencji wojskowej II Rzeczypospolitej był określany jako Tadeusz Nowiński I dla odróżnienia od innego oficera, Tadeusza Nowińskiego II, ur. 25 października 1900, rotmistrza kawalerii Wojska Polskiego[15] [16].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]