Komisariat Straży Granicznej „Wysoka”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Komisariat Straży Granicznej „Wysoka” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[1]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną[2]. Rozkazem nr 2 z 19 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Rudna” do Inspektoratu Granicznego nr 8 „Nakło” i określił jego strukturę organizacyjną[3]. Rozkazem nr 12 z 10 stycznia 1930 w sprawie reorganizacji Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił nową nazwę i organizację komisariatu („Wysoka”)[4]. Rozkazem nr 2 z 4 czerwca 1932 w sprawach organizacyjnych komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zniósł placówkę II linii „Rudna”. Tym samym rozkazem przemianował placówkę II linii Brodna na placówkę I linii[5]. Rozkazem nr 3 z 27 lipca 1936 w sprawach reorganizacji placówek i zmian przydziałów, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zmienił nazwę placówki I linii „Maryniec” na „Stare” [6]. Rozkazem nr 4 z 26 września 1936 w sprawach przeniesienia siedzib i likwidacji posterunków zlikwidowano placówkę I linii „Brodna”. Obsadę placówki przydzielono do placówki „Zelgniewo” [7].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
Kierownik Pomorskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej mjr Józef Zończyk w rozkazie organizacyjnym nr 2 z 8 czerwca 1928 udokładnił linie rozgraniczenia komisariatu. Granica północna: kamień graniczny nr E 064; granica południowa: kamień graniczny nr E 255[8].
- Sąsiednie komisariaty
Funkcjonariusze komisariatu[edytuj | edytuj kod]
| Kierownicy/komendanci komisariatu | ||
|---|---|---|
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby |
| komisarz SC | Wieczorkiewicz[9] | – 4 V 1928 |
| podkomisarz | Jan Sierosławski | był w 1935[10] – |
| aspirant | Henryk Michalski | 10 VI 1939[11] - |
| Zastępcy komendanta komisariatu | ||
| starszy strażnik | Jan Pększyc | 23 IV 1939[12] – |
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[13]:
- komenda − Rudna
- placówka Straży Granicznej I linii „Bądecz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Maryniec”
- placówka Straży Granicznej I linii „Zelgniewo”
- placówka Straży Granicznej II linii „Rudna”
- placówka Straży Granicznej II linii „Wysoka”
- placówka Straży Granicznej II linii „Wyrzysk”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[4]:
- komenda − Wysoka
- placówka Straży Granicznej I linii „Bądecz”
- placówka Straży Granicznej I linii „Maryniec” → w 1936 zmieniona na „Stare”
- placówka Straży Granicznej I linii „Zelgniewo”
- placówka Straży Granicznej II linii „Rudna” → zniesiona w 1932
- placówka Straży Granicznej II linii „Wysoka”
- placówka Straży Granicznej II linii „Brodna” → w 1932 przemianowana na placówkę I linii → w 1936 zniesiona
Organizacja komisariatu
- komenda − Wysoka
- placówka Straży Granicznej II linii Wysoka
- placówka Straży Granicznej I linii Bądecz
- placówka Straży Granicznej I linii Stare
- placówka Straży Granicznej I linii Zelgniewo
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
- ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 20.
- ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 75.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 83.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 111.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 112.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 45.
- ↑ Kopie rozkazów PIOSG ↓, s. 11.
- ↑ Wykazy imienne IG „Nakło” ↓, s. 15.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 23/39.
- ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 24/39.
- ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 19.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
- Wykazy imienne oficerów i szeregowych Inspektoratu Granicznego „Nakło” i podległych komisariatów w latach 1929–1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy, materiały dotyczące dyslokacji, organizacji służby, wywiadu wojskowego i przeciwprzemytniczego, budżetu PIOSG → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Rozkazy Komendy Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.