Krzysztof Stanisław Zawisza

Krzysztof Stanisław Zawisza
	; Łabędź
Rodzina	Zawiszowie herbu Łabędź
Data urodzenia	20 kwietnia 1660
Data i miejsce śmierci	15 sierpnia 1721 ; Berdyczów
Dzieci	Ignacy Aniceta Zawisza
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krzysztof Stanisław Kieżgajło Zawisza herbu Łabędź (ur. 20 kwietnia 1660, zm. 15 sierpnia 1721 w Berdyczowie) – nominat wojewoda miński (1720), marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (1710), starosta brasławski, czeczerski, doliński i miński^[1], pamiętnikarz, polityk i żołnierz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Podróżował do Moskwy i Włoch.

Uczestniczył w zawarciu traktatu z Rosją w 1686. Pod Janem III walczył z Turkami. Poseł sejmiku egzulanckiego smoleńskiego w Wilnie na sejm 1699 roku^[2].

Poseł sejmiku mińskiego na sejm konwokacyjny 1696 roku^[3]. Poseł miński na sejm koronacyjny 1697 roku^[4] i sejm pacyfikacyjny 1698 roku^[5]. Poseł wiłkomierski na sejm zwyczajny pacyfikacyjny 1699 roku^[6].

Marszałek sejmów: koronacyjnego w Krakowie (17 września – 1 października 1697), pacyfikacyjnego w Warszawie (16 – 28 kwietnia 1698), zwyczajnego w Grodnie (3 października – 14 listopada 1718), zwyczajnych w Warszawie (30 grudnia 1719 - 22 lutego 1720) i zwyczajnego w Warszawie (30 września – 11 listopada 1720).

W 1704 roku jako marszałek konfederacji Księstwa Żmudzkiego podpisał pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego^[7]. Poseł miński na sejm nadzwyczajny 1712 roku^[8]. W 1718 roku był posłem na sejm z województwa mińskiego^[9].

Na sejmie 1718 stanął po stronie zwolenników ograniczenia prerogatyw hetmańskich i jako marszałek izby przeprowadził odpowiednie uchwały.

Poeta i pisarz polityczny, autor obszernych „Pamiętników Krzysztofa Zawiszy wojewody mińskiego (1666–1721)”, wyd. w Warszawie w 1862.

Podpisał traktat warszawski 1716 roku w imieniu konfederacji tarnogrodzkiej i skonfederowanych wojsk koronnych^[10]. Był posłem powiatu brasławskiego na sejm 1720 roku^[11].

Zmarł w Berdyczowie w 1721 roku, w połowie sierpnia przywieziono jego ciało do kościoła jezuickiego w Ostrogu, gdzie spoczywało do 10 lutego 1722 roku, po czym zawieziono je do Mińska, gdzie pochowano je w ufundowanej przez zmarłego kaplicy św. Felicjana przy kościele jezuitów. Wojewoda kazał ubrać się do trumny w suknię jezuicką.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 302.
↑ Dzmitry Wićko, Kampania przedsejmowa 1699 roku w Wielkim Księstwie Litewskim, w: Zapiski Historyczne, tom LXXIX rok 2014, zeszyt 2, s. 36.
↑ Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 88.
↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 191.
↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 195.
↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 203.
↑ Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 18.
↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 300.
↑ Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego, (1666-1721), Warszawa 1862, s. 350.
↑ Constytucye na zakończeniu Konfederacyi Tarnogrodzkiey y innych konfederacyi prowincyalnych y partykularnych do niey referuiących się, tak szlacheckich iako y woyskowych koronnych y W.X.L. sub authoritate et valore Seymu Pacificationis, vigore Traktatu Warszawskiego, ex consensu ordinum totius Reipublicae R.P. MDCCXVII. w Warszawie dnia pierwszego miesiąca lutego, postanowione, s. 2, 47.
↑ Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 105.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego 1666-1721, wyd. 1862. wbc.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-14)]., [1]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Dzieła Krzysztofa Stanisława Zawiszy w bibliotece Polona

[1] Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 302.

[2] Dzmitry Wićko, Kampania przedsejmowa 1699 roku w Wielkim Księstwie Litewskim, w: Zapiski Historyczne, tom LXXIX rok 2014, zeszyt 2, s. 36.

[3] Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 88.

[4] Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 191.

[5] Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 195.

[6] Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 203.

[7] Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 18.

[8] Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego <1666-1721> wydane z oryginalnego rękopismu i opatrzone przypiskami, Warszawa 1862, s. 300.

[9] Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego, (1666-1721), Warszawa 1862, s. 350.

[10] Constytucye na zakończeniu Konfederacyi Tarnogrodzkiey y innych konfederacyi prowincyalnych y partykularnych do niey referuiących się, tak szlacheckich iako y woyskowych koronnych y W.X.L. sub authoritate et valore Seymu Pacificationis, vigore Traktatu Warszawskiego, ex consensu ordinum totius Reipublicae R.P. MDCCXVII. w Warszawie dnia pierwszego miesiąca lutego, postanowione, s. 2, 47.

[11] Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 105.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]